فلسفه نظری
اجزاء جسم_۴ (ماده وصورت) ۲_ ماده ثانیه: الف) ماده ثانیه مانندِ هیولی وماده اولیه استعداد وقابلیت ص
🔻 اجزاء جسم _۵
(ماده وصورت)
همانطور که پیشتر گفته شد #جسم ، جوهری محسوس است که دارای دو جزء #بالقوه (ماده) وجزء #بالفعل (صورت) میباشد.
۱_جزء بالقوه_ #ماده :
که عبارت است از تواناییهای موجود در اینکه بتواند حالت دیگری را که الان ندارد به خود بگیرد.
۲_جزء بالفعل_ #صورت :
صورت عبارت است از ذات و حقیقت شیء و هر آنچه که شیء را آن کرده است که هست. به عبارتی صورت، کل ویژگیهای موجود میباشد.
اطلاقات صورت ๛---
۱_ صورت جسمیه:
#صورت_جسمیه عبارت است از نفسِ اتصال و ابعاد داشتن (قابلُُ لِابعادِ ثلاث) که در همه موجودات جسمانی مشترک میباشد. به عبارتی درجهان، جوهری موجود است که در ذات خود پیوسته بوده و اتصال دارد به این جوهر «صورت جسمیه» و یا «اتّصال جوهری» میگویند.
اتصال در فلسفه به معنای شیء است که حقیقتش امتداد و کشش در سه جهت میباشد. پس #اتصال_جوهری یا صورت جسمیه که مقوّم جسمیت وحالّ در #هیولی است درتمام اجسام یکسان میباشد.
✔️ اما درباره حقیقت صورت جسمیه یا همان #جسم دوقول وجود دارد:
۱_ارسطو: او ذات وحقیقت جسم را #امتداد میدانست. امتداد یا ادامه داشتن امری است که قابلیت اندازهگیری دارد.
امر ممتد گاهی دریک جهت(طول) ادامه داردکه میشود #خط، وگاهی در دوجهت (طول،عرض) امتداد دارد که #سطح میباشد وگاهی در سه جهت (طول،عرض،ارتفاع) امتداد دارد که #حجم نامیده میشود. بنابراین جسم چیزی است که دارای امتداد و ابعاد باشد.
۲_ابوعلی سینا: اما شیخ الرئیس ذات وهویت جسم را #اتصال میدانست. به نظر او جسم موجودی است که اجزایش دارای اتصال است. دراین نگاه امتداد عارض بر جسم میشود. یعنی چون اجزاء جسم اتصال جوهری دارد پس چیزی که دارای ادامه و امتداد است را میسازد براین اساس:
صورت جسمیه همان اتصال ذاتی جسم است که مُصَحِحِ فرض ابعاد ثلاثه (امتداد) در آن میباشد.
شیخ الرئیس در تعریف جسم میگوید:
الجسمُ جوهرٌ واحد متصل
براین اساس صورت جسمیه عبارت است از: هیئت اتصالی اجسام که دارای مقدار و جوهر ممتدّ ذو ابعاد است.
به اعتقاد #ابوعلی_سینا انقسام پذيری و پيوستگی به يکديگر وابسته اند و هردوی آنها عَرَض لازم صورت جسميه محسوب ميشوند.
براساس آنچه گفته شد دو اطلاق ومعنای مهم از اتصال وجود دارد:
۱_به معنای اتصال جوهری يا صورت جسميه که در اين معنا اتصال ذاتی شیء و از جواهر است.
۲_ به معنای امتداد که در اين معنا اتصال نوعی کميت و از اَعراض است.
👤 #محسن_بهرامی
╰๛---๛---๛-------------------
⌜@falsafeh_nazari⌟