#یادداشت_تحلیلی
✍️حجت الاسلام مهدی کریمی (عضو شورای علمی گروه مطالعات عدالت اجتماعی)
✔️چرا تقاطع عدالت و نگرش تمدنی مهم است؟ (قسمت اول)
🔸غالباً تمدن پژوهان نگرشی زمان مند به تاریخ دارند اما این زمان در نگرش تمدنی بازه ای حداقل هزارساله را شامل می شود. به تعبیر تمدن پژوهان، کمترین میزان ظهور و افول یک تمدن هزار سال است. از سوی دیگر جامعه ای که بستر تحقق تمدن است ویژگی هایی دارد که بر امتداد یا انحطاط تمدنی تأثیر می گذارد. عدالت در این میان نقش مهمی ایفاء می کند چنانکه در حدیث آمده است: الملک یبقی مع الکفر و لایبقی مع الظلم(حکومت با کفر باقی می ماند و با ظلم باقی نمی ماند). اگر حکومت را یکی از اصلی ترین اجزاء ساختمان تمدنی بدانیم، نقش عدالت را در بقاء تمدن و امتداد آن به خوبی درک می کنیم. نگاه تمدنی به عدالت و نگاه عدالت محورانه به تمدن، نگرش دقیق تری در حوزه مباحث انضمامی عدالت به یک عدالت پژوه می بخشد. ذیلاً برخی از محورهای مشترک میان دو حوزه عدالت و تمدن را برشمرده ام و البته واکاوی هر قسمت نیازمند مباحث دقیق و تخصصی است که در یادداشت های بعدی به تناسب اشاراتی خواهم کرد:
👈نظم عادلانه: یکی از الگوهای معروف عدالت که در کلام امیرالمؤمنین علیه السلام نیز آمده است، وضع کلّ شئ فی موضعه است. این تعبیر نتیجه بخش الگوهای منظم در فرد و نهادها در جامعه عادلانه است. در این نگرش عدالت به مثابه نظم دیده می شود. در میان عدالت پژوهان نیز فردریش هایک عدالت را بر اساس نظم به تصویر کشیده است و نظریه عدالت خود را بر مبنای مفاهیمی مثل نظم، قواعد، قانون و البته آزادی(از جهت التزام به سنت لیبرال) بنا کرده است.
👈حکمرانی: یکی از پرسش های مبنایی در حوزه عدالت و برابری پرسش عدالت یا برابری از طرف چه کسی است؟ به تعبیر دیگر اگر عدالت یک مطلوب اجتماعی است چه کسی مسئول تحقق آن در سطح کلان اجتماعی است؟ یکی از پاسخ ها به این پرسش، نهاد حکمرانی است. هر چند این پرسش در حوزه عدالت پاسخ های دیگری نیز دارد که کلیه نهادها و حتی افراد را شامل می شود. اما آنچه در نگرش تمدنی دخیل است نقش بی بدیل حکمرانی در تحقق و استمرار تمدن است. بنابراین نهاد حکمرانی یکی دیگر از زوایای مشترک دو حوزه عدالت و تمدن است. در نگرش دینی نیز معارف اسلامی مشهون از دستور العمل ها و قواعد متعدد برای تحقق عدالت است به گونه ای که بسیاری از مباحث فقهی به نوعی تبیین بخش های متعدد نظریه عدالت الهی و اسلامی است.
👈 خیرات: برخی تمدن پژوهان تصریح کرده اند که تمدن چیزی نیست جز تراکم خیرات. اگر تمدن تراکم خیرات و عدالت توزیع عادلانه خیرات بنابراین خیرات گوناگون مانند پول، قدرت ، فرهنگ، آموزش و... هم موضوع عدالت و هم تمدن است.
👈روابط میان فردی: هر تمدنی بر شبکه ای ارتباطی از ارتباط فرد با فرد، فرد با نهاد و نهاد با نهاد استوار است. در این میان مفهوم اخوت و برادری که رفتار میان فردی را در شبکه تمدن اسلامی نشان می دهد، خود یک الگوی اخلاقی برای تحقق عدالت در جامعه است. اخوت سبب می گردد، دو فرد در نسبتی الهی با یکدیگر فرار بگیرند و از ظلم به یکدیگر بپرهیزند. علاوه بر آن به تعبیر روایت هر برادر، برادر خود را در سختی وآسانی یاری دهد و همه اینها اسباب عدالت و تحقق برابری را از حیث اخلاقی فراهم می سازد. تأثیر الگوی برادری بر تحقق عدالت و نحوه تأثیر برادری بر تداوم تمدنی خود محلّ بحث و دقت است که در یادداشت دیگری به تفصیل بدان خواهم پرداخت. ادامه دارد.....
#عدالت
#تمدن
#justice
#civilization
#equality
#order
@edalateejtemaei
#معرفی_کتاب◀️ گزارش مختصری از تبارشناسی عدالت در دوره آثار افلاطون. قسمت نخست
👈آنچه در دوره آثار افلاطون آمده است، گفت و گوهایی است که میان سقراط استاد افلاطون و برخی شاگردانش جریان دارد. در مواضع مختلفی از کتاب به بحث عدالت پرداخته شده که برخی از آن موارد را در این گزارش ذکر می کنیم:
👈در جلد دوم، کتاب جمهوری سقراط معنای عدالت را اینگونه شرح می دهد که هر کس در جامعه به یک کار مشغول باشد و به کار دیگران دخالت نکند.
👈از دیدگاه سقراط، سه فضیلت شجاعت، دانایی و خوشتن داری مبتنی بر عدالت است و با تحقق عدالت است که این سه فضیلت نیز پا برجا می ماند.
از نگاه سقراط هر کدام از طبقات اجتماعی لازم است در حوزه فعالیت خود باقی بماند و وارد شدن اصحاب ثروت در دیگر مشاغل مانند نظامی گری به وسیله بهره مندی از ثروت و قدرتی که در اختیار دارند سبب بی نظمی و آشفتگی می شود و این بزرگترین ظلم در قبال جامعه است. بنابراین طبقات مختلف لازم است تنها به انجام وظیفه خود اکتفاء کنند و این مقتضای عدالت است.
👈سقراط در ادامه بحث با تشبیه نظام جامعه به آدمی و اینکه انسان نیز چون جامعه دارای اعضا و قوای گوناگون است و لازم است هر کدام از اعضاء کار مخصوص خود را انجام دهند، ارتباط میان عدالت اجتماعی و عدالت فردی را اثبات می کند. مرد عادل کسی است که اجازه ندهد اجزای روحش در کار یکدیگر مداخله کنند. بر خود مسلط باشد و در درون خود نظمی زیبا ایجاد کند و مراقب باشد که در نظم روحش خللی ایجاد نشود. همین ایده در خصوص جامعه نیز جریان دارد. ادامه دارد...
#عدالت
#افلاطون
#سقراط
#متون_کلاسیک_عدالت
@edalateejtemaei
📚کتاب جدید استاد احمد واعظی در باب عدالت اجتماعی از چاپ خارج شد.
حجت الاسلام و المسلمین واعظی که در کنار عرصه هایی چون هرمنوتیک، فلسفه سیاسی، مباحث کلام جدید و ...، سال ها در عدالت پژوهی نیز کار کرده، پس از نگارش مقالات متعدد در باب عدالت و کتاب هایی چون «نقد و بررسی نظریه های عدالت»، «جان رالز؛ از نظریه عدالت تا لیبرالیسم سیاسی» و «مطهری و عدالت» اکنون پژوهش دیگری با نام «بازاندیشی عدالت اجتماعی» را به رشته تحریر درآورده است.
فصل نخست که به چیستی عدالت اجتماعی می پردازد، پس از واکاوی برخی مباحث مربوط به مفهوم شناسی عدالت و جایگاه واقعی آن در نظریه پردازی عدالت به تبیین مراد از عدالت اجتماعی به ویژه نسبت آن با عدالت توزیعی و تطورات تاریخی آن می پردازد.
فصل دوم متمرکز بر چرایی و ضرورت عدالت اجتماعی و نظریه پردازی درباره تغییر آرایش مناسبات اجتماعی بر وفق هرگونه مدل و الگوی عادلانه است.
فصل سوم کتاب حاضر به تبیین مراد از ارزش های اجتماعی و جایگاه عدالت و نسبت آن با دیگر ارزش های اجتماعی اختصاص دارد.
فصل چهارم کتاب که در قالب نظریه ای با عنوان "نظریه ارزش اخلاقی فراگیر و خودبسنده عدالت" مطرح شده است، درواقع می کوشد اصلی ترین نکات مختار و مورد پذیرش نویسنده را در دو مبحث مهم چیستی و چرایی عدالت اجتماعی تجمیع و در قالب یک نظریه منسجم عرضه کند.
کتاب بازاندیشی عدالت اجتماعی را می توانید از فروشگاه ها و وب سایت رسمی بوستان کتاب دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تهیه فرمایید. #احمد_واعظی #عدالت
@edalateejtemaei
#تحلیل_مسائل_روز در مسأله #عدالت
#بازنمایی فعالیت های #گروه_مطالعات_عدالت_اجتماعی
وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)
سلام و احترام
شما نخبه محترم و دوستانتان که به مسأله عدالت و عدالت پژوهی علاقمند هستند را به 👈 کانال مطالعات عدالت اجتماعی دعوت میکنیم:
💬 عدالت مسأله جامعه است.
🌻نخبگان، استادان و دوستانتان را به #کانال مطالعات عدالت اجتماعی دعوت کنید.👇👇
@edalateejtemaei
📢 فرصتی برای بیشتر دانستن در باب عدالت اجتماعی
#نشست #دینداری #عدالت
ارائه دهندگان:
🎤 حجتالاسلاموالمسلمین لطفی نياسر(جامعه شناس- مديركل صداوسیمای استان قم)
🎤 حجتالاسلاموالمسلمین دکتر شجریان(عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)
🗓 زمان: پنجشنبه ۲۷بهمن ماه ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۳۰
🏢 مکان: قم-بلوار محمد امین- صدا و سیمای مرکز قم
@edalateejtemaei
هدایت شده از فکرت
7.32M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔸#موشن_گرافی ا #عدالت
☑️ تعریف عدالت چیست؟
▪️استاد مرتضی مطهری، عدالت را با رجوع به مفهوم حق تعریف میکند. اسلام آمد و دستورهای خود را طوری تنظیم کرد که هر حقی به ذی حق خود برسد. عدالت یعنی دادن هر حقی به صاحب آن حق میباشد.
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وبگاه | فکرت | مدرسه فکرت
ماالعدالة.pdf
حجم:
9.67M
«ما العدالة،خوانش عربي عدالت»
🔸كتاب چیستی عدالت در دوازده فصل با مقالات اساتید مهم جهان عرب مانند محمد جبرون، فهمی جدعان، محمد الحداد،سعید بنسعید العلوی، محسن بوعزیزی و... با مقدمه عزمی بشاره توسط مرکز العربی للأبحاث و دراسة السياسات در سال 2014 منتشر شده است.
🔸تلاش اثر رونمایی از تبارشناسی عدالت در تراث سیاسی دراز دامنه اسلامی، تاریخ اسلامی و بررسی آن در اندیشه برخی متفکران مسلمان است.
🔹در برخی مقالات نیز بررسی نظریه های معاصر عدالت در غرب و مسئله های انضمامی عدالت اجتماعی در جهان عرب در کانون تامل نویسندگان بوده است.
#عدالت
#جهان_عرب
🔻منظاری ایرانی؛ منظری عربی
@Arabworld2023
https://eitaa.com/edalateejtemaei