#قواعد_فقهیه
✅ چند کتاب مهم در قواعد فقهیه:
1⃣ " القواعد الفقهية" مرحوم بجنوردی
2⃣ " نضد القواعد الفقهية" مرحوم فاضل مقداد( م ۸۲۶) شاگرد #شهید_اول
❎ این کتاب ، شرح #القواعد_و_الفوائد شهید اول است .
3⃣ " عوائد الايام " مرحوم #ملا_احمد_نراقی ( م ۱۲۴۵)
4⃣ " عناوین الاصول " مرحوم میرعبدالفتاح بن علی حسینی مراغی
5⃣ " اَلاَقطابُ الفِقهیة علی مذهب الامامیة " ابن ابی جمهور
6⃣ " الحق المبین " نوشته مرحوم #کاشف_الغطاء
7⃣ " بِلُغَةِ الفقیه: مجموعةُ بُحُوثٍ وَ رَسائلَ وقواعدَ فقهیة لامعة " نوشته مرحوم محمد بن محمدتقی #بحرالعلوم ( م۱۳۲۶)
8⃣ " تسهیل المسالک الی مدارک فی رؤوس القواعد الفقهیة " حبیب الله بن علی مدد (م ۱۳۴۰)
9⃣ " القواعد الکلیة ممّا یَبتَنی علیه کثیرٌ مِن مُعضِلاتِ مسائل الفقه و الاصول "
نوشته علی بهبهانی( م ۱۳۵۳)
0⃣1⃣ "قواعد فقه" نوشته محمود شهابی ( م ۱۳۶۵)
1⃣1⃣ " تحریر المجلة " نوشته محمد حسین آل کاشف الغطاء
2⃣1⃣ " القواعد مائة قاعدة فقهیة معناً و مَدرکاً و مَورداً " نوشته محمد کاظم مصطفوی
3⃣1⃣ " القواعد الفقیه " نوشته محمد تقی الفقیه
4⃣1⃣ " قواعد فقه " نوشته مصطفی #محقق_داماد
5⃣1⃣ "قواعد فقه" ابوالحسن محمدی
6⃣1⃣ "قاعده های فقهی" قدرت الله مشایخی
@feghh_osoul
✅مقایسه عِلمیت #شهید_اول و #شهید_ثانی
شهید ثانی بر خلاف شهید اول دارای مکتب فقهی نبوده بلکه علیرغم عظمت فوق العاده اش، صرفا دارای #منهج_فقهی است .
📚 علامه سید محسن امین جبل عاملی در کتاب معروفش " اعیان الشیعة " در مورد شهید اول و ثانی می فرماید:
"هر دو از علمای طراز اول شیعه می باشد لکن شهید اول اعلم و ادق از شهید ثانی می‌باشد."
💯 شهید ثانی را باید با امثال جناب #فخرالمحققین قیاس کرد و شهید اول را با امثال #محقق_حلی و #علامه_حلی. چنانچه فرموده اند: محقق حلی اعلم علمای شیعه می‌باشد.
@feghh_osoul
فقه و اصول
💢 بیانات مهم #امام_خمینی راجع به ضرورت #تزکیه_و_سلوک در حوزه 👇
#امام_خمینی :
خیلی از چیزهاست که انسان را بیچاره کرده، از تهذیب و تحصیل باز می دارد. یکی از آن‌ها، برای بعضی، همین ریش و عمامه است، وقتی عمامه کمی بزرگ شد و ریش بلند گردید، اگر مهذب نباشد از تحصیل باز می ماند، مقید میگردد، مشکل است بتواند نفس اماره را زیر پا گذارد و پای درس کسی حاضر شود.
شیخ طوسی علیه الرحمه، در سن پنجاه و دو سالگی درس میرفته است، در صورتی که در سن بین بیست و سی بعضی از این کتاب‌ها را نوشته است. کتاب تهذیب را گویا در همین سن و سال به رشته تحریر در آورده و در پنجاه و دو سالگی در حوزه درس مرحوم سید مرتضی علیه الرحمه، حاضر می‌شده که به آن مقام رسیده است.
خدا نکند پیش از کسب ملکات فاضله و تقویت قوای روحانی ریش انسان کمی سفید و عمامه بزرگ گردد، که از استفادههای علمی و معنوی و از تمام برکات باز میماند.
تا ریش سفید نشده کاری کنید، تا مورد توجه مردم قرار نگرفتهاید فکری به حال خود نمایید. خدا نکند انسان پیش از آنکه خود را بسازد جامعه به او روی آورد و در میان مردم نفوذ و شخصیتی پیدا کند که خود را می‌بازد خود را گم می‌کند. قبل از آنکه عنان اختیار از کف شما ربوده شود، خود را بسازید و اصلاح کنید. به اخلاق حسنه آراسته شوید، رذایل اخلاقی را از خود دور کنید. در درس و بحث اخلاص داشته باشید، تا شما را به خدا نزدیک سازد. اگر در کارها نیت خالص نباشد، انسان را از درگاه ربوبی دور می‌کند.
طوری نباشد که پس از هفتاد سال وقتی نامه عمل شما را باز کنند ببینند، العیاذ بالله، هفتاد سال از خداوند عز و جل دور شدهاید. قضیه آن «سنگ» را شنیدهاید که به جهنم سرازیر شد؟ پس از هفتاد سال صدای آن از قعر جهنم به گوش رسید. به حسب نقلی حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود پیرمرد هفتاد ساله ای بود که مُرد، و در این مدت هفتاد سال رو به جهنم می رفت.
مواظب باشید مبادا پنجاه سال، بیشتر یا کمتر، در حوزه ها با کَدّ یمین و عرق جَبین، جهنم کسب نمایید! باید به فکر باشید.
در زمینه تهذیب و تزکیه نفس و اصلاح اخلاق برنامه تنظیم کنید، استاد اخلاق برای خود معین نمایید جلسه وعظ و خطابه، پند و نصیحت تشکیل دهید. خودرو نمیتوان مهذب شد.
اگر حوزهها همین‌طور از داشتن مربی اخلاق و جلسات پند و اندرز خالی باشد، محکوم به فنا خواهد بود.
چطور شد علم فقه و اصول به مدرّس نیاز دارد، درس و بحث می خواهد، برای هر علم و صنعتی در دنیا استاد و مدرس لازم است، کسی خودرو و خودسر در رشتهای متخصص نمیگردد، فقیه و عالم نمیشود، لیکن علوم معنوی و اخلاقی، که هدف بعثت انبیا و از لطیف‌ترین و دقیق‌ترین علوم است، به تعلیم و تعلم نیازی ندارد و خودرو و بدون معلم حاصل میگردد؟ کرارا شنیدهام سید جلیلی معلم اخلاق و معنویات استاد فقه و اصول، مرحوم شیخ انصاری بوده است.
✅ @Feghh_osoul
❖ ارتباط سلوکی آیت الله ناصری دولت آبادی با عارف بالله سید هاشم حداد و آیت الله شیخ عباس قوچانی (از شاگردان عارف کبیر آیت‌الله سید علی قاضی طباطبایی)
• مرحوم علامه طهرانی در کتاب روح مجرّد (ص۶۲-۶۳) در معرفی شاگردان عارف بالله سید هاشم حداد می‌نویسند:
«مجموع تلامذۀ آقای حدّاد در ایران و عراق از بیست نفر متجاوز نبودند... حضرت آیت‌الله حاج شیخ حسن صافی اصفهانی و حجت‌الإسلام حاج شیخ محمّد ناصری دولت‌آبادی و حجّت‌الإسلام حاج شیخ محمّد تقی جعفری اراکی دام عزّهم هم خدمتشان مشرّف می‌شده و کسب فیض می‌نمودند، ولی استاد ایشان در نجف اشرف مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبّاس قوچانی بودند».
• تصویر آیت‌الله شیخ حسن صافی اصفهانی و آیت‌الله ناصری دولت آبادی
@feghh_osoul
💠 نبوغ مرحوم آخوند
🔹 آخوند در مشهد پیش کسی حاشیه ملا عبدالله می‌خوانده که او سی شاگرد داشته. آخوند عصرها همان درس را می‌داده است و سی شاگرد پای درس او می‌آمده‌اند. از بس ایشان فوق‌العاده بود! از این موارد که بر نبوغ مرحوم آخوند دلالت می‌کند، فراوان بوده است.
🔸 مرحوم آقا سید جمال گلپایگانی (از مراجع و علمای معروف در اخلاق و عرفان)، از شاگردان مرحوم سید احمد کربلایی بود. همه او را قبول دارند. از ایشان شنیدم که می‌فرمود: «توحیدی که مرحوم آخوند داشت، احدی نداشت.»
📚 جرعه‌ای از دریا ؛ ج ۲ ص ۴۳۶
#آخوندملامحمدکاظم‌خراسانی
#سیدجمال‌الدین‌گلپایگانی
@feghh_osoul
✅ کناره گیری آیت الله سید کاظم حسینی حائری* از مراجع عراقی مقیم قم (زاده ۱۳۱۷ - کربلا)، از مرجعیت، ظاهراً در عرف علماییِ شیعی، اقدامی بی همتا است. او طی بیانیه ای تأکید کرده است، نظر به مشکلات جسمی و بالا رفتن سن، امکان انجام درست شئون مرجعیت از او سلب شده، و از تاریخ این بیانیه با لغو همه اجازه نامه ها و وکالت موکلین خود، پایان عهده داری مسئولیت سنگین مرجعیت را اعلام می کند. حائری پس از شهادت آیت الله سید محمد باقر صدر مدتی بعنوان فقیه حزب دعوت اسلامی عراق تعیین شد، و از آن هنگام تا صدور این بیانیه، مرجعیت دینی و سیاسی جمعی از مردم عراق، به ویژه علاقمندان به شهید محمد باقر صدر، و شهید محمد صادق صدر را برعهده داشت. او در این بیانیه با علاقمندانِ به دو صدرِ شهید سخن گفته و بدون نام بردن از مقتدا صدر، تأکید کرده، علاقمندی به شهیدان صدر، بدون ایمان و عمل صالح و راهرویِ راه آنان کافی نیست، و کسی که برای رهبری بنام آن دو شهید، و تفرقه میان عراقی ها و شیعیان تلاش می کند، و از شروط رهبری همچون اجتهاد برخوردار نیست، صدری نیست. حائری، رهبر انقلاب اسلامی را شایسته ترین فرد برای رهبری امت اسلامی دانسته است.
@feghh_osoul
* برای آشنایی بیشتر با آیت الله سید کاظم حائری این مقاله ویکی شیعه مفید است:
https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C
✅ آیا معصومین علیهم السلام در مجالس عزاداری حاضر می‌شوند؟
پاسخ را از قلم مبارک جناب #محقق_نائینی بگیرید ...
📚 الفتاوى ج٣ ص٥٥٦،٥٥٧
#عاشورائيات
@feghh_osoul
۸ صفر ، ذكرى وفاة علم الاعلام آية الله الملك العلام، فقيه العصر وفريد الدهر، البحر اللجي، واسطة قلادة الفضل والتحقيق، محور دائرة الفهم والتدقيق، امام أئمة الاصول، و زعيم أساتذة المعقول والمنقول، المبين لاحكام الدين والمناضل عن شريعة جده سيد المرسلين، قدوة العلماء الراسخين، اسوة الفقهاء العاملين، المولى الاعظم والحبر المعظم ، الفقيه الأصولي، و المفسر الرجالي، مولانا وملاذنا الحاج السيد أبو القاسم الموسوي الخوئي قدس سره
اقرؤو الفاتحة على روحه الطيبة
@feghh_osoul
✅اساتید و هم بحثی های مرحوم آیت الله العظمی خوئی:
سیدابوالقاسم خویی، علاوه بر آنکه به گفته خود، از محمدحسین #نائینی و محمدحسین اصفهانی بیشترین استفاده علمی را برده و دوره‌ای کامل از علم اصول و برخی کتاب‌های فقهی را از آنان آموخته، از اساتید دیگری از جمله شیخ الشریعه (درگذشته ۱۳۳۸ق)، مهدی مازندرانی (درگذشته ۱۳۴۲ق) و آقا ضیاء عراقی نیز یاد کرده است.
برخی دیگر از استادان خویی عبارتند از محمدجواد بلاغی در علم کلام، عقاید و تفسیر، سید ابوتراب خوانساری در علم رجال و درایه، سید ابوالقاسم خوانساری در علم ریاضیات، سید حسین بادکوبه‌ای در فلسفه و عرفان و همچنین سید علی قاضی.
سیدابوالقاسم در طول دوران تحصیل خود در حوزه علمیه نجف، با سید محمدهادی میلانی (درگذشته ۱۳۹۵ق)، سید محمدحسین طباطبایی (درگذشته ۱۴۰۲ق)، سید صدرالدین جزایری، علی‌محمد بروجردی (درگذشته ۱۳۹۵ق)، سید حسین خادمی و سید محمد حسینی همدانی مباحثه می‌کرده است.
محقق خویی در سال ۱۳۵۲ق از بسیاری از استادان حوزه علمیه نجف اجازه اجتهاد دریافت کرده است؛ محمدحسین نائینی، محمدحسین غروی اصفهانی، آقا ضیاء عراقی، محمدحسین بلاغی، میرزا علی آقا شیرازی، و سید ابوالحسن اصفهانی از این جمله‌اند.
@feghh_osoul
✅ مهم ترین آثار #محقق_خویی و یا آثار مربوط به وی :
نفحات الاعجاز
البیان فی تفسیر القرآن:این کتاب شامل مقدمه ی کم نظیری در علوم قرآنی و قسمتی از سوره حمد است. مولف قصد تفسیر کل قرآن کریم را داشته که به آن توفیق نیافته است.
معجم رجال الحدیث: این کتاب یکی از کم‌نظیرترین کتاب‌های رجالی شیعه دربردارندهٔ شرح حال ۱۵۷۰۶ نفر از راویان حدیث است. این کتاب برای پنجاهمین بار در سال ۱۴۱۳ هجری قمری در (۲۴جلد) منتشر شده‌است.
المسائل الشرعیة
اجود التقریرات: این کتاب تقریرات درس اصول میرزای نایینی است که آیت‌الله خویی آن را در ۳۱ سالگی نوشته و در چهار جلد به چاپ رسیده‌است.
تکملة منهاج الصالحین
مبانی تکملة منهاج الصالحین: از کتب مشهور فقه جزایی (در باب‌های قضا، شهادت، حدود، تعزیرات، قصاص و دیات) است.
رساله در خلافت
قصیده در مدح امیرالمؤمنین (ع)
رساله در لباس مشکوک
المسائل المنتخبة
تعلیقه بر عروة الوثقی
تعلیقه بر المسائل الفقهیة
تهذیب و تتمیم منهاج الصالحین
المسائل و الردود
مستحدثات المسائل
توضیح المسائل
منتخب توضیح المسائل
منتخب الرسائل
تلخیص المنتخب
تعلیقه المنهج الاحکام الحج
مناسک حج
منیة المسائل
ازالة المحادة عن ملک المنافع المتضادة
اضائة القلوب بتحقیق المغرب و الغروب
انارة العقول فی انتصاف المهر بموت احد الزوجین قبل الدخول
فقه القرآن علی المذاهب الخمس
قاعدة التجاوز
فهرست جامع الشتات میرزای قمی
تقریرات درس فقه میرزای نائینی
تقریرات درس فقه محقق اصفهانی
حاشیه بر وسیلة النجاة
حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری
تعارض الاستصحابین
تقریرات درس اصول محقق اصفهانی(تقریرات فقه و اصول)
مصباح الفقاهه (تقریرات فقه ایشان توسط میرزا محمد علی توحیدی)
مبانی منهاج الصالحین (شرح منهاج الصالحین به قلم سید تقی طباطبایی قمی)
المستند فی شرح العروة الوثقی (تقریرات فقه ایشان توسط شیخ مرتضی بروجردی)
المعتمد فی شرح العروة الوثقی (تقریرات فقه ایشان توسط محمدرضا خلخالی)
التنقیح فی شرح العروة الوثقی (تقریرات فقه ایشان توسط میرزا علی غروی)
مبانی فی شرح العروة الوثقی (تقریرات فقه ایشان توسط سید محمدتقی خویی)
الواضح فی شرح العروة الوثقی (تقریرات فقه ایشان توسط محمد جواهری)
التنقیح علی شرح المکاسب (تقریرات فقه ایشان توسط میرزا علی غروی)
فقه الشیعه (تقریرات فقه ایشان توسط محمد مهدی خلخالی)
الشروط أو التزامات التبعیةِ فی العقود (تقریرات فقه ایشان محمد تقی خویی)
محاضرات فی الأصول (تقریرات اصول ایشان توسط محمد اسحاق فیاض)
مصباح الأصول (تقریرات اصول ایشان توسط محمد الواعظ البهسودی)
هدایة فی الأصول (تقریرات اصول ایشان توسط سید حسن صافی)
غایة المأمول (تقریرات اصول محمد تقی جواهری)
مصابیح الأصول (تقریرات اصول ایشان توسط سید علاء الدین بحرالعلوم)
جواهر الأصول (تقریرات متفرقات اصول از فخرالدین زنجانی)
أصول الفقهِ الشیعة (تقریرات اصول از سید محمد مهدی خلخالی)
درس خارج اصول فقه (تقریرات اصول از ابوالقاسم گرجی)
@feghh_osoul
🔰شاگردان مرحوم آیت الله العظمی خویی:
۱. آیت اللّه حاج شیخ صدرا بادکوبه ای.
۲. آیت اللّه شهید سید محمدباقر صدر.
۳. آیت اللّه حاج شیخ مجتبی لنکرانی.
۴. آیت اللّه حاج میرزا جواد تبریزی.
۵. آیت اللّه حاج میرزا کاظم تبریزی.
۶. آیت اللّه حاج سید جعفر مرعشی.
۷. آیت اللّه سید علی سیستانی.
۸. آیت اللّه حاج سید علی بهشتی.
۹. آیت اللّه حاج شیخ محمود فیاض.
۱۰. آیت اللّه حاج شیخ مرتضی خلخالی.
۱۱. آیت اللّه حاج شیخ علی اصغر احمدی شاهرودی.
۱۲. آیت اللّه حاج شیخ جعفر نائینی.
۱۳. آیت اللّه حاج میرزا علی غروی تبریزی، مؤلف التنقیح.
۱۴. آیت اللّه شیخ مرتضی بروجردی، مؤلف مستند العروة الوثقی (باب صلوه).
۱۵. آیت اللّه سید رضا خلخالی، مقرر معتمد العروة الوثقی.
۱۶. آیت اللّه سید محمدتقی خوئی، مؤلف مستند العروة الوثقی (نکاح ۲ جلد).
۱۷. آیت اللّه سید مهدی خلخالی، مؤلف فقه الشیعه (اجتهاد و تقلید ۵ جلد).
۱۸. آیت اللّه شیخ محمداسحاق فیاض، مؤلف محاضرات فی اصول الفقه (۵ ج).
۱۹. آیت اللّه سید سرور بهسودی، مؤلف مصباح الاصول (۲ ج).
۲۰. آیت اللّه سید ابوالقاسم کوکبی تبریزی، مؤلف مبانی الاستنباط (۴ ج).
۲۱. آیت اللّه سید علاءالدین بحرالعلوم، مؤلف مصابیح الاصول (۱ ج).
۲۲. آیت اللّه سید علی شاهرودی، مؤلف دراسات فی الاصول العملیه (۱ ج).
۲۳. آیت اللّه شیخ محمدعلی توحیدی تبریزی، مؤلف مصباح الفقاهه (۷ ج).
۲۴. آیت اللّه سید محمدحسین فضل اللّه، مؤلف من وحی القرآن، ۲۴ مجلد.
۲۵. الشیخ اسد حیدر، مؤلف الامام الصادق و المذاهب الاربعه.
۲۶. الشیخ عبداللّه الخنیزی، مؤلف ابوطالب مؤمن قریش.
۲۷. السید عبدالرزاق المقرم، مؤلف الصدیقه الزهرا، مقتل الحسین.
۲۸. الشیخ محمدجواد مغنیه، مؤلف الفقه علی مذاهب الخمسه و الکاشف.
۲۹. الشیخ محمدباقر شریف القرشی، مؤلف النظام التربوی فی الاسلام.
۳۰. سید محمدتقی حکیم، مؤلف الاصول العامه للفقه المقارن.
۳۱. الشیخ محمدتقی الجواهری، مؤلف غایه المامول من علم الاصول.
۳۲. الشیخ عبداللّه نعمه، مؤلف دلیل القضا الجعفری.
۳۳. الشیخ مهدی، مؤلف دراسات فی قواعد اللغه العربیه (۲ ج).
۳۴. الشیخ عبدالهادی الفضلی، مؤلف فی علم العروض، نقد اقتراح.
۳۵. الشیخ محمد الخاقانی، مؤلف نقد المذهب التجربی.
۳۶. السید محمود الهاشمی، مؤلف تعارض الادله الشرعیه.
۳۷. السید مرتضی الحکمی، مؤلف نظریه الحرکه الجوهریه عند صدرالمتالهین.
۳۸. الشیخ محمدعلی البهاولی، مؤلف فی ظلال الصحیفه السجادیه.
۳۹. الشیخ محمدامین زین الدین، مؤلف الاسلام ینابیعه، غایاته، اهدافه.
۴۰. الشیخ محمدمهدی شمس الدین، مؤلف فی الاحتجاج السیاسی الاسلامی.
۴۱. سید هاشم معروف الحسنی، مؤلف المبادی العامه للفقه الجعفری.
۴۲. الشیخ محمدمهدی الاصفی، مؤلف النظام المالی و تداول الثروة فی الاسلام.
۴۳. آیت اللّه شیخ قربانعلی کابلی، مؤلف تحریر العروة الوثقی.
۴۴. آیت اللّه سید محمدتقی حسینی جلالی، مؤلف فقه العتره فی زکاه الفطره.
۴۵. آیت اللّه سید علی شاهرودی، مؤلف محاضرات فی الفقه الجعفری (۳ ج).
۴۶. آیت اللّه شیخ رضا لطفی، مؤلف الدرر الغوالی فی فروع العلم الاجمالی.
۴۷. آیت اللّه سید عباس مدرسی یزدی، مؤلف نموذج فی الفقه الجعفری و بلغه الطالب فی شرح المکاسب (۲ جلد).
۴۸. آیت اللّه سید محمدتقی طباطبائی، مؤلف شرح الناسک فی شرح المناسک و مبانی منهاج الصالحین.
۴۹. آیت اللّه شیخ محمدتقی جعفری، مؤلف الامر بین الامرین (جبر و تفویض).
۵۰. آیت اللّه غلامرضا عرفانیان، مؤلف الرای السدید فی الاجتهاد و التقلید.
۵۱. مرحوم علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی که هم بحث آیت الله سیستانی هم بوده اند.
تقریرات برخی از دروس آیت الله خویی را هم نوشته اند: الاجتهاد و التقلید
@feghh_osoul