✅برخی از مساجد شهر مکه
♦️مسجد جن
مسجد جن یا مسجد حرس از مساجد کهن و پر رونق شهر مکه است. این مسجد به این خاطر جن نامیده شده که مشهور است سوره جن در این مکان بر حضرت محمد نازل شده است. در روایتی دیگر چنین نقل شده که وقتی پیامبر اسلام در بازگشت از طایف با قلبی شکسته و ناامید در این محل که به نخله معروف بود، کنار نخل خرمایی نشست و به خواندن قرآن و عبادت مشغول شد. گروهی از جنیان با شنیدن آیات، متوقف و آیات را به گوش سایر جنیان رساندند و ایمان آوردند.
در آیات اول سوره جن به این موضوع یعنی ایمان آوردن جنیان اشاره شده است. پیامبر(ص) بعدها چندین بار همراه با عبدالله بن مسعود به اینجا آمدند و آیات قرآن را بر آن طایفه میخواندند.
“قل اوحى الى انه استمع نفر من الجن فقالوا انا سمعنا قرانا عجبا یهدى الى الرشد فامنا نشرک بربنا احدا” (سوره جن-1و2)
“(اى رسول ما) بگو به من وحى رسیده است که گروهى از جنیان آیات قرآن را شنیده و گفتند که ما از قرآن آیات عجیبى مى شنویم، این قرآن خلق را به راه و صلاح هدایت مى کند بدین سبب ما به آن ایمان آورده و هرگز به خداى خود شرک نخواهیم ورزید.”
میگویند خواندن نماز و دو رکعت نماز تحیت در مسجد جن، مستحب است.
♦️مکان جغرافیایی مسجد جن:
مسجد جن در شهر مکه در شمال مسجد الحرام، نزدیک قبرستان حجون و دویست متری قبرستان ابوطالب قراردارد. پس از اینکه پنجاه متر از پل حجون بگذرید درب مسجد که همیشه باز است در سمت راست شما قرار دارد. مسجد جن در مجل تلاقی خیابان مسجدالحرام و خیابان شارع مسجدالجن قرار دارد.
تاریخ ساخت مسجد، مشخص نیست اما از قرن دوم برقرار بوده و به نام مسجد جن شهرت داشته و بنابر گزارشهای تاریخی، در طول قرون مختلف نیز به همین نام شناخته میشده است. مسجد جن بارها بازسازی و مرمت شده و در سال ۱۱۱۲قمری بهدلیل سیلهای فراوان، کاملا تخریب شد.
مکان فعلی مسجد در همان مکان قبلی قرار دارد. آخرین بازسازی در زمان ملک فهد، پادشاه عربستان سعودی در سال ۱۴۲۱قمری بود که وی دستور تجدید بنای مسجد را داد.
مسجد جن در آخرین نوسازی دارای گنبد طلایی و منارهای بزرگ در رکن شمال شرقی گردید. دیوار های مسجد با سنگ های سفید و زیبا مستحکم شد و وسعت آن تا ششصد متر افزایش یافت. بر نمای داخلی گنبد آیاتی از سوره جن با خط ثلث نوشته شده است.
حاکم عربستان پس از آن، نام جن را از مسجد حذف کرد و با شمارهبندی برخی اماکن، عدد چهل را بر روی مسجد گذارد اما پس از مدتی، مجدداً تابلوی مسجد جن بر آن نصب گردید.
♦️نام دیگر مسجد جن
مسجد جن را مسجد حَرَس به معنی نگهبان مینامند. فرمانده نظامی مکه در این منطقه منتظر نیروهایش می ایستاد و با عرفا، افراد برگزیده قبایل و فرماندهان دیگر دیدار میکرد. در روایتی دیگر گفته شده فرماندهان و نگهبانان مناطق مختلف مکه هنگام گشت شبانه در نزدیکی مسجد با یکدیگر ملاقات میکردند و پس از مبادله اطلاعات به محل ماموریت خود بازمیگشتند.
اگر برای آشنایی با کشور عربستان این مقاله را مطالعه میکنید و قصد عزیمت به مکه مکرمه را دارید، قیمت فیش حج عمره در سال 1403 را نیز مطالعه کنید.
♦️مسجد الرایه
بعد از فتح مکه رسول اکرم (ع) فرمودند در این مکان پرچم پیروزی را به پا دارند و به این مناسبت آن جا مسجدی ساختند به نام مسجدالرایه.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
✅زیارت دوره اماکن مقدس
♦️شعب ابی طالب
محل محاصره اقتصادی سیاسی مسلمانان صدر اسلام به مدت سه سال؛ محل زندگی قبیله قریش؛ به نام شعب علی(ع) و شعب ابیطالب(ع) نیز یاد میشود. حضرت خدیجه و حضرت ابوطالب در این منطقه رحلت نمودند و آن سال به نام عام الحزن نامیده شد- ابوطالب، خدیجه، طاهر، قاسم، یاسر، سمیه، عبد مناف، قصی، عبدالمطلب و بسیاری از شیعیان در این کان دفن شدهاند.
♦️محلّ تولد پیامبر(ص)
خانه حضرت عبدالله(ع) و آمنه(س)، محلّ تولد حضرت رسول(ص) که اکنون به عنوان کتابخانه مکّه مکرّمه از آن استفاده میشود.
♦️خانه حضرت خدیجه
در شعب ابوطالب و محدوده خانه های قریش قرار داشت که در طرح توسعه حرم تخریب شده است و همچنین محل تولد حضرت زهراء(س).
♦️کوه ابوقبیس
در قسمت کوه صفا قرار داشت؛ محلی که واقعه شق القمر بر روی آن رخ داد، مسجدی بر روی آن قرار داشت که به مسجد بلال نامیده میشد. اکنون محل قصر ساخته شده توسط ملک فهد قرار دارد؛ در دامنه آن کوه صفا قرار دارد.
♦️مسجد شجره
مسجدی که در آن معجزه دو نیم شدن درخت و حرکت آن توسط پیامبر اتفاق افتاد.
♦️مسجد جنّ
مسجدی که سوره جن در آن نازل شده است؛ تعدادی از جنیان در این مسجد به پیامبر ایمان آوردند.
♦️مسجد الاستراحه
مسجدی که پیامبر هنگام چوپانی در این محل حاضر میشد؛ در اوقاتی که پیامبر در غار حرا مشغول راز و نیاز بود در این محل با حضرت خدیجه ملاقات مینمود.
♦️قبرستان معلّا
یا قبرستان ابوطالب و قبرستان حجون – محل دفن وابستگان و اجداد پیامبر از جمله: عبدمناف(ع)، عبدالمطلب(ع)، آمنه(س)، ابوطالب(ع)، خدیجه(س) و .. . در گذشته دارای گنبد و بارگاه بوده است که تخریب شدهاند.
♦️صحرای عرفات
خارج از محدوده حرم – در کنار جبل الرحمه – واجب است در حج تمتع حاجیان در این سرزمین ساعاتی را وقوف داشته باشند.
♦️جبل الرحمه
کوهی است در صحرای عرفات – انتهای صحرای عرفات قرار دارد، امام حسین(ع) در دامنه این کوه دعای عرفه را مناجات نمودند.
♦️وادی محسّر
سرزمینی بین عرفات و مشعر که سرزمین عذاب هم نامیده میشود؛ سپاه فیل که قصد تعرض به ساحت کعبه را داشتند توسط ابابیل و به فرمان خدا در این سرزمین به هلاکت رسیدند ؛ عبور از آن به سرعت، توصیه شده، زیرا سرزمین عذاب است.
صحرای مشعر
سرزمینی است بین عرفات و منا – بیتوته در آن در ایام حجّ تمتع واجب است. مستحب است سنگهای رمی جمرات از این سرزمین جمع شوند.
♦️صحرای منا
آخرین صحرا و نزدیکترین منطقه به مکه؛ منا به معنای آرزو است. روز عید قربان حاجیان در آن اعمالی ذبح، حلق، رمی جمرات سه گانه، بیتوته را انجام میدهند.
♦️مسجد خیف
مسجدی که در دامنه کوه قرار گرفته است، محلّ نماز گزاردن هفتاد پیامبر؛ محلّ ادای خطبه وداع توسّط پیامبر در حجة الوداع، محل نزول آیه ابلاغ بر پیامبر و محلّی که دشمنان پیامبر بر کشتن پیامبر پیمان بستند.
♦️مسجد کبش
محل ذبح قربانی توسط حضرت ابراهیم(ع) و پیامبر اسلام(ص) – در طرح توسعه تخریب شده است.
♦️مسجد کوثر
محل نزول سوره کوثر بر پیامبر(ص)
♦️مسجد البیعه (عقبه)
محلی که حدود هفتاد نفر از انصار از اهالی مدینه برای اولین مرتبه با پیامبر بیعت کردند و او را به مدینه دعوت کردند.
♦️کوه نور - غار حرا
محل مناجات پیامبر در خارج مدینه، محل مبعوث شدن آن حضرت به پیامبری و محل نزول آیات اول سوره علق.
♦️کوه ثور - غار ثور
محل مخفی شدن پیامبر(ص) هنگام هجرت به مدت سه روز ؛ معجزه الهی در نگهداری پیامبرش توسط کبوتر و تار عنکبوت در این محل اتفاق افتاد.
♦️مسجد تنعیم
نزدیکترین محل به محدوده حرم؛ در حال حاضر حاجیان برای عمره مفرده مجدد از این محل محرم میشوند. پیامبر این محل را برای محرم شدن همسرشان توصیه فرمودند.
♦️منطقه حدیبیه
منطقهای که صلح حدیبیه بین پیامبر(ص) و کفار قریش به مدت ده سال در آن اتفاق افتاد، بیعت رضوان یا بیعت شجره یا بیعت نسوان(زنان) در سال ششم هجری در این منطقه رخ داد.
♦️منطقه فخّ
محلّ شهادت و دفن حسین بن على بن حسن بن حسن بن على بن ابى طالب معروف به شهید فخّ به همراه تعدادی از سادات حسنی، خبر قیام و شهادت او توسط پیامبر داده شده بود؛ امام صادق(ع) در این محل نماز گزارده است.
میقات جحفه
محل احراح کسانی که از سمت جده قصد ورود به منطقه حرم را دارند؛ منطقه غدیر خم و مسجد غدیر خم نیز در همین سرزمین قرار دارد ؛ عبور از این میقات در کمتر از سی روز بدون احرام جایز نیست.
♦️مسجد غدیر
در منطقه جحفه و غدیر خم قرار دارد که اکنون تخریب شده است. امام صادق(ع) به خواندن دو رکعت نماز در این مسجد توصیه نموده است، همچنین محل انتصاب علی(ع) به ولایت توسط پیامبر به دستور خداوند و البته محل نزول آیه اکمال و اتمام دین.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
✅مکانهاي داخل مسجد الحرام و کعبه
♦️ارکان کعبه : به هريک از چهار گوشه کعبه، رکن گويند و کعبه بر چهار رکن بنا گرديده، که عبارتند از:
ركن اسود
ركن عراقي
ركن شامي
ركن يماني
ركن يماني : قبل از رکن اسود قرار دارد.
امام صادق (ع) فرمودند : خداوند فرشته اي را نزد ركن يماني گمارده، كه كارش آمين گفتن به دعاي مومنان است .
♦️حجر الاسود :
سنگ سياه آسماني است که به دست رسول گرامي اسلام، قبل از درب کعبه در رکن اسود نصب گرديده ومحل شروع طواف حجاج ميباشد.
♦️درب کعبه :
در دوران حضرت ابراهيم دو درگاه بدون در، هم سطح زمين، براي کعبه گشوده شد.
در دوران جواني پيامبر که کعبه بازسازي شد، براي اولين بار درب چوبي توسط قريش، براي کعبه، در محل فعلي که بالاتر از زمين قرار دارد نصب گرديد.
آخرين در کعبه که از چوب ساج و نقره خالص است و با طلا و جواهرات مزين شده، در دوران سعودي تعويض شده است.
♦️ملتزم : فاصله بين ركن حجرالاسود تا درب كعبه را ملتزم گويند.
امام علي ( ع ) فرمودند : كسي كه در اين مكان به گناه خود اقرار كند و از خداوند طلب آمرزش كند بر خداوند است كه او را ببخشد.
♦️مستجار : محلي است پشت درب كعبه، كمي مانده به ركن يماني، محل ورود فاطمه بنت اسد به داخل كعبه براي ولادت علي ابن ابي طالب ميباشد.
♦️شاذروان : برآمدگي شيب دار كوتاهي است كه در قسمت پايين ديوار كعبه وجود دارد.
♦️حجر اسماعيل:
نيم دايره اي است كه از ركن عراقي تا ركن شامي را شامل مي شود. در اين مكان حضرت هاجر و اسماعيل و نيز حدود هفتاد پيامبر دفن شده اند.
♦️ناودان طلا : در بالاي حجر اسماعيل و بر روي بام کعبه قرار دارد.
♦️مقام ابراهيم :
سنگي است به طول و عرض 40 سانتيمتر كه جاي پاي حضرت ابراهيم (ع) روي آن به چشم مي خورد و مقابل درب کعبه قرار دارد.
حجاج بعد از طواف واجب، ميبايست در پشت مقام ابراهيم، دو رکعت نماز طواف به جاي آورند.
نماز طواف نسا نيز پشت مقام ابراهيم، خوانده ميشود.
♦️حطيم : مساحت ميان حجرالاسود و زمزم و مقام ابراهيم و قسمتي از حجر اسماعيل را حطيم مي گويند. در اين مكان حدود يكصد تن از انبيا از جمله حضرت آدم، نوح، صالح، اسحاق، يوسف و شعيب دفن شده اند و نفرين مظلومان بر ظالمان در اينجا به اجابت مي رسد.
♦️چاه زمزم : در نزديكي مقام ابراهيم و در هجده متري كعبه، در زيرزمين واقع است و آب آن توسط پمپ از طريق لوله كشي به زائرين مي رسد.
پيش از اين، حجاج مي توانستند، از پله هاي داخل حياط مسجد الحرام، به محل چاه زمزم وارد شوند، ولي اکنون اين محل بر روي زايرين بسته شده است.
امام صادق (ع) فرمود: آب زمزم داروي درد كسي است كه آن را به قصد درمان بنوشد.
♦️صفا و مروه : کوه صفا مکاني است که حجاج، بعد از طواف و نماز طواف، جهت ادامه اعمال، به آنجا ميروند و هفت مرتبه سعي بين صفا و مروه به جا مي آورند و در دور آخر، در کوه مروه تقصير ميکنند. توضيح اينکه، فقط در عمره مفرده و عمره تمتع، تقصير در اين محل انجام ميگردد و تقصير در حج تمتع فقط در سرزمين منا انجام ميشود.
فاصله بين دو كوه صفا و مروه 380 متر است و محل سعي زائران است. كوه ابوقبيس متصل به آن بوده . كوه صفا مكاني است كه پيامبر رسالت خويش را با جمله قولوا لا اله الا الله تفلحوا از فراز آن كوه به جهانيان اعلام كرد .
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
✅وظايف زائر
♦️افزون بر انجام مناسك واجب، كه زائر در آغاز ورود به مسجدالحرام انجام مى دهد، وظايف ديگرى نيز دارد كه نبايد از آنها غفلت ورزد. بر زائر است كه در يك مراقبت دائمى، فكر و ذهن و فرصتهاى گرانقدر را در اين مكان مقدس به كارهاى بيهوده مشغول ندارد و بيشتر اوقاتش را به ذكر و فكر، دعا و نماز و طواف و تلاوت قرآن بگذراند.
♦️در روايت آمده است زائر به عدد ايام سال قمرى، كه 360 روز است، طواف كند و اگر آن مقدار ممكن نبود هر قدر كه ممكن است طواف نمايد. در برخى روايات توصيه شده 52 طواف كند كه هر طواف هفت شوط است.
♦️امام چهارم حضرت زين العابدين(عليه السلام) درباره خواندن قرآن فرمود: «اگركسى در مكه ختم قرآن كند نمى ميرد تاآنكه پيامبر خدا را ببيند و جايگاه خود را در بهشت مشاهده كند»;
(من ختم القرآن بمكة لم يمت حتّى يرى رسول الله(صلى الله عليه وآله) و يرى منزله فى الجنة.)
آيا دريغ نيست چنين فرصتى از دست برود و حسرت آن باقى بماند؟
يا زائر گرامى بايد توجّه داشته باشى، نظر كردن به كعبه عبادت است و كسى كه به خانه كعبه نظر كند پيوسته براى او ثواب و حسنه بنويسند و گناهانش را محو سازند تا هنگامى كه چشم از خانه برگرداند»; (و رُوِىَ أنّ مَنْ نظر الى الكعبة لم يزل يُكتب له حسنة و يُمْحى عنه سيّئة حتّى يصرف ببصره منها)
♦️به گفته شاعر عرب
اذا ما رأته العين زال ظلامها و زال عن القلب الكئيب التألم
چو ديده بنگردش ظلمتش زدوده شود چنانكه رنج و غم از قلب رخت بربندد
بنابراين، تا در مسجد نشستهاى ديدگانت را به خانه كعبه و آن منارههاى نور متوجه گردان كه اين خود عبادت است: «النظر اِلَى الكعبة عبادة» تا چشم و دلت فروغ و بها گيرد و پشت بر خانه ننشين و با اين و آن حرف نزن و خود را به اينسو و آنسو مشغولندار كه فرصت بسيار كم است و عمر سفر كوتاه.
♦️آيا زائر گرامى مى داند كه نماز در مسجدالحرام به فرموده امامان معصوم(عليه السلام) باصد هزارنماز در جاى ديگر برابرى مى كند؟!; (عن بى عبدالله عن آبائه(عليهم السلام) «الصلاة فى مسجدالحرام تعدل مأة ألف صلاة»)
♦️بنابراين، از نماز بسيار غفلت نبايد كرد، بخصوص در شبهاى نورانى مكه و مسجدالحرام و آيا زائر گرامى مى داند كه نماز در مسجدالنبى (صلى الله عليه وآله)در مدينه طيبه، به روايتى معادل هزار نماز و بنا به برخى روايات ده هزار نماز در جاى ديگر است؟!
; قال رسول الله(صلى الله عليه وآله)فى حديث: «الصلاة فى مسجد المدينة عشرة آلاف» و فى حديث: «تعدل ألف صلاة»)
♦️و على(عليه السلام)مىفرمايد: «نماز در حرمين معادل هزار نماز است»; (الصلاة فى الحرمين تعدل ألف صلاة)
♦️بنابراين، از فضيلت چنين نمازى نبايد خود را محروم كرد و در ايام كوتاه مدينه نماز مسجدالنبى را از دست نبايد داد. و همچنين زيارت رسول الله(صلى الله عليه وآله)و ائمه بقيع و فاطمه زهراء(عليهم السلام) و ساير بزرگان كه هر اندازه تكرار شود ثواب و اجر مضاعف دارد. پس، از اين فرصتها بايد استفاده كامل كرد و نبايد اوقات خود را به خوابيدن يا گشت و گزار در بازارها و نشستن در پشت درب مغازهها، با آن وضع زننده، به بطالت گذرانيد.
♦️خالى كردن مطاف براى ديگران
از آدبى كه بايد زائر در زمانهاى ازدحام رعايت كند، اين است كه اگر طواف واجب خود را انجام داده و نماز طواف را خوانده و مى خواهد طواف مستحبى بجا آورد و يا نماز مستحبى بخواند، با فاصله بيشترى از كعبه طواف كند و نماز را در هر نقطهاى از مسجد كه خلوت بود، بجا آورد تا آنانكه طواف واجب دارند و ضعفا و زنان و بيماران بتوانند بدون مشكل اعمال خود را انجام دهند.
روايات نيز به اين نكته توجه داده و آن را يكى از مصاديق عدل دانستهاند كه امام عدل براى تحقّق آن اقدام خواهد كرد.
♦️امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد
«أوّل ما يظهر من القائم من العدل أن ينادي مناديه أن يسلم صاحب النافلة لصاحب الفريضة الحجر الأسود و الطواف»
«نخستين مورد از عدل كه به ظهور قائم آل محمد(صلى الله عليه وآله) تحقق مى پذيرد اين است كه منادى آن حضرت ند مى دهد: آنانكه طواف مستحبى دارند، حجرالاسود و مطاف را براى كسانى كه طواف فريضه دارند خالى كنند»
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
نکات معنوی قابل توجه ، قبل از سفر :
پیش از سفر :
✅ کسب حلالیّت از اطرافیان و پرداخت و مصالحه بدهی های احتمالی*
✅ گرفتن روزه به شکرانه توفیق تشرّف به این سفر*
✅ ایجاد حال معنوی در خود و دوری از هر گونه گناه و معصیت(حتّی مکروهات)*
📃مطالعه و آشنایی دقیق در خصوص اهمّیت و سفارشهای ائمه معصومین (ع) برای این سفر با عظمت
✅ طلب خیر از خداوند*
✅ وصیت کردن به خصوص نسبت به امور واجب*
✅ انتخاب همسفران مناسب و هم شأن از نظر اخلاقی و اقتصادی*
✅ انتخاب زمان مناسب برای سفر*
✅ غسل کردن*
✅ خواندن دعای سفر (آیات و سوره های قرآنی و دعاهای دیگری که وارد شده است از جمله آنها سوره قدر آیه الکرسی و سوره های حمد ناس و فلق*
✅ صدقه دادن ( که بهتر است هنگام سوار شدن به وسیله نقلیه انجام گیرد )*
در هنگام سفر :
❇️ مستحب است زاد وتوشه لازم و کافی همراه داشته باشد*
❇️ با همسفران خود با اخلاق نیکو رفتار کند*
❇️ به افراد ضعیف و مریض در طول سفر کمک کند*
❇️ به فقرا و مساکین محل سفر صدقه بدهد .*
امام صادق(ع) موارد زیر را برای زائر حسینی، سفارش فرموده است:
1️⃣ رفتار نیکو با همراهان*
2️⃣ کمگویی*
3️⃣ فراوان به یاد خدا بودن*
4️⃣ پاکیزگی لباس*
5️⃣ غسل پیش از آمدن به حرم*
6️⃣ بسیار نماز خواندن*
7️⃣ صلوات بر محمّد و خاندان محمّد*
8️⃣ با وقار بودن*
9️⃣ پرهیز از نگاه به حرام*
🔟 کمک به نیازمندان و همسفران*
1️⃣1️⃣ ترک گناهان*
2️⃣1️⃣ ترک بگومگو کردن*
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528