▬📝 ﷽▬
🌸🍃🌸🍃
✋ نکاتی #تواضع در برابر خداوند
🔰امام حسن(ع) فرمود: فای فقیر افقر منی.
👈کدام فقیر و درماندهای از من فقیرتر و درماندهتر است؟
👌از آن حضرت پرسیدند: حالتان چگونه است؟ فرمود: روزگار میگذرد و مرا پروردگاری است بالای سرم و آتش جهنم رو به رویم است. مرگ در پی من، حساب بر من خیره گشته و من در گرو عمل خویشم. آنچه را که میخواهم نمییابم و آنچه را که خوش ندارم نمیتوانم از خودم دفع کنم. کارها به دست دیگری است. اگر بخواهد تنبیهم میکند و اگر بخواهد از من درمیگذرد. پس چه کسی از من فقیرتر و درماندهتر است. (فرهنگ سخنان امام حسن(ع)، ص225)
👈از جمله بهترین صفات کمالی، شکسته نفسی به معنای #حقیر شمردن و ذلیل و پست دانستن خود در پیشگاه پروردگار است که در مقابل صفت عجب و خود بزرگبینی قرار میگیرد.
👌 به تعبیر مرحوم نراقی ضد صفت #کبر، تواضع است و آن عبارت است از شکسته نفسی؛ بطوری که نگذارد آدمی خود را بالاتر از دیگری ببیند.
(معراجالسعاده ص250)
👈 پیامبر(ص) فرمود: با هرکسی دو ملک است که اگر آن شخص، خود را بزرگ شمرد، میگویند: خداوندا او را ذلیل کن. و اگر خود را خوار شمرد، میگویند: خداوندا او را بردار و بلند کن.
👈مروی است که: خدا به موسیبن عمران(ع) وحی فرستاد که ای موسی: هیچ میدانی که چرا تو را برگزیدم و به سخن گفتن با خودم اختیار کردم؟
عرض کرد به چه علت؟ فرمود: من ظاهر و باطن همه بندگان خود را دیدم، هیچ یک را ندیدم که ذلت ایشان از برای من چون تو باشد.
👈ای موسی به درستی که تو هر وقت نماز میگذاردی رخسار خود را بر خاک میگذاردی.
در بعضی از روایات وارد شده که چون خداوند به کوهها وحی فرستاد که من کشتی نوح را بر کوهی خواهم گذاشت، همه کوهها گردن کشیدند و خود را بلند کردند مگر «کوه جودی» که خود را حقیر شمرد و با خود گفت که با وجود این کوهها، بر من کجا قرار خواهد گرفت؟ پس کشتی بر آن قرار گرفت.
👌و از جمله نتایج شکسته نفسی آن است که در نزد همه مردم بزرگ و محترم است و همه دلها او را دوست میدارند. برخلاف کسی که خود را بزرگ میشمارد، که البته از دلها دور و مردم از او تنفر دارند. (همان ص237)
🔰حد و مرز شکسته نفسی
امام مجتبی(ع) در گفتاری بسیار ارزشمند مرز شکسته نفسی را بطور دقیق بیان میدارند تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود:
👈 ذم الرجل لنفسه فی العلانیه مدح لها فیالسریره. انتقاد و مذمت کردن از خود پیش مردم و بطور آشکار، نوعی تعریف از خود است بطور مخفی. (فرهنگ سخنان امام حسن(ع) ص306)
🔰باید توجه کرد که این حقیر شمردن و پست دانستن خویش، فقط در پیشگاه #خدای متعال و نیز در فکر و نظر خود آدمی، قدر و منزلت داشته و آثار گرانقدر به دنبال دارد.
👈اما اگر این شکسته نفسی پیش این و آن مطرح و تکرار شود، چهبسا ممکن است انسان را دچار آفت تعریف و تمجید از خود کند.
🔻 شاید در دل بگوید: ای مردم بدانید این من #هستم که خود را کوچک میشمارم یا اینکه ممکن است شائبه ریا و خودنمایی به همراه داشته باشد و یا باعث خوار شدن در نزد مردم شود درحالی که مومن همیشه باید عزت نفس خود را نگهدارد.
👌علی(ع) فرمود: هر کس نفس خویش را خوار گرداند، خداوند گرامیاش دارد. برای آدمی همین فضیلت کافی است که نفس خویش را حقیر و بیمقدار گرداند. (غررالحکم ج2 ص489-493)
یکی قطره باران ز ابری چکید
خجل شد چو پهنای دریا بدید
که جایی که دریاست من کیستم
گر او هست حقا که من نیستم
چو خود را به چشم حقارت بدید
صدف در کنارش به جان پرورید
سپهرش به جایی رسانید کار
که شد نامور، لؤلؤ شاهوار
بلندی از آن یافت کو پست شد
در نیستی کوفت تا هست شد
(کلیات سعدی ص264)
#منبرک_فاطمی
@fatemi5
▬📝 ﷽▬
🌸🍃🌸🍃
✋ #موعظه و نصیحت #ماندگار امام حسن مجتبی علیه السلام
🔰جُناده می گوید در آخرین لحظات عمر امام حسن مجتبی (علیه السلام)، بر ایشان وارد شدم و گفتم:
🔰«یَا بْنَ رَسُولِ اللهِ عِظْنِی»؛ ای پسر پیغمبر، مرا موعظه ای کن؛ بگذارید توشه ای بگیرم. حضرت فرمود:
🔰 «یَا جُنَادَۀُ اسْتَعِدَّ لِسَفَرِكَ وَ حَصِّلْ زَادَكَ قَبْلَ حُلُولِ أَجَلِک»؛ ای جناده آماده سفر آخرتت باش؛ زاد و توشه ات را قبل از آنکه عمرت به سر آید و بخواهی کوچ کنی، تهیه کن.
🔰«وَ اعْلَمْ أَنَّكَ تَطْلُبُ الدُّنْيَا وَ الْمَوْتُ يَطْلُبُكَ». ای جناده، بدان که تو دنبال دنیا هستی، و مرگ به دنبال تو است.
🔰 وَلا تَحْمِلْ هَمَّ یَوْمِکَ الَّذی لَمْ یَأْتِ عَلی یَوْمِکَ الَّذی اَنْتَ فیهِ؛ ای جناده، غم و اندوه روزی که نیامده است را بر روزی که هستی میفکن.
🔰 وَاعْلَمْ اَنَّکَ لاتَکْسِبُ مِنَ الْمالِ شَیْئا فَوْقَ قُوْتِکَ اِلاّ کُنْتَ خازِنا لِغَیْرِکَ؛ ای جناده بدان که بیش از آنچه را که قُوت تو است که از آن بهره می گیری، هرچه از اموال دنیا جمع کنی خزینه دار دیگری هستی.
🔰وَاعْلَمْ اَنَّ فی حَلالِها حِسابٌ وَ فی حَرامِها عِقابٌ وَ فیِ الشُّبَهاتِ عِتابٌ؛ ای جناده، در حلال دنیا حساب است و در حرام دنیا عقاب است و در شبهاتش عتاب است.
🔰 فَاخْرُجْ مِنْ ذُلِّ مَعْصِیَةِ اللّه ِ اِلی عِزِّ طاعَةِ اللّه.
پس از ذلّت معصیت خدا خارج شو و به عزّت طاعت الهی پناه ببر.
بحارالأنوار، ج44، ص138.
#منبرک_فاطمی
@fatemi5
پنج جلسه سوم.pdf
425.5K
تفسیر سوره ابراهیم
آیات ۱۹ تا ۲۶
اگر فایل pdf باز نشد نرم افزار مربوطه نصب کنید.
امروز دسترسی به ورد تفسیر ندارم
#منبرک_فاطمی
@fatemi5
📝 ﷽▬
🌸🍃🌸🍃
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
🌸«اللهمّ ارْزُقْنی فیهِ طاعَهَ الخاشِعین واشْرَحْ فیهِ صَدْری بإنابَهِ المُخْبتینَ بأمانِکَ یا أمانَ الخائِفین»
🌸«خدایا در این روز طاعت بندگان خاشع و خاضع خود را نصیب من گردان و شرح صدر مردان فروتن و خداترس را به من عطا فرما، به حق امان بخشی خود ای ایمنی دلهای ترسان.»
✋1️⃣👈 در فراز اوّل از دعای روز پانزدهم می خوانیم:
خدایا! امروز طاعت بندگان خاشع را نصیبم کن.
🔻خداوند متعال نمازگزارانی را اهل رستگاری می داند که در نمازشان #خاشع باشند. «خشوع» در طاعت و عبادت، جایگاه مهمی دارد. آن عبادتی ارزشمند است که با حضور قلب و خشوع باشد و این حالتی است که از قلب بر می خیزد و احساسی است که انسان را به محضر حق می برد، جهت و مسیر را یکی می کند و دل را از هواهای دیگر می شوید و پاک می کند.
🔺«نماز» بی خشوع مانند جسد بی جان است. #مرده ای است که از او حرکتی بر نمی خیزد و کاری از او ساخته نیست.
👈شخصی خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام رسید و عرض کرد: «عبادت من از روی خضوع و خشوع است.» حضرت فرمود: «چگونه خضوعی؟!» عرض کرد: «در نماز #فقط به خدا فکر می کنم و از غیر او #غافل می شوم!» حضرت فرمود: «اکنون با همین حالتی که گفتی دو رکعت نماز بخوان تا من #شتری به عنوان جایزه به تو عطا کنم.» آن شخص به نماز ایستاد و پس از اتمام نماز تقاضای جایزه کرد!
🙃حضرت فرمود: «چگونه نماز خواندی؟» عرض کرد: «همان گونه که گفته بودم و به هیچ چیز جز خدا نمی اندیشیدم!» حضرت فرمود: «باز هم #تأمل کن ببین در نماز چه فکری در سر داشتی؟» عرض کرد: «تنها چیزی که گاهی فکر مرا به خود مشغول می ساخت، این بود که شتری که شما به من عطا می کنید #سرخ موی است یا زرد موی؟!»
😊آری، این گونه نماز از #سقف خانه بالاتر نمی رود و سبب معراج مؤمن و هیچ تقربی نمی شود. چشم ها روی نقش و نگار فرش و پُشتی و دست ها بر روی #محاسن و صورت مشغول است. حواس #ششگانه به شش جهت گریخته اند و هرکدام کاری انجام می دهند. غصه ها و غم ها، قسط های ماهانه و گم کرده ها در نماز به سراغ انسان می آیند. نقشه ی کارهای روزانه و کسب و کار و اقتصاد و اداره و خانه و موارد دیگر، خضوع و خشوع را از انسان می گیرند و نماز بی روح تحویل انسان می دهند.
😇کسی که در نماز، یاد خدا را در دل داشته باشد و متوجّه #جبروت او گردد، بی گمان با چشمی هراسان و قلبی خائف خدا را عبادت می کند. سجاده ای که با اشک و ناله به درگاه خدا پهن می شود و سرانجام با خون رنگین می شود، سجاده ی خاشعین و سجاده ی امیرالمؤمنین علیه السلام است. قرآن کریم در توصیف مؤمنان چنین می فرماید:
👌مؤمنان در #نمازشان خاشعند
➖امام صادق علیه السلام فرمود که خدای متعال به #موسی علیه السلام فرمود:
در شب و روز، مرا #بسیار یاد کن و هنگام ذکر من، #خاشع باش و به هنگام بلایم، شکیبا باش.
➖هم چنین امام صادق علیه السلام در ضمن #دعا، از خداوند چنین درخواست می کند:
خدایا! به تو پناه می برم از تنی که سیر نشود و از قلبی که خاشع نگردد و از دعایی که به اجابت نرسد و از نمازی که سود ندهد
2️⃣
#منبرک_فاطمی
@fatemi5
🔰نشانه های خشوع واقعی
🔻قرآن مجید كسانی را «خاشع» واقعی میداند كه سه نشانه در عملكرد آنان نمودار باشد.
1- خاشع برای خدا:
👈خداوند در آیه 199 آل عمران در مقام تمجید از افرادی از اهل كتاب كه به خدا و نبوت رسول گرامی اسلام ایمان آورده، در حالی كه تورات و انجیل واقعی را قبول دارند برای خدا خشوع میكنند و آیات الهی را به بهای ناچیز نمی فروشند برآمده است.
2- خشوع در نماز:
👌نماز، برترین عبادات و خشوع، روح عبادت است. در صورتی كه نمازگزار حالت خشوع در اعضا و جوارحش هویدا نباشد معلوم میشود ایمان واقعی كسب نكرده است. خداوند در سوره مومنون آیه 1 میفرماید: «به راستی كه مومنان رستگار شوند. همان كسانی كه در نمازشان فروتنند».
3- آسان شدن نماز:
👈 انسانی كه به خشوع رسیده، دیگر نماز خواندن و شب زنده داری با نماز برای او ثقیل و سخت نیست و یا با كسلی و تنبلی و بدون حضور قلب به سراغ نماز نمی رود و در یك كلام برپایی نماز برای او لذتبخش است.
👌 قرآن كریم در سوره بقره آیه 45 میفرماید: «از صبر(روزه) و نماز یاری بجویید و آن(نماز) جز بر فروتنان گران میآید.»
#منبرک_فاطمی
@fatemi5
👈در فراز دوّم از دعای این روز مبارک، چنین می خوانیم:
👌خدایا! سینه ام را به توبه ی فروتنان، فراخ ساز
👌«شرح صدر»، و سینه ی گشاده، حالتی از ایمان است که از توکل مطلق، #بی نیازی از مردم، #قدرت تحمل فراوان و اراده ی استوار سرچشمه می گیرد.
👈در این حالت معنوی انسان می تواند به جنگ #مشکلات و مصائب برود. دریا دل می شود، ترس و واهمه از بین می رود. از شکست ها #افسرده و ملول نمی شود. از کمی یاران دلتنگ نمی گردد و از انبوه دشمن نیز نمی ترسد. مسایل جزئی دنیا و دنیاپرستان او را از هدف باز نمی دارد و قدرت روحی او، کوه مصایب را آب می کند.
🍀در قرآن کریم، «سعه ی صدر» یکی از #مواهب بزرگ و «ضیق صدر» یکی از کیفرهای الهی شمرده شده است. خداوند به عنوان یک موهبت عظیم به #پیامبر خود می فرماید:
🔴الَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَک
🔵آیا سینه ی تو را وسیع و گشاده نساختیم.
🔺آری، برخی افراد روحشان آن چنان باز و گشاده است که برای پذیرش هر واقعیتی هرچند بزرگ آمادگی دارند؛ امّا برعکس روح بعضی چنان تنگ و محدود است که گویا برای نفوذ هیچ حقیقتی در آن راهی و جایی نیست.
🔻در فراز دوّم از دعای این روز، از گشادگی سینه و تنگی آن سخن به میان آمد. افق دید افراد بی بهره از «شرح صدر»، به زندگی روزانه محدود خواهد بود. اگر نعمتی به آنان برسد، گویا به #همه چیز دست پیدا کرده اند، و اگر کم ترین تغییری در آن پیدا شود، همه چیز را پایان یافته می یابند.
#منبرک_فاطمی
@fatemi5
🔰شرح صدر اولین شرط در سیر الی الله
☺️صدر مرتبه اولیه و ظاهریه قلب است و قابلیّت پذیرش اسلام و کفر را دارد و در این آیه به بنده نسبت داده شده، چرا که خداوند هیچگاه قلب بندة خود را با کفر انشراح نمیدهد. هرکس از حق دلتنگ شود، دلش با باطل وسعت گیرد و هرکس از باطل دلتنگ شود، دلش برای حق وسعت یابد. تنگدلی انبیا که ناشی از تکذیب قومشان است، از نوع دوم میباشد و ضیق صدر کفار را از دستة اول می دانیم.
🔰نتیجه اینکه شرح صدر تحقّق استعداد برای طلب کمال، اوّلین شرط در سیر الی الله و باب ورود به هدایت است.
🔰ضیق صدر مقابل شرح صدر
از آیه «فَمَن یُرِدِ اللّهُ أَن یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلإِسْلاَمِ وَمَن یُرِدْ أَن یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقًا حَرَجًا کَأَنَّمَا یَصَّعَّدُ فِی السَّمَاء کَذَلِکَ یَجْعَلُ اللّهُ الرِّجْسَ عَلَی الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ».
👌 برداشت میشود که در مقابل شرح صدر ضیق صدر است و همانطور که انشراح صدر مقدّمة هدایت است، ضیق صدر هم مقدمة ضلالت و گمراهی میشود.
👌 بنابراین در جبهة مقابل شرح صدر، ضیق و قساوت قلب قرار دارد. «أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَی نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَیْلٌ لِّلْقَاسِیَی قُلُوبُهُم مِّن ذِکْرِ اللَّهِ...».
👈ضیق صدر به معنای دلتنگی و سخت شدن دل و کنایه از کمحوصلگی و تحمّل پایین میباشد؛ به صورتی که در مواجهه با حق و حتّی باطل عکسالعمل سریع و تندی در رد یا اثبات آن صورت گیرد.
👌امام علی علیه السلام میفرماید: «من ضاق صدره لم یصبر علی أداء حق»؛ «هر کس ضیق صدر داشته باشد، ادای حق را برنمیتابد».
👈آیة دیگری که میتوان از آن تقابل شرح و ضیق را فهمید، آیة دوم سوره اعراف است: «کِتَابٌ أُنزِلَ إِلَیْکَ فَلاَ یَکُن فِی صَدْرِکَ حَرَجٌ مِّنْهُ لِتُنذِرَ بِهِ وَذِکْرَی لِلْمُؤْمِنِینَ».
👈این آیه، بیان می دارد که در تبلیغ قرآن، پیامبر صلی الله علیه وآله هیچگونه دلتنگی به خود راه ندهد و همواره شرح صدر داشته باشد. به بیانی دیگر «شرط رسالت و تبلیغ سعه صدر است».
👌بنابرآنچه گذشت، دانستیم که ضیق صدر از صفات روحانی است که به سراغ هر انسانی میآید و آنچه ضرورت دارد این است که انسان باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا این ضیق صدر به شرح صدر تبدیل گردد.
#منبرک_فاطمی
@fatemi5