#نکته ✒ ◇سوال رایجی در خصوص فلسفه ها بیان می شود که چرا فلان تفکر فلان فیلسوف یا فلان مکتب فلسفی منجر به علم و تکنولوژی نمی شود و چرا فلان فلسفه با ابزار های مفهومی مشابه خروجی دانشی دارد؟ _اشتباه اصلی در پرسش فرض این همانی بخاطر مشابهت موضوعات و مسائل فلسفه ها است: "اینکه فلاسفه از خدا، وجود، معرفت، علیت و غیره بحث می کنند پس هر فلسفه شرقی یا غربی پتانسیل خروجی علمی و صنعتی دارد". صرف مشابهت در موضوع و مسائل سبب مسیر یکسان نیست. اولا هر فیلسوف در دوره خود و به تناسب زمانه خود می اندیشد. نکته دیگر آنکه هر فلسفه باید در کارکرد خود فهم شود. مثلا ملاصدرا و اسپینوزا هر دو در باب وحدت و کثرت، تشکیک، وحدت وجود، خدا و جوهر بحث کردند اما آیا فلسفه این دو با مشابهت فراوان مقولاتشان یک راه یافت. اولی به سمت استدلال ورزی در عرفان و پشتیبانی نظری از فقه الاحکام رفت اما دومی در اندکی پس از مرگ اسپینوزا تا حدود دویست سال بعد خود را در مونادولوژی لایب نیتس و حساب دیفرانسیل اش تا فیزیک نسبیت و کوانتوم پیش برد. این بخاطر شرایط فرهنگی و انتظار هر کدام از فلسفه پردازی بود. فکر در جهان اسلام کارکرد الهیاتی داشت اما در در اروپای عصر جدید فیزیک در راهبرد بیکنی عقل عالمان را شوریده بود. صرف این مثال شاهد خوبی بر چرایی تفاوت مکاتب در خروجی هایشان است که البته این امر امکانات نو پدید هر مکتب در امتداد تاریخی اش را نفی نمی کند. #فلسفه #علم #سواد @enegasht_ir