❇️ 1.1 نظام اقتصاد اسلامی 🔹مفهوم نظام در بین متفکران همواره محل اختلاف بوده است که این مساله در اضافه نظام به اقتصاد نیز مورد چالش بوده است. 🔹با صرف نظر از اختلافات وجه جامعی که می‌توان برای تعریف نظام اقتصادی در نظر گرفت عبارت است از: مجموعه ای از الگوهای رفتاری و روابط اقتصادی که شرکت کنندگان در نظام را به یکدیگر و به اموال و منابع پیوند می دهد و بر اساس مبانی بینشی و ارزشی مشخص، در راستای مقاصد معینی به صورت هماهنگ سامان یافته است. 🔷 طبق این تعریف دو نوع نگرش به نظام اقتصادی وجود دارد. 🔹نگرش اول این است که نظام اقتصادی به صورت طبیعی و خودکار و به بهترین وجه در خارج موجود است، ما باید تنها آن را درک کنیم و از دخالت های ناروایی که سبب اختلال کارکرد آن میشود بپرهیزیم. آدام اسمیت، پدر علم اقتصاد لیبرال از اصحاب این نگرش است. نظام اقتصادی خودکار و کارا که به وسیله نفع شخصی ایجاد و حفظ می شود محور و اساس اندیشه های آدام اسمیت است. تقریباً این نظریه بدون حرج و تعدیل توسط دیگر اندیشمندان لیبرال تکرار شده است. 🔹نگرش دوم است که نظام اقتصادی یک طرح از پیش تعیین شده است که باید به اجرا درآید. تقریباً اکثر نظامات اقتصادی مقابل نظام لیبرال به این نگرش اعتقاد دارند. 🔷 بر اساس نگرش اول نظام‌سازی بی معنا است زیرا نظام اقتصادی موجود است و تنها باید با ابزار علمی آن را مطالعه کنیم، ولی بر اساس نگرش دوم نظام اقتصادی طرحی برای دگرگون کردن واقعا خارجی است و علم تنها به تجزیه و تحلیل واقع که بر اساس نظام خاصی شکل گرفته است می پردازد. ✅این تفکیک در مطالعات اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فلسفه اسلامی با نگرش دوم تناسب دارد با این تفاوت که از دیدگاه اسلام طرح نظریه نظام اقتصادی صرفا ساخته بشر نیست بلکه خداوند حکیم آن را طراحی کرده است و ما باید با پژوهش در منابع دینی که عبارت است از آیات و روایات و عقل به کشف و جعل آن بپردازیم. ادامه دارد... #پرونده_یک #نظام_اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_اسلامی ✍ ‌به اندیشگان پیوندید

❇️١.٢ نظام اقتصادی اسلام 🔷 روش های مطالعه نظام های اقتصادی 🔹برای بررسی نظام های اقتصادی معمولاً از سه روش بررسی تاریخی، عملکردی و تحلیلی استفاده می شود از آنجا که نظام اقتصاد اسلام هنوز به طور کامل کشف و پیاده نشده است و همچنین گفته شد که بر اساس نگرش دوم به نظام اقتصادی ما قائل به نظام سازی و پیشینی بحث کردن هستیم، در روش مطالعه ناگزیر از استفاده روش بررسی تحلیلی می باشیم. 🔹در این روش برای بررسی یک نظام اقتصادی مبانی فکری و اصول تئوریک آن نظام مورد تجزیه و تحلیل عقلی قرار می گیرد و از این طریق میزان انسجام و درستی یا نادرستی مبانی، هدف ها و اجزای نظام اقتصادی کشف می شود. ✅ بر این اساس می توان نظام اقتصاد اسلامی را چنین تعریف کرد: نظام اقتصادی اسلام مجموعه ای از الگوهای رفتاری روابط اقتصادی در سه حوزه تولید توزیع و مصرف است که از کتاب و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه معصومین علیهم السلام و عقل استنباط می شود الگوهای مزبور چگونگی پیوند شرکت کنندگان در نظام اقتصادی به یکدیگر و به منابع اقتصادی را تبیین کرده و بر اساس مبانی بینشی و اصول راهبردی معینی در جهت اهداف اقتصادی اسلام سامان یافتند. ادامه دارد... #پرونده_یک #نظام_اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_اسلامی ✍ ‌به اندیشگان بپیوندید

❇️١.٣ نظام اقتصادی اسلام 🔷دو ویژگی اساسی نظام اقتصاد اسلامی 🔹 یک. نظام اقتصاد اسلامی نظامی پیشینی است با توجه به مطالب گفته شده نظامات اقتصادی به دو نحو پسینی و پیشینی امکان تحلیل دارند نظام اقتصادی اسلام نظامی پیشینی است یعنی الگوهای رفتاری و روابط در این نظام از متن آیات و روایات و با استفاده از تحلیل های عقلی به دست می آید و از آنها برای تغییر و تنظیم واقع موجود استفاده می شود و به معنای دقیق کلمه نظام سازی انجام می شود. 🔹دو. نظام مبتنی بر مبانی بینشی اسلامی بی تردید هدف ها، رفتارها و روابط اقتصادی از اعتقادات و ارزش های پذیرفته شده شرکت کنندگان در نظام اقتصادی تاثیر می پذیرد. گرچه در تعریف های نظام اقتصادی به این مطلب تصریح نشده ولی مورد قبول بیشتر اهل فن در این زمینه به جز پوزیتیویست ها (اثبات گرایان) است. الگوهای رفتاری و روابط و نیز هدف های نظام اقتصادی اسلام هم بر جهان بینی و ارزش های اسلامی مبتنی است. ابتناء امور مزبور بر مبانی بینشی اسلامی موجب هماهنگی و سازگاری اجزا و هدف های نظام اقتصادی اسلام میشود. افزون بر این موجب می شود که بین نظام اقتصادی و سایر زیر نظام های نظام عام زندگی (همچون نظام های سیاسی اجتماعی و...) تضاد و تنافی نباشد. در حقیقت مبانی بینشی اسلامی زیربنای مشترک همه نظام‌های اقتصادی اجتماعی و سیاسی اسلام است. مطالعه نظام اقتصادی اسلام با توجه به مبانی بینشی موجب می شود که نظام اقتصادی اسلام به عنوان یک جزء مستقل از سایر اجزای نظام اسلامی مورد مطالعه واقع نشده زیرا سایر اجزای نظام عام اسلامی نیز بر همین زیربنای بینشی استوار شده اند. ✅مبانی بینشی نظام اقتصادی اسلام در پنج محور بیان می شود : ١.معرفت شناسی ٢.خداشناسی(رابطه‌ خداوند باجهان، طبیعت و انسان) ٣.جهان شناسی(جهان، طبیعت و مادی) ۴.انسان شناسی ۵.جامعه شناسی (جوامع انسانی و سنت های آن) ادامه دارد...❕ #پرونده_یک #نظام_اقتصاد_اسلامی #اقتصاد_اسلامی ✍ به اندیشگان بپیوندید