#یادداشت | روح از منظر دانش تجربی جدید و الاهیات
🔸فیزیکدان متألّه، استاد دکتر گلشنی در کتاب «خداباوری و دانشمندان معاصر غربی: چالشها و تبیینها» به چند مطلب اساسی از جمله «مسئله حیات روح» از منظر علم جدید و الاهیات پرداختهاند.
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری
🔗 مطالعهٔ متن کامل یادداشت در وبگاه حق پژوهی
🏫 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید |ایتا|تلگرام|وبگاه|گروه|
#یادداشت
شبهه:
اگر ذات خداوند غیرقابل شناخت است و صفات او نیز عین ذات او هستند، پس چرا میتوانیم صفات خدا را بشناسیم، اما ذات او را نه؟ آیا این تناقض نیست؟
این مسئله در گروه «مدرسه علم و دین» طرح شد و خلاصه دیدگاههای صاحب نظران را تقدیم شما فرهیختگان ارجمند میکنیم:
پاسخ :
۱. تفکیک دو ساحت: هستیشناسی و معناشناسی
اشکال، خلط میان ساحت هستیشناسانه (مقام تحقق خارجی) و ساحت معناشناسانه (مقام تحلیل مفهومی ذهنی) است.
در هستیشناسی و در مصداق، صفات خداوند (مثل علم، قدرت، حیات) عین ذات او و عین یکدیگرند؛ خداوند بسیط است و در او ترکیب راه ندارد.
اما در سطح مفهومشناسی (علم حصولی)، ما با تحلیل عقلی، مفاهیمی از صفات را درک و از یکدیگر تفکیک میکنیم. این مفاهیم، در ذهن ما تفکیکپذیرند اما در واقعیت الهی یگانگی دارند.
بنابراین، شناخت ما از صفات الهی در حد مفاهیم ذهنی است، نه در حد کنه هستی آن صفات.
۲. تحلیل مفهوم: مفهوم در برابر مصداق
«مفهوم» در علوم مختلف معانی متعددی دارد (منطق، ادبیات، اصول فقه و...)، اما در این بحث، مفهوم در برابر مصداق مطرح است:
یعنی آنچه در ذهن انسان برای درک چیزی شکل میگیرد، در برابر خود آن چیز در عالم خارج.
برخی مفاهیم فقط در ذهن وجود دارند و مابهازای خارجی ندارند؛ مانند معقولات ثانویهی منطقی (مثل کلیت، جزئیت، نوع، فصل). این مفاهیم فقط ابزار تحلیل ذهنیاند.
در بحث صفات الهی، مفاهیمی همچون علم و قدرت در ذهن ما انتزاع میشوند، ولی در واقع، این صفات در وجود خداوند یکیاند و عین ذاتاند.
۳. امکان شناخت مفهومی، عدم امکان احاطه وجودی
شناخت مفهومی به معنای فهم آثار و لوازم صفات است، نه درک کنه و حقیقت آنها.
به بیان دیگر، ما میفهمیم خدا علیم است، یعنی جهل در او راه ندارد، اما چگونگی علم الهی را درک نمیکنیم.
قرآن کریم نیز ما را به این شناخت مفهومی تشویق کرده: «و لله الاسماء الحسنى فادعوه بها» (اعراف، ۱۸۰)
اما از سوی دیگر، تصریح میکند: «و لا یحیطون به علما» (طه،۱۱۰)
یعنی احاطه به ذات الهی ممکن نیست، چون هستی نامحدود نمیتواند در ظرف ذهن محدود ما جای گیرد.
۴. علم حضوری و مراتب شهود
در مسیر سلوک و توحید، علم حضوری نیز ممکن است که در آن، انسان در پرتو قرب الهی، تجلیاتی از صفات الهی را شهود کند.
با این حال، حتی در علم حضوری نیز انسان تنها به اندازه سعه وجودی خود بهرهمند میشود، نه به کنه ذات الهی.
جمعبندی:
این شبهه، ناشی از خلط معناشناسی با هستیشناسی و خلط مفهوم با مصداق است.
در مقام وجود و مصداق خارجی، صفات خدا عین ذات و همچنين عین یکدیگرند، و درک کنه آنها برای مخلوق ممکن نیست.
اما در مقام ذهن و تحلیل، مفاهیم صفات بهصورت متمایز قابل فهماند.
مفاهیم ذهنی ما ابزارهای شناختی محدودند که امکان تفکر و ایمان را فراهم میکنند، نه آنکه بیانگر حقیقت وجودی و کنه ذات الهی باشند.
این شناخت محدود، پایه دینداری، توکل، محبت و عبادت است و با دعوت قرآن به تدبر در اسماء حسنای الهی کاملاً سازگار است.
📝 بررسی ادعای آتئیستها درباره «آسیبزایی آموزش دینی و حضور کودکان در مراسم مذهبی»
🔸آتئیستهایی نظیر ریچارد داکینز، سم هریس و برخی کاربران فعال در پلتفرمهایی چون Reddit و X (توییتر سابق)، آموزش دینی به کودکان را مصداقی از تحمیل عقیده، برچسبزنی مذهبی و حتی نوعی کودکآزاری روانی تلقی میکنند...
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعهٔ متن کامل یادداشت در وبگاه حق پژوهی
#️⃣ #یادداشت | #آتئیسم
💡حق پژوهی؛ مرکز تخصّصی نقد و بررسی فرق، ادیان و جریانات انحرافی
🆔 @haghpajohi | صفحات دیگر ما
#یادداشت ۲ | مراقب القائات دشمن باشیم، متفرق نشویم، نترسیم!
در جهان پرتلاطم امروز، جنگ اصلی نه فقط در میدان نبرد، بلکه در میدان روانها در جریان است. دشمنان اسلام میکوشند تا با ابزارهای رسانهای، عملیات روانی، و بزرگنمایی توان خود، خوف، تردید و تفرقه را در دل مؤمنان بیفکنند. اما آموزههای قرآنی و سیره مؤمنان راستین، نسخهای روشن و نیرومند برای مقابله با این هراسافکنی ترسیم کردهاند.
قرآن کریم میفرماید: «الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ، فَزَادَهُمْ إِيمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللهُ وَنِعْمَ الْوَكِيل» (آلعمران، 173). درسی که این آیه میدهد، روشن است: با شنیدن تهدیدهای دشمن، مؤمنان به جای ترس، ایمانشان افزایش یافت و توکلشان را بر خدا مستحکمتر کردند.
همچنین در آیات 174 تا 176 سوره آلعمران، خداوند مؤمنان را از پذیرش القائات منافقان و شایعهپراکنان نهی میکند و تاکید میفرماید: اگر در راه خدا کشته شدید یا مُردید، شهیدید و نزد خدا زندهاید، نه اینکه شکستخورده باشید. این آیات با تعبیر «فَلا تَهِنُوا وَلا تَحْزَنُوا» ما را به عزت، ثبات قدم و شجاعت دعوت میکنند.
خلاصه آنکه، ترس از دشمن، محصول نداشتن ایمان ریشهدار و توکل واقعی است. راه مقابله با آن، تقویت ایمان، انس با قرآن، شناخت جبهه دشمن، و حضور فعال و آگاهانه در جبهه فرهنگی و اجتماعی است.
پس: دشمن را بزرگ نکنید، خود را کوچک نبینید، و صف مؤمنان را ترک نکنید. خدا با ماست.
✍️احمد منصوری ماتک
#راه_زندگی
🏫 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید |ایتا|تلگرام|وبگاه|گروه|
#یادداشت تحلیلی ۳ | چرا از رژیم صهیونیستی نباید ترسید؟
رژیم صهیونیستی بر پایه اشغال، برتریطلبی قومی و ظلم به ملتها بنا شده و موجودیت آن با سلطهطلبی گره خورده است. این رژیم، جمهوری اسلامی ایران را که نماد استقلال، عدالتخواهی و نفی سلطه است، تهدیدی برای بقای خود میبیند. از همین رو، سالهاست با ابزار رسانه، تحریم، ترور و تهدید نظامی، در تلاش برای تضعیف ایران است.
تهاجم اخیر رژیم صهیونیستی به ایران، با کمک مستقیم آمریکا، در ظاهر غافلگیرانه بود اما در واقع حاصل سالها طراحی و نفوذ اطلاعاتی بود. هدف اصلی، ضربه به توان بازدارندگی ایران بود. اما برخلاف تصور آنها، جمهوری اسلامی ایران نهتنها توانست بخش زیادی از این حملات را دفع کند، بلکه با حملات ترکیبی موشکی، پهپادی و سایبری، پاسخ کوبندهای داد.
برخی میپرسند چرا صد درصد حملات دفع نشد؟ پاسخ روشن است: هیچ سامانهای در جهان توان دفع کامل ندارد؛ حتی آمریکا. در عوض، ایران توانست ظرف چند ساعت، توانمندی خود را در میدان نظامی، سایبری و اطلاعاتی به رخ بکشد. این یعنی دشمن شکست خورد، نه ما.
برخی هم میپرسند چرا روسیه و چین کمک نکردند؟ واقعیت این است که در منطق بینالملل، ورود مستقیم نظامی، فقط در دفاع از خاک خود رخ میدهد. آنها بهجای ورود مستقیم، از طریق دیپلماسی و رسانه، از ایران حمایت کردند. این ما هستیم که باید روی پای خود بایستیم.
قرآن به ما میآموزد: «الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ، فَزَادَهُمْ إِيمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ» (آل عمران، 173). در برابر تهدید دشمن، مؤمنان نهتنها نمیترسند، بلکه استوارتر میشوند.
و راهحل هم روشن است: «وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ...» (انفال، 60) یعنی هر آنچه در توان داریم، باید برای قدرتسازی بهکار گیریم تا دشمن جرأت حمله نداشته باشد.
این تنها راه عزت ماست: ایمان، هوشیاری و آمادگی.
✍️احمد منصوری ماتک
#راه_زندگی
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin
#یادداشت | تمثیل آتئیستی «کشتارگاه» و تحقیر مردم ایران
🔸در روزهای اخیر به ویژه پس از جنگ تحمیلی ۱۲روزه رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران، یکی از تمثیلهای پرکاربرد در محتوای کانالها و صفحات آتئیستی فارسیزبان، تشبیه ایران به یک کشتارگاه است.
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعه متن کامل یادداشت در وبگاه حق پژوهی
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin
#یادداشت | علَم جوشان و توهین آتئیست ها به دین
🔸کانالها و گروههای آتئیستی فارسیزبان در شبکههای اجتماعی با تمسخر مراسم علمجوشان، آن را نمونهای از «خرافات مذهبی» معرفی میکنند و مدعیاند چنین آیینی نشاندهنده عقبماندگی ذهنی دینداران است.
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعه متن کامل یادداشت در وبگاه حق پژوهی
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin
📝#یادداشت | ایمان یعنی دل پاک و عمل صالح!
🔸شاید شنیده باشید که بعضی میگویند: «من نماز نمیخوانم اما دل پاک دارم، خدا به من جور دیگری داده!» اما واقعیت این است که ایمان واقعی فقط یک حس درون نیست؛ ایمان یعنی پیوند دل و عمل، یعنی اجرای فرمانهای الهی با نیتی پاک و خالص.
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعه متن کامل یادداشت در وبگاه حق پژوهی
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin
#یادداشت | نقش دین در انسجام اجتماعی؛ از فروپاشی شوروی تا مقاومت ایران
🔸دین در ایران نهتنها یک عنصر اعتقادی در میان پیروان اسلام، زرتشت، کلیمی و ارمنی و قومیتهای متنوع ایرانی است، بلکه ستون فقرات روانی، اخلاقی و اجتماعی مقاومت و انسجام ملی در برابر تهاجم و تجزیه ایران است که دژ محکمی در برابر نظام سلطه ایجاد کرده است.
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعه متن کامل یادداشت در وبگاه حق پژوهی
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin
📝 آیا پس از مرگ، چیزی هست؟
🔸در مصاحبهای تاملبرانگیز، ایلان ماسک ـ نابغه تکنولوژی و بنیانگذار اسپیسایکس و تسلا ـ در پاسخ به این پرسش «آیا پس از مرگ، چیزی هست؟»، با لحنی مردد اما متفکرانه میگوید: «نمیدانم… اما گاهی احساس میکنم شاید چیزی آنطرف باشد.» او سپس به فیزیک کوانتوم اشاره میکند و احتمال وجود سطحی دیگر از واقعیت را غیرقابلرد میداند.
🔸این سخن کوتاه اما پرمعنا، تردیدی علمی در برابر قطعیتگرایی مادی است. وقتی کسی مثل ماسک، از دل فناوری و علم، به وجود لایههای نادیده اشاره میکند، یعنی هنوز امیدی هست؛ برای بازگشت عقلانیت به معنویت، برای گشودگی دوباره افقهای متافیزیکی در نگاه علمی.
🔸شاید علم، همهچیز را نگوید… اما همین اعتراف، اولین گام برای جستجوی حقیقتی بزرگتر است؛ حقیقتی که در تلفیق عقل، شهود و ایمان، در دل حکمت اصیل، قابل کشف است.
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعه متن مصاحبه و تحلیل اجمالی در وبگاه حق پژوهی
#️⃣ #یادداشت
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin
📝 غزه یا سیستان!
«اول مردم خودمون! سیستان و بلوچستان خودش تو فقره، به غزه چه کار داریم؟!»
این جمله ظاهر دلسوزانهای دارد، اما در واقع مقایسهای غلط و فریبنده است.
فقر، با نسلکشی فرق دارد! در سیستان، چالشهایی هست، اما نه کودککشی، نه بمباران مدارس، نه محاصره غذایی.
پنهان شدن پشت درد مردم ایران، برای بیتفاوتی به جنایت صهیونیستها، توجیه نیست، خیانت است.
با فریاد برای غزه، درد مردم خودمان را فراموش نمیکنیم؛ بلکه ریشه ظلم را نشانه میرویم.
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعه یادداشت در وبگاه حق پژوهی
#️⃣ #یادداشت
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin
📝 تقابل اربعینها: اسلام مقاومت و اسلام خنثی
کاش بهجای فریاد بر سر مداحی چون رضا هلالی، صدای فریاد کودکان غزه را میشنیدید!
هلالی نگفت زیارت نروید، گفت اگر میروید، با فهم حسین بروید!
اما شبکه امام حسین و امثال «شیخ بهنام»، بهجای دفاع از حقیقت عاشورا، دنبال تملک اربعیناند؛ اربعینی بیفریاد، بیغزه، بیرسانه مقاومت.
هلالی گفت: اگر انسانیت نداشته باشی، هیچ دینی تو را نجات نمیدهد...
و این یعنی لُبِّ عاشورا؛ نه گریه بیغیرت، نه زیارت بیمسئولیت!
در این یادداشت، هم از مظلومیت غزه گفتهایم، هم از پروژه تحریف اربعین توسط «شیعه انگلیسی» پرده برداشتهایم.
اربعین ما، صدای عدالتخواهی است؛ نه سکوت در برابر کودککشی!
✍️ حجت الاسلام دکتر احمد منصوری ماتک
🔗 مطالعه یادداشت در وبگاه حق پژوهی
#️⃣ #یادداشت
💡 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید
🆔 @elmvadin