#مازندران #روستا
#پتشخوارگر #پتشخرگر #فرشوادگر #سوات #سواته_کوه #سوادکوه
🌍فهرست روستاهای شهرستان سوادکوه به تفکیک دهستان در سال ۱۳۹۱ به شرح زیر است:
💠#دهستان_شرق_و_غرب_شیرگاه :
ایوک، بورخیل، بازیرکلا، حاجی کلا، فرامرز کلا، کتی لته، منگل، هتکه لو، برنجستانک، بشل، مهدی آباد، یاغکوه، پادگان شهید یونسی، آهنگر کلا، شیرجه کلا، کلیج خیل، نو آباد، ناحیه صنعتی اسلام آباد، ابدنگسر، اندارکلی، تپه سر، چاکسر، ملفه، رضا آباد، چالی
💠#دهستان_لفور :
دهکلان، شارقلت، عالمکلا، مرزیدره، لودشت، بورخانی، چاکسرا، کفاک، لفورک، نفت چال، اسبوکلا، امیرکلا، حاجیکلا، گالش کلا، گشنیان، میرارکلا، افراسی، پاشاکلا، تمر، درزیکلا، کالی کلا، اغوزبن، اوبن، غوزک رودبار، ریکو، رئیس کلا، سنگسی، امام کلا، خرکاک
💠#دهستان_راستوپی :
اساس، استخر سر، درکارودبار، میارکلا، نوسره، ازان ده، البن، ازود، شورمست رودبار، طالع رودبار، شورمست، طالع، خشک دره، فلورد، کالیم، لمرز، للوک، پادگان آموزش دواب، اسد آباد، ارژنگ رودبار، ارفع ده، پایین دواب، بالا دواب، دهخدا، پشتگل، پل پا، پیت سرا، ذال دره، سفید دارگله، سنگ سرگ، سیمت، کمر پشت، وسیه سر، مالی دره، اترکله، گرزین خیل، زیارت سر، چاپارخانه، وندچال، اسه، انارم، ده میان، رجه، اریم، امافت، بایع کلا، برنت، خرج، سرچلشک، کرمان، کنگلو، ملرد، ورپی، سرتنگه، باغ سرهنگ ملکی، کوه استل، اوریم، اوریم رودبار، ورسک، ایستگاه دوگل، شوراب، شورکچال، باغ سرخ آباد، تاسیسات شرکت نفت
💠#دهستان_سرخکلا :
جوارم، خواجه کلا، کارسالار، کتیج کلا، معدن زیراب، وچاد، چایرون بالا و پائین، سید آباد
💠#دهستان_ولوپی :
پارسی، کلاریجان، شیردره، کارمزد، کریکلا، لله بند، ممشی، شرکت صنعتی معدن تاریک دره، ارات بن، اوات، پالند، تیلم، زنگیان، شش رودبار، شیرکلا، کاکرون، گررودبار، مومچ خیل، پندرم، مرجونه سر، اسپو کلا، انند، چرات، دراسله، سرین، اسپرز، سوادرودبار، گلیان، لرزنه، لیند، لاکوم، بارنیگنون، واله، وسیه کش، پیشین واله، گرم خانی، شهریار کلا
💠#دهستان_کسلیان :
اتو، ززول، سوخته سرا، لاجیم، ولیلا، امیرکلا، بهمنان، پاشاکلا، پیرنعیم، سنگنیشت، سی پی، کچید، لولاک کسلیان، مته کلا، ولوکش
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3806
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
🖊#حامد_خلیلی_ازنی:
📝جغرافیای تاریخی کوه قارن
#کوه
#قارن
#قارن_کوه
📜مورخان وجغرافیا نویسان قرون اولیه اسلامی ومورخان طبری رشته کوههای شرقی البرز راپایگاه ومقر دو خاندان قارن و باوند برشمرده اند. وبدین سبب آنان را «گرشاه» و «ملوک الجبال» خوانده اند . همچنین از پریم یا #فریم به عنوان دژ یا شهری در کوه قارن یاد کرده اند که گویا مرکز فرماندهی این دو خاندان بوده است .
📌رشته کوههای شرقی البرز را با نامهایی چون کوه قارن ،کوه شروین ،شهریار کوه ،هزارگری یا هزار جریب ذکر کرده اند که بخشی ازسرزمین بزرگ کوهستانی « پتشخوارگر» بوده است . به واسطه این نام اسپهبدان قارنوندی و باوندی لقب «پتشخوارگرشاه» نیز داشته اند .
📌از آنجاییکه شناخت این نواحی وقلمرو فرمانروایان آن محقق تاریخ را در بررسی حوادث و رویدادهای تاریخی منطقه به راه صواب رهنمون می سازد . لذا در فصل نخست سعی بر شناسایی وبررسی جغرافیای تاریخی این سرزمین وجستجو درباره نامهایی چون پتشخوارگر ، کوه قارن ،شهریار کوه ،و هزار گری (هزار جریب) شده است .
🏔#پتشخوارگر :
✍درسال ۶۷۳ ق . م سپاهیان آسار حادون شاه آشور در یک سلسله عملیات جنگی به سرزمین موسوم به #پاتوش_آری (Patush Arri) یا پاتشوعارا ، که جزئی از کشور مادهای دور دست بوده ، رسیدند.(۱)
📌آسار حادون در #کتیبه خود از سرزمین پاتوش آری چنین سخن می گوید: «اما سرزمین پاتوش آری بر کران کویر نمک در خاک مادهای دور دست که کوه بیکنی (دماوند) در کنار آن نهاده است، کوه سنگ لاجورد ، که هیچ یک ازنیاکان پادشاه من پادر خاک آن نگذاشته بودند.» (۲)
📌این نام درزمان هخامنشیان تحت عنوان پیشوارش یا پتشوارش در کتیبه داریوش اول آمده و در زمان سامانیان ، براساس کارنامه اردشیر بابکان نام آن پتشخوارگر بوده است . این سرزمین در اوستا بخشی ازرشته کوههای « اوپی ری سئنا» یا اپارسن دانسته شده است .
در کتاب جغرافیدان یونانی ، استرابون با عنوان « پراخواتراس» ذکر شده که همان رشته کوههای البرز بوده واقوام گیل ، کادوسی و آماردی در نواحی شمالی آن سکونت داشته اند. پروکوپیوس مورخ بیزانسی نیز از کیوس برادر انوشیروان تحت نام پتشخوار شاه یاد می کند .(۳)
📌این نام درنوشته های مورخان اسلامی به صورت فرشوا ذگر، فرشوازجر وبدشوارگر آمده است.
📌در تاریخ تبرستان ابن اسفندیار راجع به نام فرشوادگرچنین می خوانیم:«حد فرشوادگر، آذربایجان وسرو تبرستان وگیل ودیلم وری وقومش ودامغان وگرگان باشد واول کسی که این حد پدید کرد منوچهر شاه بود .» (۴)
📌اولیاء الله آملی فرشوارجر را لقب تبرستان دانسته است .(۵)
📌میر ظهیر الدین مرعشی نیز تبرستان را درون فرشوارگر و فرشوارگر راشامل آذربایجان ، گیلان ، تبرستان ،ری وقومش(سمنان) می داند. (۶)
📌ابن اسفندیارمعنی فرشواذ را « باش خوار ای عش سالماً صالحاً » بیان می کند. (۷) یعنی عیش کن به سلامت. (۸) وی همچنین فرشواذگر را از سه جزء_ فرش + واذ + گر_، برشمرده وفرش را هامون ، واذ را کوهستان وگریا جر را دریا و سرزمین فرشواذجر راسرزمین کوه ودشت ودریا می خواند ،همچنین خاطر نشان می سازد، به لغت قدیم جر یا گر معنی کوهستان را که برآن کشاورزی می کرده اند نیز می داده است .(۹) ازاین رو به خاندان قارن (آل سوخرا ) که حاکم بخشی از فراشواذ گر بوده اند جرشاه یا گرشاه یا ملک الجبال می گفتند .(۱۰)
📌براساس نامه تنسر در زمان به سلطنت رسیدن اردشیر یکم ساسانی ، جُشنسف یاگُشنسب شاه(گشتاسب) بر پتشخوارگر حکمرانی داشته و عنوان پتشخوارگرشاه راداشته است .
بنابر کارنامه اردشیر بابکان پتشخوارگر از بخشهایی بوده که برای اردوان شاهنشاه اشکانی سپاه تهیه می کرده است. (۱۱)
📌سعید نفیسی بر اساس داستانی از کارنامه اردشیر بابکان« پذشخوار» را از مقامات مهم عصر سامانیان بر شمرده است که وظیفه اش مراقبت از خوراک شاهنشاه بوده وپیش از او خوراک وی می خورده تا ازعدم آلودگی به زهر اطمینان حاصل کند . به نظر نفیسی « پذش» به معنی پیش و «خوار» از فعل خوردن است. (۱۲)
ولی براساس نوشته های دیگر محققان «خوار» نام سرزمین ورامین فعلی است وپذش یا پتشخوارکوه روبروی خوار را می گفته اند.
📌به نظرمحمد حسن خان اعتمادالسطنه، فرشوات گر به مرور زمان دچار تحریف وتخفیف شده به سوات یا سواد تبدیل شده و نام سوادکوه مآخوذ ازآن است.
سعید نفیسی نیز برهمین عقیده است ونام سوادکوه امروزی را برگرفته از فرشوادگر یا پتشخوارگر باستانی می داند . (۱۳)
این تعبیر به نظر درست نمی آید زیرا بنابه قول ابن اسفندیار پتشخوارگر سرزمین کوهستانی وسیعی بوده و سوادکوه که درروزگار قرون اولیه اسلامی کوه قارن خوانده می شد بخشی ازآن بوده است.
@edmolavand
"جغرافیای تاریخی کوه قارن" http://chahardangeh.blogfa.com/post/143
ادامه👇👇
🇮🇷#ایران_شناسی
🌍#مازندران #سوادکوه #لفور
5⃣
#پتشخوارگر
در سال ۶۷۳ ق م سپاهیان آسار حارون شاه آشور در یک سلسله عملیات جنگی به سرزمینی موسوم به پاتوش آری یا پاتشوعار رسیدند که جزئی از کشور مادهای دور دست بوده است (دیاکونوف، ۱۳۷۷، ص ۲۴۳ و توینیی، ۱۳۷۹، ص ۶۸). آسارهارون در کتیبه خود از سرزمین پاتوش آرمی چنین سخن می گوید: «اما سرزمین پاتوش آری بر کران کویر نمک در خاک مادهای دوردست که کوه بیکنی (دماوند) در کنار آن نهاده است. کوه سنگ لاجورد که هیچ یک از نیاکان پادشاه من پا در خاک آن نگذاشته بودند» (کامران، ۱۳۷۴، ص ۱۳۲). این نام در زمان هخامنشیان تحت عنوان پیشوارش یا پتشوارش در کتیبه داریوش آمده و در زمان ساسانیان بر اساس کارنامه اردشیر بابکان نام آن پتشخوارگر بوده است. در اوستا بخشی از رشته کوههای اوپی ری ستنا یا اپارسن دانسته شده است. در کتاب جغرافی دان یونانی استرابون با عنوان پراخوتراس ذکر شده که همان
رشته کوههای البرز بوده و اقوام گیل، کادوسی و آماردی در نواحی شمالی آن مسکون بوده اند. پروکوپیوس مورخ بیزانسی نیز از کیوس برابر انوشیروان تحت نام پتشخوار شاه یاد می کند (مشکور، ۱۳۷۱، ص ۳۲۳). منوچهر شاه حدود این منطقه را به شهرهای فرشواذ جر ختم نمود (ابن اسفندیار، ۱۳۶۶، ص ۵۶). فرشواذ جر را به معنی فرش یعنی هامون دشت و منطقه پهن و واز را به معنی کوهستان و گربا جر را به معنی دریا معنی نموده و به زبان بومی منطقه لفور جر یا جول به معنی پایین یا عمیق یا جمل یا غلزم یا دریا می باشد و در اصطلاح فرشواذ جر یعنی پادشاه دشت و کوهستان و دریا و پادشاه طبرستان از محدوده شهرهای زیر حاکمیت می کردند.
در کتب مورخان اسلامی به صورت فرشوادگر فراشو ذخر و بدشوارگر آمده است. در تاریخ تبرستان ابن اسفندیار راجع به نام فرشوادگر چنین می خوانیم حد فرشوادگر آذربایجان سر تبرستان گیل دیلم، رویان، قومش دامغان و گرگان باشد و اول کسی که این حد را پدید کرد منوچهر شاه بود (همان، ص ۵۶). اولیاء الله آملی فرشوار جر را لقب تبرستان دانسته است (اولیاء الله آملی، ۱۳۱۳، ص ۲۷). میر ظهیرالدین تبرستان را درون فرشوارگر و فرشوارگر را شامل آذربایجان گیلان تبرستان ری و قومش (سمنان) می داند (مرعشی، ۱۳۶۱، ص ۱۱). ابن اسفندیار معنی فرشواذ را باش خوار ای عیش سالماً صالحاً بیان می کند (ابن اسفندیار، ۱۳۶۶، ص ۵۶) یعنی عیش کن به سلامت وی همچنین فرشواذ جر را از سه جزء فرش + واذ گر بر شمرده و فرش را هامون واد را کوهستان و گر یا جر را دریا و سرزمین فرشواذ جر را سرزمین کوه و دشت و دریا می خواند. همچنین خاطر نشان می سازد به لغت قدیم جر یا گر معنی کوهستانی را که بر آن کشاورزی می کرده اند نیز می داده است (مارکوارت، ۱۳۷۳، ص ۲۴۵). از این رو به خاندان قارن آل سوخرا که حاکم بخشی از فرشوادگر بوده اند جرشاه یا گرشاه یا ملک الجبال می گفتند (اعتماد السلطنه، ۱۳۶۷، ص ۲۲). بر اساس نامه ی تنسر در زمان به سلطنت رسیدن اردشیر یکم ساسانی چشنسف یا گشنسب شاه گشتاسب بر پتشخوارگر حکمرانی داشته و عنوان پشتخوارگر شاه را داشته است. بنابر کارنامه اردشیر بابکان پشتخوارگر از بخشهایی بوده که برای اردوان شاه اشکانی سپاه تهیه می کرده است. به نظر محمد حسن خان اعتماد السلطنه لغت فرشوات گر به مرور زمان دچار تحریف و تخفیف شده به سوات یا سواد تبدیل شده و نام سوادکوه ماخوذ از آن است. ابن خردادبه در المسالک و الممالک بد شوارگر را یکی از شهرهای تبرستان بر شمرده است (ابن خردادبه، ۱۳۷۰، ص ۹۶). البته واضح است که او دچار اشتباه شده زیرا در هیچ یک از منابع از شهری بدین نام یاد نشده بلکه همواره تاکید شده که بدشوارگر یا همان پتشخوارگر منطقه وسیعی بوده است.
پتشخوارگر از سه جزء پتش + خوار + گر تشکیل یافته و کوهی است که در پیش ولایت خوار واقع بوده (مشکور، ۱۳۷۱، ص ۳۲۳) و یا کوههای کم درخت است که روبروی دره خوار قرار دارد (عمادی، ۱۳۸۲، ۱۷۰).
برخی آن را از سه جزء پئیتیشخ + وار + گر به معنی ناحیه ای که در بر دارنده کوه و دشت و دریاست خوانده اند (حجازی کناری، ۱۳۷۲، صص ۴۵-۴۴). بنابراین با توجه به منابع تاریخی سرزمین پتشخوارگر منطقه ای وسیع بوده که شامل رشته کوه البرز میشده اما به تدریج این نام تنها برای بخش مرکزی و شرقی آن یعنی کوههای لاریجان، بندپی، لفور، سوادکوه، هزار جریب باستانی، دودانگه، چهاردانگاه و هزار جریپ و بخشی از فیروزکوه و دماوند به کار رفته است.
برخی پژوهندگان بر این باورند که نام سوادکوه با تغییر واژه کهن فرشوادگر به فرشواد کوه سپس تبدیل آن به سوادکوه پدید آمده است. در برخی از اسناد و کتب تاریخی اسامی دیگری مانند قارن کوه، شروین کوه، جبال شروین و کولاچی نیز برای این ناحیه بکار رفته است.
✍️ ادامه.... ۵
@KalikolaVillage1403
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/4120
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐