💠 معضل زبان مشترک (۳)
•بریدههایی از مصاحبۀ دکتر نصری| بخش دوم
◾️اساساً تصوری که ما از دین داریم با تصوری که دکتر #سروش از دین دارد، از زمین تا آسمان فرق میکند. ما دین را یک امر وحیانی میدانیم که تجلی آن در کتابی به نام قرآن به صورت آموزههایی از طرف خداوند برای تعالی و کمال حیات بشر ارائه شده است. این کتاب هم یک کتاب الهی و مصون از خطاست که به عنوان منبع دین مطرح میشود. اما برای آقای دکتر سروش با توجه به مبانی کلامی ایشان، اصلاً دین به این معنا مطرح نمیشود. در دیدگاه ایشان قرآن به عنوان یک کتاب بشری مطرح میشود مثل سایر کتب دیگر. حتی با توجه به مباحثی که ایشان در مورد #مثنوی بیان میکند، و با توجه به مباحث «بسط تجربه نبوی»، چه بسا اینطور است که کتاب مثنوی نسبت به قرآن برتر و اولی است. ...با توجه به این مبنا، زمانی که بحث «متن» مطرح میشود، با توجه به اینکه این متن قرآن یک متن بشری و آمیخته با خطاست و به قول ایشان حداقل در سه زمینه در این متن خطا پیدا شده است، دیگر انتظار ما از این متن، آن انتظاری نیست که از یک کتاب الهی که کلام خداست، داریم!
▫️اگر به این نکته توجه نکنیم که علیالمبنا با ایشان اختلاف نظر داریم لذا اصلاً پرسشهایی هم که مطرح میکنیم اصلاً پرسشهای یکسانی نیست. دیگر وجه مشترکی با ایشان در مورد دین نداریم تا بتوانیم بحث وگفتوگو کنیم. اصلاً در اینجا دین واحدی مطرح نیست. ما از یک دین وکتاب الهی سخن میگوییم و ایشان از یک آیین دیگر و یک کتاب بشری سخن میگوید. خودمان را فریب ندهیم. پرسش از یک واقعیت خاص به نام دین واحد مطرح نیست.
◾️عجیب اینجاست که ایشان از نسبت #فقه و #کلام سخن میگویند. کدام کلام؟! مبانی کلامی شما که نافی دین الهی و مؤیّد پذیرش یک آیین بشری است! #فقها که در طول تاریخ از مبانی کلامی استدلالی خودشان اولاً در ضرورت #استنباط و ثانیاً در روش استنباطی خود استفاده کردهاند. آیا شما که آنها را محکوم میکنید که در فقه به کلام بیاعتنایی کردهاند مرادتان پذیرش و بکارگیری دیدگاههای شما نیست که برای مثال قرآن را یک متن بشری بدانند که حاصل تجربهها و یا رویاهای یک فرد عامی است و لذا نه تنها احکام آن مربوط به ۱۴۵۰ سال قبل بوده و با عقلانیت مدرن و عدالت سازگاری ندارد و مشکلات دنیای بشر را حل نمیکند؛ که بخش عبادات آن هم آخرت انسان را تامین نمیکند و خلاصه دینی است که نه به درد دنیا میخورد و نه آخرت؟
◾️با این مبانی فکری دکتر سروش نه تنها بحث از #انتظار_بشر_از_دین بیهوده و سرگرمی است که دیگر گفتوگوی از فقه و انتظار از آن هم معنای مُحصَّلی ندارد.
#روشنفکری_دینی
#فائده
✒️📚 @Faede_v_Borhan