#علم
#شُدن
✅ #علم یعنی #عالمشُدن؛ علم، #شُدن است...عالمبودن به عالِمشُدن است...
✳️ مقام علم و اندیشه به شُدنهاست، نه به بودنها...
❇️ عالِم، آفریدگارِ نور است؛ جهالتهای نادیده و نادیدنی را میبیند و نورِ علم را میتاباند...
✴️@fegh_osoul_rafiee
#شکّ
#تقسیم_ثُلاثی
#شیخ_انصاری
#رسائل
🔵🔸️🔵 #شکّ در نگاهِ اصولیِ مرحوم #شیخ_انصاری (نوشتهی پنجم) 🔵🔸️🔵
🔶️🔸️ ۵- محلِّ جریان و اساسِ #اصول_عملیه در نگاهِ مرحوم #شیخ_انصاری 🔸️🔶️
از محتوای کلمات و عبارات مرحوم #شیخ_انصاری در بخش #شکّ (مقصد ثالث) -بر خلافِ آن چیزی که در تقسیمبندیِ ابتداییِ خود در ج۱/ص۲۵ و ج۲/ص۹ فرمودند- به خوبی روشن میشود که محلِّ جریان و اساسِ #اصول_عملیه تنها بر دو نکته استوار است:
نکتهی۱: #عدم_علم به حکم شرعی
نکتهی۲: #دلیلنداشتن بر حکم شرعی
و اما توضیح این دو نکته:
🔵🔹️🔹️ نکتهی۱: #عدم_علم به حکم شرعی
همان طور که گفتیم در بخش #شکّ هر جا ایشان واژهی #شکّ را به کار برده است به معنای مطلقِ #عدم_علم است که حالتِ #ظنِّ مکلّف را نیز در بر میگیرد؛ از این رو، ایشان در جلد دوم (ص۱۱) میآورد: "ثم إنّ #الظّنّ الغير المعتبر حكمُه حكمُ #الشكّ، كما لا يخفى"
🔹️ ظاهرِ این عبارت این است که مراد ایشان از واژهی #شکّ در این عبارت معنای منطقیِ آن (۵۰ ۵۰ درصد) است، زیرا آن را در مقابل #ظنّ قرار داده و فقط حکم آن دو را یکی دانسته و موضوع و حقیقتشان را جدا در نظر گرفته است، حال آن که چند سطر بعد از این عبارت چند بار به وضوح تصریح میکند که #شکّ، مطلقِ #عدم_علم است (ج۲/ص۱۱ و ص۱۲)؛ همچنین است همهی مواردی که در بخش #شکّ (ج۲ و ج۳) واژهی #شکّ را به کار میبرد.
🔹️ جالب است که نظریهی #تخصیص و #حکومت در وجه تقدیم #امارات بر #اصول_عملیه که ایشان در جلد دوم (ص۱۱ و ص۱۳) مطرح میکند و دومی را نسبت به #اصول_عملیهی_شرعیه برمیگزیند کاملاً بر مبنای تصوّر معنای مطلقِ #عدم_علم برای واژهی #شکّ و برای مجرای #اصول_عملیه است.
🔹️ بدون تردید در جریانپیداکردنِ #اصول_عملیه، نکتهی اول (#عدم_علم) بر نکتهی دوم (#دلیلنداشتن) مقدّم و مهمّتر است، زیرا بر اساس اندیشهی شناختهشدهی مرحوم #شیخ_انصاری #علم و #قطع به حکم شرعی #حجّیّت_ذاتی دارد، حجّیّتی مطلق و بیچون و چرا؛ چنان حجّیّتی که نه به هیچ عنوان و وجهی از آن قابل انفکاک است، و نه مقیَّد به هیچ خصوصیّتی است، به طوری که اگر مکلّف از پریدنِ کلاغی از بالای بام واقعاً #قطع و #علم حاصل کند که فلان چیز واجب یا حرام است همان بر او #حجّتِ_بالغه است، حتی اگر هیچ دلیل یا امارهای وجود نداشته نباشد، و حتی اگر مکلّف حالتِ متعادل و طبیعیِ روحی و روانی نداشته باشد.
🔵🔹️🔹️ نکتهی۲: #دلیلنداشتن بر حکم شرعی
این نیز نکتهی اساسی دیگری است که مجرای #اصول_عملیه را فراهم میکند؛ مرحوم #شیخ_انصاری این را به سه صورت فقد، اجمال و تعارض بر میگرداند؛ همان طور که ایشان در جلد دوم (ص۱۹) مینویسد: "... أن متعلّق الشكّ تارة الواقعة الكلية كشُرب التُّتُن و منشأ الشكّ فيه عدمُ النصّ، أو إجماله، أو تعارضه..."؛ همچنین روشن است که مراد ایشان از #شکّ در اینجا بیتردید #عدم_علم است.
🔹️ پُر واضح است که در نکتهی دوم نیز هیچ اهمّیّتی ندارد که مکلّفِ غیرِ عالِم در درونِ خود چه حالتی دارد؛ ظنّ ۸۰درصدی، ظنّ ۷۰درصدی، ظنّ۵۱درصدی و شکّ۵۰ ۵۰درصدی، احتمال ۴۹درصدی و ۳۰درصدی یا هر حالتِ دیگری که قابل تصوّر باشد؛ هیچ فرقی نمیکند و تنها #دلیلنداشتن مهمّ است.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee
✅ شکّ نکنید از هر زمانی که برای #علم شروع به #برنامهریزی کنید دیر شده است...
هدایت شده از محمد علی رفیعی | فقه و اصول
✅ شکّ نکنید از هر زمانی که برای #علم شروع به #برنامهریزی کنید دیر شده است...
آیت الله العظمی جوادی آملی (دام ظلّه) در موردِ ویژگیهای شخصیّتِ عظیمِ امام خمینی (قدَّس الله نفسه الزکیة) در راهبری نهضت و امّت اسلامی میفرمودند:
"در مبارزهها کسی موفّق است که به بحثهای علمی مُبرَّز باشد، وگرنه صِرفِ مبارزهی در عمل -بدون مُبرَّزبودنِ در #علم- کار را به جایی نمیرساند؛ ایشان دستش در علومِ نقلی پُر بود؛ مُبرَّز در علم بود؛ مجتهدِ مسلّم بود؛ فقیهِ نامی و اصولی بود؛ هر چه دیگران داشتند او داشت و با مُبرَّزبودنِ علمی فتوا میداد."
✴️@fegh_osoul_rafiee
✅ مشکل این است که برخی #علم را با مطالعهی قبلِ منبر و دستهبندیِ روایات و حفظکردنِ داستان اشتباه میکنند؛ عجیب است...
#طلب_العلم_فریضة