برنامه کلاسی دور سوم 1403 روحانیون عتبات عالیات

🔴آموزش تصویری سعی ▪️در عمره مفرده

🔰‍♨️💢 آموزش جملات روز مره به لهجه عراقی 🔴 بخش اول 🔸چیکار میکنی----------> شِتْسَوِی 🔹چه خبر-----------------> شِکو ماکو 🔸چی میخوای-----------> شِتْرِیدْ 🔹کجا میری--------------> وِیْنْ إِتْروحْ 🔸من مریض هستم-----> آنِی مَرِیضْ 🔹بیا------------------------> تَعالْ 🔸بیا اینجا-----------------> تَعالْ إِهْنا 🔹برو------------------------> رُوحْ 🔸بدو------------------------> أُرْکُضْ 🔹بایست--------------------> أُوگَفْ : 🔰‍💢 ‍ آموزش جملات عراقی 🔴 بخش دوم 🔸فرقی ندارد---------------> ماکو فَرِقْ 🔹می خواهم----------------> أَرِیدْ 🔸بفرما-----------------------> إِتْفَضَّلْ 🔹بفرمایید-------------------> إِتْفَضَّلوا 🔸استراحت کن-------------> إِسْتَرِیحْ 🔹استراحت کنید-----------> إِسْتَرِیحوا 🔸مواظب باش--------------> دِیرْبالِک 🔹بنوش-----------------------> إِشْرِبْ 🔸بخور------------------------> أُکُلْ 🔹میترسم---------------------> أَخافْ 🔰💢آموزش جملات روزمره لهجه عراقی 🔴 بخش سوم 🔸نترس------------> لَتْخافْ 🔹دور---------------> بَعِیْدْ 🔸نزدیک------------> گِرِیْبْ 🔹چه وقت---------> إِشْوَکِتْ 🔸فایده ندارد------> ماکو فایده 🔹البته---------------> طَبْعَاً 🔸با من تماس بگیر> إِتَّصِلْ بِی 🔹می دانم----------> أَدْرِی 🔸نمی دانم----------> مَ أَدْرِی 🔹بیار-----------------> جِیْبْ 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

🟢زیارت مسجد قبا، نخستین مسجد در اسلام، پنجم دی ماه ۱۴۰۳ حافظ محمدرضا زارع 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

🟩رفتن جنب و حائض به مسجد و حرم 1. جنب و زن حائض يا نفساء نبايد به مسجد الحرام و مسجد النبي(صلّي الله عليه و آله) وارد شوند، هر چند از يك در داخل و از در ديگر بيرون روند، يعني حتي عبور از اين دو مسجد براي چنين افرادي جايز نيست. 2. توقف جنب و حائض و نفساء در حرم امامان معصوم(عليهم السلام) حرام است، ولي عبور از آن، بطوري كه از يك در وارد و از در ديگر خارج شود اشكال ندارد و احتياط مستحب است كه در آن حال از داخل حرم عبور نكند، اين حكم اختصاص به اطراف ضريح(روضه شريفه) و رواق ها دارد ولي صحن ها و حرم امامزاده ها اين حكم را ندارد. 3. زن مستحاضه مي تواند به مسجد يا حرم امامان معصوم(عليهم السلام) وارد و در آنجا توقف كند، حتي مستحاضه متوسطه و كثيره، ولي احتياط مستحب است اگر غسلهايي را كه براي نماز گفته شده انجام نداده در آنجا توقف نكند. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

سؤال: اخیراً با پول حج و عمره معاملاتی صورت می گیرد و در مواقع اعزام به حج یا عمره به این پول سود تعلق گرفته و از هزینه عمره یا حج کم می شود، آیا به این پول پس انداز شده جهت حج و عمره در صورت گذشت سال خمس تعلق می گیرد؟ حضرت آیت الله خامنه ای: در فرض مرقوم پس انداز متعلق خمس است. حضرت آیت الله تبریزی: در فرض سوال چناچه بر پول مزبور سال گذشت، باید آنرا تخمیس کند. حضرت آیت الله فاضل لنکرانی: برای حج واجب، خمس ندارد، ولی برای عمره و حج مستحبی باید خمس آن پرداخت شود. حضرت آیت الله بهجت: خیر. حضرت آیت الله صافی گلپایگانی: بلی، در فرض مذکور، به پول مذکور خمس تعلق می گیرد. حضرت آیت الله سیستانی: خمس دارد. حضرت آیت الله مکارم شیرازی: در صورتی که از درآمد همان سال ثبت نام باشد، خمس ندارد. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

نذر احرام پيش از ميقات 🔹سؤال: زن بدون اذن شوهرش نذر مي‎كند و با نذر محرم مي‎شود، آيا احرامش درست است؟ و چنانچه با همان احرام اعمالش را بجا آورده باشد چگونه است؟ پاسخ: اگر قبل از ميقات محرم شده، احرام او صحيح نيست، اگر چه در صورتي كه بعد از تمام شدن حج فهميد عملش صحيح است، ولي اگر بعد از عمره متوجه شد، در صورتي صحيح است كه قابل جبران نباشد. و در صورتي كه مي‎تواند بايد به ميقات برود و از آنجا محرم شود، و اگر نمي‎تواند به ميقات برود هر مقدار كه امكان دارد به طرف ميقات برود، و الاّ از خارج حرم محرم شود. 🔹سؤال: زن‎نذر مي‎كند چند روز زودتر قبل از حركت از مدينه احرام ببندد تا محذوري برايش پيش نيايد آيا در اين فرض اجازه از زوج لازم‎است يا نه. و چنانچه شوهر همراه زن باشد و يا همراه او نباشد در حكم فرقي وجود دارد يا‎نه؟ پاسخ: بنابر اقوي نذر زن بايد به اذن زوج باشد و بدون اذن زوج صحيح نيست و فرقي بين صور مذكوره در سوالنيست. 🔹سؤال: زنهاي حايض براي محرم شدن از دخول به مسجد شجره عذر شرعي دارند بعضي از مراجع عظام كثرالله امثالهم مي‎فرمايند چنين زنهائي مي‎توانند قبل از ميقات در مدينه با نذر محرم شوند (البته نظريه حضرتعالي را نمي‎دانم) حقير اين نذر را نفهميدم چگونه نذر كند مگر احرام قبل از ميقات رجحان دارد كه با نذر صحيح شود. پاسخ: در مورد سوال، (نذر براي محرم شدن قبل از ميقات) بالخصوص روايت داريم و محل خلاف نيست. 🔹سؤال: اگر كسي نذر احرام پيش از ميقات كرده باشد، و پيش از ميقات محرم شود، و بعد از ورود به جدّه وسائل حركت او به مدينه فراهم شود، آيا مي‎تواند محل شود، وبه مدينه برود، و بعد از آن از ميقات محرم شده، و وارد مكّه شود؟ پاسخ: انصراف از نيّت احرام، سبب بيرون آمدن از احرام نمي‎شود، و با آنكه احرام بسته، تجديد احرام به نحو جزم مشروع نمي‎باشد، بلي اگر بخواهد رجاءاً در مسجد شجره تجديد نيّت كند مانعي ندارد. 🔹سؤال: آيا جايز است از جاهاي دور مثل تهران با نذر محرم شود؟ پاسخ: بلي جايز است، ولي اگر روز زير سقف سفر مي‎كند بايد كفّاره بدهد. 🔹سؤال: زني هستم كه نيابتاً به حج مشرف شده‎ام آيا نذر احرام قبل از ميقات براي من جايز است؟ پاسخ: اگر شوهر نداريد يا اينكه مي‎خواهيد با اجازه شوهر نذر كنيد اشكال ندارد. 🔹سؤال: آيا زن بدون اذن شوهر مي‎تواند با نذر جهت حج واجب يا مستحبي محرم شود؟ پاسخ: بدون اذن شوهر نمي‎تواند نذر كند مگر در حجة الاسلام در صورتي كه عبور از ميقات براي آنها متعذّر باشد. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

✅بعضی مستحبات مكّه معظمه برخى ديگر از كارهايى كه در مكّه معظمه مستحب است از اين قرار است: 1 ـ زياد ذكر خدا كردن و خواندن قرآن. 2 ـ خواندن يك ختم قرآن. 3 ـ خوردن از آب زمزم و بعد از خوردن اين دعا را بخواند: «أَللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً و رِزْقاً واسِعاً وَشِفاءً مِنْ كُلِّ داء وَ سُقْم». و نيز بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَالشُّكْرَ لِلّهِ». 4 ـ نگاه كردن به كعبه. 5 ـ در هر شبانه روز ده مرتبه طواف كردن; در اول شب سه طواف، و در آخر شب سه طواف، و پس از صبح دو طواف، و بعد ازظهر دو طواف. 6 ـ هنگام توقف در مكّه به تعداد أيام سال يعنى سيصد و شصت مرتبه طواف كند و اگر اين مقدار نشد پنجاه و دو مرتبه و اگر آن هم ممكن نشد هر مقدارى كه بتواند. از آداب «مسجدالحرام» و «مسجدالنبى(صلى الله عليه وآله)» نماز خواندن در آنجاست كه ثواب بسيار دارد، و در برخى روايات، آمده است كه ثواب يك ركعت نماز در مسجدالحرام معادل صد هزار ركعت و در مسجدالنبى معادل ده هزار ركعت نماز در جاى ديگر است.(1) و چه بجا و مناسب است كه زائران محترم از اين فرصت به خوبى استفاده كنند و چنانچه نماز واجبى از ايشان قضا شده است، آنها را در اين مكانهاى شريف بجاى آورند، تا هم وظايف شرعى خود را انجام داده باشند و هم از پاداش بسيار زياد آن بهره مند گردند. (1) - 1 ـ فروع كافى، ج 4 ، ص 526 و 556 . 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

حکم سعی بین صفا و مروه در طبقه زیرزمین مسعی از دیدگاه فقهای شیعه ممکن است متفاوت باشد. اختلاف‌نظر به این دلیل است که برخی فقها در شرط "اتصال به سطح طبیعی زمین" برای صحت سعی تأکید دارند و برخی دیگر آن را به‌طور مطلق صحیح می‌دانند. 1. شرط اتصال به سطح طبیعی زمین (عدم جواز یا احتیاط در طبقه زیرزمین): این دسته از فقها معتقدند که سعی باید بر سطح طبیعی بین صفا و مروه انجام شود و طبقات غیرهم‌سطح (زیرزمین یا طبقه بالا) مورد اشکال یا محل احتیاط است. - آیت‌الله خامنه‌ای: سعی در طبقه زیرزمین اگر پایین‌تر از سطح طبیعی صفا و مروه باشد، بنابر احتیاط واجب کافی نیست. لذا باید بر سطح طبیعی انجام شود. - آیت‌الله سیستانی: سعی در طبقه زیرزمین صحیح نیست، زیرا شرط است که سعی بر سطح طبیعی میان صفا و مروه انجام شود. 2. جواز سعی در طبقه زیرزمین: این دسته معتقدند که اگر موقعیت صفا و مروه حفظ شده باشد و حرکت از صفا به مروه صورت گیرد، سعی در طبقه زیرزمین نیز صحیح است. - آیت‌الله مکارم شیرازی: سعی در زیرزمین در صورتی که صفا و مروه در همان موقعیت باشند، اشکالی ندارد و صحیح است. - آیت‌الله نوری همدانی: انجام سعی در طبقه زیرزمین مانعی ندارد و صحیح است. 3. نظراتی با جزئیات بیشتر: برخی مراجع تقلید شرایط خاصی برای صحت سعی ذکر کرده‌اند: - آیت‌الله وحید خراسانی: احتیاط در انجام سعی در سطح اصلی است، اما در صورت ضرورت یا ازدحام، ممکن است طبقات دیگر نیز پذیرفته شود. - آیت‌الله شبیری زنجانی: اگر زیرزمین در همان محدوده صفا و مروه قرار داشته باشد، به‌گونه‌ای که بتوان حرکت بین این دو را معتبر دانست، صحیح است. برای اطمینان از تطابق با فتوای مرجع تقلید خود، مراجعه مستقیم به رساله عملیه یا استفتاء از دفتر مرجع تقلید توصیه می‌شود. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

🌺 آشنایی با تاریخ و اماکن مکه مکرمه: 🌻 ارکان کعبه ✅ كعبه، چهار گوشه دارد كه با عنوان چهار ركن و هر ركنش به نامى مشهور است: ١. ركن اسود: ركنى كه محل قرار گرفتن حجرالأسود است. ٢. ركن عراقى: ركنى كه به سمت كشور عراق است. ٣. ركن غربى (شامى): ركنى كه به سمت كشور مغرب است. ۴. ركن يمانى: ركنى كه به سمت كشور يمن است. 🌱 از آنجا كه اركان كعبه، با اختلاف كمى در جهت‌هاى اصلى قرار دارند، هر ركن، نام يكى از جهت اصلى را به خود گرفته است. يعنى ركن اسود را كه در سمت شرق واقع است، «ركن شرقى» گويند و ركن‌هاى بعدى را به ترتيبى كه در طواف پيموده مى‌شوند، «شمالى»، «غربى» و «جنوبى» ناميده‌اند. 💡 نكته‌ها: ١. شروع و پايان هر طوافى بايد از امتداد حَجَرالأسود باشد. يكى از آداب مشترك طواف ميان همه مذاهب اسلامى، استلام حجرالاسود است. منظور از «ركن» بدون پسوند، ركن حجرالأسود است. ٢. ركن‌هاى يمانى و اسود از دو ركن ديگر بافضيلت‌تر است؛ چنان‌كه رسول‌خدا(صلى الله عليه و آله) دو ركن يمانى و اسود را استلام مى‌كرد، آنها را مى‌بوسيد و صورتش را بر آنها مى‌نهاد و مى‌فرمود: ( رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النّارِ ) پروردگارا! به ما در دنيا نيكى عطا كن و در آخرت نيز نيكى مرحمت فرما و ما را از عذابِ آتش نگاه دار. ٣ . محلى كه براى فاطمه بنت اسد شكافته شد تا درون كعبه رود و فرزندش على بن ابى طالب(عليه السلام) را به دنيا آورد، كنار ركن يمانى است. هنگامى كه پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) در طواف، به ركن يمانى رسيد، به‌سوى كعبه نگاه كرد و فرمود: الْحَمْدُ لِلهِ الَّذِي شَرَّفَكِ وَ عَظَّمَكِ وَ الْحَمْدُ لِلهِ الَّذِي بَعَثَنِي نَبِيّاً وَ جَعَلَ عَلِيّاً إِمَاماً اللَّهُمَّ أَهْدِ لَهُ خِيَارَ خَلْقِكَ و جَنِّبْهُ شِرَارَ خَلْقِكَ . خداى را سپاس كه تو (كعبه) را شرف بخشيد و عظيم ساخت و سپاس خدايى را كه مرا به نبوّت برانگيخت و على را امام گردانيد؛ خدايا خوبان خلقت را به‌سوى او هدايت كن و او را از آفريدگان شريرت دور دار. امام صادق(عليه السلام) درباره اين ركن فرمود: «ركن يمانى، درى از درهاى بهشت است و از روزى كه گشوده شده، بسته نشده است و ما از اين در وارد بهشت مى‌شويم». ۴. جهت جغرافيايى ايران به سمت قبله، در زاويه ميان حجرالأسود و ركن عراقى است. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

🕋 اگه قصد سفر داری یا در این روزها، *زائر عتبات عالیات یا خانهٔ خدا هستی،* می‌تونی *ارز مسافرتی* خودت رو آنلاین و سریع با بله بخری! 📌 در زمان خرید ارز مسافرتی عتبات یا خرید ارز برای عمره مفرده، این موارد رو در نظر بگیر! ۱. خرید ارز با بله فقط در صورتی امکان‌پذیره که *شماره تلفن حساب کاربری بله* و صاحب حساب متعلق به *یک کد ملی* باشه. ۲. هر مسافر فقط *یک بار در سال* امکان خرید ارز مسافرتی رو داره. ۳. سقف خرید ارز مسافرتی یا ارز حج عمره *۵۰۰* دلاره. ۴. برای خرید ارز مسافرتی سن خریدار باید بیش از *۱۸ سال* باشه. ۵. فاصلهٔ زمانی بین درخواست خرید ارز و تاریخ پرواز *حداکثر ۳ روزه.* ۶. دریافت ارز *در فرودگاه* و پس از صدور کارت پرواز امکان پذیر است. ۷. زمان فروش ارز مسافرتی در همهٔ روزهای هفته از ساعت ۷ تا ۱۶ هستش (به جز جمعه‌ها) ۸. حداکثر ۳ روز قبل از پرواز، امکان خرید ارز وجود داره . ۹. از زمان خرید تا حداکثر ۴ روز فرصت داری که ارز خریداری شدهٔ خودت رو تحویل بگیری. ۱۰. دریافت ارز از *شعب منتخب ارزی بانک ملی* در سطح شهر نیز صرفا و *فقط و فقط برای زائران خانه خدا* امکان پذیر است. #ارز_مسافرتی #ارز_عتبات #ارز_عمره_مفرده 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

🍃🕋🍃🕋🍃🕋🍃🕋🍃 * ۱۰ توشه لازم و ضروری برای زائر* 🔸۱. یک ساك اخلاص 🔹۲. یک ساك بزرگ‌تر تقوی 🔸۳. مقداری صبر و تحمل 🔹۴. یک بسته نظم و بهداشت 🔸۵. یک بسته اخلاق جمعی و گروهی 🔹۶. یک دست، برای کمک به دیگران 🔸۷. دو پای خستگی‌ناپذیر، برای طواف، سعی و ... 🔹۸. یک زبان گویا، برای ذکر خدا 🔸۹. یک شیشه اشک چشم، برای مناجات با خدا 🔹۱۰. آئینه‌ای برای دیدن عیوب خود #نشان_راه 🍃🕋🌺 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528 🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴

🚨 موارد ممنوعه در مسجد النبی 1⃣ بوسیدن ضریح و درهای حرم مطهر 2⃣ گذاشتن مهر و چوب و کاغذ در حین نماز خواندن 3⃣ عبور از جلوی نمازگزاران به خصوص هنگام نماز جماعت 4⃣ گرفتن قرآن و کفش در یک دست 5⃣ عبور از روی قرآن 6⃣ خارج کردن قرآن از مسجد حتی جهت تلاوت 7⃣ به هم زدن صفوف نماز جماعت و اصرار بر عبور از میان جمعیت 8⃣ خواندن نماز نافله و قرائت قرآن هنگام خطبه های نماز جمعه 9⃣ صحبت کردن هنگام اذان و ایراد خطبه های نماز جمعه 🔟 ترک مسجد در آستانه اقامه نماز جماعت 1⃣1⃣ خواندن زیارت و فرستادن صلوات با صدای بلند 2️⃣1️⃣ یکدیگر را با صدای بلند صدا کردن 3️⃣1️⃣خواندن نماز فرادا همزمان با نماز جماعت 4️⃣1️⃣ پشت به ضریح پیامبر اکرم (ص) نشستن 5️⃣1️⃣ استفاده کردن از آهنگهای نامناسب جهت تلفن همراه 6️⃣1️⃣ بلند گفتن ذکر رکوع و سجود زودتر از امام جماعت به رکوع و سجود رفتن 7️⃣1️⃣شرکت نکردن در نماز میت و ترک مسجد در آن لحظه 8️⃣1️⃣ روشن گذاشتن تلفن همراه و خاموش نکردن آن به هنگام نماز 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

✅اسرار زیارت ۱ - بزرگداشت اولیای الهی ۲ - دوری از گناهان و آلودگی‌ها ۳ - تقرب و نزدیکی به خدا ۴ - جلوه‌گاه دوستی با اهل بیت ۵ - شناخت بیشتر اهل بیت ۶ - شفاعت و آمرزش گناهان ۷ - یادآوری مرگ و آخرت ۸ - بهره مندی از پاداش‌ها ادامه در پستهای بعدی👇 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۱ - بزرگداشت اولیای الهی 🔺یکی از اهداف و اسرار زیارت، بزگداشت اولیای الهی و زنده کردن یاد و نام آنان و باور به عظمت و شکوه ایشان است. تعظیم بندگان صالح و برگزیده، حفظ شعائر الهی و مصداقی از آیه من یعظم شعائر الله فانها من التقوی القلوب است. 🔺یاد و خاطر آنان، یاد کرد بندگی و دلسپردگی آنان به خدا، ایثار و جان فشانی‌هایشان در دفاع از دین حق و مجاهدت‌های بی نظیر آنان، عبادت‌ها و نیایش‌های ایشان در محضر باری تعالی و است. 🔺پیشوایان معصوم، امامان نور و هدایت و معنویت هستند و ملاقات و زیارت عارفانه و خالصانه آنان، تقدیر و سپاس از هدایت‌گری آنان و اذعان به مقام والا و بزرگ ایشان در پیشگاه خداوند است. به یقین پیامبر خدا و ائمه(علیهم‌السّلام) صاحبان عزت، عظمت و شرافت‌اند و فضل و برتری آنان، روشن و محبوبیت‌شان در نزد پرودگار ثابت است. 🔺خداوند نور وجودی آنان را اشرف و برتر از همه قرار داده و در دنیا و آخرت به آنان عصمت، قدرت، توانایی، حکمت و پاداش عطا فرموده است. از دیدگاه صاحب المراقبات زائر حرم نبوی، بر پادشاه بزرگی وارد می‌شود که در بارگاه او، جز پاکان نزول نکنند و اجازه نیابند و همانا او حرمی را اراده کرده که انبیا و مرسلین و ملائک مقربین، بدون اذن داخل آن نمی‌شوند مقام پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در نزد خداوند، بسی بزرگ است. 🔺مولا احمد نراقی نیز ضمن توصیه به شناخت سر معصومین(علیهم‌السّلام) و بزرگی و جلالت قدر ایشان، می‌گوید: در دل خود، باید عظمت شان و جلالت قدر شان را مستحضر گردی و متذکر حق عظیم ایشان در ارشاد مردم و رواج دین الهی شوی 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

2-دوری از گناهان و آلودگی‌ها زیارت و دیدار با معصومین(علیهم‌السّلام) _چه در حال حضور و چه بعد از وفات_ تاثیرات شگرفی بر روح و روان انسان دارد و او را به سوی معنویات، اخلاق فاضله و مکارم انسانی سوق می‌دهد. شاید یکی از حکمت‌های مهم زیارت، همین توجه زائر به معنویات، دعا، ذکر و نماز در حرم اولیای الهی و سعی در اصلاح و خودسازی و کسب طهارت درونی، جهت بار یافتن به درگاه آنان است. در زیارت رسول گرامی اسلام و امامان بزرگوار (علیهم‌السّلام)، معنویت و جذبه‌های روحانی آنان، پرده از حجاب‌ها و ظلمات بی‌شمار ما بر می‌دارد و موجب زدوده شدن آلودگی‌ها و تیرگی‌های درون می‌شود. آنان خود پاک و طاهرند و دوستداران و زائران خود را به سوی پاکی‌ها و معنویات می‌کشانند: انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا. چنان که در بحث حلق و تقصیر گذشت، آیه ثم لیقضوا تفثهم و لیوفوا نذورهم، به لقای امام تاویل شده است؛ یعنی، در پرتو دیدار و زیارت آنان، کدورت‌های اخلاقی و رذایل درونی، زدوده می‌شود و انسان از ظلمت و قساوت قلب رهایی می‌یابد. بر این اساس، یکی از برکات و آداب حضور در مرقدهای معصومین(علیه‌السّلام)، توبه و استغفار و دوری از گناهان و معاصی است؛ چنان که عارف والا مقام بهاری همدانی گفته است: «اگر تواند یک توبه درستی با جمیع مقررات معلوم در محل خود در خدمت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و امام(علیه‌السّلام) به جا آورد. آن بزرگوار را شاهد و شفیع خود قرار دهد و بنا بگذارد عند المراجعه، اگر دهانی که به آن آستانه شریفه رسیده و اعضایی که بر آنجاها مالیده شده و از برکت آنها اکتساب نور کرده، دوباره به لوث معاصی تلون نگرداند؛ بلکه از لغویات بی‌فایده هم اجتناب ورزد». از دیدگاه عارف الهی ملکی تبریزی نیز زائر مرقد منور نبوی، باید با طهارت جسم و روح و با توجه کامل به آن مکان مقدس، قدم بگذارد. این توبه، او را لا محاله از مخالفت فعلی پاک می‌کند تا از ورطه هلاکت نجات یابد و از رد شدن از درگاه او در امان باشد. اگر توفیق این کار (توبه) را پیدا کند، بر او است که از دری غیر از آن داخل شود و آن درهای اعتراف، پوزش، توسل، استغفار، التجا و اضطرار است. قرآن نیز به کسانی که گناه و بر خود ستم کرده‌اند، توصیه می‌کند به حضور پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بشتابند و از او طلب مغفرت کنند و آن حضرت نیز برای آنان از خداوند آمرزش بطلبد: ولو انهم اذ ظلموا انفسهم جاءوک فاستغفروالله و استغفر لهم الرسول لو جدوا الله توابا رحیما. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۳ - تقرب و نزدیکی به خدا 🔹یکی از اسرار و فواید زیارت خاندان وحی و بزرگداشت نام و یاد آنان، تقرب و نزدیکی به خدا و جلب عنایت و توجهات ویژه او است. زیارت، چون پیوند و تجدید عهد با بندگان خالص خداوند است، زمینه ساز کسب صفات شایسته و عامل رشد معنوی و در نتیجه تقرب به خدا می‌گردد. وقتی در زیارت، انسان ناقص در برابر انسان کامل قرار می‌گیرد، انگیزه کمال یابی، او را متوجه خدا می‌کند و مایه تقربش می‌شود: «فانکم وسیلتی الی الله و بحبکم و بقربکم ارجو نجاة من الله» و «اتقرب الی الله بموالاتکم». 🔹تقرب به اولیای خدا، راهی است برای نزدیکی به خداوند؛ چرا که اینان، وسیله، صراط، راهنما و مشعل هدایت‌اند و دعا و خواسته اصیل زائران نیز از ساحت اهل بیت(علیهم‌السّلام)، وساطت در محضر خدا و فراهم ساختن زمینه‌های قرب و نزدیکی به او است. پیامبر گرامی به حضرت علی(علیه‌السّلام) می‌فرماید: «یا اباالحسن! به درستی که خدای تعالی، قبر تو و فرزندان تو را بقعه‌هایی کرده است از بقعه‌های بهشت و عرصه‌ای از عرصه‌های آن و دل‌های خلق و برگزیدگان بندگان خود را مایل به آنها ساخته است، تا خواری و اذیت راه را متحمل شوند و قبور شما را تعمیر کنند و بسیار به زیارت آیند؛ به جهت تقرب به خدا و دوستی پیغمبر او» 🔹شاید بدین جهت است که زیارت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و سایر معصومین(علیهم‌السّلام)، زیارت خداوند دانسته شده است؛ چنان که رسول اکرم می‌فرماید: «من زارنی فی حیاتی او بعد موتی، فقد زار الله». 🔹امام رضا(علیه‌السّلام) در تبیین این روایت می‌فرماید: «رتبه پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در بهشت بالاترین رتبه‌ها است. هر کس او را در رتبه‌اش در بهشت از خانه خود دیدار کند، خدای تعالی را زیارت کرده است». 🔹سالک عارف ملکی تبریزی آورده است: «اگر پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به کرم و فضل خود به تو توجه کند و تو را بپذیرد و زیارت تو را قبول کند و سلام تو را جواب گوید و سخن تو را گوش دهد، خوشا به حال تو! باز خوشا به حال تو! در این صورت چنان است که به زیارت خدای جل جلاله نایل گشته‌ای و در این کار با فرشتگان مقرب و پیامبران مرسل شریک گشته‌ای». 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۴ - جلوه‌گاه دوستی با اهل بیت 🔹«زیارت»، جلوه‌گاه دوستی و تولای اهل بیت(علیهم‌السّلام) و بیانگر عمق محبت و مودت مسلمانان نسبت به خاندان وحی است. حضوری عاشقانه در پیشگاه اولیای الهی و یاد کرد مقام والای آنان و انس و دوستی با آن بزرگواران، نشانه ایمان و تقوای قلوب است. حب و ولای پیشوایان معصوم و آل نبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، دستور خداوند و درخواست علو درجه برای ایشان و اهدای ثواب نماز و قرائت قرآن به آنها و همه در جهت عمل به این سفارش است که: لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی. 🔹برای ایجاد و تثبیت حب و تولای اهل بیت(علیهم‌السّلام)، همواره زنده‌ترین توصیه، زیارت آن بزرگواران است. زیارت نه تنها تمسک و توسل به آل یاسین است؛ بلکه همسویی و همراهی با آنان و اعلام برائت ودوری از دشمنان و مخالفان ایشان است. تولا و تبرا دو رکن اعتقادی شیعه است که با حضور در بارگاه نورانی خاندان عصمت و طهارت، به زیبایی جلوه گر می‌شود و زیارت آنان، باعث زنده شدن یاد و خاطره ایشان می‌گردد و این مورد پسند و خشنودی حضرت باری تعالی است: «من احبنا فقد احب الله و من ابغضنا فقد ابغض الله و من والانا فقر والی الله». 🔹در زیارت جامعه نیز می‌خوانیم: «من والاکم فقد والی الله و من احبکم فقد احب الله». بر همین اساس است که امام باقر(علیه‌السّلام)، یکی از حکمت‌های مهم طواف و حج خانه خدا را توجه مردم به اهل بیت(علیهم‌السّلام) و اظهار دوستی و مودت با آنان می‌داند: «امروا ان یطوفوا بهذا ثم یاتونا فیعرفونا مودتهم ثم یعرضوا علینا نصرهم»؛ «به آنان (حج گزاران) فرمان داده شده تا در اینجا طواف کنند، سپس نزد ما آمده، دوستی و محبت و نیز نصرت و یاری خود را به ما اظهار و عرضه کنند». 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۵ - شناخت بیشتر اهل بیت 🔸شناخت اهل بیت(علیهم‌السّلام) و معرفت به مقام والا، سجایای اخلاقی و سیره دینی و ویژگی‌های برتر آنان، از حکمت‌های دیگر زیارت است؛ یعنی، در پرتو حضور در مرقدهای پاک و قدسی ایشان و مطالعه و اندیشه در حالات و گفتارهای عترت نبی علیهم‌السّلام، شناخت زیادی نسبت به آن بزگواران حاصل می‌شود و عظمت روحی و معنوی آنان، بیشتر درک می‌گردد. این زمینه‌ای برای نزدیکی و شناخت حضرت حق و موجب تعالی روحی و اخلاقی زائران و تعبد بیشتر به دین است: «اللهم عرفنی حجتک فانک ان لم تعرفنی حجتک ضللت عن دینی». 🔸یکی از سفارش‌های مهم در آداب زیارت، شناخت حق و مقام زیارت شونده است (عارفا بحقه)؛ یعنی، بداند که اطاعت از امام واجب و پیروی از راه و روش او دستور دینی است و به یقین یکی از مؤثرترین و مهم‌ترین راه‌های شناخت و ایجاد ارتباط قلبی وفکری با معصومین (علیهم‌السّلام)، زیارت و حضور در حرم‌های ایشان است. محمد بن سلیمان از امام جواد(علیه‌السّلام) درباره مردی پرسید که بعد از انجام دادن اعمال حج و درود و سلام بر رسول خدا، به زیارت امیرمؤمنان(علیه‌السّلام) شرفیاب می‌شود و او را با معرفت زیارت می‌کند. آن حضرت معرفت را چنین بیان می‌کند: «عارفا بحقه یعلم انه حجة الله علی خلقه و بابه الذی یؤتی منه فسلم علیه»؛ یعنی، بداند که او، حجت خداوند بر روی زمین و بهترین طریق شناخت و ارتباط با حضرت حق است. 🔸انسان در سایه سار زیارت، در می‌یابد که ضمن حرمت نهادن به مقام والای امامت و ولایت، باید در عرصه‌های معنوی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، امام علیه‌السّلام را پیشوا و مقتدا قرار داده، به حق او پیروی کند و این پیروی و پذیرش امامت را باور داشته باشد و زندگی بدون آن را، زندگی در جهالت و گمراهی بداند (من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة). 🔸در واقع سر و روح اصلی زیارت «معرفت و شناخت» است؛ چنان که توصیه شده: «بر تو است با تمام جد و جهد خود و آنچه در توان داری، در زیارت آن حضرت (رسول خدا) کوشش کنی؛ زیرا تو مبانی شناسایی آن بزرگوار و معرفت حقوق و مراحم او را محکم ساخته و به آن یقین کرده‌ای». 🔸بر این اساس آنچه مایه کمال زیارت می‌شود، معرفت و شناخت مقام و موقعیت زیارت شونده است ثواب‌های اخروی و آثار دنیوی که در روایات آمده، بر زیارت واقعی مرتب است 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۶ - شفاعت و آمرزش گناهان یکی از آثار و اسرار گران قدر زیارت، جلب عنایت و توجه معصومین(علیهم‌السّلام) و بهره‌مندی از شفاعت و آمرزش خواهی آنان در محضر باری تعالی است. یکی از اموری که انسان را به رحمت الهی، بسیار امیدوار می‌کند، مساله شفاعت مقربان درگاه الهی و واسطه قراردادن آنان است (وابتغوا الیه الوسیلة). اهل بیت(علیهم‌السّلام)، آبرومندان درگاه الهی و اولیای برگزیده او هستند، بنابراین با توسل به آنان و زیارت مرقدهای پاکشان، باید به شفاعت آنها امیدوار بود و از الطاف بی‌کرانشان بهره مند گردید. رسول گرامی اسلام فرموده است: «من اتانی زائرا کنت شفیعه یوم القیامة:» «هر کس به زیارت من آید، روز قیامت شفیع او خواهم بود» و نیز «من جاءنی زائرا لا یعمله حاجة الا زیارتی کان حقا علی ان اکون له شفیعا یوم القیامة»؛ «هر کس به زیارت من آید و هیچ کاری جز زیارت من نداشته باشد، بر من حق است که روز قیامت شفیع او باشم». و نتیجه شفاعت ورود به بهشت است (وجبت له الجنة). از دیدگاه عارف والا مقام بهاری همدانی، نسیم الطاف ایشان و رشحات انوار آن بزرگواران، بر زوار و قاصدین ایشان می‌رسد پس خوب است زوار به امید استشفاع از برای بخشش گناهان و رجای وصول بر فیوضات عظیمه، رو به آن بزرگواران کنند. عالم ربانی مرحوم نراقی نیز گفته است: «پس هر که بر قبور مطهره ایشان حاضر شد، جهت زیارت ایشان، بر او مطلع می‌گردند پس دامن شفاعت به میان می‌زنند و از خداوند طلب حوایج ایشان را می‌کنند و از درگاه الهی، مسالت بر آمدن مطالب و آمرزش گناهان ایشان را می‌کنند. همین سر است در ترغیب به زیارت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و ائمه(علیهم‌السّلام)». پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به امام حسین(علیه‌السّلام) چه زیبا فرمود که: «ای فرزند عزیزم! کسی که مرا در حال حیات و یا ممات زیارت کند، یا پدرت علی بن ابی طالب و یا برادرت حسن بن علی یا تو را زیارت کند؛ بر من لازم است که او را در روز قیامت دیدار کنم و از گناهانش برهانم (کان حقا علی ان ازوره یوم القیامة و اخلصه من ذنوبه)» 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۷ - یادآوری مرگ و آخرت زیارت قبور _به خصوص مرقدهای نورانی اهل بیت(علیهم‌السّلام)_ یادآور عالم آخرت و حساب و کتاب و باور داشت زندگی جاویدان در قیامت است. اعتقاد به آن عالم، زندگی را از پوچی و بی هدفی بیرون می‌آورد و به حیات او معنا و ژرفا می‌بخشد. زیارت موجب عبرت و پندگیری انسان و زنده شدن یاد مرگ در نزد او می‌گردد و این آثار تربیتی بسیاری برای انسان دارد؛ از جمله اینکه باعث کوتاه شدن آرزوهای غیر الهی و رهایی انسان از قساوت قلب می‌شود از پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل شده است: «قد کنت نهیتکم عن زیارة القبور فزوروها فانها تذکرة الاخری»؛ «شما را از زیارت قبور نهی کرده بودم، از این پس زیارت کنید که آخرت را به یاد شما می‌آورد». و نیز آمده است: «فزوروها فانها ترق القلب و تدمع العین و تذکر الآخرة و لا تقولوا هجرا»؛ «پس قبرها را زیارت کنید که قلب را نرم و چشم را گریان می‌کند و آخرت را به یاد می‌آورد، اما سخن بیهوده نگویید». و «فانها تذکرکم الموت»؛ «زیارت (قبور) شما رابه یاد مرگ می‌اندازد». 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۸ - بهره مندی از پاداش‌ها یکی از حکمت‌ها و فواید زیارت، بهره‌مندی زائران از ثواب‌ها و پاداش‌های بی شمار و برخورداری از فضیلت‌ها و برکات آن است و هیچ خردمند فرزانه‌ای، با تاویلات نادرست و خیال بافی‌های متعصبانه، خود را از این فیض بزرگ الهی محروم نمی‌سازد! 😊پاداش‌های فراوانی؛ چون ورود به بهشت (وجبت له الجنة)؛ قرار گرفتن در جوار نبی گرامی اسلام(کان فی جواری یوم القیامة)؛ رهایی از شداید و اهوال سخت رستاخیز (اخلصه من اهوالها و شدائدها حتی اصیره معی فی درجتی)؛ ثواب حج مبرور با پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) (تعدل حجة مع رسول الله مبرورة)؛ معادل ده‌ها عمره و حج (من زار قبورکم عدل ذلک ثواب سبعین حجة بعد حجة الاسلام)؛ پاک شدن از گناهان (خرج من ذنوبه حتی یرجع من زیارتکم کیوم ولدته امة)و تنها بخشی از الطاف و عنایات بی کران الهی، در حق زائران حرم‌های معصومین(علیهم‌السّلام) است. این تشویق‌ها و ترغیب‌ها، دارای آثار گران قدری برای فرد و جامعه است و خیرات و کمالات فراوانی را در پی دارد که مهم‌ترین آنها، تلاش اخلاقی و عبادی برای حفظ این پاداش‌ها و دقت در رفتار و گفتار برای بهره مندی از آنها است. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۹ - الگوبرداری از اهل بیت زیارت، برقراری ارتباط روحی و معنوی با پیشوایان معصوم و نشانه همراهی و همسویی با آنان است. انسان در زیارت، با سیره و منش آن بزرگواران و تعالی روحی و اخلاقی ایشان، بیشتر آشنا شده و زمینه نزدیکی بیشتر به آنان فراهم می‌گردد. در واقع زیارت، پیروی کردن و الگوبرداری از نیکان و بزرگان دین و تاسی جستن به سیره و روش الهی گونه آنان است: لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة لمن کان یرجوا الله والیوم الاخر و ذکر الله کثیرا. کسی که در حریم مقدس نبوی حضور می‌یابد و با خواندن زیارت و توجه به دستورات پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، اعلام اطاعت و محبت می‌کند؛ به یقین از سنت و سیره پاک او نیز تبعیت کرده و خود را به او نزدیک خواهد کرد. زیارت با شرایط و آداب خاص آن _به ویژه معارف زیارت نامه‌ای آن_ بهترین و سودمندترین و در عین حال شاداب‌ترین راه ارتباط با معصوم(علیه‌السّلام) است و به گونه‌ای حس حضور در محضر او را در انسان ایجاد می‌کند که گویا با امام (علیه‌السّلام) حضورا گفت و گو می‌کند و نیاز وجودی خود را در هر زمینه‌ای، از او می‌طلبد. این نگرش _که زیارت ارتباطی وثیق و زنده است_ اقتضا می‌کند انسان فاصله‌های زمانی و مکانی را پشت سر گذاشته و خود را در عصر ولی خدا و حال حضور او ببیند و کاملابه محیط و فضای حضور آن ولی در آید سر بیان خصایص و نقطه نظرات و سیرت‌های آنان در زیارت نامه‌ها، نیز همین است که انسان خود را با خواسته‌ها و اراده‌های آنان تطبیق دهد و از مسیر ترسیمی آنها فاصله نگیر 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۱۰ - تجدید عهد ولایت زیارت و حضور در کنار مرقد پاک معصومین (علیهم‌السّلام)، تجدید عهد ولایت و قرارگرفتن در خط امامت است. اعلام بیعت همیشگی با امام(علیه‌السّلام) و تمسک به ثقل اکبر (انی تارک فیکم الثقلین)، قرار گرفتن در راه هدایت و معنویت و دوری از ضلالت و گمراهی است. امام رضا(علیه‌السّلام) فرموده است: شیعیان نسبت به هر یک از امامان معصوم خود، پیمان و تعهدی دارند که کمال وفای به عهد در زیارت مشتاقانه و عارفانه قبور آن ذوات نورانی است: «ان لکل امام عهدا فی عنق اولیائه و شیعته و ان من تمام الوفاء بالعهد و حسن الاداء زیارة قبورهم». عالم ربانی مولا احمد نراقی نیز گفته است: «زیارت ایشان، اظهار اخلاص و تجدید عهد ولایت است و باعث سرور ایشان و رواج امرشان و غمناکی دشمنان است». و در حدیث دیگری آمده است: «ان لکل امام عهدا وثیقا فی رقاب اولیائهم»،صاحب مجمع البحرین می‌گوید: عهد زمانی به وفا و اتمام می‌انجامد که انسان به زیارت قبور آنها موفق شود. از طرفی زیارت دارای ابعاد بسیاری است: انسان را در مسیر «الله» قرار می‌دهد و توجه او را به ذات اقدسش بسیار می‌کند. او را هم رنگ و پیرو معصومان می‌سازد. روح و روانش را از زنگار گناهان و آلودگی‌ها پاک می‌کند و خلوص و طهارت را جانشین آن می‌گرداند. همچنین او را در جهت کارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی رهنمون می‌کند و از همه مهم‌تر راه و روش چگونه زیستن را به او می‌آموزد. پس زائر باید در محضر ائمه(علیهم‌السّلام) تعهد کند که دست به زشتی گناه نیالاید و پیمان ببندد که بنده راستین خدا و پیرو واقعی آنان باشد. عارف کامل ملکی تبریزی به زائر حرم معصومین(علیهم‌السّلام) سفارش می‌کند: «پس ایمان خودت را تازه کن و از کفر و شرک جلی، به خداوند پناه ببر؛ لیکن چه بسا ظلمت و تاریکی گناهان، مانع از درک فیض زیارت او (معصوم) باشد در این حال اگر تو را دلی و فطانتی باشد، درک خواهی کرد که شفقت آن حضرت، نسبت به مؤمنان و دوستداران عترت او معلوم است؛ هر چند گناه کار باشند». [۴۰] 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۱۱ - فواید فراوان زیارت یکی از آثار و برکات زیارت حرم معصومین(علیهم‌السّلام)، بهره‌های فراوان مادی و معنوی است که شامل حال زائران عارف و بیدار دل می‌شود؛ در واقع مرقدهای نورانی اولیای معصومین(علیهم‌السّلام) مورد نظر خاص حضرت سبحان و مکان نزول برکات و خیرات فراوان و محل آمد و شد فرشتگان و پیامبران و اوصیای آنان است. ↩️از این رو آثار و خیرات فراوانی در آنها دیده می‌شود؛ از جمله این برکات و فواید، می‌توان به مواردی چون " استجابت دعاها (اجابة الدعاء عند قبره)، برآورده شدن حاجت‌های دنیوی و اخروی (قضیت له الف حاجة من حوائج الدنیا و الاخرة)، طلب رزق و روزی (اطلبوا الرزق عندها)، بر طرف شدن مشکلات و ناراحتی‌ها (نفس الله کربته و قضی حاجته) و اشاره کرد. حضرت صادق(علیه‌السّلام) فرمود: «هنگامی که از دعا خواندن در کنار مرقد مطهر نبوی فارغ شدی، نزدیک منبر بیا و دست بر آن بکش و سر و صورت بر پایه زیرین آن بگذار که به درد چشم مبتلا نشوی. سپس از جای حرکت کن و حمد و ثنای خدا را به جای آور و حاجت خود را بخواه؛ چه آنکه پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده است: میان خانه و منبر من باغی از باغ‌های بهشت است و منبر من بردری از درهای کوچک بهشت قرار گرفته است». صاحب المراقبات نیز گفته است: «برای تمام بیماری‌های خود از او طلب درمان می‌کنی و به جلب عطوفت او و طلب باران از ابر جود و رافت او، حوایج خود را می‌خواهی. به یقین که او کریم‌ترین تمام خلایق است و بخشنده تر از هر جواد و کریم است». 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

۱۱ فلسفه زیارت👆

ورود جنوب و حائز به مسجدالحرام https://eitaa.com/fatemi414/571 خمس پول عمره https://eitaa.com/fatemi414/572 نذر احرام پیش از میقات https://eitaa.com/fatemi414/573 بعضی از مستحبات مکه https://eitaa.com/fatemi414/574 حکم سعی صفا و مروه در زیرزمین https://eitaa.com/fatemi414/575

هیجده ممنوعه در مسجد النبی https://eitaa.com/fatemi414/579 ده توشه لازم جهت زائر https://eitaa.com/fatemi414/578 نکاتی در ارز مسافرتی https://eitaa.com/fatemi414/577

🟨علائم قبور مردان و زنان در هنگان دفن اموات در بقيع‼️ *در بقيع قبر مردان با يك سنگ در بالاي سر و قبر زنان با دو سنگ در بالا و پايين مشخص مي‌شد* مردان 👈 🪨__________ زنان 👈 🪨__________🪨 بعضا به علت باران و نشست خاک برخی قبور آسیب می بیند که عوامل اجرایی با آجرهای خشتی آنها را مرمت میکنند. سابقه احترام و سنگ قبر در اسلام: پيامبر(ص) پس از دفن عثمان بن مظعون، سنگي را بالاي قبرش گذاشت تا قبرش شناخته شود و ديگر مسلمانان كنار او دفن شوند. اين سنگ بزرگ تا هنگام حكمراني مروان بر مدينه وجود داشت. او اين سنگ را به گوشه‌اي پرتاب كرد تا قبر عثمان بن مظعون مشخص نباشد. پيامبر(ص) فرزندش ابراهيم را همانند عثمان دفن كرد و بدن او را در لحد با آجر پوشاند و پس از دفن، بر آن آب پاشيد *و بالاي قبرش ايستاد و بر او سلام داد* . 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528