🔴 بنیاد مستضعفان یا بنگاه اقتصادی؟
♨️ چرا بازخوانی عملکرد بنیاد مستضعفان؟
♦️ چهل سال پس از انقلاب، ضرورت و معقولیت #بازخوانی_انتقادی_عملکرد، کارنامه و دستاورد کلیه ساختارهای خرد و کلان #نظام_برآمده_از_انقلاب_اسلامی برای اکثریت اقشار مختلف جامعه از مردم و دانشجویان تا مسئولان حداقل در مقام ذهنیت، احساس و بیان آشکار است و در جای خود به آن پرداخته ایم و از آن می گذاریم.
♦️ در این ایام که جریان و #گفتمان_عدالتخواهی حداقل در سخن در حال گسترش است، آسیب های پنهان یا احتمالی آن نیز بروز و اهمیت بیشتری پیدا میکنند. یکی از آسیب ها #عدالتخواهی_گزینشی، شخصی یا جناحی است:
🔻 گروهی همه مشکلات را بر گردن #قوه_مجریه انداخته و صرفاً دولت را سیبل انتقادات و مطالبات خود قرار میدهند و گروه دیگر #قوه_قضاییه را عامل همه مشکلات حقوقی، اخلاقی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی قلمداد می کنند و صرفا آن را مورد انتقاد و مطالبه قرار میدهند، و به همین منوال درباره بخش های دیگر.
🔺 در کنار این رویکردها، رویکرد دیگری هم وجود دارد که انتقاد و مطالبه از #همه ارکان و اجزای نظام را لازم و مطلوب می داند، هرچند غالباً در حد #کلی‌گویی برای رفع تکلیف باقی مانده یا به ورطه #بدگویی برای تخریب کشیده میشود و کمتر به #مطالبه_تخصصی_انتقادی_سازنده می انجامد.
◀️ #بنیاد_مستضعفان یکی از نهادهای بسیار مهم غیردولتی برآمده از انقلاب اسلامی است که ویژگیهای منحصر به فردی دارد:
💠 این نهاد برخلاف ظاهر یا حتی واقعیت نسبتاً محقق، یک نهاد #اجتماعی است نه اقتصادی. در واقع هدف، هویت و جهتگیری اصلی آن از سنخ مسائل اجتماعی به معنای عام است، البته بدیهی است با اقتصاد هم به صورت ویژه در ارتباط است اما اصل، جنس و جهت اجتماعی آن است نه اقتصادی. امکانات و فرصت های اقتصادی آن نیز باید به عنوان ابزاری در جهت #اهداف_متعالی در بعد اجتماعی در نظر گرفته شوند.
💠 همین وجه اجتماعی بنیاد مستضعفان نیز پیوندخورده با مهمترین اصل اجتماعیات اسلامی است، یعنی #عدالت_اجتماعی، و مخاطب، ذی نفع، ذی حقوق و ولی نعمت آن به معنی واقعی کلمه و به طور خاص باید مستضعفان باشند. این مطلب چه در تعیین اصول و مسیر بنیاد مستضعفان توسط رهبران انقلاب به وضوح مطرح شده و چه در اساسنامه بنیاد:
🔹 #امام_خمینی (ره) همواره بر مأموریت اصلی و فلسفه وجودی بنیاد با کلیدواژه «به نفع مستضعفین» تاکید چندباره داشتند:
«چون وضع بنیاد مستضعفین موجب نگرانی اینجانب است و مسائل آن پیچیده است، لازم است جنابعالی امور بنیاد را در دست گرفته و تحت نظر اشخاص متدین متعهد کاردان، آن را #به_نفع_مستضعفین اداره نمایید.»
🔹 #رهبر_انقلاب نیز در مقاطع مختلف بر «خدمت به مستضعفین» تأکید کرده و نسبت به اولویت این امر بر جهتگیری صرفا اقتصادی و سلامت فعالیت های اقتصادی پیشینی تذکر داده اند:
«حرف اصلی ام این است که جنابعالی بنیاد را از #بنگاه_اقتصادی_افزایش_یابنده به یک #بنیاد_مستضعفان_به_تمام_معنا تبدیل کنید. بنیاد باید در خدمت مستضعفان باشد. #بوروکراسی عریض و طویل را اصلاح کنید.»
«در بنياد مستضعفان، ارزش فقط اين نيست كه پول زيادی به دست آيد و طوری هم خرج بشود. نه، #صحيح بايد به دست بيايد.»
🔹 در #اساسنامه بنیاد نیز آمده است:
«اهداف كلی بنياد عبارتست از کمک به ارتقاء سطح زندگی مادی، معنوی و فرهنگی #مستضعفان و محرومین جامعه همراه با #اداره_بهینه دارائی های تحت پوشش و با حضور مؤثر در صحنه‌های اقتصادی در چارچوب #سياستهای_كلی_نظام.»
🔶 عملکرد بنیاد مستضعفان ضمن اقدامات قابل تقدیر، دارای نکات و نقاط مبهم و مورد انتقاد بسیاری نیز بوده است؛ چه جهتگیری و سیاستگذاری های کلی آن و چه اقدامات خاص آن:
🔸 عدم تمرکز بر راهبرد #خدمت به نفع مستضعفین، #کیفیت_نامطلوب فعالیت های خدماتی معطوف به مستضعفین، تقدم بعد #اقتصادی بر بعد اجتماعی، اقدامات متضاد با راهبردهای مردمی و مستضعف محور انقلاب اسلامی و... از انتقادات وارد به جهتگیری و سیاستگذاری های بنیاد مستضعفان می باشند.
🔸 پروژه #قلعه_گنج، طرح برج های 121 طبقه، تخریب #باغات_برره، آزادراه تهران_شمال، #توچال، #پلاسکو، شرکت ها و هلدینگ های متعدد، #ساختمان_بنیاد و .... بخشی از مصداق های خاص شبهه برانگیز مربوط به عملکرد بنیاد مستضعفان هستند.
🔴 انباشت این شبهات و مسائل، ضرورت تشکیل جلسه #مطالبه_انتقادی_تخصصی عملکرد بنیاد مستضعفین را ایجاب کرد. بر همین اساس مجمع دانشجویان #عدالتخواه و #انجمن_علمی علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران نشست پرسش و پاسخی با حضور مهندس سعیدی کیا #رئیس_بنیاد_مستضعفان برای بازخوانی عملکرد و طرح پرسش ها و انتقادات در فضایی تخصصی و دانشجویی در نظر گرفته اند که #یکشنبه۲۰اسفندساعت14 در #دانشکده_علوم_اجتماعی دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.
🔻 @utsaiss
🔺 @armanedalatkhahi
💠 انقلاب/جمهوری اسلامی و جریانات غیرانقلابی، ضدانقلاب، انقلابی نما و انقلابی| بخش دوم
💎 عدالتخواهی انتقادی در جهت جمهوری انقلابی اسلامی
4⃣ #جریان_انقلابی منتقد متعهد، از عدالتخواهان تا منتقدان فراجناحی، با هدایت رهبر انقلاب/جمهوری اسلامی، مسیری متفاوت با این سه جریان ترسیم میکنند:
💎 #بعضی خیال میکنند انقلاب فقط در سال ۵۷ بود و #تمام شد؛ این خطاست. انقلاب در سال ۵۷ #شروع شد. #آغاز_تغییر و #آغاز_حرکت_اصلاحی در جامعه در سال ۵۷ اتفاق افتاد. این حرکت باید #عمیق‌تر، وسیع‌تر و #خردمندانه‌تر ادامه پیدا کند نه اینکه متوقف شود.
💎 اینکه ما خیال کنیم #انقلاب_بدون_نظام معنی می‌دهد، خطای دیگری است. ازآن‌طرف برخی تصور میکنند باید #به_اسم_انقلاب، به همه‌چیز و همه حوادث به #همه‌ی_بخش‌های_نظام_اسلامی، اعتراض و انتقاد و... کنند؛ #نه، این نیست.
💎 یک #آگاهی_انقلابی و #کمال_سیاسی در #ملت_ایران به وجود آمده که می‌توانند بین #نظام_انقلابی_امت_و_امامت و #تشکیلات_دیوان‌سالاری تفکیک کنند؛ در یک‌جا انتقادی داشته باشند اما از اصل نظامی که به‌وسیله‌ی انقلاب به وجود آمده است با #همه‌ی_وجود #دفاع کنند.
💎 #انتقاد_مردم، فقط از #دولت و #مجلس و #قوه‌ی_قضائیه نیست؛ نه، ممکن است از #شخص_حقیر هم انتقاد داشته باشند اما این انتقاد منافاتی ندارد با #ایستادگی_پای_نظام_اسلامی و نظام انقلابی که با فداکاری این ملت به وجود آمده است.
🔹 نکته تکمیلی برگرفته از این تحلیل، تفکیک هوشمندانه نظام انقلابی امت و امامت از تشکیلات دیوان‌سالاری است؛ بر این اساس، اساس جمهوری انقلابی اسلامی، دوگانه #رهبر_انقلاب و #ملت_انقلابی است که باید برای همراه شدن نظری و عملی تشکیلات و مسئولین و اقشار سرخورده مردمی با آنها تلاش کرد.
💎 لُبِّ ماموریت جریان انقلابی و منتقدان فراجناحی، احیاء و تقویت و تکامل #نهضت_عدالتخواهی مردمی اسلامی است که در سه محور عدالتخواهی؛ عدالتخوانی و عدالتپژوهی و با شبکه ای از تغییرات مثبت نظری/عملی و جزئی/اساسی قابل دست یابی است. به جزئیات این سه گانه در مطلبی مستقل پرداخته خواهد شد.
1⃣ وظیفه مقدماتی جریان انقلابی، #آسیب_شناسی تجربه چهل ساله و #جریان_شناسی نیروهای موجود در کشور در جهت حرکت علمی و عملی توأم با تخصص و تعهد است. در این مسیر گذر از جریانات ناکارآمد معطوف به #تعلیق_انقلاب با محافظه کاری غیرانقلابی اصلاح طلب و اصولگرا، #تحریف_انقلاب با بازی شخصی انقلابی نمایی و #تهدید_انقلاب با شوخی کهنه ضدانقلابی، ضرورت ابتدایی جریان انقلابی برای #تکمیل_انقلاب است. در این زمینه یادداشت زیر را مطالعه بفرمایید:
🌐 عدالتخواهی انقلابی و جریانات ضدعدالت:
🌐 t.me/ut_armanedalatkhahi/360
2⃣ مسئولیت تکمیلی جریان انقلابی، اتخاذ روش و منش منطقیِ تشخیص عاقلانه #اولویت ها با تحلیل تخصصی و پرهیز از جهت گیری سطحی یا شخصی و یا بازیچه شدن توسط جناح های قبیله ای است. در این زمینه یادداشت زیر را مطالعه بفرمایید:
🌐 عدالت و ضدعدالت| اولویت سنجی منطقی یا گزینش شخصی؟
🌐 t.me/ut_armanedalatkhahi/422
3⃣ تشخیص صراط صحیح و صریح #عدالت_اسلامی در معرکه عدالتخواهان رنگارنگ قبیله ای، تخریبی، تقلیل گرا، محافظه کار یا نمایشی، گام اصلی ماموریت جریان انقلابی است. در تکمیل مباحث همین یادداشت، مطلب مختصر زیر را مطالعه بفرمایید:
🌐 احیای عدالتخواهی در معرکه عدالتخواهان:
🌐 t.me/ut_armanedalatkhahi/344
4⃣ #مردمی بودن یا شدن با کیفیت و کمیت مطلوب، از دیگر اولویت های اصلی جریان انقلابی است که البته در آن ضعف ملموس داشته و در جهت رفع آن باید تلاش کند. برای این هدف، پرهیز از مردم سرایی های کلیشه ای، صوری، تصنعی، موقتی یا طلبکارانه ضروری است؛ بهترین راه مردمی بودن، مردمی زیستن و همراه و حامی و رسانه مردم بودن و فراتر از آن همفکری و توانمندسازی مردم است، به ویژه در زمینه مطالبات عدالتخواهانه. در این رابطه پیشنهاد اولیه زیر را مطالعه بفرمایید:
🌐 نهضت های مردمی عدالتخواهی اسلامی:
🌐 t.me/nehzatedalatkhahi/1582
✍ کیوان سلیمانی
💠 جامعه شناسی اسلامی
💠 @iisociology
نقد سرمایه‌داری
🔴 عدالتخواهی مردمی و خرده جریانات انتحاری عدالت ستیز 🔹 در مسیر حرکت یک #جامعه همواره نقاط عطفی وجود
💎 عدالتخواهی مردمی و جریان انقلابی عدالتخواه
🔹 #جریان_انقلابی برای انجام وظیفه خود در قبال #مردم و همراهی آنها برای نجات از تنگنای میان قیچی دولبه #معاندان و #منحرفان از یک سو، و قیچی دولبه #منافقان و #منفعلان از سوی دیگر، باید با تمام وجود در فرایندی جهادی و انقلابی و البته عاقلانه تلاش کنند. این تلاش از رهگذر آسیب شناسی و جریان شناسی گذشته تا حال، و شناخت نقشه شرایط موجود برای طرح و عمل آینده سازانه میگذرد.
🔹 با توجه به بافت فرهنگی و سیاسی جامعه اسلامی ایران، سه متغیر اساسی در نقاط عطف اجتماعی نقش به سزایی دارند که برای هر تغییری باید با توجه به آن ها برنامه ریزی و اقدام کرد؛ رهبر، مردم، مسئولین:
1⃣ در نظام ولایت فقیه، #ولی_فقیه نقش کانونی و محوری دارد. طبق این ساختار تا زمانی که فقیه عادل جامع الشرایطی رهبر انقلاب است، جریان عدالتخواهی انقلابی این فرصت را دارد که با هدایت رهبری عادل و عدالتخواه؛ بیشترین کنش انتقادی و مطالبه گرانه را در قبال تمام ساختارها و مسئولان نظام انجام دهد. البته برای فعال کردن این ظرفیت، در تجربه عملی، احتمال مواجهه با مشکلات و موانع بسیاری وجود دارد که باید تدریجی و به تناسب موقعیت به حل و رفع آن ها پرداخت. جریان انقلابی می تواند و می باید از حق و تکلیف خود در بالفعل کردن ظرفیت عدالتخواهی حداکثری در این نظام امت و امامت استفاده کند. از یک طرف، امت به ویژه جوانان باید در حد توان و امکان، ظرفیت اجتماعی و ذهنیت جمعی لازم و کافی برای تغییرات مثبت اساسی در جهت وضعیت آرمانی نظام و جامعه اسلامی را ایجاد کند، و از جهت دیگر ولی فقیه باید حمایت حداکثری شخصی و ساختاری نسبت به امت و حرکت های عدالتخواهانه مردمی را در حد توان و امکان فراهم کند.
2⃣ #مردم بدون اغراق و تظاهر، قهرمان مظلوم انقلاب اسلامی ایران بوده و هستند. علیرغم خدمات قابل توجه جمهوری اسلامی به مردم به ویژه نسبت به همه دوره های تاریخی از جمله دوران پهلوی، نباید انکار کرد حق مردم به ویژه در مقایسه با آرمان های انقلابی و حتی ظرفیت های واقعی ادا نشده است و طیف کثیری از ساختار ها و مسئولان نظام در دوره های متعدد نسبت به مردم کم توجهی و حتی اجحاف کرده اند. نقطه عطف امروز انقلاب، احیای جایگاه مردم و احقاق حق آنها از طریق تلاش حداکثری برای تحقق عدالت است. البته نقش خود مردم نیز نیاز به اصلاح دارد و لازم است از نظاره گر ظلم پذیر به کنش گر عدالتخواه ارتقاء پیدا کنند. عدالتخواهی مردمی تنها و بهترین راه اسلامی شدن جامعه ایران است. هر تلاشی در خلاف جهت مطالبه انقادی مردمی؛ نه تنها خلاف عدالت و امت که حتی مخالف امنیت و حکومت است.
3⃣ #مسئولین فعلی و سابق و اسبق، بدون تعارف متهمین ردیف اول وضع موجود هستند. ایجاد اصلاحات اساسی در رویکرد و عملکرد مسئولین و حتی تصفیه اضطراری عناصر خائن یا راکد، مأموریت ویژه امروز انقلاب است که باید توسط ولی فقیه، مردم به ویژه جوانان عدالتخواه و مسئولین به ویژه بخش وفادار و کارآمد انجام شود: #رهبر_انقلاب علاوه بر تعیین مسیر کلان و راهبردهای کلی، با تکمیل حمایت های همیشگی از جریانات عدالتخواه به ویژه درباره مسائل و مصادیق ملموس. و #جوانان عدالتخواه با تقویت تلاش های انتقادی و البته ارائه طرح های پیشنهادی و همچنین روشنگری پیرامون وضعیت و جریانات موجود و گسترش ارتباطات و اشتراکات شبکه ای با همه مردم. و #مردم با حضور فعال در مسئولیت های ریز و درشت کشور و ارتقاء انتقادی به سوی جامعه عدالتخواه متشکل از جماعت های به هم پیوسته مطالبه گر و مشارکت کننده. و #مسئولین با تغییر ذهنیت قیم مآبانه و طلبکارانه به سمت ذهنیت خدمتکارانه و بدهکارانه و البته تغییر از نفع محوری شخصی به سمت ترجیح خیر جمعی و تغییر از انفعال دیوان سالارانه به سمت جهاد انقلابی.
💎 برای شناخت جامعه به معنای عام جهت اصلاح و ساخت آن، علاوه بر این سه متغیر درهم تنیده که از جنس کنشگر خارجی هستند، باید سه متغیر مهم دیگر که ما به ازاء خارجی نداشته اما دارای هویت و اثر واقعی هستند نیز توجه کرد: #قانون (ساختارساز)، #فرهنگ (عمومی و خواص) و #علم (مبانی، انضمامیِ انسانی و طبیعی). توضیح این سه گانه در یادداشت مستقلی خواهد آمد.
✍ کیوان سلیمانی
💠 جامعه شناسی اسلامی
💠 @iisociology