اقتصاد مقاومتی ✅ #کارگر و #کار_آفرین دو بال پروازند؛ یعنی اگر کارگر باشد، کارآفرین نباشد کار پیش نمیرود؛ [اگر] کارآفرین باشد، کارگر نباشد کار پیش نمیرود؛ اینها هر دو نیاز قطعی هستند، بایستی به اینها [توجّه کرد]. یک طرف کار است و مهارت کارگر، یک طرف سرمایه است و مدیریّت است و دانش است و فنّاوری و مانند اینها؛ هر کدام از اینها ارزش ایجاد میکنند؛ [یعنی] یک ارزش افزوده‌ای با این مجموعه در این مادّه‌ی اوّلیّه به وجود می‌آید؛ [باید دید] سهم هر کدام چقدر است؛ باید نگاه کنند سهم عادلانه مشخّص بشود. این احتیاج دارد به کار کردن، فکر کردن، تدبیر کردن. ما در سیاستهای #اقتصاد_مقاومتی ، یک بخش را به همین اختصاص دادیم؛ یک بند، یک مادّه‌ی اساسی مربوط به همین است. خب، کارگر باید بتواند از یک زندگی شرافتمندانه برخوردار باشد. امروز کارگرهای ما مشکلات اقتصادی متعدّدی دارند؛ البتّه بخش مهمّی از این مشکلات ناشی از مشکلات کلّی اقتصاد کشور است، یعنی ما در زمینه‌های اقتصادی مشکلاتی داریم که اینها متراکم شده، مثلاً در طول سالهایی روی هم آمده،متراکم شده، حل نشده؛ مشکلات برای همه هست، برای کارگرها هم [هست]، بخشی‌اش مربوط به این است، بخشی هم مربوط میشود به مسائل قوانین کار و کارگری و سیاستها و برنامه‌ریزی‌هایی که بایستی ان‌شاءالله دنبال بشود. فکر و تدبیر لازم است، همّت و مجاهدت لازم است، صبر و شکیبایی و نرفتن به سمت کارهای نسنجیده هم لازم است؛ مجموعه‌ی اینها را باید انجام داد تا این تقسیم عادلانه و سهم عادلانه‌ای که عرض کردم به وجود بیاید و بشود این کار را انجام داد. ۱۴۰۱/۰۲/۱۹ #کلام_ولایت #اقتصاد_اسلامی @economicschoo

اقتصاد مقاومتی ✅ #تحریم قطعاً قابل علاج است امّا علاجش عقب‌نشینی نیست. علاجش چیست؟ علاج تحریم فقط و فقط تکیه بر توانایی‌های ملّی است. باید این توانایی‌ها را هر چه داریم نگه داریم، دنبال کشف توانایی‌های جدید باشیم -که قطعاً هم توانایی‌های ما زیاد است- و به آنها تکیه کنیم و آنها را اِحیا کنیم، جوانهای خودمان را وارد میدان بکنیم و ارکان #اقتصاد_مقاومتی را -یعنی درون‌زایی و برون‌گرایی- [دنبال کنیم.] ما، هم امکاناتی در درون داریم، هم امکانات بین‌الملل داریم. ما، هم میتوانیم در داخل تولید کنیم و امکانات فراوان گوناگونِ علمی، اقتصادی و غیره بجوشد از داخل، هم میتوانیم در عرصه‌ی جهان، عرصه‌ی بین‌الملل [فعّالیّت کنیم.] ما دوستان خوبی داریم، با این دوستان میتوانیم کار کنیم. تلاش لازم دارد، مجاهدت لازم دارد. در اقتصاد مقاومتی، درون‌زایی هم هست، برون‌گرایی هم هست و ما در هر دو مورد امکانات فراوانی داریم که میتوانیم آنها را انجام بدهیم. ظرفیّتهایمان واقعاً بی‌پایان است و هر چه پیش برویم ظرفیّتهای جدیدی پیش می‌آید که البتّه باید با مدیریّت جهادی اینها به دست بیاید؛ با تدبیر واقعی و با مدیریّت جهادی اینها به دست می‌آید.۱۳۹۹/۰۵/۱۰ #کلام_ولایت #اقتصاد_اسلامی @economicschool

✅ نرخ بهره بین بانکی به محدوده 21 درصد رسید. پ ن : با نرخ تورمی حوالی 50 درصد آیا واحد های تولید بعد از اخذ وام انگیزه ای به مصرف در امور تولیدی دارند یا میل به سفته بازی پیدا می‌کنند؟ راه حل نرخ تعادلی بهره و همسان شدن نرخ بهره و تورم میباشد یا کم کردن نرخ بهره و به سمت آرمان بهره صفر درصدی؟ یا رشد تولید ناخالص داخلی و کنترل نقدینگی و بازگشت امید به بدنه ی تولید؟ #اقتصاد_اسلامی @economicschool

✅ اقتصاد مقاومتی این تحریمهای خباثت‌‌آمیز [آمریکا]، جنایت است به معنای واقعی کلمه. حالا ما مقاومت میکنیم، ما می‌ایستیم و ان‌شاءالله این فشار حدّاکثری او به روسیاهی حدّاکثری آمریکا منتهی خواهد شد؛ این کار را ما خواهیم کرد به توفیق الهی و او را پشیمان میکنیم از این کار، امّا اینها جنایت خودشان را دارند میکنند؛ یعنی کاری که آنها میکنند جنایت است. رئیس‌جمهور آمریکا اظهار خوشحالی میکند که بله، ما فشار حدّاکثری اقتصادی و تحریمهای حدّاکثری را اِعمال کردیم و اقتصاد ایران را دچار اختلال کردیم. اوّلاً این کار جنایت است و فقط آدمهای رذلی مثل شماها هستند که به جنایت افتخار میکنند؛ این افتخار ندارد؛ علیه یک ملّت دارید جنایت میکنید، افتخار هم میکنید! این اوّلاً. ثانیاً وضع خود شما خیلی بد است؛ آمریکا امروز با هزاران میلیارد دلار کسر بودجه‌ای که دارد،‌ با ده‌ها میلیون بی‌خانمان و آواره و گرسنه و زیر‌خطّ فقری که در آمریکا وجود دارد -که آمارهای خودشان میگوید- وضع اقتصادی خوبی ندارد، روزبه‌روز هم وضع اقتصادی‌شان بدتر شده، بدهکاری‌هایشان بیشتر شده؛ این هم ثانیاً. و ثالثاً ان‌شاءالله ما به کوری چشم شما مسئولین یاوه‌گو و رذل و خائن و جنایت‌کار آمریکا، با قدرت ایمان و عزم ملّی بر مشکلات فائق خواهیم آمد و اوضاع را ان‌شاءالله سر و صورت خواهیم داد. از همین #تحریم هم ما برای مقاوم‌سازی اقتصادمان استفاده خواهیم کرد؛ یعنی همین تحریم ان‌شاءالله موجب خواهد شد که اقتصاد ما مقاوم‌سازی بشود و بتوانیم یک اقتصاد مقاومتی به معنای واقعی کلمه را در کشور انجام بدهیم.۱۳۹۹/۰۷/۲۱ #کلام_ولایت #اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_مقاومتی #تحریم @economicschool

مسئله و ماهیت #اقتصاد_اسلامی؛ تحلیلی تاریخی بر پیدایش دانش اقتصادسیاسی دکتر سعیدی عضو هیئت علمی دانشگاه قم @economicschool

سوره11 هود جزء12 قَالُوا يَا شُعَيْبُ أَصَلَاتُكَ تَأْمُرُكَ أَنْ نَتْرُكَ مَا يَعْبُدُ آبَاؤُنَا أَوْ أَنْ نَفْعَلَ فِي أَمْوَالِنَا مَا نَشَاءُ إِنَّكَ لَأَنْتَ الْحَلِيمُ الرَّشِيدُ ﴿۸۷﴾ قوم گفتند: ای شعیب، آیا این نماز تو، تو را مأمور می‌کند که ما دست از پرستش خدایان پدرانمان و از تصرف در اموال به دلخواه خودمان برداریم؟ (آفرین) تو بسیار مرد بردبار خردمندی هستی!(چه توقعی بیجا از ما داری!) (۸۷) پیام ها(محسن قرائتی) 1- همه‌ى انبيا عليهم السلام با مخالفانى روبرو بوده‌اند. قالُوا يا شُعَيْبُ‌ ... 2- نماز، در اديان گذشته نيز بوده است. «أَ صَلاتُكَ» 3- نماز، بارزترين نمود آئين شعيب بوده است. «أَ صَلاتُكَ» 4- نماز واقعى، انسان را به ارشاد ديگران و امر به معروف و نهى از منكر آنها وامى‌دارد. «أَ صَلاتُكَ تَأْمُرُكَ أَنْ نَتْرُكَ» 5- تقليد از نياكان، درمقابل دليل ونصّ، سرچشمه‌ى بسيارى از انحرافات است. «يَعْبُدُ آباؤُنا» 6- دين، نه از سياست جداست و نه از اقتصاد. أَ صَلاتُكَ‌ ... نَتْرُكَ‌ ... فِي أَمْوالِنا 7- راه انبيا، مانع از آزادى بى‌قيد و شرط است. «نَفْعَلَ فِي أَمْوالِنا ما نَشؤُا» 8- مالكيّت بر چيزى، دليل جواز بر هر نوع مصرف كردن آن نيست. نَتْرُكَ‌ ... أَنْ نَفْعَلَ فِي أَمْوالِنا ما نَشؤُا (در قوانين شعيب، قانون كنترل مصرف بوده است) 9- تجليل و ستايش مخالفان از ما، گاهى به خاطر سكوت ونگفتن حقّ است. #اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_آزاد 📌کانال اندیشگان https://eitaa.com/joinchat/3893887279C7b5cd95191

❇️ 1.1 نظام اقتصاد اسلامی 🔹مفهوم نظام در بین متفکران همواره محل اختلاف بوده است که این مساله در اضافه نظام به اقتصاد نیز مورد چالش بوده است. 🔹با صرف نظر از اختلافات وجه جامعی که می‌توان برای تعریف نظام اقتصادی در نظر گرفت عبارت است از: مجموعه ای از الگوهای رفتاری و روابط اقتصادی که شرکت کنندگان در نظام را به یکدیگر و به اموال و منابع پیوند می دهد و بر اساس مبانی بینشی و ارزشی مشخص، در راستای مقاصد معینی به صورت هماهنگ سامان یافته است. 🔷 طبق این تعریف دو نوع نگرش به نظام اقتصادی وجود دارد. 🔹نگرش اول این است که نظام اقتصادی به صورت طبیعی و خودکار و به بهترین وجه در خارج موجود است، ما باید تنها آن را درک کنیم و از دخالت های ناروایی که سبب اختلال کارکرد آن میشود بپرهیزیم. آدام اسمیت، پدر علم اقتصاد لیبرال از اصحاب این نگرش است. نظام اقتصادی خودکار و کارا که به وسیله نفع شخصی ایجاد و حفظ می شود محور و اساس اندیشه های آدام اسمیت است. تقریباً این نظریه بدون حرج و تعدیل توسط دیگر اندیشمندان لیبرال تکرار شده است. 🔹نگرش دوم است که نظام اقتصادی یک طرح از پیش تعیین شده است که باید به اجرا درآید. تقریباً اکثر نظامات اقتصادی مقابل نظام لیبرال به این نگرش اعتقاد دارند. 🔷 بر اساس نگرش اول نظام‌سازی بی معنا است زیرا نظام اقتصادی موجود است و تنها باید با ابزار علمی آن را مطالعه کنیم، ولی بر اساس نگرش دوم نظام اقتصادی طرحی برای دگرگون کردن واقعا خارجی است و علم تنها به تجزیه و تحلیل واقع که بر اساس نظام خاصی شکل گرفته است می پردازد. ✅این تفکیک در مطالعات اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فلسفه اسلامی با نگرش دوم تناسب دارد با این تفاوت که از دیدگاه اسلام طرح نظریه نظام اقتصادی صرفا ساخته بشر نیست بلکه خداوند حکیم آن را طراحی کرده است و ما باید با پژوهش در منابع دینی که عبارت است از آیات و روایات و عقل به کشف و جعل آن بپردازیم. ادامه دارد... #پرونده_یک #نظام_اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_اسلامی ✍ ‌به اندیشگان پیوندید

کلام ولایت ❇️ ما وقتی به صورت کلان به زمینه ی اقتصاد اسلامی نگاه می‏کنیم، دوتا پایه‏ ی اصلی مشاهده می‏کنیم. هر روش اقتصادی، هر توصیه و نسخه ی اقتصادی که این دو پایه را بتواند تأمین کند، معتبر است. ❇️هر نسخه‏ای هرچه هم مستند به منابع علی‏ الظّاهر دینی باشد و نتواند این دو را تأمین کند، اسلامی نیست. 🔹یکی از آن دو پایه عبارت است از «افزایش ثروت ملی». کشور اسلامی باید کشور ثروتمندی باشد؛ کشور فقیری نباید باشد؛ باید بتواند با ثروت خود، با قدرت اقتصادی خود، اهداف والای خودش را در سطح بین‏المللی پیش ببرد. 🔹پایه دوم، «توزیع عادلانه و رفع محرومیت در درون جامعه‏ی اسلامی» است. این دوتا باید تأمین بشود. 🔰و اولی، شرط دومی است. اگر تولید ثروت نشود؛ اگر ارزش افزوده در کشور بالا نرود، ما نمی‏توانیم محرومیت را برطرف کنیم؛ نخواهیم توانست فقر را برطرف کنیم. بنابراین هر دوتا لازم است. ✳️شما که متفکر اقتصادی هستید و پایبند به مبانی اسلامی، طرحتان را بیاورید؛ باید این دوتا در آن طرح تأمین بشود. اگر این دو در آن طرح تأمین نشد، آن طرح اختلال دارد؛ ایراد دارد. ۱۳۸۵/۱۱/۳۰ بیانات در دیدار مسئولان اقتصادی و دست‌‌اندرکاران اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی #اقتصاد_اسلامی #قانون_اساسی #کلام_ولایت ✍ ‌به اندیشگان پیوندید

❇️١.٢ نظام اقتصادی اسلام 🔷 روش های مطالعه نظام های اقتصادی 🔹برای بررسی نظام های اقتصادی معمولاً از سه روش بررسی تاریخی، عملکردی و تحلیلی استفاده می شود از آنجا که نظام اقتصاد اسلام هنوز به طور کامل کشف و پیاده نشده است و همچنین گفته شد که بر اساس نگرش دوم به نظام اقتصادی ما قائل به نظام سازی و پیشینی بحث کردن هستیم، در روش مطالعه ناگزیر از استفاده روش بررسی تحلیلی می باشیم. 🔹در این روش برای بررسی یک نظام اقتصادی مبانی فکری و اصول تئوریک آن نظام مورد تجزیه و تحلیل عقلی قرار می گیرد و از این طریق میزان انسجام و درستی یا نادرستی مبانی، هدف ها و اجزای نظام اقتصادی کشف می شود. ✅ بر این اساس می توان نظام اقتصاد اسلامی را چنین تعریف کرد: نظام اقتصادی اسلام مجموعه ای از الگوهای رفتاری روابط اقتصادی در سه حوزه تولید توزیع و مصرف است که از کتاب و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه معصومین علیهم السلام و عقل استنباط می شود الگوهای مزبور چگونگی پیوند شرکت کنندگان در نظام اقتصادی به یکدیگر و به منابع اقتصادی را تبیین کرده و بر اساس مبانی بینشی و اصول راهبردی معینی در جهت اهداف اقتصادی اسلام سامان یافتند. ادامه دارد... #پرونده_یک #نظام_اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_اسلامی ✍ ‌به اندیشگان بپیوندید

❇️١.٣ نظام اقتصادی اسلام 🔷دو ویژگی اساسی نظام اقتصاد اسلامی 🔹 یک. نظام اقتصاد اسلامی نظامی پیشینی است با توجه به مطالب گفته شده نظامات اقتصادی به دو نحو پسینی و پیشینی امکان تحلیل دارند نظام اقتصادی اسلام نظامی پیشینی است یعنی الگوهای رفتاری و روابط در این نظام از متن آیات و روایات و با استفاده از تحلیل های عقلی به دست می آید و از آنها برای تغییر و تنظیم واقع موجود استفاده می شود و به معنای دقیق کلمه نظام سازی انجام می شود. 🔹دو. نظام مبتنی بر مبانی بینشی اسلامی بی تردید هدف ها، رفتارها و روابط اقتصادی از اعتقادات و ارزش های پذیرفته شده شرکت کنندگان در نظام اقتصادی تاثیر می پذیرد. گرچه در تعریف های نظام اقتصادی به این مطلب تصریح نشده ولی مورد قبول بیشتر اهل فن در این زمینه به جز پوزیتیویست ها (اثبات گرایان) است. الگوهای رفتاری و روابط و نیز هدف های نظام اقتصادی اسلام هم بر جهان بینی و ارزش های اسلامی مبتنی است. ابتناء امور مزبور بر مبانی بینشی اسلامی موجب هماهنگی و سازگاری اجزا و هدف های نظام اقتصادی اسلام میشود. افزون بر این موجب می شود که بین نظام اقتصادی و سایر زیر نظام های نظام عام زندگی (همچون نظام های سیاسی اجتماعی و...) تضاد و تنافی نباشد. در حقیقت مبانی بینشی اسلامی زیربنای مشترک همه نظام‌های اقتصادی اجتماعی و سیاسی اسلام است. مطالعه نظام اقتصادی اسلام با توجه به مبانی بینشی موجب می شود که نظام اقتصادی اسلام به عنوان یک جزء مستقل از سایر اجزای نظام اسلامی مورد مطالعه واقع نشده زیرا سایر اجزای نظام عام اسلامی نیز بر همین زیربنای بینشی استوار شده اند. ✅مبانی بینشی نظام اقتصادی اسلام در پنج محور بیان می شود : ١.معرفت شناسی ٢.خداشناسی(رابطه‌ خداوند باجهان، طبیعت و انسان) ٣.جهان شناسی(جهان، طبیعت و مادی) ۴.انسان شناسی ۵.جامعه شناسی (جوامع انسانی و سنت های آن) ادامه دارد...❕ #پرونده_یک #نظام_اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_اسلامی ✍ به اندیشگان بپیوندید

✍ فریب بزرگ: انگارۀ #علم_اقتصاد_محض و انکار #اقتصاد_اسلامی 🔸 پیدایش و تطور اقتصاد اسلامی از ابتدا درگیر با انگارۀ «علم» بودن اقتصاد بوده است. به محض مطرح‌شدن ایدۀ اقتصاد اسلامی، اولین انتقادی که به آن شده این بوده است که مگر «علم» هم اسلامی و غیراسلامی دارد؟ و مخالفان برای اثبات بی‌معنابودن اقتصاد اسلامی، پا را فراتر می‌گذارند و با طرح مغالطۀ «مگر علم فیزیک اسلامی و غیر اسلامی داریم که شما حرف از اقتصاد اسلامی می‌زنید؟» اساساً منکر وجود چیزی به نام اقتصاد اسلامی می‌شوند. 🔸برخی از منتقدان اقتصاد اسلامی، اعم از حوزویان و دانشگاهیان، بر این باورند که علم اقتصاد یعنی «اقتصاد اثباتی» که به‌دنبال شناخت واقع است و شناخت واقع هم ربطی به هنجارها و ارزش‌ها ندارد و ازاین‌جهت، ما چیزی به نام اقتصاد اسلامی نداریم. 🔸 جالب است اولین کسی که قائل به چنین تصوری از علم اقتصاد شده است، اقتصاددان فرانسوی به نام لئون والراس (۱۸۳۴-۱۹۱۰) بوده که برای فرار از انتقادات سوسیالیست‌ها به نظام سرمایه‌داری، تلاش کرده شاخه‌ای از اقتصادسیاسی را به عنوان نظریه ارزش جدا کند که لیبرالیستی و غیرلیبرالیستی نداشته باشد اما جالب است که این حوزه، به بیان خود والراس ربطی به «کشف واقع بما هو واقع» ندارد بلکه «نظریۀ اقتصاد محض باید مفاهیم نوعی ایدئال را انتزاع و تعریف کند تا استدلال‌های این علم براساس این مفاهیم شکل بگیرد. پس از تکمیل این زنجیرۀ استدلال براساس این مفاهیم انتزاعی، نظریات اقتصادی به واقعیت باز می‌گردند اما نه برای تأیید نتایج خود بلکه برای به‌کاربردن آن نتایج در واقعیت (Walras, 1874, 71).» 🔸 میلتون فریدمن آمریکایی هم در مقالۀ «روش‌شناسی علم اقتصاد» (۱۹۵۳) تصریح می‌کند که هیچ لزومی ندارد که فروض یک نظریۀ اقتصادی مطابق با واقع باشد بلکه آنچه در نظریۀ اقتصادی اهمیت دارد، قدرت توصیف و پیش‌بینی واقعیت توسط نظریه است. 🔸 کسی که اندک مطالعه‌ای در رشتۀ اقتصاد داشته باشد می‌داند که علم اقتصاد در مقام نظریات خود، ارتباطی با واقعیت ندارد. اکثر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان اقتصاد از انتزاعی‌بودن و غیرواقعی‌بودن این دانش شکایت دارند. 🔸 بنابراین این انگاره که «علم اقتصاد به‌دنبال شناخت واقع بما هو واقع» است انگاره‌ای است که حتی در میان بزرگان اقتصاد غرب هم طرفدار ندارد. اگر این انگاره از علم را بپذیریم، هیچ نظریه و گزارۀ اقتصادی را نمی‌توان علمی دانست چه نظریۀ قیمت‌های نسبی مارشال را و چه نظریۀ پولی فریدمن و چه نظریۀ عمومی کینز و چه نظریۀ تعادل عمومی والراس را؛ چرا که تمامی این نظریات با اتکا بر فروضی غیرواقعی، صرفاً به‌دنبال تغییر واقعیت‌ها هستند و هر کدام از آن‌ها از منظر خود و فروض خود به واقعیت نگاه می‌کند و نهایتاً «توصیه»هایی برای تغییر واقعیت ارائه می‌دهد. 🔸 این را هم اضافه کنم که هدف اصلی این نظریه‌پردازان، حل مشکلات و چالش‌های امپراتوری بریتانیا و بعدتر، ایالات متحده بوده است نه تولید علم و نظریات جهانشمولی که کاشف از واقعیت‌ها و قوانین اقتصادی حاکم بر زندگی بشر باشد! 🔸 اما انگارۀ دیگر که منجر به نفی یا محدودکردن اقتصاد اسلامی می‌شود این است که تصور می‌کنند وقتی از اقتصاد اسلامی سخن می‌گوییم باید هم‌تراز و معادل نظریات اقتصاد نئوکلاسیک، مباحثی را از کتاب و سنت یا متون فقهی یا حکمی علمای اسلامی ارائه کنیم! مثلاً آیه‌ای از قرآن دربارۀ قیمت‌های نسبی یا روایتی از معصومین علیهم‌السلام دربارۀ حداقل دستمزد یا نرخ سود یا دربارۀ خلق پول و نظام بانکی بیاوریم! نگاهی که حتی اخباری‌های افراطی هم ندارند چه رسد به نگاه رایج در میان متفکران اسلامی. در حالی که اقتصاد اسلامی به مثابۀ شاخه‌ای از علوم اسلامی، منظومه‌ای از نظریات اقتصادی است که با اتکا به قرآن و سنت، برای تنظیم امور مسلمین کشف و تبیین شده است. 🔸 درنهایت این‌گونه جمع‌بندی می‌کنم که اگر علم را به‌معنای کشف واقع بما هو واقع در نظر بگیریم، هیچ‌کدام از نظریات اقتصادی چه لیبرالیستی و چه سوسیالیستی و چه غیر آن‌ها، نمی‌تواند ادعای علمی‌بودن داشته باشد چرا که همۀ اندیشه‌های سکولار غربی و شرقی، مبتنی‌بر نظریاتی هستند که برگرفته از باورها و تعلقات و حدس و گمان‌های نظریه‌پردازان، واقعیت را «آنگونه که می‌بینند» و نه آنگونه که هست، توصیف می‌کنند. 🔸 اگر بخواهم از این بالاتر روم باید بگویم تنها امکانی که برای شناخت واقع بما هو واقع وجود دارد، فراتررفتن از محدودۀ محسوسات و مشاهدات تجربی و متصل‌شدن به منبعی بالاتر از ماده است که اشراف کاملی بر واقعیت‌های مادی این جهانی دارد و این امر جز ازطریق اتصال به وحی و در پارادایم #اقتصاد_اسلامی میسر نیست. 🆔 @DrSaeedi

وَفِی السَّمَاءِ رِزْقُکُمْ وَمَا تُوعَدُونَ ﴿٢٢﴾ فَوَرَبِّ السَّمَاءِ وَالأرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِثْلَ مَا أَنَّکُمْ تَنْطِقُونَ ﴿٢٣﴾ و روزی شما و آنچه وعده‌داده شده‌اید در آسمان است! سوگند به پروردگار آسمان و زمین که این مطلب حقّ است همانگونه که سخن می‌گویید! سورۀ ذاریات، آیات ۲۲ و ۲۳ ا***ا برای فهم اجتماعی این آیه به گزیده‌ای از مقدمۀ چاپ دوم کتاب ارزشمند اقتصادنا اثر شهید صدر رضوان الله علیه توجه کنید: انسان اروپایی همواره به زمین می‌نگرد نه به آسمان؛ حتی مسیحیت نتوانسته است بر گرایش زمینی انسان اروپایی چیره شود بلکه او توانسته است خدای مسیحیت را از آسمان به زمین بیاورد و در موجودی زمینی به آن تجسم بخشد. این نگاه به‌سوی زمین انسان اروپایی را قادر ساخت که برای ماده، ثروت و مالکیت، ارزشهایی پدید آورد که با آن نگرش هماهنگ باشد. این ارزشها توانسته‌اند خود را در مکتبهای #لذت‌گرایی و #فایده‌گرایی به نمایش بگذارند و بر تفکر فلسفی اخلاقی در اروپا سایه افکنند. از سوی دیگر، انقطاع ارتباط حقیقی انسان اروپایی با خداوند متعال و نگاه او به‌سوی زمین به‌جای آسمان، باعث شد هرگونه اندیشۀ حقیقی دربارۀ سرپرستی والا از جانب بالا یا هر نوع محدودیت واجب‌شده بر او خارج از چارچوب ذاتش، از ذهن او زدوده شود. این امر او را از نظر روحی و فکری آماده کرد تا به حق خود نسبت به #آزادی ایمان بیاورد و مالامال از احساس استقلال و #فردگرایی شود. بدین ترتیب، آزادی نقش اصلی در اقتصاد اروپایی پیدا کرد و فرایند توسعه توانست از احساس راسخ انسان اروپایی نسبت به آزادی، استقلال و فردگرایی برای موفقیت اقتصاد آزاد به‌عنوان وسیله‌ای هماهنگ با تمایلات رسوخ‌کرده در روح و اندیشۀ ملت‌های اروپایی بهره ببرد. نفس آزادی کلیدی بود که مفهوم #نزاع را برای انسان اروپایی باز کرد. آزادی برای هر انسان این حق را قائل شد که بدون هیچ محدودیتی حرکت کند مگر آنکه شخص دیگری در طرف مقابل باشد که او را محدود کند. بدین ترتیب، اندیشۀ نزاع در ذهن انسان اروپایی پدیدار شد و مانند سایر اندیشه‌های اساسی که ماهیت تمدن مدرن غربی را شکل داده، خود را در عرصۀ فلسفه نشان داد. این نزاع اثر بزرگی در جهت‌دهی اقتصاد مدرن اروپایی و فرایند توسعۀ همراه آن داشت چه آنجا که اقتصاد شکل فردی می‌گرفت و خود را در رقابت داغ و نامحدود بین بنگاهها و طرحهای شخصی سرمایه‌داری در پرتو اقتصاد آزاد نشان می‌داد و رشد می‌کرد و ثروت کلی را ازطریق درگیری و رقابت برای بقا افزایش می‌داد و چه آنجا که اقتصاد شکل طبقاتی می‌گرفت و خود را در تجمعات انقلابی نمایان می‌ساخت که زمام تولید را در کشور به دست می‌گرفت و تمامی نیروها را به نفع توسعۀ اقتصادی به حرکت درمی‌آورد. این اخلاقیات اقتصاد اروپایی متفاوت است با اخلاقیاتی که امت در درون جهان اسلام درنتیجۀ تاریخ دینی خود دارد. انسان شرقی که رسالت‌های آسمانی او را پرورش داده و مدتی طولانی تحت تربیت اسلام قرار گرفته است، بالطبع پیش از نگریستن به زمین به آسمان می‌نگرد و پیش از آنکه از جهان مادی و عالم محسوس تأثیر بپذیرد، تحت تأثیر عالم غیب است. شیفتگی عمیق انسان شرقی نسبت به عالم غیب پیش از جهان محسوس، خود را در سطح فکری مسلمانان د‌ر قالب رویکرد اندیشه‌ای جهان اسلام به‌سوی افقهای عقلی معرفت بشری و دوری از زمینه‌های مرتبط با واقعیت‌های محسوس نمایان ساخت. این #غیب‌گرایی در طبع انسان مسلمان باعث محدودشدن نیروی فریبندگی ماده و قابلیت انگیزش آن نسبت به انسان مسلمان شده است. این غیب‌گرایی، انسان جهان اسلام را از احساس آزادی شخصی و آزادی اخلاقی به سبک انسان اروپایی دور می‌سازد. احساس انسان مسلمان به محدودیت درونی بر مبنایی اخلاقی به نفع جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند، باعث می‌شود به‌جای اندیشۀ نزاع که بر فکر اروپایی‌های مدرن حاکم است، انسجام و ارتباطی عمیق با جامعۀ خود پیدا کند. اگر این اخلاقیات انسان جهان اسلام را به‌عنوان حقیقتی تجسم‌یافته در وجود امت لحاظ کنیم، می‌توان از آن در الگوی اقتصاد در جهان اسلام استفاده کرد و آن را در چارچوبی قرار داد که با آن اخلاقیات هماهنگ باشد و به نیروی محرک و انگیزاننده تبدیل شود. اگر زمین در چارچوب آسمان قرار گیرد و کار با طبیعت، صفت واجب و مفهوم عبادت بگیرد، آنگاه همان نگاه غیب‌گرا در انسان مسلمان به نیرویی محرک و قدرتی برانگیزاننده به‌سوی #مشارکت_حداکثری در ارتقای سطح اقتصادی تبدیل می‌شود. در اینجا اهمیت #اقتصاد_اسلامی به‌عنوان الگوی اقتصادی روشن می‌شود که قادر است از اخلاقیات انسان جهان اسلام استفاده کند و آن را به نیروی بزرگ محرک و سازنده در فرایند توسعه و عامل موفقیت برنامه‌ریزی سالم برای حیات اقتصادی تبدیل کند. اگر #نظام_اسلامی را بپذیریم می‌توانیم از این اخلاقیات استفاده کنیم و آن را در مبارزه با عقب‌ماندگی به کار بگیریم، برعکس زمانی که الگوهای اقتصادی دیگری را انتخاب می‌کنیم که از نظر روحی و تاریخی با زمینۀ اخلاقی دیگری مرتبط است. 🆔 @DrSaeedi