✅متافیزیک علم_۴
۱_در #فلسفه_اسلامی دونظریه اصلی درباره #علم و #هستی_شناسی آن وجود دارد.بخشی از #فیلسوفان_مسلمان به وجه تحصلی علم توجه کرده وحقیقت آنرا صورتی حصولی که ازشیءخارجی به #ذهن میآید دانسته اند. لذا به تبعیت از #معلم_اول یعنی جناب #ارسطو علم عبارت است از حصولِ صورتِ شیء در #ذهن انسان. دراین نگاه علم امری #عرضی است و از سنخ #کیف_نفسانی میباشد. یعنی علم امری است که به عمق جان مانفوذ نمیکند وصرفاعارض نفس شده وباعث تغییرحالتش میشود.البته امکان دارد که با آنچه حاصل شده پیوندی قلبی برقرار کنیم وامر مفهومی سبب توسعه وجودی ماشود.اما خود علم ذاتا سبب توسعه نفس،وارتقای جان آدمی نمیشود.
۲_گروه دوم از #فیلسوفان_مسلمان به وجه #وجودی و #حضوری علم توجه کرده وحقیقت آن رااز سنخ #وجود دانستهاند.بدین معنا علم ذاتا سبب توسعه نفس میشود.زیرا نفس مااز سنخ وجود است وعلم نیز حقیقتی وجودی دارد. براین اساس علم باساحت #مجرد انسان درارتباط است وصرفا واسطهای مفهومی بین انسان وشیء خارجی نمیباشد.بلکه درمساله علم، ما با عالم خارج رابطه حضوری برقرار میکنیم، چنانچه دست من حرارت آتش را درک کند، صرفاصورتی از آتش حاصل نشده. بلکه اثر آتش یعنی حرارت را درک میکنم و اثرداشتن ذاتی وجود میباشد.لذا من با وجود آتش مرتبط شدهام وعلم به وجود، ادراک حضوری میباشد.
۳_علم امری است که به چیزی دیگر اشاره میکند ودرواقع دیگرنما میباشد.وهرآنچه که دیگری راظاهروآشکار کند وخودش به تنهایی ظاهر باشد، #نور میباشد.نور امری است که ظاهرِ بالذات و مظهرِ غير است. پس علم ازسنخ نور میباشد.همانگونه كه نور دارای مراتب شديدوضعيف است، علم نيز مراتب دارد. #ادراك_حسی مرتبهای از نور است و #علم_عقلی و #شهود_باطنی مراتب ديگرآن هستند.نفس انسان نور مجرّدمیباشد.زيرا از #خودآگاهی برخوردار است و چيزي كه ذات خود را درك كند نور مجرّد است.از اينرو، حقيقت نفس مانند هر مجرّدی نور و روشنايی است.بدين روست كه از مشاهده نور انبساط میيابد و از ظلمت نفرت دارد.در این بین هیچ چیزی مانند وجود ظاهربالذات ومظهر غیر نیست.پس نور یکی از ویژگیهای وجود است.لذا علم از سنخ وجود میباشد.
۴_هراندازه در مراتب وجود و سلسله انوار صعود کرده و پیش رویم، علم شدت یافته و ادراک آدمی قویتر وآگاهی او عمیقتر خواهد شد.شدت علم در مراتب قوی وجود محقق میشود و وجودقوی همان شدت نور است. نورِ وجود آدمی به سبب اعراض از تعلّقات دنيوی و سیروسلوک باطنی شدت مییابد. وشدت نور سبب قوت علم میشود. لذا تحقق علم در گروِ اتصال حضوری ماباعالم وجود است.
#محسن_بهرامی
➖➖➖➖➖➖➖➖
💠فلسفه نظری
@falsafeh_nazari
🔸به باور گروهی از #فیلسوفان_مسلمان #علم حقیقتی #حصولی دارد که عارض نفس میشود.
البته بخشی دیگر از #حکیمان ، حقیقت علم را از سنخ #نور و #وجود میدانستند که شرط تحقق آن نسبت #حضوری انسان با خارج میباشد.
💠فلسفه نظری
@falsafeh_nazari