🔰تفسیر کوتاه آیات منتخب قرآن 🔺روز #چهاردهم ماه مبارک رمضان 🔹موضوع: توبه سوره نساء، آيه ۱۷ و ۱۸: إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللَّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهَلَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَرِيبٍ فَأُوْلَئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِئَاتِ حَتَّى‏ إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّى تُبْتُ الَْنَ وَلَا الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ أُوْلَئِكَ أَعْتَدْنَا لهم عَذَاباً أَلِيماً؛ بى گمان (پذیرش) توبه بر خدا، براى كسانى است كه از روى جهالت كار بد مى‌كنند، سپس زود توبه مى‌كنند. پس خداوند توبه‌ى آنان را مى‌پذیرد و خداوند، دانا و حكیم است. و پذیرش توبه، براى كسانى كه كارهاى زشت مى‌كنند تا وقتى كه مرگ یكى از آنان فرا رسد، آنگاه مى‌گوید: همانا الآن توبه كردم، نیست. و نیز براى آنان كه كافر بمیرند، بلكه براى آنان عذاب دردناك مهیّا كرده‌ایم این دو آیه به گوشه‌اى از آداب و شرایط توبه و قبولى آن اشاره مى‌كند. از جمله: 🔸توبه از گناه و مبتلا شدن به عذاب وجهنم، بر هر مومنی واجب است و این لطف و رحمت خداست که اجازه می دهد و می پذیرد و می بخشد تا جایی که اگر انسان صادقانه توبه کند و در صدد جبران برآید، خداوند بدی هایش را تبدیل به نیکی میکند: إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا [سوره فرقان، آیه ۷۰]  مگر آن كسان كه توبه كنند و ايمان آورند و كارهاى شايسته كنند. خدا گناهانشان را به نيكيها بدل مى‌كند و خدا آمرزنده و مهربان است. پذیرفتن توبه‌ى واقعى، حقی است كه خداوند بر عهده‌ى خود قرار داده است. «التوبة على اللّه» 🔸 گناهی بخشیده میشود که از روى نادانى وبى‌توجّهى به عواقب گناه باشد، نه از روى كفر و عناد. 🔸 در روایات علت مشکلات مادی و معنوی و گرفتاری ها گناهان زیاد دانسته شده؛ و درمان آن استغفار و توبه. آیت الله بهجت زیاد این روایت را نقل می کردند که پیامبر اکرم فرمود: أ لا أدُلُّكُم على دائكُم و دَوائكُم ؟! ألا إنَّ داءَكُمُ الذُّنوبُ ، و دَواءَكُمُ الاستِغفارُ ؛ آيا شما را به دردتان و داروى دردتان راهنمايى نكنم؟ بدانيد كه درد شما گناهان است و دارويتان استغفار . 🔸گناهکار باید زود توبه كند، پیش از آنكه گناه او را احاطه كند، یا خصلت او شود، یا قهر و عذاب الهى فرا رسد. تا گناه زیاد نشده، توبه آسان است. در این آیه مى‌خوانیم: «یعملون السوء» كه مراد انجام یك گناه است، ولى در آیه‌ى بعد مى‌خوانیم: «یعملون السیّئات» كه مراد گناهان زیاد است كه توبه از آن مشكل است. 🔸 خداوند، گناهكاران را به توبه‌ى فورى تشویق مى‌كند تا آثار و عوارض گناه به دیگر ابعاد زندگی سرایت نکند‌. از طرفی توبه را نباید تا مرگ به تأخیر انداخت. چون زمان مرگ معلوم نیست و بنابر این آیه، توبه هنگام معاینه‌ى مرگ، پذیرفته نمى‌شود. در آیه ای دیگر نیز می فرماید: «يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ لَا يَنْفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا »؛َ [سوره انعام، آین ۱۵۸] روزى كه برخى نشانه‌هاى خدا آشكار شود، ايمان كسى كه پيش از آن ايمان نياورده يا به هنگام ايمان كار نيكى انجام نداده است، براى او سودى نخواهد داشت. 🔸بنابراین توبه در حال اختیار و آزادى ارزش دارد، نه در حال اضطرار یا مواجهه با خطر و مرگ که پرده ها کنار می رود و حقایق روشن میشود. «اذا حضر احدهم الموت قال انّى تبت الآن» 🔸 توبه باید واقعى باشد، اگر تظاهر به توبه كنیم خدا مى‌داند. «كان اللَّه حكیما» 🔸یکی از مواردی که حال و توفیق توبه را از انسان می گیرد، اصرار و تکرار گناه است. كلمه‌ى «یعملون» نشانه استمرار و كلمه‌ى «سیّئات» به معناى تعدّد و تكرار گناه است. بنابر آیات دیگر قرآن، انجام گناهان پی در پی بدون توبه و بازگشت و از روی عمد و آگاهی، موجب بدعاقبتی نیز می گردد: «ثُمَّ كَانَ عَاقِبَةَ الَّذِينَ أَسَاءُوا السُّوأَى أَنْ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَكَانُوا بِهَا يَسْتَهْزِئُون»[سوره روم، آیه ۱۰] سپس عاقبت آن كسان كه مرتكب كارهاى بد شدند ناگوارتر بود، زيرا اينان آيات خدا را دروغ انگاشتند و آنها را به مسخره گرفتند. 🔸كافر مردن و بد عاقبتى، همه‌ى اعمال نیك و از جمله توبه را تباه و حبط مى‌كند. «یموتون و هم كفّار» 🔸علمای اخلاق، توبه و استغفار کردن را یک عبادت میدانند که دارای مراتب و درجاتی است. بدکاران باید از روحیات و کارهای بدشان و خوبان از کارهای خوب و عباداتشان استغفار کنند. #تفسیر ✌️دفتر فرهنگی۵۷: 🔹ایتا: https://eitaa.com/joinchat/1642528771Cd4c62ac002 🔹واتساپ: https://chat.whatsapp.com/Kjhyz0YmsKX756o2LFCCo9