إنالله و إنا إلیه راجعون
آجـرك الله یاصاحبالزّمان
عَظَّمَ اللَّهُ أُجُورَنَا بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ عليهالسلام ، وَ جَعَلَنَا وَ إِيَّاكُمْ مِنَ الطَّالِبِينَ بِثَأْرِهِ مَعَ وَلِيِّهِ وَ الْإِمَامِ الْمَهْدِيِّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ علیهمالسلام
مرحوم نجاشی در صفحه٣٧٢، رقم١٠١٨ در مدخل مرحوم کشّی میگوید:
محمدبن عمربن عبدالعزیز الکشی أبوعمرو
کان ثقة، عينا، و روي عن الضعفاء كثيرا
👈و صحب العياشي و أخذ عنه و تخرج عليه و في داره التي كانت مرتعا للشيعة و أهل العلم¹👉.
👈له كتاب الرجال كثير العلم و فيه أغلاط كثيرة²👉.
أخبرنا أحمدبن عليبن نوح و غیره، عن جعفربن محمد، عنه بکتابه.
👈1.استفاده فراوان کشّی از عیّاشی و موقعیت علمی ممتاز عیاشی، به کشّی یک ویژگی و موقعیت خاصی میدهد که همعصرهای او [از علمای شیعي] نداشتهاند حتی مرحوم نجاشی و اینا هم که متأخراند [از مرحوم کشی] و اساتید زبردستی را دیدهاند آن امتیاز را ندارند
👈2.عنوان «له کتاب الرجال کثیر العلم و فیه أغلاط کثیرة»
سؤال ؛
١-ماهية أغلاط چیست؟
٢-ميزان اعتنا و اعتبار عبارت نجاشي در مورد كشّي؟
[جواب اجمالی]
در کتاب نجاشی در مورد برخی از کتابها چه فهرستی و چه غیرفهرستی، چه رجالی یا حدیثی گاهی اوقات اظهار نظری میشود که مثلا در مورد فهرست ابنبطه «و في فهرست ما رواه غلط کثیر» [و يا این مطلب نجاشی در مورد کشّی در اینجا] موارد فراوانی را بر خواهیم شمرد که کتاب رجال نجاشی که اغلاط کثیرة [گفته]، (حالا ممکن است نسبت به هزار و سیصد مدخل زیاد نباشد ولی خودش دهها اشتباه هست که طبیعتاً میتوان روش انگشت گذاشت) بنابراین این میتواند از باب اختلاف نظر باشد که در موردش گفتگو خواهیم کرد [إنشاء الله الرحمان، ادامه اصوات #طرح_جامع_تکمیلی از جلسه ۸۷ را پیگیری فرمایید]
@Elal_alhadith
بزرگواران دقت فرمایند که اصوات و مقالات و کلیپهای آموزشی حضرت استاد ، در کانال تلگرامی فقط بارگزاری میشود.
ولی اگر رفقا بخواهند در ایتا نیز موردی به شخصی اعضا و افراد ارسال میشود.
https://t.me/Elal_alhadith2
سلسله نشستهای علمی امامت
مرکز تخصصی امامت اهلبیت علیهمالسلام
جلسه اول با موضوع :
باورهای امامتی اصحاب تا قرن سوم
شرکت برای عموم طلاب بلا مانع است.
جلسه با رعایت پروتکل های بهداشتی انجام میشود.
ادرس اسکای روم برای استفاده انلاین از نشست با زدن گزینه مهمان:
https://www.skyroom.online/ch/emamat110/neshast
#چالشهای_پیشروی_حدیث
۷.نادیده انگاری وجود راهبرد حاکم بر فرایند تولید و نشر احادیث شیعی
🔰چه بسیار کسان که گمان میبرند بسیاری از احادیث به تناسب نیازهای روزمره اصحاب و به دلیل پرسشهای ایشان از معصوم علیهالسلام، عرضه شدهاند و گویا آگاهی یا توجه ندارند که #راهبردی_ویژه و #فراگیر بر فرایند تولید و نشر #احادیث_شیعی حاکم بوده است؛ راهبردی که از سوی امامان علیهمالسلام تبیین شده و اصحاب ما نیز خود را بدان پایبند میدانستند؛ تا جایی که اگر راویانی از قوانین حاکم در این راهبرد پا فراتر می گذاشتند، مورد عتاب و خطاب اصحاب قرار میگرفتند و درستی روش علمی و در پی آن، مجموعۂ حدیثی شان، و یا بخشی از آن، با تردید رو به رو میشد❗️ از این رو لازم است این راهبرد و اجزاء و مراحل آن به درستی فهم شود.
([إن شاءالله الرحمن] هنگام سخن از #مدیریت_فرهنگی_نهاد_امامت، از این راهبرد یاد میکنیم)
@Elal_alhadith
#چالشهای_پیشروی_حدیث
۸. ناآشنایی با حوزههای حدیثی شیعه و کارکردهای ایجابی و سلبی هر حوزۂ حدیثی و چگونگی ارتباط حوزهها با یکدیگر
🔰از آن رو که ابزار امام [علیهالسلام] در نشر #فرهنگ_شیعی در شهرهایی چون #کوفه، #بغداد و #قم، شیعیان ساکن در آنها بودند، باید دانست و شناخت که امتیازات و اختصاصات هر حوزه در قیاس با دیگر حوزهها چهها بوده است؟❓ (برای تعریف حوزۂ حدیثی بنگرید به: «مکتب حدیثی شیعه در کوفه» -تا پایان قرن سوم هجری-سعید شفیعی)
برای نمونه باید کاوید و پرسید چرا بیشینۂ احادیث ما از امام باقر و امام صادق علیهماالسلام از راویان کوفی نقل شده است؟ ❓
چرا مطمئنترین راویان ما کوفیاند؟ ❓
چرا با وجود جریان انحرافی غلوّ و شکلگیری فطحیّه و واقفه، حوزۂ کوفه به حرکت مستقیم خود ادامه داد و این رخدادها نتوانست آن را از پا در آورد؟ ❓
ارتباط حوزه حدیثی کوفه با قم چه بود؟ ❓
ارتباط حوزه قم با بغداد کدام بود؟ ❓
آیا ردپایی از چگونگی نگرش حوزههای حدیثی شیعه به یکدیگر وجود دارد؟ ❓
نخستین نگاشتههای حدیثی شیعه در کدام حوزه حدیثی سامان یافتهاند؟ ❓
و پرسشهای فراوان دیگری از این دست (برای یافتن پاسخ برخی از این پرسشها بنگرید به: [ #مقاله ]«نگاه حوزۂ بغداد به راویان و آرای رجالی مدرسۂ حدیثی قم» ، مجله علوم حدیث، ش۶۵)
اهمیت پاسخ دهی به این پرسشها، آنگاه چند چندان میشود که برخی گمان میکنند سه حوزه حدیثی کوفه، بغداد و قم، جدا از هم و گاهی در برابر هماند❗️پیگیری اثر تخریبی این نوع نگاه بر اعتبارسنجی احادیث شیعه و به ویژه مباحث معرفتی و امامتی، گویا چندان دشوار نباشد
@elal_alhadith
#چالشهای_پیشروی_حدیث
۹. به سادگی گذر کردن از برخی گزارشهای تخریبی و عدم ارائه تحلیل دقیق و همه جانبه از موضوع گزارش
🔰نگاه ساده انگارانه به برخی از گزارشهای تخریبی، بنیاد میراث حدیثی شیعه را ویران میکند. بسیاری بیتوجه به واقعیتهای بستر نشر مکتوب آموزههای شیعه، برخی از این #گزارشهای_تخریبی را به بهانههای گوناگون، میپذیرند؛ حال آنکه برخی از مسیرهای انتقال آموزههای نیازمند بازبینی و بازنگریاند. در این بازبینی و بازنگری معلوم خواهد شد آنچه موجب ناپذیرش این دست از گزارشهای تخریبی میشود، راهکاری است که در #پرتو_مدیریت_فرهنگی_امامان_علیهمالسلام سامان یافت و اصحاب نیز با پایبندی به آن، بستر نشر مکتوب آموزهها را از ورود پُر دامنۂ احادیثِ بر ساخته و بریافته، ایمنی بخشیدند.
( تفضیل این موضوع و بررسی گزارش ۴۰۱ و ۴۰۲ از رجال کشّی میباشد [رجوع شود به مقاله ذیل👇 ]
@Elal_alhadith
بازخوانی_گزارش_دسّ_و_تحریف_غالیان.PDF
3.53M
#مقاله
بازخوانی گزارش دس و تحریف غالیان
#چکیده
یکی از #دشواریهای_پیشروی_میراث_حدیثی_شیعه، ادعای وضع و جعل در نگاشتههای کهن شیعی است. از جمله دستاویزهای این مدعا، دو گزارش در #رجال_کشی است.
بر پایه این گزارش، دوره ای کم و بیش ۷۰ ساله از تاریخ حدیث شیعه، یعنی از زمان شهادت امام باقر علیهالسلام در ۱۱۴ق تا زمان به امامت رسیدن امام رضا علیهالسلام در ۱۸۳ق با اتهام بزرگ وضع و جعل روایات به دست #مغیرةبن_سعید و #ابوالخطاب و #پیراون این دو ، رویارو شده است؛ پدیدهای ویرانگر که سرانجام توسط #یونسبن_عبدالرحمن، متوقف شده و میراث حدیثی شیعه به دست وی، پالایش میشود.
در این نوشتار تلاش بر آن است که با نظر داشت واقعیتهای ملموس و عینی در تاریخ حدیث شیعه که در پرتو #مدیریت_فرهنگی_نهاد_امامت سامان یافتهاند، نادرست بودن این دو گزارش به اثبات رسد.
کلید واژهها؛
#میراث_حدیثی_شیعه، #دس_و_تحریف، #امام_رضا_علیهالسلام، #یونسبن_عبدالرحمن، #مغیرةبن_سعید، #ابوالخطاب
@Elal_alhadith
سلسله نشستهای علمی امامت
مرکز تخصصی امامت اهل بیت علیهم السلام
جلسه دوم با موضوع:
باورهای امامتی اصحاب تا قرن سوم
شرکت برای عموم طلاب بلا مانع است
جلسه با رعایت پروتکل های بهداشتی انجام میشود
ادرس اسکای روم برای استفاده انلاین از نشست با زدن گزینه مهمان:
http://skyroom.online/ch/emamat110/neshast
اعتبارسنجی احادیث شیعه
جهت خريد نرمافزار دراية النور بصورت غیرحضوری اینجا کلیک کنید. 💯تخفیف ویژه ۱۰٪ دارد @Elal_alhadith
#آشنایی_با_نرمافزار
#درایة_النور
درایة النور نخستین نرم افزار تخصصی رجال شیعه
متن کامل 38جلد کتاب رجالی و 55جلد کتب حدیثی با بررسی اسناد آنها به ضمیمه 29کتاب لغت .
برخی از امکانات و قابلیتها:
ـ متن کامل کتب اربعه، وسائل الشیعه و بررسی اسناد آنها
ـ متن تصحیح شده رجال ثمانیه و معجم رجال الحدیث
ـ تمایز اسناد، احادیث، آیات، اعلام، توصیفات و... با رنگهای مختلف
ـ بازسازی دقیق اسناد مشکلدار از نظر تعلیق، تحویل، عطف و...
ـ ارزیابی اسناد اصلی و بازسازی شده کتب روایی از جهات مختلف مانند: صحت، اعتبار، اتصال و...
ـ شناخت و ارزیابی راویان از طریق عناوین معیار، اصلی، ضمنی و... ، به صورت نوشتاری و نموداری
ـ فهرستهای گوناگون مانند فهرست الفبای کلمات، اسناد، راویان، اعلام، مداخل و...
ـ جستجوهای مختلف در فهرستها و متن
ـ محدود کردن دامنه پژوهش به کتابهایی خاص یا مشخصههای راویان
ـ قابلیت فهرستسازی از کلمات و راویان دلخواه به روش جستجوی پیشرفته (Wildcard)
ـ قابلیت علامت گذاری، نمایهزنی، رنگی کردن متون با تعیین عنوان و حاشیه نویسی
ـ امکان گزینش متن مورد نظر و انتقال آنها به دفترچه یادداشت
ـ چاپ متنها و حاصل پژوهش در همه قسمتهای برنامه
ـ استفاده از راهنمایی جامع داخل برنامه
ـ دفترچه یادداشت با قابلیت ویرایش متون و ذخیرهسازی در قالبهای مختلف.
یکی از شاخههای علوم اسلامی که نقش مهمی در دستیابی به سنّت نبوی صلیاللهعلیهوآلهوسلم و سخنان ائمه علیهمالسلام دارد، علم رجال است. فقیه، محدّث و هر عالم دینی با تمسک به اطلاعات موجود در کتب رجال و نقد و بررسی آنها، پیرامون صحت و اعتبار یکایک روایات نظر میدهد. از این رو، علم رجال همواره به عنوان یکی از پایههای اجتهاد و استنباط احکام شرعی مطرح بوده است.
مجتهدان و علمای اسلام، در گذشته توجه ویژهای به علم رجال داشتهاند، اما امروزه به علت مشکلاتی که در مسیر پژوهش و تحقیق در این علم وجود دارد، پژوهشگران اندکی در این رشته به کاوش میپردازند. این در حالی است که تدریس و تحصیل علم رجال در حوزههای علمیه در زمانهای اخیر تا حدودی مورد غفلت قرار گرفته و رونق سابق خود را از دست داده است.
برنامه «درایة النور» که نخستین نرمافزار تخصّصی رجالی شیعه است، به بررسی و بازسازی اسناد کتب اربعه حدیثی و کتاب «وسائل الشیعه» و شناسایی راویان آنها پرداخته است. کتب هشتگانه رجالی و معجم رجال الحدیث نیز در این برنامه گنجانده شده و امکانات گسترده پژوهشی در ابعاد مختلفِ علم رجال در آن منظور گشته است.
نرمافزار «درایة النور » با هموار کردن مسیر پر پیچ و خم علم رجال، گامی در رونق دوباره این علم در حوزههای دینی محسوب میگردد. با استفاده از این برنامه رایانهای، شناسایی راویان و ارزیابی اسناد با سهولت و در کمترین وقت انجام میگیرد و قابلیتهای گوناگون آن بهرهمندی از فواید علم رجال را برای علاقهمندان میسر میسازد.
محتوای برنامه
مهمترین کتابهای رجالی و حدیثی شیعه که در این برنامه در اختیار کاربر قرار میگیرد عبارتند از:
الف ـ کتب رجالی
1 ـ طبقات الرجال (رجال برقی)، احمدبن محمدبن خالد (متوفای قرن سوم)
2 ـ اختیار معرفة الرجال (رجال کشی)، محمدبن عمربن عبدالعزیز (متوفای قرن چهارم)
3 ـ فهرست اسماء مصنفی الشیعه (رجال نجاشی)، احمدبن علیبن احمد (متوفای قرن پنجم)
4 ـ الأبواب (رجال شیخ طوسی)، ابوجعفر محمدبن حسن (متوفای قرن پنجم)
5 ـ الفهرست (فهرست شیخ)، ابوجعفر محمدبن حسن (متوفای قرن پنجم)
6 ـ کتاب الضعفاء (رجال ابن غضائری)، احمدبن حسینبن غضائری (متوفای قرن پنجم)
7 ـ خلاصة الأقوال فی معرفة أحوال الرجال (رجال علامه)، حسنبن یوسف حلّی (متوفای قرن هفتم)
8 ـ رجال ابن داود، حسنبن علیبن داود حلّی (متوفای قرن هشتم)
9 ـ معجم رجال الحدیث، 23 جلد، فقیه عالیقدر سیدابوالقاسم خوئی قدسسره
ب ـ کتب حدیثی
1ـ الکافی (اصول، فروع و روضه) ، 8جلد، شیخ محمد بن یعقوب کلینی (متوفای 329 ه.ق)
2ـ من لا یحضره الفقیه، 4جلد، محمدبن علی معروف به شیخ صدوق (متوفای 381 ه.ق)
3ـ تهذیب الأحکام، 10جلد، ابوجعفر محمدبن حسن طوسی (متوفای 460 ه.ق)
4ـ الإستبصار، 4جلد، ابوجعفر محمدبن حسن طوسی (متوفای 460 ه.ق)
5 ـ وسائل الشیعه، 29جلد، محمدبن حسن مشهور به شیخ حر عاملی (متوفای 1104 ه.ق)
@Elal_alhadith
#آشنايي_با_نرمافزار
#درایة_النور
امکانات اختصاصی برنامه
برنامه درایة النور از سه بخش اصلی کتب هشتگانه رجالی، اسناد و معجم رجال الحدیث تشکیل شده است و هر یک، از امکانات ویژهای برخوردارند.
الف ـ بخش کتب هشتگانه رجالی
امکانات اختصاصی بخش کتب هشتگانه رجالی عبارت است از:
1 ـ شناسایی راویان
با استفاده از این برنامه میتوان اطلاعات کاملی درباره هر راوی به دست آورد. این اطلاعات شامل توضیحات موجود در کتب رجالی در مورد جنبههای مختلف زندگی و شخصیت راوی، توصیف راوی از جهت توثیق و یا تضعیف و طریق راوی میباشد.
2 ـ فهرستهای متنوع
پژوهشگر با استفاده از این امکان میتواند اسامی راویان موجود در کتب هشتگانه رجالی را بر اساس عنوان معیار، عنوان اصلی یا عنوان ضمنی، فهرست نماید. افزون بر این امکان تهیه فهرستی از راویان با توجه به مذهب یا وصف آنها نیز فراهم است .
3 ـ تصحیح فهرست شیخ طوسی
کتاب فهرست شیخ طوسی یکی از مهمترین منابع برای شناخت اعتبار راویان شیعه و از عمدهترین منابع علم رجال است. این کتاب براساس نسخههای معتبر و قدیمی به دقت تصحیح شده است و کاربر از طریق گزینه «تصحیحات» میتواند به متن تصحیحشده کتاب فهرست شیخ طوسی دست یابد.
4 ـ مشاهده طریق روایی راویان
در سه کتاب رجال نجاشی، فهرست شیخ طوسی و رجال شیخ طوسی ،سند و کتبی که به استناد آنها روایات مربوط به یک راوی نقل شده، به ترتیب اسامی راویان ذکر گشته است. در برنامه درایة النور طریق هر راوی با کمک عنوان وی به سهولت قابل دسترسی است.
5 ـ فهرست توصیفها
به وسیله این قابلیت میتوان به اسامی راویانی که از نظر مؤلفانِ کتب هشتگانه رجالی دارای ویژگیهای مشترک هستند پیبرد؛ مثلاً چنانچه پژوهشگر در صدد تنظیم فهرستی از راویان ثقه که از افراد ضعیف روایت کردهاند باشد، کافی است تعبیر « ثقةٌ إلا أنه یروی عن الضعفاء » را انتخاب کند تا موارد استفاده از این تعبیر را در باره روات ملاحظه کند.
ب ـ بخش معجم رجال الحدیث
در این بخش، امکانات گوناگون زیر قرار گرفته است:
1 ـ ارائه فهرست الفبایی راویان
ارائه فهرست الفبایی از اسامی 15688 راوی و نیز فراهم نمودن امکان مطالعه مطالب مربوط به هر یک از روات در معجم رجال الحدیث، قابلیتی است که در این بخش گنجانده شده است.
2 ـ فهرست اَعلام:
علاوه بر فهرست راویان، فهرست کاملی از اَعلام شامل: اشخاص، اقوام، القاب، مکانها و نیز کتب موجود در معجم رجال الحدیث تهیه شده است.
3 ـ فهرست سازی:
در فهرست اَعلام و فهرست راویان، قابلیت فهرستسازی نیز در نظر گرفته شده است. با استفاده از این قابلیت کاربر میتواند فهرستهای پویا و متنوعی از کلمات و أعلام راویان به شکلهای مختلف تهیه نماید و یا با ترکیب فهرستها، جستجوهای گوناگون در آنها انجام دهد. استفاده از علائم عمومی مانند «؟» و «*» نیز در این قسمت ممکن است.
ج ـ بخش اسناد
تمام احادیث مهمترین کتب روایی شیعه در این بخش بازسازی و ارزیابی شده است تا پژوهشگران به سرعت و سهولت، به میزان اعتبار سند هر حدیث پیببرند. امکانات و قابلیتهای اختصاصی بخش اسناد از قرار ذیل است:
1 ـ بازسازی اسناد
یکی از خدمات ارزشمندو منحصربه فرد برنامه درایة النور، بازسازی کلیه اسناد کتب اربعه و وسائل الشیعه است. بسیاری از اسناد احادیث موجود در منابع روایی به دلایلی همچون تعلیق، تحویل، عطف، ضمیر، تردید، اشاره و اشتباهاتی که نسخهبرداران در هنگام استنساخ مرتکب شدهاند، مخدوش یا نامفهوم هستند. در این برنامه ضمن توجه به همه موارد فوق، بازسازی اسناد با دقت تمام انجام شده است تا پژوهشگر بتواند وضعیت صحیح و واقعی سند را پیش از ارزیابی مشاهده کند.
2 ـ ارزیابی سند
به محض آن که علامت مکاننما روی یکی از اسناد قرار گرفت، سند از جهت اتصال و اعتبار ارزیابی میگردد. در بررسی میزان اعتبار سند، عناوینی مانند صحیح، موثق، حسن، معتبر یا ضعیف بودن روایت مشخص میشود. از جهت اتصال نیز وضعیت سند از نظر مرفوع، مرسل یا موقوف بودن تعیین میگردد.
اسناد موجود در برنامه توسط پژوهشگران مرکز تحقیقات مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات این قسمت از برنامه بر اساس این ارزیابی ارائه گردیده است. در صورتی که در مورد برخی از راویان نظر کاربر با نظر محققان مرکز تفاوت داشته باشد، میتواند دیدگاه خود را در قسمت «راوی» ثبت نماید. در این حالت با ورود به صفحه سند و انتخاب گزینه «ارزیابی شخصی» ارزیابی اسناد برنامه بر اساس این اطلاعات صورت خواهد گرفت.
3 ـ شناسایی سریع راوی
علاوه بر امکانات گستردهای که برای شناسایی راویان در بخش کتب هشتگانه رجالی قرار داده شده است، در این قسمت نیز همراه با مطالعه اسناد میتوان از نام کامل و توصیف آنها مطلع شد.
@Elal_alhadith
#آشنایی_با_نرمافزار
#درایة_النور
برای این کار کافی است نشانهگر ماوس را روی عنوان بازسازیشده یک راوی نگاه داشته و چند لحظه بعد، اطلاعات رجالی مربوط به وی را در یک کادر کوچک مشاهده نمود.
4 ـ سیستم مترادفات
یکی از مشکلاتی که در بسیاری از اسناد روایات به چشم میخورد، پرکندگی در تعبیر از یک راوی است . در بخش اسناد برنامه «درایة النور» این مشکل با در نظر گرفتن عنوان معیار و عنوان اصلی حل شده است. با تهیه فهرست کاملی از عناوین اصلی و ارجاع آنها به عنوان معیار، ضمن ایجاد ارتباط منطقی بین اسناد روایات و اطلاعات کتب رجالی، یکی از مشکلات اساسی پژوهش در مورد راویان و ارزیابی اعتبار اسناد حل شده است.
5 ـ معرفی شاگردان و اساتید
آشنایی با شاگردان و مشایخ یک راوی، از طریق بخش اسناد برنامه میسر است. علاوه بر این، تعداد روایتهایی که وی از هر یک از اساتید خویش نقل کرده و یا شاگردان از او نقل کردهاند با تعیین درصد مشخص میگردد. همچنین، میتوان فراوانی روایات نقل شده از شاگردان و مشایخ یک راوی را به صورت نمودار میلهای یا دایرهای مشاهده کرد.
6 ـ تعیین طبقه راوی
با کمک این برنامه میتوان از طبقه هر راوی مطلع شده و به فهرستی از معصومانی که اسناد راویِ مورد نظر به آنها ختم میگردد دست یافت. در برابر نام هر معصوم تعداد واسطههایی که بین ایشان و راوی قرار دارد و نیز فراوانی روایات در هر مورد، قابل مشاهده است.
7 ـ ترکیب راویان
کاربر با استفاده از این قابلیت میتواند به سندی که مشتمل بر نام دو یا چند راوی است دست یابد و با انتخاب گزینه «آمار» از تعداد موارد نقل هر یک از دو راوی نیز آگاه میشود.
8 ـ مقایسه دو متن
به منظور انجام پژوهشهای تطبیقی، امکان مطالعه همزمان دو متن از یک کتاب یا مطالب دو کتاب متفاوت، در برنامه پیشبینی شده است.
امکانات مشترک برنامه
1 ـ نمایش متن کتب
متن کامل کتابهای موجود در لوح فشرده «درایة النور» در این بخش نمایش داده میشود. امکانات نمایشی همچون استفاده از رنگهای متمایز برای متن، عنوان، سند و...، گسترده کردن صفحه متن و بزرگنمایی نیز در برنامه فراهم آمده است. در کنار متن کتابها، فهرست کاملی از مطالب هر کتاب برای کاربر مهیا شده است. فهرست مطالب به گونهای تنظیم گردیده که دسترسی به جزئیترین عناوین نیز میسر باشد. همچنین، کاربر با استفاده از این قابلیت میتواند متن کامل احادیث و سند آنها را با اِعرابگذاری کامل مطالعه کند.
2 ـ امکانات پژوهشی
«نمایهزنی» از جمله امکانات پژوهشی است که در آن پژوهشگر محتوای اصلی یک عبارت یا بند را در چند کلمه خلاصه میکند تا امکان دستهبندی و بازیابی سریع اطلاعات را فراهم آورد و در انتها با کنار هم گذاردن موارد مشابه، نکات جدیدی را استنباط کند.
با استفاده از قابلیتِ «علامتگذاری» کاربر میتواند بخشهای مهم را علامت گذاری کرده و در صورت نیاز به آنها مراجعه نماید.
در قسمتهای مختلف برنامه میتوان از طریق «رنگی کردنِ» سطور دلخواه، در هنگام رجوع مجدد به متن، سریعتر به مطالب مورد نظر دست یافت، ضمن این که دستهبندی سطرهای هم رنگ با سهولت بیشتری انجام میگیرد. گنجاندن قابلیتِ «حاشیهنویسی» موجب گردیده تا پژوهشگران ژرفنگر با دقت و تأمل در هر عبارت، نکتههای مورد نظر خود را در بخش حاشیه وارد کنند.
در بخش معجم رجال الحدیث و کتب هشتگانه رجالی «گزینه پژوهش» فعّال نیز گنجانده شده است. با کمک این گزینه کاربر میتواند به معنای یک واژه یا موارد استعمال آن در دیگر بخشهای کتاب دست یابد.
3 ـ جستجو
از دیگر امکانات مشترک برنامه، امکان جستجوست. از طریق گزینه جستجو میتوان در متن و فهرست کتب، جستجوی لفظی نمود و با کمک عملگرهای ترکیبی، عبارات مختلف را بازیابی کرد و در صورت نیاز از گروههای فهرستسازی برای ساختن فهرستهای پویا و متنوع از کلمات با استفاده از کاراکترهای عمومی (* و ؟) به شکلهای مختلف بهره برد و کلمات موجود در یک فهرست را یکجا یا در ترکیب با واژهها و یا فهرستهای دیگر جستجو نمود. قابلیت دستیابی به متون مورد نظر از طریق فهرست ابواب و شماره جلد و صفحه، یکی دیگر از امکانات مشترک در بخش جستجوست که دسترسی آسان به متن دلخواه را به سرعت فراهم میسازد.
@Elal_alhadith
#آشنايي_با_نرمافزار
#درایة_النور
4 ـ لغتنامه
به منظور دستیابی به مفهوم واژههای دشوار در امر پژوهش، لغتنامههای معتبر ذیل در دسترس کاربر قرار دارد:
1ـ کتاب العین، 8جلد، خلیلبن احمد فراهیدی (175 ـ 100 ه.ق)
2ـ لسان العرب، 15جلد، از ابنمنظور (711 ـ 630 ه.ق)
3ـ مجمع البحرین، 6جلد، فخرالدین طریحی (1087 ـ 979 ه.ق)
5 ـ سایر امکانات
گزینش مطالب مورد نظر و انتقال آنها به دفترچه یادداشت از جمله قابلیتهایی است که در قسمتهای مختلف برنامه وجود دارد. «دفترچه یادداشت» با قابلیت ویرایش متون، چاپ و انتقال روی پرونده در قالبهای مختلف همچون MS-Wordو زرنگار، استفاده بهتر از امر پژوهش و ذخیره و نگهداری مطالب انتخابی را ممکن ساخته است. در کلیه بخشهای برنامه امکان «چاپ» متن دلخواه در اندازههای مختلف موجود است. به وسیله گزینه «راهنما» میتوان اطلاعاتی مختصر و مفید در باره قسمتهای گوناگون برنامه به دست آورد. با ورود در قسمت «کتابشناسی» نام کتب موجود در برنامه قابل مشاهده بوده و امکان دسترسی به توضیحات کافی در مورد هر کتاب و مؤلف آن برای کاربر فراهم گردیده است.
فایلهای تصویری #آموزش نرم افزار درایة النور در ۶جلسه توسط #حضرت_استاد در مؤسسه نور ارائه شده است، مراجعه بفرمایید.
@Elal_alhadith
رفقای عزیز مستحضرید که در مورد معرفی آثار کتبی و آموزشیِ #حضرت_استاد ، در این کانال هیچ منفعت مادی ، برای آدمین و حتی حضرت استاد نمیباشد.
فقط صرفا برای اطلاع رفقا و آشنایی عزیزان در راستای مباحث حدیثی ، میباشد.
#چالشهای_پیشروی_حدیث
۱۰. عدم کلینگری به معارف و آموزههای دینی؛ از جمله بستر شکلگیری و انتقال حدیث
🔰بسا میشود که نبود دیدی همه سونگر در فرایند تعامل با معارف و آموزههای دینی، سبب گردد که پیوند برخی از این آموزهها و معارف با دیگرها به خوبی فهم نشود و یا از بن نشود! نیازمند توضیح نیست که نگرش جامع به ساحتهای گوناگون میتواند در استنتاج درست کمک کار باشد. برای نمونه، به گاه تعامل با میراث حدیثی شیعه، باید پیجو بود که پیشینه عرضه معارف از جانب معصوم چه بوده است و آیا راهکارهایی برای چگونگی حفظ و انتقال احادیث شیعه از جانب نهاد امامت تعریف شده است؟ پرسشهایی که دردمندانه باید اعتراف کرد یا گویی مطرح نیستند و یا پاسخی درخور بدانها داده نشده است!
گزارش ششم کلینی در باب «دعائم الاسلام» کتاب الکافی که از سندی استوار برخوردار است و پس آنگاه برابر نهادن آن با حدیثی از امام باقر که ابانبن تغلب را به نشستن در مسجد مدینه و فتوا دادن امر میکنند، نمونه خوبی است.
حدیث ششم باب «دعائم الاسلام» را میتوان ترسیم کننده نمای جامعه شیعی در ابتدای امامت امام باقر علیهالسلام و آن هم از زبان مبارک امام صادق علیهالسلام دانست که در آن، جامعه شیعی از جهت فرهنگی از هم گسیخته توصیف میشود؛ جامعهای که حتی در تأمین نیازهای روزانهاش، دست نیاز به جامعۂ رقیب و حریف ، یعنی عامه، دراز کرده است! بخشی از آن گزارش، این است:
مُحَمَّدُبْنُ يَحْيى، عَنْ أَحْمَدَبْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ صَفْوَانَبْنِ يَحْيى، عَنْ عِيسَىبْنِ السَّرِيِّ أَبِي الْيَسَعِ، قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِاللهِ عليهالسلام: «أَخْبِرْنِي بِدَعَائِمِ الْإِسْلَامِ، الَّتِي لَايَسَعُ أَحَداً التَّقْصِيرُ عَنْ مَعْرِفَةِ شَيْءٍ مِنْهَا، الَّتِي مَنْ قَصَّرَ عَنْ مَعْرِفَةِ شَيْءٍ مِنْهَا فَسَدَ دِينُهُ و َلَمْ يُقْبَلْ مِنْهُ عَمَلُه ، وَ مَنْ عَرَفَهَا وَ عَمِلَ بِهَا صَلَحَ لَهُ دِينُهُ و َقُبِلَ مِنْهُ عَمَلُهُ، و َلَمْ يَضِقْ بِهِ مِمَّا هُوَ فِيهِ لِجَهْلِ شَيْءٍ مِنَ الْأُمُورِ جَهِلَهُ».
فَقَالَ: «شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلهَ إِلاَّ اللهُ، و َالْإِيمَانُ بِأَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللهِ صلىاللهعليهوآلهوسلم، و َالْإِقْرَارُ بِمَا جَاءَ بِهِ مِنْ عِنْدِ اللهِ، وَ حَقٌّ فِي الْأَمْوَالِ الزَّكَاةُ، و َالْوَلَايَةُ الَّتِي أَمَرَ اللهُ ـ عَزَّ وَجَلَّ ـ بِهَا وَلَايَةُ آلِ مُحَمَّدٍ صلىاللهعليهوآلهوسلم».
قَالَ: فَقُلْتُ لَهُ: «هَلْ فِي الْوَلَايَةِ شَيْءٌ دُونَ شَيْءٍ فَضْلٌ يُعْرَفُ لِمَنْ أَخَذَ بِهِ؟».
قَالَ: «نَعَمْ؛ قَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ: (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللهَ و َأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ) و َقَالَ رَسُولُ اللهِ صلىاللهعليهوآلهوسلم: «مَنْ مَاتَ وَ لَايَعْرِفُ إِمَامَهُ، مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً» و َكَانَ رَسُولَ اللهِ صلىاللهعليهوآلهوسلم و َكَانَ عَلِيّاً عليهالسلام، -و َقَالَ الْآخَرُونَ: كَانَ مُعَاوِيَةَ- ثُمَّ كَانَ الْحَسَنَ، ثُمَّ كَانَ الْحُسَيْنَ، -وَ قَالَ الْآخَرُونَ: يَزِيدَ بْنَ مُعَاوِيَةَ- و َحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ؛ و َلَا سَوَاءَ و َلَا سَوَاءَ».
قَالَ: ثُمَّ سَكَتَ ، ثُمَّ قَالَ: «أَزِيدُكَ؟» فَقَالَ لَهُ حَكَمٌ الْأَعْوَرُ: نَعَمْ، جُعِلْتُ فِدَاكَ! قَالَ: «ثُمَّ كَانَ عَلِيَّبْنَ الْحُسَيْنِ، ثُمَّ كَانَ مُحَمَّدَبْنَ عَلِيٍّ أَبَاجَعْفَرٍ،
👈 و َكَانَتِ الشِّيعَةُ قَبْلَ أَنْ يَكُونَ أَبُوجَعْفَرٍ و َهُمْ لَايَعْرِفُونَ مَنَاسِكَ حَجِّهِمْ وَ حَلَالَهُمْ وَ حَرَامَهُمْ، حَتّى كَانَ أَبُوجَعْفَرٍ، فَفَتَحَ لَهُمْ، و َبَيَّنَ لَهُمْ مَنَاسِكَ حَجِّهِمْ و َحَلَالَهُمْ وَ حَرَامَهُمْ، حَتّى صَارَ النَّاسُ يَحْتَاجُونَ إِلَيْهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا كَانُوا يَحْتَاجُونَ إِلَى النَّاسِ، و َهكَذَا يَكُونُ الْأَمْرُ، وَالْأَرْضُ لَا تَكُونُ إِلاَّ بِإِمَامٍ، وَ مَنْ مَاتَ لَايَعْرِفُ إِمَامَهُ، مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً ... ». (الکافی ، ط-دارالحدیث ، ج۳ ، صص۵۷-۵۹)
اکنون این حدیث را با فرمان امام باقر علیهالسلام به ابانبن تغلب سنجه کنید:
إجلس في مسجد المدينة و أفت الناس، فإنّي أحب أن يُرى في شيعتي مثلك .(نجاشی،الرجال ، ش۷ ؛ طوسی،الفهرست ، ش۵۱)
با برابر نهادن این دو گزارش آشکار میشود که امام باقر علیهالسلام تنها در بیان ویژگی ممتاز ابانبن تغلب نیستند، بلکه گویی قصد دارند ثمره تولید فرهنگی خویش و توانایی علمی وی را به جامعه فرهنگی رقیب معرفی کنند.
برای نمونهای دیگر ...
برای نمونهای دیگر، میتوان در دو گزارش از دو باب الكافي را با هم سنجید.
گزارش نخستین از باب «اختلاف الحديث» ، حکایتگر پرسش سُلَیمبن قيس هلالی از امیرالمؤمنین علیهالسلام است درباره اختلاف احادیث سلمان و مقداد و ابوذر از پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم با احادیثی که دیگر هم روزگاران ایشان از آن حضرت نقل میکنند. سُلَیم در ادامه، چرایی پذیرش احادیث روایت شده از سه تن نخستین و نپذیرفتن احادیث دیگران را از سوی امیرالمؤمنین علیهالسلام پیجو میشود و بیغبار میپرسد: آیا دیگرانی غیر از سه تن نخستین، بر پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم دروغ بستهاند؟!
حضرت در پاسخ به پرسش سُلَیم، بر دروغ بستن به رسول الله صلیاللهعلیهوآلهوسلم حتى در زمان حیات ایشان، مهر درستی میزنند و سپس راویان را به چهار بخش بخشش میکنند و درباره هر یک به تفصیل سخن میگویند. در پایان، امیرالمومنین علیهالسلام حال و روز مردم آن روزگار را چنین وصف میکنند:
و َلَيْسَ كُلُّ أَصْحَابِ رَسُولِ اللهِ صلىاللهعليهوآلهوسلم كَانَ يَسْأَلُهُ عَنِ الشَّيْءِ فَيَفْهَمُ ، وَ كَانَ مِنْهُمْ مَنْ يَسْأَلُهُ و َلَا يَسْتَفْهِمُهُ، حَتّى أَنْ كَانُوا لَيُحِبُّونَ أَنْ يَجِيءَ الْأَعْرَابِيُّ و َالطَّارِئُ فَيَسْأَلَ رَسُولَ اللهِ صلىاللهعليهوآلهوسلم حَتّى يَسْمَعُوا ... . (الکافی ، ج۱ ، صص۱۵۷-۱۶۱)
اکنون آن توصیف از امیرالمومنین علیهالسلام را با این گزارش بسنجید:
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَبْنِ مُحَمَّدِبْنِ خَالِدٍ، عَنْ مُحَمَّدِبْنِ عَلِيٍّ، عَنْ مُحَمَّدِبْنِ الْفُضَيْلِ، عَنْ أَبِيحَمْزَةَالثُّمَالِيِّ، قَالَ: كُنْتُ جَالِساً فِي مَسْجِدِ الرَّسُولِ صلىاللهعليهوآلهوسلم إِذْ أَقْبَلَ رَجُلٌ فَسَلَّمَ، فَقَالَ: مَنْ أَنْتَ يَا عَبْدَ اللهِ؟ قُلْتُ: رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ، فَقُلْتُ: مَا حَاجَتُكَ؟ فَقَالَ لِي: أَتَعْرِفُ أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَبْنَ عَلِيٍّ عليهالسلام؟ فَقُلْتُ: نَعَمْ، فَمَا حَاجَتُكَ إِلَيْهِ؟ قَالَ : هَيَّأْتُ لَهُ أَرْبَعِينَ مَسْأَلَةً أَسْأَلُهُ عَنْهَا، فَمَا كَانَ مِنْ حَقٍّ أَخَذْتُهُ، وَمَا كَانَ مِنْ بَاطِلٍ تَرَكْتُهُ.
قَالَ أَبُو حَمْزَةَ: فَقُلْتُ لَهُ: هَلْ تَعْرِفُ مَا بَيْنَ الْحَقِّ و َالْبَاطِلِ؟ قَالَ: نَعَمْ، فَقُلْتُ لَهُ: فَمَا حَاجَتُكَ إِلَيْهِ إِذَا كُنْتَ تَعْرِفُ مَا بَيْنَ الْحَقِّ و َالْبَاطِلِ؟ فَقَالَ لِي: يَا أَهْلَ الْكُوفَةِ، أَنْتُمْ قَوْمٌ مَا تُطَاقُونَ، إِذَا رَأَيْتَ أَبَاجَعْفَرٍ عليه السلام فَأَخْبِرْنِي. فَمَا انْقَطَعَ كَلَامِي مَعَهُ حَتّى أَقْبَلَ أَبُو جَعْفَر ٍعليهالسلام وَ حَوْلَهُ أَهْلُ خُرَاسَانَ وَ غَيْرُهُمْ يَسْأَلُونَهُ عَنْ مَنَاسِكِ الْحَجِّ، فَمَضى حَتّى جَلَسَ مَجْلِسَهُ، و َجَلَسَ الرَّجُلُ قَرِيباً مِنْهُ.
قَالَ أَبُو حَمْزَةَ: فَجَلَسْتُ حَيْثُ أَسْمَعُ الْكَلَامَ و َحَوْلَهُ عَالَمٌ مِنَ النَّاسِ، فَلَمَّا قَضى حَوَائِجَهُمْ و َانْصَرَفُوا، الْتَفَتَ إِلَى الرَّجُلِ، فَقَالَ لَهُ: «مَنْ أَنْتَ» قَالَ: أَنَا قَتَادَةُ بْنُ دِعَامَةَ الْبَصْرِيُّ، فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ عليهالسلام: «أَنْتَ فَقِيهُ أَهْلِ الْبَصْرَةِ؟» قَالَ: نَعَمْ، فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ عليهالسلام: «وَيْحَكَ يَا قَتَادَةُ، إِنَّ اللهَ ـ جَلَّ وَعَزَّ ـ خَلَقَ خَلْقاً مِنْ خَلْقِهِ فَجَعَلَهُمْ حُجَجاً عَلى خَلْقِهِ، فَهُمْ أَوْتَادٌ فِي أَرْضِهِ، قُوَّامٌ بِأَمْرِهِ، نُجَبَاءُ فِي عِلْمِهِ، اصْطَفَاهُمْ قَبْلَ خَلْقِهِ أَظِلَّةً عَنْ يَمِينِ عَرْشِهِ ... ». (الکافی، ط-دارالحدیث، ج۱۲ ، صص۲۵۳-۲۵۵)
آری؛ مردمی که در زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، گویی با پرسش و پرسشگری بیگانه بودند و حتی آن را نمیدانستند، در زمان امام باقر علیهالسلام چنان مشتاقاند که گروه گروه برای یافتن پاسخ پرسشهایشان به امام باقر العلوم علیهالسلام روی میکنند و حتی فقیه عامّه، قُتاده، برای این هدف از بصره به مدینه میآید.
با برابر نهادن این دو گزارش، به خوبی میتوان درک کرد که در زمان امام باقر علیه السلام چه دگرگونی فرهنگیِ بزرگی در بستر جامعۂ شیعی و حتی غیر شیعی رخ داده است؛ امری که به یقین غیرعادی و اعجاز گونه است.
@Elal_alhadith
بایسته های رجال پژوهی جلسه۱ (5).pdf
461.8K
تقریر سلسه دروس
#بایستههای_رجال_پژوهی
جلسه اول: نگاه راهبردی اهل بیت علیهمالسلام به حفظ و انتقال میراث حدیث شیعه
@Elal_alhadith
بایسته های رجال پژوهی جلسه۲ (4).pdf
589.9K
اعتبارسنجی احادیث شیعه:
تقریر سلسه دروس
#بایستههای_رجال_پژوهی
جلسه دوم: مفهوم شناسی واژههای توصیفی
@Elal_alhadith
بایسته های رجال پژوهی جلسه۳ (4).pdf
359.2K
اعتبارسنجی احادیث شیعه:
تقریر سلسه دروس
#بایستههای_رجال_پژوهی
جلسه سوم: تعارض جرح و تعدیل(۱)
@Elal_alhadith
بایسته های رجال پژوهی جلسه۴ (4).pdf
502.2K
اعتبارسنجی احادیث شیعه:
تقریر سلسه دروس
#بایستههای_رجال_پژوهی
جلسه چهارم: تعارض جرح و تعدیل(۲)
@Elal_alhadith
بایسته های رجال پژوهی جلسه۵ (3).pdf
260.9K
اعتبارسنجی احادیث شیعه:
تقریر سلسه دروس
#بایستههای_رجال_پژوهی
جلسه پنجم: تحلیل پدیده استثناء در دانش رجال
@Elal_alhadith