✡️ مقدمهای بر غزوه بنیقریظه
1️⃣ غزوه بنیقُرَیظه، نام آخرین غزوه از غزوههای پیامبر اکرم (ص) با #یهودیان_مدینه است که در اواخر ذیقعده و اوایل ذیحجه سال پنجم هجری و به دلیل #پیمانشکنی یهودیان #بنیقریظه و همپیمانشدن آنان با مشرکان در غزوه خندق روی داد.
2️⃣ در این غزوه مسلمانان قلعههای بنیقریظه را محاصره کردند. پس از حدود یک ماه، یهودیان تسلیم شدند و حکمیت سعد بن معاذ را به پیامبر (ص) پیشنهاد کردند.
3️⃣ طبق برخی نقلها، سعد با استناد به پیمان یهودیان با پیامبر و نیز حکم #تورات (سِفر تثنیه، باب ۲۰، فقره ۱۴-۱۳)، به قتل مردان جنگجوی قبیله، اسارت زنان و کودکان و مصادره اموال حکم کرد و رسول خدا این حکم را پذیرفت. اما برخی از محققین در اینکه سعد به قتل همه مردان حکم کرده باشد، تردید کردهاند.
4️⃣ در این میان نسبت دادن کشتن هفتصد نفر از مردان بنیقریظه به امام علی (ع) از شبهات مهم مخالفان در غیرانسانی و خشن نشان دادنِ اسلام است.
5️⃣ در ادامه و برای تبیین این ماجرا، شما را به مطالعهی مقالهای از نویسنده معاصر، دکتر «ولید نجیب عرفات» استاد دانشگاه لنکستر، جلب میکنیم:
✡️ نقد و بررسی گزارش اعدام مردان بنی قریظه
🎯 خلاصهی مقاله
1️⃣ حادثه #بنیقریظه از حوادثی است که مستشرقان روی آن حساسیت زیادی دارند. ریشهی داستان، روایت #ابن_اسحاق است که نیاز به تأمل جدّی دارد. (ابن اسحاق در سال 151، یعنی 145سال پس از واقعه بنیقریظه از دنیا رفته است.) او مینویسد: رسول خدا (ص) بنیقریظه را در خانهای در مدینه زندانی کرد، سپس چندین خندق کنده دستور داد آنان را آوردند و در حالیکه گروه گروه آنان را میآوردند سرهایشان را قطع کرد و اینها را ششصد یا هفتصد و برخی تا هشتصد و نهصد نفر گفتهاند!
2️⃣ «سید برکات احمد» در جزئیات این روایت مناقشاتی کرده و گفته است که مگر نمیشد پیامبر (ص) اینها را به مدینه نیاورد و کنار قلعه خودشان آنان را گردن بزند؟! و نکته دیگر اینکه مگر خندق از قبل در نزدیک مدینه نکنده بودند. چه لزومی داشت تا دوباره خندق بکنند؟!
3️⃣ #ابن_حجر_عسقلانی این واقعه و گزارشهای مربوط به آن را انکار کرده و از روایاتی که ابن اسحاق در موضوعات نبردهای صدر اسلام از یهودیان نقل میکند که آنان هم از پدران خود روایت کردهاند، به «حکایات غریب» تعبیر میکند. معاصر ابن اسحاق یعنی #مالک_بن_انس هم ابن اسحاق را به دروغگویی متهم کرده و او را به جهت نقل چنین روایاتی، و بهعنوان کسی که روایاتش را از یهودیان میگیرد، دجال میشمارد.
4️⃣ قرآن کریم بهعنوان تنها منبع معتبر و معاصر این ماجرا، به گونهای بسیار مختصر در آیه 26 سوره احزاب به این حادثه اشاره کرده و فقط از کسانی که مستقیماً در نبرد شرکت داشتهاند سخن میگوید. اگر کشته شدگان در این حادثه 600 تا 900 نفر بودند رویدادی مهم تلقی و در قرآن بهصورت روشن به آن اشاره میشد که از آن درس و عبرت گرفته شود. اما فقط با اعدام سران خطاکار بنیقریظه، طبیعی است که بیش از این مقدار در قرآن اشاره نشود.
5️⃣ این داستان، نمونهای مشابه در تاریخ قدیمی #یهود دارد که میتوان این گزارش را نسخهای از همان نقل کهن دانست. در آن حادثه گفته میشود انقلابیون یهود علیه رومیان قیام کردند، اما پس از تخریب معبد آنان در سال 73 میلادی و فرار آنها به قلعه #ماسادا، ماجرا به قتلعام ایشان پس از محاصرهشان انجامید. برخی از آنان كه از واقعه جان سالم به در بردند به جنوب گریختند و به #یثرب آمدند و در آنجا ساکن شدند و آنان که ماندند گزارش آن را به نسلهای بعدی منتقل کردند.
نقد و بررسی گزارش اعدام مردان بنی قریظه.docx
25.5K
✡️ متن کامل مقالهی «نقد و بررسی گزارش اعدام مردان بنی قریظه»
📚 جایگاه هارون (ع) در قرآن و تورات (1)
1️⃣ قرآن در وصف #هارون (ع) او را مصداق هبه و رحمت خاص خدا میشمرد:
🌺 «وَ وَهَبْنَا لَهُم مِّن رَّحْمَتِنَا وَ جَعَلْنَا لَهُمْ لِسَانَ صِدْقٍ عَلِیّاً : و از رحمت خویش به آنان ارزانى داشتیم، و ذکر خیر بلندى برایشان قرار دادیم.» [مریم/۵۰]
2️⃣ همانطورکه اوصاف کمالی درونی، رحمت است، انسانهای کامل نیز رحمتهای الهی هستند، خدا چون وهّاب است، هبهای مانند هارون به موسی میدهد و چون رحمان و رحیم است، رحمتی مانند هارون دارد، پس هارون هم «رحمةالله» است و هم «هبةالله» و موسی کلیم با هماهنگی او، رسالت عظمای خود را به مقصد رساند.
3️⃣ یکی از برجستهترین ویژگیهایی که میتوان برای هارون نبی ذکر کرد، فصاحت و بلاغت در تکلم و امر تبلیغ است که در قرآن كریم و #عهد_قدیم به چشم میخورد.
4️⃣ دربارهی #ولایت هارون، باید به نسبتش با امر جانشینی موسی اشاره کنیم. پیامبر اکرم (ص) در موارد متعدد فرمودند که ای علی (ع) تو نسبت به من همانند هارون به موسی هستی، پس ایمانآورندگان علی را دوست دارند؛ همانطور که اصحاب هارون او را دوست داشتند و نزد موسی کسی همانند هارون دارای ارزش و مقام نبود همانطور که نزد من کسی همانند علی دارای مقام و منزلت نیست و هارون جانشین موسی بود و علی (ع)، جانشین محمد (ص).
5️⃣ یکی دیگر از ویژگیهای که میتوان برای ایشان ذکر نمود، این است که نبوت در بنیاسرائیل از نسل هارون (ع) است.
✍️ نویسنده: سکینه جمشیدی
📚 جایگاه هارون (ع) در قرآن و تورات (2)
1️⃣ بنابر گزارش #تورات، موسی (ع) چون به پیامبری برگزیده شد، فرمان یافت نزد فرعون برود. او ابتدا بهانه آورد که کُندزبان است و بهدرستی نمیتواند سخن بگوید پس خداوند بر او خشم گرفت و گفت: مگر نمیدانم که برادرت هارون گشادهزبان است! اکنون او را به یاری تو خواهم فرستاد و تو با زبان او سخن خواهی گفت و او زبان تو خواهد بود.
2️⃣ اما داستان در قرآن محترمانه و بهگونهای دیگر است و این موسی است که چون به پیامبری برگزیده میشود از خدا میخواهد تا #هارون را همراه او سازد:
🌺 «و براى من دستیارى از کسانم قرار ده، هارون برادرم را، پشتم را به او استوار کن، و او را شریک کارم گردان، تا تو را فراوان تسبیح گوییم، و بسیار به یاد تو باشیم، زیرا تو همواره به [حال] ما بینایى. فرمود: اى موسى، خواستهات به تو داده شد.» [طه/۲۹-۳۶]
3️⃣ و اینچنین است که خداوند نیز درخواست او را میپذیرد و میفرماید: به آنچه خواستی رسیدی:
🌺 «و برادرم هارون از من زبانآورتر است، پس او را با من به دستیارى گسیل دار تا مرا تصدیق کند؛ زیرا مىترسم مرا تکذیب کنند. فرمود: به زودى بازویت را به [وسیله] برادرت نیرومند خواهیم کرد و براى شما هردو، تسلّطى قرار خواهیم داد که با [وجود] آیات ما، به شما دست نخواهند یافت شما و هرکه شما را پیروى کند چیره خواهید بود.» [قصص/۳۴-۳۵]
4️⃣ در روایات متعدد ازجمله #حدیث_منزلت، نسبتِ حضرت علی (ع) به پیامبر اسلام (ص) مانند نسبت هارون به موسی دانسته شده با این تفاوت که هارون پیامبر بود اما حضرت علی (ع) نه. اما #یهود ادعا میکند که هارون پیامبر نبوده؛ بلکه #کاهن_اعظم قومش و نگهبان مقدسات (کفیل و هیکل مقدس) بوده است. آنها همچنین ادعا میکنند که خداوند هنگام وفات هارون به موسی امر کرد که لباس کاهن اعظم را از تن او بیرون آورده و به فرزندش الیعاز بن هارون بپوشاند.
✍️ نویسنده: سکینه جمشیدی
📚 جایگاه هارون (ع) در قرآن و تورات (3)
1️⃣ #تورات داستان روگردانی بنیاسرائیل از خداپرستی به #گوسالهپرستی را یاد میکند. خدا به موسی امر میکند که سیروز، روزه بگیرد و چون روزهها را به پایان میبرد، خداوند امر میکند، دهروز دیگر نیز آنجا باشد [اعراف/۱۴۲] در همین دهروز بنیاسرائیل فریفته میشوند و فتنه میکنند و به این بهانه که سیروز گذشت و موسی نزد آنان بازنگشت، از دین روی برمیتابند، و ستمکار میشوند. [بقره/۵۱]
2️⃣ در نبود موسی، #سامری برای آنان از زر و زیورشان تندیس گوسالهای را ساخت و گفت این خدای شما و خدای موسی است!
3️⃣ قرآن میفرماید: «و هارون از پیش به آنان گفت: ای قوم شما به این آزموده میشوید و پروردگار شما خدای رحمان است، پس مرا پیروی کنید و فرمان مرا به کار بندید. اما آنان که شوق گوسالهپرستی کور و کرشان ساخته بود در پاسخ گفتند: هرگز از پرستش آن دست برنمیداریم تا موسی نزد ما بازگردد.» [طه/۹۰-۹۱]
4️⃣ اما تورات در این بخش از داستان سخت لغزیده و به بیراهه رفته است؛ چراکه سازندهی گوساله و گمراهکننده اسرائیلیان را نه سامری، بلکه #هارون (ع) دانسته است:
👈 «و چون قوم دیدند که موسی (ع) در فرود آمدن از کوه تأخیر نمود نزد هارون جمع شدند و او را گفتند: برخیز و برای ما خدایان بساز که پیش روی ما بخرامند؛ زیرا این مرد (موسی) که ما را از زمین مصر بیرون آورد نمیدانیم او را چه شده است. هارون پریشان گفت: گوشوارههای طلا که در گوش زنان و پسران و دختران شما است بیرون کرده و نزد من بیاورید؛ پس تمام قوم گوشوارههای زرین را که در گوشهای ایشان بود بیرون کرده و نزد هارون آوردند، او آنها را از دست ایشان گرفت و آن را با قلم نقش کرد و از آن گوسالهای ریختهشده ساخت و ایشان گفتند ای اسرائیل! این خدایان تو میباشند که تو را از زمین مصر بیرون آوردند.» [خروج، ۳۲: ۱-۸]
👈 «موسی (ع) به هارون گفت: این قوم به تو چه کرده بودند که گناه عظیمی بر ایشان آوردی؟ هارون گفت: خشم آقایم افروخته نشود تو این قوم را میشناسی که مایل به بدی میباشند و به من گفتند: برای ما خدایان بساز که پیش روی ما بخرامند و بدیشان گفتم که هرکه طلا دارد نزد من آورد و آن را در آتش انداختم و این گوساله بیرون آمد.» [خروج، ۳۲: ۲۱-۲۴]
5️⃣ و جای تعجب است که نویسندگان تورات چگونه فراموش کردند که هارون برادر موسی (ع) خود پیامبر و فرستادهی خدا است و یاور و همکار موسی و نماینده و جانشین اوست و چنین برگزیده بزرگواری به هیچروی نمیتواند گوسالهای بسازد و مردمی را که خود و برادرش با هزار دشواری و سختی به خدا خواندهاند به #بتپرستی دعوت کند!
جایگاه هارون (ع) در قرآن و تورات.docx
192.1K
📚 متن کامل مقاله جایگاه هارون (ع) در قرآن و تورات