📽 نقد و بررسی فیلم «موسی کلیم‌الله: به وقت طلوع» 🎬 کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا | #جشنواره_فیلم_فجر 1️⃣ روایت داستان و هماهنگی با مضامین قرآنی فیلم با آیه‌ی «وَاصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسِي» (سوره طه، آیه 41) آغاز می‌شود: «تو را برای خودم ساختم.» این آیه به پرورش ویژه حضرت موسی (ع) اشاره دارد. اما در فیلم، تمرکز بیشتر روی تولد موسی و نجات اوست و مفهوم "اصطناع" به‌درستی در بطن داستان پرداخته نشده. روند شکل‌گیری شخصیت منجی آن‌طور که انتظار می‌رود، دیده نمی‌شود. 2️⃣ مسئله "احتناک ذریه" و "هلاکت حرث و نسل" در روایت فیلم فیلم به مفهوم "احتناک ذریه" اشاره دارد که در آیه «لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلَّا قَلِيلًا» (سوره اسراء، آیه 62) آمده: «[شیطان گفت:] قطعاً نسل او (آدم) را، جز اندکی، تحت سیطره خود می‌گیرم.» شخصیت پیشگوی شیطان‌پرست نماینده این نقشه‌های شیطانی است که می‌خواهد جلوی ولادت منجی بنی‌اسرائیل را بگیرد. 🔍 شاید اگر فیلم با همین آیه آغاز می‌شد، هماهنگی بیشتری با مضمون داستان پیدا می‌کرد. 3️⃣ تدابیر شیطان و پاسخ‌های الهی در فیلم فیلم به خوبی تقابل نقشه‌های شیطان و تدابیر الهی را به تصویر می‌کشد: وسوسه اول: توصیه به قتل مادران باردار توسط پیشگوی شیطان‌پرست که با وساطت آسیه ناکام می‌ماند. وسوسه دوم: جدا کردن مردان از زنان در شب انعقاد نطفه موسی؛ اما یک طوفان الهی این نقشه را خنثی می‌کند. وسوسه سوم: قتل نوزادان تازه‌متولد شده از طریق قابله‌ها؛ اما تدبیر الهی باعث نجات موسی می‌شود. وسوسه نهایی: رهگیری موسی توسط مأموران فرعون که با تدبیر الهی (سپردن موسی به آب) ناکام می‌ماند. این روند، جنگ دائمی میان نقشه‌های شیطانی و تدابیر الهی را نشان می‌دهد. 4️⃣ شخصیت‌پردازی: روند ثبات قلب مادر موسی (ع) فیلم به‌خوبی روند "ثبات فؤاد" (قلب) مادر موسی، یوکابد، را نمایش می‌دهد. در قرآن آمده که خداوند قلب مادر موسی را استوار کرد تا بتواند فرزندش را رها کند و به وعده الهی ایمان بیاورد. این بخش از فیلم از نظر احساسی تأثیرگذار است و به خوبی اضطراب و ایمان یوکابد را نشان می‌دهد. 5️⃣ انتقاد به صراحت نمایش بارداری و تولد یکی از نقدهای وارده به فیلم، نمایش بیش‌ازحد صریح فرآیند بارداری و تولد است که می‌تواند برای مخاطبان کودک نامناسب باشد. شاید استفاده از نمادپردازی یا روایت غیرمستقیم می‌توانست به انتقال پیام کمک کند و حساسیت‌های سنی را نیز رعایت نماید. 6️⃣ نقد بر سیاست‌های کنترل جمعیت و شباهت به مسائل معاصر در فیلم، قابله تأکید می‌کند که فرآیند "کنترل جمعیت" نباید با خشونت مستقیم همراه باشد، زیرا باعث مقاومت مردم می‌شود. این منطق شبیه سیاست‌های معاصر برخی سازمان‌های بین‌المللی است که از طریق نفوذ نرم و جمع‌آوری اطلاعات، در سیاست‌های جمعیتی دخالت می‌کنند. فیلم، خواسته یا ناخواسته، نقدی زیرپوستی به این سیاست‌ها دارد و پیامش را غیرمستقیم اما تأثیرگذار منتقل می‌کند. 7️⃣ نقد فنی: جلوه‌های ویژه و استفاده از فناوری مجازی فیلم از فناوری تولید مجازی برای بازسازی مصر باستان استفاده کرده، اما این فناوری در برخی صحنه‌ها تصنعی به نظر می‌رسد. در مقایسه با سریال «حضرت یوسف»، کیفیت جلوه‌های بصری پایین‌تر است و برخی سکانس‌ها فاقد جزئیات و عمق کافی هستند. «موسی کلیم‌الله: به وقت طلوع» تلاش می‌کند داستانی عمیق درباره تقابل نقشه‌های شیطانی و تدابیر الهی روایت کند. فیلم پیام‌های مهمی درباره کنترل جمعیت و جنگ نرم فراعنه علیه مردم دارد، اما در برخی جنبه‌های فنی، روایت داستان و شخصیت‌پردازی می‌توانست قوی‌تر باشد. #نقد_فیلم #موسی_کلیم_الله #ابراهیم_حاتمی‌کیا #سینمای_ایران 🔸️ #علی_قدردان | از عین تا قاف @einqaf8