✡️ زرسالاران یهودی و پیدایش بابیگری (١)
1️⃣ برخلاف نظر مورخینی چون احمد کسروی و فریدون آدمیت، که #بابیگری اولیّه را جنبشی خودجوش و ناوابسته به قدرتهای استعماری میدانند، پژوهش من بر پیوندهای #علیمحمد_باب و پیروان او با کانونهای معینی تأکید دارد که شبکهای از خاندانهای قدرتمند و ثروتمند #یهودی در زمرهٔ شرکای اصلی آن بودند. این تصویر، بابیگری را از اساس و از بدو پیدایش، فرقهای مشابه با دونمههای ترکیه و فرانکیستهای اروپایشرقی جلوهگر میسازد.
2️⃣ ارائهٔ تمامی مستندات خود را دربارهٔ پیوند بابیگری اوّلیه با کانون فوق به فرصتی دیگر موکول میکنم و در اینجا تنها دو نکته را مورد تأکید قرار میدهم:
3️⃣ اول، حضور ۵سالهٔ علیمحمد باب در تجارتخانهٔ داییاش در بوشهر و ارتباط او با #کمپانیهای_یهودی و انگلیسی مستقر در این بندر و کارگزاران ایشان.
4️⃣ اندکی پس از این اقامت ۵ساله بود که باب در سال ١٢۶٠ق./ ١٨۴۴م. دعوی خود را اعلام کرد و با حمایت کانونهای متنفّذ و مرموزی بهسرعت شهرت یافت.
5️⃣ دوران اقامت باب در بوشهر مقارن است با سالهای اولیهٔ فعالیت #کمپانی_ساسون (متعلق به سران #یهودیان_بغداد) در بوشهر و بمبئی.
6️⃣ #ساسونها در دهههای بعد به «امپراتوران تجاری شرق» بدل شدند و در زمرهٔ دوستان خاندان سلطنتی بریتانیا جای گرفتند. #خاندان_ساسون بنیانگذاران #تجارت_تریاک ایران بودند و با تأسیس بانک شاهی انگلیس و ایران نقش بسیار مهمی در تحولات تاریخ معاصر ایران ایفا نمودند.
7️⃣ دوم، ارتباط نزدیک #مانکجی_هاتریا، رئیس شبکهٔ اطلاعاتی حکومت هند بریتانیا در ایران در سالهای ١٨۵۴-١٨٩٠، با سران بابی و از جمله با شخص #میرزا_حسینعلی_نوری (بهاء).
✡️ زرسالاران یهودی و پیدایش بابیگری (٢)
1️⃣ نقش شبکهٔ #زرسالاران_یهودی و شرکا و کارگزاران ایشان در گسترش #بابیگری و بهائیگری را از دو طریق میتوان پیگیری کرد:
2️⃣ اول، حرکتهای سنجیده و برنامهریزیشدهٔ برخی از دولتمردان قجر، بهویژه #حاج_میرزا_آقاسی صدراعظم و #منوچهرخان_معتمدالدوله گرجی حاکم اصفهان، که به گسترش بابیگری انجامید.
3️⃣ دوم، گروش وسیع #یهودیان به بهائیگری که سبب افزایش کمّی و کیفی این فرقه و گسترش جدّی آن در ایران شد.
4️⃣ حاج میرزا آقاسی ایروانی از رابطهٔ بسیار نزدیک با #جدیدالاسلامهای_یهودی، بهویژه اعضای #خاندان_قوام_شیرازی، برخوردار بود و این گروه، از جمله حیدرعلیخان شیرازی، در برکشیدن وی به مقام صدراعظمی ایران نقش اساسی داشتند.
5️⃣ حیدرعلی خان مدتی مهردار عباس میرزا بود و از دشمنان قائممقام. قائممقام در هجویهای خطاب به عباس میرزا دربارهٔ نفوذ وی و حاجی میرزا آقاسی در دستگاه ولیعهد چنین گفته است:
🔸از آن دم کاین #جهود بدقدم را بسط ید دادی
🔸ترا زحمت پیاپی، درد و محنت دم به دم باشد
🔸سپید نر که داری، با سیاه ماده سودا کن
🔸که باجی خوشقدم بهتر ز حاجی بدقدم باشد
6️⃣ «باجی خوشقدم» کنیز عباس میرزاست. منظور از «حاجی بدقدم» حاج میرزا آقاسی و «جهود بدقدم» حیدرعلی خان شیرازی، از اعضای خاندان قوام شیرازی، است.
✡️ زرسالاران یهودی و پیدایش بابیگری (٣)
1️⃣ آغاز دعوی #علیمحمد_باب (١٢۶٠ق) مقارن با صدارت #حاج_میرزا_آقاسی است. هما ناطق مینویسد:
📝 باب مریدان نخستین خود را نه در میان «جُهّال» بلکه در «طبقات بالای کشور» یافت… حاج میرزا آقاسی که جای خود داشت. باب از او به ستایش یاد میکند و مینویسد: «بدیهی است حاجی به حقیقت آگاه است.»
2️⃣ علیقلیخان اعتضادالسلطنه، شاهزادهٔ فرهیخته و خوشنام قجر، حاج میرزا آقاسی را مسبّب گسترش نایرهٔ فتنهٔ بابیه میبیند و مینویسد:
📝 اما حاجی میرزا آقاسی هم، چون صوفی بود و از علماء دینی و فقها، آن هم علمای صاحب نفوذ اصفهان، دل خوشی نداشت، ابتدا بدش نمیآمد که باب مایهٔ وحشتی برای علما باشد!
3️⃣ عبدالحسین آیتی مینویسد:
📝 در ابتدای پیدایش باب دو تن از دولتیان سوء سیاستی بروز دادند که هریک از جهتی خسارت کلی به این ملت وارد کرد و قضیهٔ باب را کاملاً به موقع اهمیت گذاشتند: اول، حاجی میرزا آقاسی بهصورت مخالف؛ دوّم، #منوچهرخان_معتمدالدوله بهصورت موافقت… شبهه[ای] نیست که اگر از طرف حاجی میرزا آقاسی سختی و فشار و نفی بر باب و حبس وارد نشده بود و بالعکس از طرف معتمدالدوله (منوچهرخان خواجه) حاکم اصفهان پذیرایی و نگهداری به عمل نیامده بود و قضیهٔ باب به خونسردی تلقی شده بود، تا این درجه خسارت به مال و جان و حیثیات مدنی و ملّی ایران وارد نمیشد.
4️⃣ آیتی این اقدامات را نتیجهٔ سیاست خارجی قدرتهای بزرگ میداند:
📝 خلاصه اینکه برای این مسائل به عوامل خارجی معتقد شده، آن را نتیجهٔ یک نوع سیاستهایی شناختهام که در دورهٔ قاجاریه در ایران شایع شده بوده است.
✍️ استاد عبدالله شهبازی
✡️ یهودیان مخفی و گسترش بابیگری و بهائیگری (١)
1️⃣ پدیدهٔ «یهودیان مخفی» و نقش ایشان در پیدایش و گسترش #بابیگری و #بهائیگری عامل مهمی در تحولات معاصر ایران است که باید مورد شناسایی مستند و علمی قرار گیرد.
2️⃣ گسترش سریع بابیگری و بهائیگری و بهویژه نفوذ منسجم و عمیق ایشان در ساختار حکومتی قاجار، از دوران مظفرالدین شاه، بدون شناخت این پیوند غیرقابل توضیح است.
3️⃣ در بررسی تاریخ پیدایش و گسترش بابیگری در ایران، نمونههای فراوانی از گِرَوِش #یهودیان جدیدالاسلام به این فرقه مشاهده میشود که به مروّجین اولیهٔ بابیگری و عناصر مؤثر در رشد و گسترش آن بدل شدند.
4️⃣ مثلاً بابیگری را یک #یهودی جدیدالاسلام ساکن رشت، بهنام میرزا ابراهیم جدید، به سیاهکل وارد کرد و نیز میدانیم اولین کسانی که در خراسان بابی شدند یهودیان #جدیدالاسلام مشهد بودند.
5️⃣ معروفترین ایشان #ملا_عبدالخالق_یزدی است که ابتدا در یزد اقامت داشت. او از علمای #دین_یهود بود و پس از مسلمان شدن در زمرهٔ اصحاب مقرّب #شیخ_احمد_احسایی [رئیس شیخیه] جای گرفت و احسایی ٧سال در خانهٔ وی سکونت داشت.
6️⃣ ملا عبدالخالق یزدی سپس به مشهد مهاجرت کرد، در صحن حضرت رضا (ع) جماعت و منبر و وعظ برقرار نمود و، بهنوشتهٔ مهدی بامداد، به یکی از «علمای طراز اوّل مشهد» بدل شد!
7️⃣ گوبینو مینویسد:
📝 ملا عبدالخالق یزدی از شاگردان شیخ احمد احسایی بود و از حیث مقام علمی و فضایل شهرت زیادی داشت و در انظار عامه احترام و اعتباری پیدا کرده بود.
✡️ یهودیان مخفی و گسترش بابیگری و بهائیگری (٢)
1️⃣ #یهودیان_مشهد که تعدادشان در سال ١٨٣١ حدود ٢٠٠٠نفر گزارش شده، در سال ١٨٣٩، اندکی پس از استقرار #کمپانی_ساسون در بوشهر و بمبئی و ۵سال پیش از آغاز دعوت علیمحمد باب، بهطور دستهجمعی مسلمان شدند بی آنکه هیچ فشاری بر ایشان باشد، و کدخدای ایشان، بهنام ملا مشیاخ، به ملا مهدی و حاخام ایشان، بهنام ملا بنیامین یزدی، به ملا امین تغییر نام داد!
2️⃣ گروهی از جدیدالاسلامهای مشهد در سلک اهل #تصوف بودند و به ترویج #میرزا_ابوالقاسم_سکوت شیرازی بهعنوان مرشد خود میپرداختند. گروهی از آنان به #بابیگری پیوستند و بعدها نقش فعّالی در گسترش #بهائیگری بهدست گرفتند.
3️⃣ گروش این #یهودیان به اسلام واقعی نبود و ایشان بهطور پنهان #یهودی بودند. دایرةالمعارف یهود پدیدهٔ جدیدالاسلامهای مشهد را در ذیل مدخل «یهودیان مخفی» مطرح کرده نه در مدخل «مرتدین» و در جای دیگر تصریح میکند که آنان بهعنوان «یهودیانی در لباس اسلام» به حیات خود ادامه دادند.
4️⃣ #والتر_فیشل، محقق یهودی، مینویسد که این جدیدالاسلامها همچنان مخفیانه به دین یهود پایبند بوده و هستند. فیشل این مطلب را در سال ١٣٢٨ش. عنوان میکند. بهعبارت دیگر، در طی دوران طولانی ١١٠سالهای (١٨٣٩-١٩۴٩) که از مسلمان شدن این یهودیان میگذشت، اینان همچنان در خفا یهودی بودند!!
5️⃣ از این یهودیان مشهد فردی بهنام #ملا_ابراهیم_ناتان را میشناسیم که رهبری یک #شبکه فعال اطلاعاتی انگلیس را در منطقه بهدست داشت و در سال ١٨۴۴ (سال آغازین دعوی باب) به بمبئی مهاجرت کرد.
6️⃣ #توماس_تیمبرگ مینویسد: ملا ابراهیم ناتان، بهسان #یهودیان_بغدادی «دارای پیوندهای قوی» با جامعهٔ یهودی خراسان بود و نیز دارای پیوندهای قوی با حکومت بریتانیا.
7️⃣ دایرةالمعارف یهود تصریح میکند که ملا ابراهیم ناتان رهبری یهودیان بخارایی، افغانی و ایرانی مقیم بمبئی را بهدست داشت و «نقش مهمی در جنگ اوّل انگلیس و افغان ایفا نمود.» این مأخذ در جای دیگر از ملا ابراهیم ناتان بهصراحت بهعنوان #مأمور_اطلاعاتی_بریتانیا یاد کرده است!
✡️ یهودیان مخفی و گسترش بابیگری و بهائیگری (٣)
1️⃣ صرفنظر از #آنوسیها (یهودیان مخفی)، نقش «یهودیان علنی» در ترویج و گسترش کمّی و کیفی #بابیگری و #بهائیگری نیز چشمگیر است.
2️⃣ «اسماعیل رائین» مینویسد:
📝 بیشتر #بهائیان ایران #یهودیان و زردشتیان هستند و مسلمانانی که به این فرقه گرویدهاند در اقلیت میباشند. اکنون سالهاست که کمتر شده مسلمانی به آنها پیوسته باشد....
3️⃣ سالها پیش از رائین، در اوایل حکومت رضاشاه، «عبدالحسین آیتی» نظر مشابهی ابراز داشت و به سلطهٔ یهودیان بر جامعهٔ بهائی اشاره کرد:
📝 این بشارتی است برای مسلمین که بساط #بهائیت بهطوری خالی از اهل علم و قلم شده که زمام خامه را بهدست مثل حکیم رحیم و اسحاق یهودی و امثال او دادهاند.
4️⃣ رائین مینویسد:
📝 بهائیان از بدو پیدایش تا به امروزه همواره از #جهودان [یهودیان] ممالک استفاده کرده آنها را #بهائی کردهاند. میدانیم که ذات یهودی با پول و ازدیاد سرمایه عجین شده است. یهودیان ممالک مسلمان... خیلی زودتر از مسلمانان به بهائیت گرویدهاند و از امتیازهای مالی بهره فراوان برده و میبرند و مقداری نیز به مرکز بهائیت (عکا) میفرستند.
5️⃣ «حسن نیکو»، مبلّغ پیشین بهائی، نظری مشابه دارد و مینویسد:
📝 یهودیان در دخول در مجامع و محافل بهائیان سه فایدهٔ مسلّم برای خود تصور داشتهاند: اوّل آنکه لااقل سیاهی لشکر دشمنی میشود که بر ضد اسلام قیام کرده و رایت تشتیت و تفریق را بلند نموده است. دوّم آنکه از مسألهٔ اجتناب و دوری که در مسلمین شیعه نسبت به یهود بود مستخلص میشوند و با آنها معاشرت میکنند بلکه وصلت مینمایند. سوم آنکه اگر غلبه و قدرت با بهائیان گردد عجالتاً خودی در حزب آنان وارد کرده باشند.
✍️ استاد عبدالله شهبازی
هدایت شده از دشمن شناسی
51.8M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✡️ یهودیان مخفی و گسترش بابیگری و بهائیگری (۴)
1️⃣ صبحی مهتدی در اشاره به عملکرد #یهودیانِ بهائیشده مینویسد:
🔸 از چند سال پیش من آگهی پیدا کردم که شوقی همهٔ خویشاوندان... را رانده و میان آنها تیرگی پدید شده و اکنون همهٔ کارها در دست بیگانگان است و بزرگ و سرِ بهائیان آنجا هم یک بیگانه است و هیچ ایرانی دستاندرکار نیست جز لطفالله حکیم که از #جهودان بهائی است.
🔸 خاندان حکیم از بیخ و بن #یهودی هستند و آئین و روش این کیش را نگه میدارند، ولی هر دستهای از آنها در کیشی فرورفتهاند [یعنی یهودی مخفی هستند]:
🔸 دکتر ایوب #مسلمان شد و در مسلمانی استواری نشان داد. به مسجد میرفت و فرزندانش را مسلمان نمود، چنانکه اکنون هم هستند.
🔸 میرزا شکرالله و یک دسته از بستگانش یهودی بوده و هستند.
🔸 میرزا جالینوس و میرزا یعقوب و فرزندان میرزا نورالله، #مسیحی و پروتستان شدند و میرزا جالینوس پایگاه کشیشی گرفت و در کلیسا روزهای یکشنبه پندبده بود و از روی انجیل سخنرانی میکرد!
🔸 دکتر ارسطو پدر دکتر منوچهر و غلامحسین و برادرش لطفالله، که نامش را بردیم، #بهائی شدند.
👈 و همهٔ اینها در هر کیشی که خودنمایی میکردند شور و جوش نشان میدادند ولی در خانه همه با هم همدست و یگانه بودند تا آنجا که ارسطو دختر زیبای خود را به هیچیک از خواستگاران بهائی نداد و به میرزا جالینوس [مسیحی شده] داد.
2️⃣ #خاندان_حکیم از خاندانهای متنفذ دوران قاجار و پهلوی است، از نسل یک یهودی مهاجر بهنام حکیم سلیمان که در زمان فتحعلیشاه قاجار به ایران کوچید. اعقاب او بهنام حکیم حق نظر و حکیم موشه (مشه) #پزشک_خصوصی ناصرالدینشاه قاجار شدند و #شبکه گسترده خود را در ایران تنیدند.
✡️ تصویری از یک شعبدهبازی یهودی:
👈 خانوادهٔ حاجی لالهزار، همدان، ١٩٠۵م
👈 حاجی لالهزار (متولد ١٨٠٠م) جد حدود ٢٠٠ یهودی، مسیحی و بهائی در همدان است!
👈 اسامی و دین افراد شناختهشدهٔ حاضر در عکس:
١. یهودا پسر حکیم موشه : مسیحی
٢. حکیم هارون پسر حکیم موشه : یهودی
٣. ابراهیم پسر حاجی لالهزار (گوهری) : یهودی
۴. موشه پسر حاجی لالهزار (گرانفر) : بهائی
۵. حاجی میرزا یوحنا پسر حافظالصحه : بهائی
۶. آقا یعقوب (لالهزاری) : یهودی
٧. حاجی یهودا (حاجی شکرالله جاوید) : بهائی
٩. حاجی میرزا اسحاق : یهودی
١٠. دکتر یوسف (سراج) : بهائی
١١. حاجی میرزاطاهر (باهر) : بهائی
١٢. حاجی سلیمان پسر حاجی لالهزار : مسیحی
١۴. عزرا پسر ارشد حاجی لالهزار : یهودی
١۵. میر، نیای خانوادههای رسمی و کیمیابخش : یهودی
١۶. حکیم موشه : معتقد به چهار دین
١٧. روبن پسر آقا عزرا : یهودی
١٩. حاجی العازار شوشانی : یهودی
٢٠. حاجی یهودا شوشنی : یهودی
٢١. الیاهو نوه حاجی لالهزار : مسیحی
٢٣. دکتر داوود پسر حکیم موشه : مسیحی
٢٧. یوسف مشهود : بهائی
٢٨. میرزاهارون لالهزاری : یهودی
٣٠. دکتر نصرالله باهر : بهائی
٣١. عطاءاللهخان حافظی : یهودی
✡️ یهودیان مخفی و گسترش بابیگری و بهائیگری (۵)
1️⃣ نمونهٔ دیگر، گروش #یهودیان به #بابیگری و #بهائیگری در #کاشان است. از جمله یهودیان سرشناس کاشان که بهائی شدند و خاندانهای ثروتمند و پرشماری را بنیان نهادند باید به افراد زیر اشاره کرد:
👈 آقا یهودا نیای خاندان میثاقیه، ملا ربیع که نام خاندان وی ذکر نشده، حکیم یعقوب نیای خاندان برجیس، میرزا عاشور (آشور) و برادران و خواهرش که خانوادههای پرجمعیت ساجد و ماهر و وحدت و... از نسل ایشان است، حکیم فرجالله نیای خاندان توفیق، میرزا ریحان (روبین) نیای دو خاندان ریحانی (از نسل پسری) و روحانی (از نسل دختری)، ملا سلیمان و میرزا موسی و میرزا اسحاقخان نیاکان خاندانهای متحده و اخلاقی، میرزا یوسفخان نیای خاندان یوسفیان.
🔸(به دلیل زندگی اعضای این خاندانها در همدان و کاشان، برخی از ایشان همدانی نیز بهشمار میروند.)
2️⃣ در #همدان نیز وضعی مشابه با کاشان دیده میشود. حسن نیکو مینویسد:
📝 در همدان، که مرکز مهم #بهائیان است، بهاستثنای سه چهار نفر همگی #یهودیِ بهائی هستند «و همان کلیمیها که بهائی شدهاند زمام امور را بهدست گرفته هر اقدامی که مخالف روح اسلامیّت است میکنند و همیشه به آن سه چهار نفری که بهاصطلاحِ خودشان بهائیِ فرقانی هستند طعن میزنند و آنان را در هیج محفل رسمی عضویت نمیدهند.»
3️⃣ تعداد زیادی از خانوادههای بهائی همدان از تبار #حاجی_لالهزار (العازار)، یهودی همدانی، هستند. قبلاً گفتیم كه او نیای دو هزار نفر یهودی، مسیحی و بهائی است!
4️⃣ وضعی مشابه با شیراز و مشهد و کاشان و همدان را در #اراک و #تربت و #رشت و سایر نقاط ایران، و حتی #سیاهکل، میتوان دید.
5️⃣ در #تهران نیز جمع قابل توجهی از یهودیانِ بهائیشده وجود داشت. بعدها، در دوره #پهلوی، گروهی از ثروتمندترین خاندانهای یهودی-بهائی سراسر ایران در تهران مجتمع شدند و شبکهای متنفذ و مقتدر پدید آوردند که در قلب آن خاندانهای آزاده، اتحادیه، اخوان صفا، ارجمند، برجیس، برومند، جاوید، حافظی، حقیقی، حکیم، شایان، صمیمی، عزیزی، عهدیه، فیروز، لالهزار، لالهزاری، مؤید، ماهر، مبین، متحده، متحدین، مجذوب، معنوی، ملکوتی، میثاقیان، میثاقیه، نصرت، وحدت، یوسفزاده برومند، یوسفیان و... جای داشتند.
6️⃣ در اواسط دوران سلطنت رضاشاه (١٣١٢) افرادی چون میرزا اسحاقخان حقیقی، یوسف وحدت، عبداللهخان متحده، جلال ارجمند و اسحاقخان متحده (یهودیان بهائیشده) متنفذترین سرانِ #جامعه_بهائی تهران بودند.