✅ قاعده لاضرر و حفظ محیط زیست🍃
✨به مناسبت روز جهانی محیط زیست✨
🟢 بخشی از بیانات آیتﷲ احمد مبلّغی با موضوع «کاربردی سازی گزارههای فقهی؛ امکان سنجی، ساحتها و روشها» پیرامون ارتباط کاربردی سازی قواعد فقهی و حفظ محیط زیست از نظر میگذرد:
🔸اگر از فقه سنتی سؤال کنند که چنانچه فردی زباله خودش را که محتوی پلاستیک است، در کوچه یا خیابان یا بیابان یا ساحل دریا بیندازد، حرام است؟
خیلی سخت است که بگوید حرام است؛ و میگوید:
این چه ضرری دارد؟!
پلاستیک چه ضرری دارد؟
🔸اما نگاه کاربردی سازی گزارههای فقهی میگوید: این ضرر، فرآیندی شده. اینجا ضرر این طور نیست که تک و موردی باشد؛ فرآیندی است؛ یعنی وقتی من پلاستیک را میاندازم و پلاستیک در جامعه به وفور در اختیار همه است و فرهنگ از روی همخوانی شکل میگیرد یعنی دیگری میبیند من میاندازم او هم میاندازد؛ پس من با این عمل، بخشی از یک فرآیند اضرار به محیط زیست هستم؛ آن هم با ابعاد خطرناک.
🔸وقتی شما ضرر را فرآیندی تعریف میکنید، میبینید که از انداختن یک پلاستیک حتی یک نفر آزرده میشود و شما به عنوان یک عنصر فعال در یک فرآیندی قرار میگیرید که دیگران را هم با این کارتان دعوت میکنید به این کار و ممکن است در یک زمان دهها و صدها نفر این کار را بکنند و شما هم بخشی از این فرآیند آسیب زدن به محیط زیست هستید.
🔸آنوقت براساس لاضرر میتوانید این کار را حرام به حساب بیاورید.
@feghhemohitezist
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ تلاقی دین، هنر و محیط زیست🍃
🎥 گزارش خبرگزاری صدا و سیما از گشایش نمایشگاه عکس «بهشت پرندگان» با موضوع تنوع زیستی در تالاب مُرّه استان قم
🔸این نمایشگاه با همت دو پژوهشگر فقه محیط زیست (حجت الاسلام موسی مزینانیان و حجت الاسلام سعید نصرتی) و حمایت ادارهکل حفاظت محیط زیست استان قم تشکیل شده است.
🟢 نقش پرندگان در حفظ تنوع زیستی و چرخه حیات همواره مورد توجه فعالان محیط زیست است.
@feghhemohitezist
✅ فقه و اخلاق محیط زیست🍃
◽️حجت الاسلام والمسلمین سید علی حسینی مطرح نمود:
🔸غربیها کتابها و مقالاتی درباره اخلاق محیط زیست و اخلاق کشاورزی نوشتهاند که به تدریج در حال ترجمه به فارسی است؛
🔸این در حالی است که تعالیم اسلامی در حوزه کشاورزی و محیط زیست، بسیار ژرفتر و دقیقتر است؛ اما هنوز به صورت منسجم و نظمیافته ارائه نشده است.
🔸بخشی از موضوعاتی که امروزه به نام اخلاق محیط زیست ارائه میشود، در واقع ذیل فقه محیط زیست جای میگیرد.
@feghhemohitezist
✅ محور ارزش در اخلاق محیط زیست چیست؟🍃
🔸چهار مبنا وجود دارد:
1️⃣ زیست محوری
یعنی هر موجود زنده دارای ارزش ذاتی است.
◾️یکی از پیامدها: از بین بردن هیچ موجود زندهای در هیچ شرایطی جایز نیست. بر این اساس از بین بردن سگهای ولگرد برای تعدیل جمعیت آنها کاری غیر اخلاقی است؛ همچنین گیاهخواری و پرهیز از خوردن گوشت حیوانات امری اخلاقی تلقی میگردد.
2️⃣ زیست بوم محوری
یعنی زیست بوم (اکوسیستم) دارای ارزش ذاتی است. بنابراین اگر از بین بردن یک یا چند موجود زنده به زیستبوم ضربهای نزند اشکالی ندارد.
◾️یکی از پیامدها: از بین بردن یا آزار دادن حیوانات مادامی که ضربهای به زیست بوم نزند غیر اخلاقی شمرده نمیشود؛ بر این اساس، گاو بازی یا به جنگ انداختن حیوانات، مادامیکه به زیست بوم ضربه نزند، امری غیر اخلاقی تلقی نمیشود)
3️⃣ انسان محوری
انسان دارای ارزش ذاتی است و محیط زیست در خدمت انسان برای رسیدن به بیشترین منفعت لحاظ میشود.
◾️پیامد: بحرانهای محیط زیستی امروزین، ناشی از این نگاه غالب در ببن حاکمان و دولتمردان در دنیا است.
4️⃣ خدا محوری
ارزش ذاتی از آن خداست. بر اساس این مبنا است که امیرالمومنین میفرماید: «والله لو اعطيت الاقاليم السبعة بما تحت افلاکها على ان اعصی الله في نملة اسلبها جلب شعيرة ما فعلته»
(اگر اقلیمهای هفتگانه به همراه آنچه تحت افلاک آنهاست (تمام هستی) به من داده شود تا خدا را به این صورت معصیت کنم که پوست جو را از مورچهای بگیرم، این کار را نخواهم کرد.)
◽️بر اساس این دیدگاه، آن فعلی اخلاقی است که در راستای خواست خداوند باشد.
🟢 از آنجا که فرامین الهی حکیمانهاند، خدا محوری، به حکیمانهترین مواجهه با محیط زیست و تعادل در طبیعت میانجامد.
@feghhemohitezist
Article.pdf
1.11M
#مقالهپژوهشی
موضوع شناسی فقهی تلههای رایج جانوری با تاکید بر حقوق حیوانات
🔸نگارنده:
حجت الاسلام محمد شفیعی
@feghhemohitezist
واکاوی نسبت دولت با محیط زیست از منظر حقوق اساسی.pdf
828.4K
#گزارشعلمی
"نسبت دولت با محیط زیست از منظر حقوق اساسی"
🔸 کاری از:
مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی
@feghhemohitezist
کشتن سگهای ولگردی که موجب گاز گرفتگی و انتقال بیماری و ضرر است، جایز میباشد:
حکم شرعی از بین بردن سگهای ولگرد
متن استفتاء:
حیواناتی به واسطه فعالیت مستقیم و یا غیر مستقیم انسان تکثیر یافتهاند؛ از جمله سگهای ولگرد در اطراف شهرها و یا گربهها در اطراف خانهها. اگر احتمال خطر مانند انتقال بیماری از گونههای مذکور و یا گازگرفتگی برود و اگر امکان عقیمسازی آنها وجود داشته و با کنترل جمعیت رفع ضرورت نماید، کشتن آنها در فرض مسئله چه حکمی دارد؟
پاسخ استفتاء:
از بین بردن حیوانات ولگرد، بدون جهت خاص حرام است؛ و اما اگر معلوم شود که موجب انتقال بیماری و ضرر مسلمانان است، کشتن آنها جایز میباشد؛ و در صورتی که با عقیمسازی و کنترل جمعیت، مشکل رفع میشود، اولویت دارد.
[منبع: کتاب استفتائات محیط زیست مرحوم آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، ص۱۳۷_۱۳۸]
@feghhemohitezist
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ تطبیق قاعده لاضرر بر ضررهای محیط زیستی🍃
🎙 آیت الله احمد مبلغی
🔸در نشست «کاربردی سازی گزارههای فقهی؛ امکان سنجی، روشها و ساحتها» مطرح نمود:
◽️کاربردی سازی گزارههای فقهی یعنی توسعه دادن قاعدهای مانند لاضرر به مسائل گوناگون همچون مسائل محیط زیست.
@feghhemohitezist
✅ عنوان پیشنهادی:
«حقوق کودک در برخورداری از محیط زیست پاک از منظر فقه»
🔸بیان مسئله:
در یک تقسیمبندی کلی، انسانها با سه نوع محیط مواجهاند:
۱. محیط طبیعی،
۲. محیط انسان-ساخت(مصنوعی)،
۳. محیط اجتماعی.
مراد از «محیط» در ترکیب «محیط زیست»، «محیط طبیعی» است.
«محیط طبیعی»، عوامل موجود در طبیعت از قبیل هوا، آب، خاک، نور، گیاهان، حیوانات و آسمان است که از یک سو بر انسانها اثر میگذارد و از سوی دیگر به وسیله فعالیتهای بشری، دستخوش تغییر میگردد و از این رهگذر، حیات بشری را تحت تأثیر قرار میدهد.
فعالیتهای صنعتی، اقتصادی و سیاسی بشر، موجب آلودگی و تخریب محیط زیست و محرومیت بشر و به ویژه کودکان از مواهب طبیعی الهی شده است؛ همچنین برخی از فعالیتهای بشری سبب محرومیت کودکان در نسلهای آینده از عناصر پاک محیط زیستی میشود. بر این اساس، این مسئله مطرح میشود که از منظر فقهی، حقوق کودکان در برخورداری از محیط زیست پاک چیست؟
پاسخ به این سوال، با بررسی مستندات قرآنی، روایی و عقلی میسر خواهد شد.
آیات تسخیر، آیه «والارض وضعها للانام»، آیه «هو الذي خلق لكم ما في الارض جميعا» از جمله مستندات قرآنی بحث است.
🔸مباحث و حقوقی که در اینجا مطرح میشوند عبارتند از:
▫️حق حیات کودک در محیط زیست پاک،
▫️حق رشد و تعالی کودک در محیط زیست پاک،
▫️حق شناخت عناصر محیط زیستی و تنوع زیستی و چرخه حیات،
▫️حق دانستن چگونگی حفاظت از محیط زیست،
▫️حق بهرهبرداری مادی و معنوی کودک از محیط زیست پاک در قالب بازی و تفریح،
▫️حق برخورداری از امنیت محیط زیستی،
▫️مراعات حقوق محیط زیستی کودکان آینده.
@feghhemohitezist
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ تلاقی دین، هنر و محیط زیست
📺 حضور حجت الاسلام مزینانیان (از شاگردان دروس فقه محیط زیست استاد احمد مبلغی در مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی) در سیمای استان قم.
🔸توصیههای رهبر معظم انقلاب از سال ۱۳۶۶ به حفظ محیط زیست و رعایت حقوق جانداران
🔸وجود آیات و احادیث متعدد ناظر به حفظ محیط زیست
🔸پرندهنگری و عکاسی از حیات وحش در کنار معارف الهی محیط زیستی
🔸معرفی تنوع زیستی در تالاب مُرّه قم
[۲۶خرداد۱۴۰۳]
@feghhemohitezist
✅ زمینههای پیشنهادی برای تحقیق فقهی درباره دریا🍃
🔸مالکیت دریا و سواحل
🔸احکام فقهی منافع دریا: صید، حمل و نقل کالا، گردشگری، معادن(نفت و گاز)
🔸آلایندگی دریا (احکام تکلیفی و وضعی)
🔸حفاظت از گستره دریا (احکام توسعه دادن خشکی، احکام ساخت جزایر مصنوعی)
🔸حفاظت از تنوع زیستی دریایی
🔸احداث آبشیرینکنها در سواحل و ایجاد کویر دریایی
🔸بررسی فقهی قوانین مربوط به " آب توازن"
🔸بررسی فقهی "اصل پرداخت آلوده ساز" در حقوق بینالملل
@feghhemohitezist
✳️ امیرالمؤمنین(ع)، بزرگمرد حافظ طبیعت: کاشت و وقف درختان
✅ حدیث اول:
بر اساس حدیث امام باقر علیه السلام (ر.ک: کلینی، کافی، ج۵، ص ۷۴):
🔸امام علی(ع) ۱۰۰ هزار هسته خرما معادل ۶۰ صاع (اندازه یک بار شتر و حدود ۱۸۰ کیلوگرم) را به صحرا برد.
🔸حضرت فرمود: این هستههای خرما، ۱۰۰ هزار درخت نخل هستند.
🔸امیرالمؤمنین(ع) تمام هستهها را کاشت و از کاشت حتی یک هسته خرما هم صرف نظر نکرد.
✅ حدیث دوم:
بر اساس حدیثی دیگر (ر.ک: محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج 14، ص 62):
🔸امام علی(ع) در اطراف مدینه قناتها، چشمهسارها و باغهای متعددى احداث و وقف کرد.
🔸چشمهسار «ابونیزر» و چاه «بغیبغه» از آن جملهاند.
🔸وقف حضرت بر فقرای مدینه و در راه ماندگان بود.
✅ درسها:
1⃣ تا حد امکان بذرها و دانهها و هستههای در دسترس را به گیاه و درخت مبدّل کنیم نه به زباله.🌴
2⃣ کاشت انبوه و کلان باید در دستور کار مردم و حکومت باشد.🌳🎄🌾
3⃣ در کاشت درخت، اولویت با کاشت درختان با فایدهتر است.🍇
4⃣ نوع درخت را متناسب با اقلیم منطقه انتخاب کنیم.🏝
5⃣ کشاورزی، همراه عدالتورزی باشد تا به مستضعفان و نیازهای واقعی جامعه، توجه عملی و بنیادی شود.👌
6⃣ امید به آیندهای بهتر، با مراعات حقوق زیستیِ نسلهای آینده و تلاشی متناسب، حاصل میشود.🇮🇷
@feghhemohitezist
✅ ارتباط حفظ محیط زیست با نوع نگاه رئیس جمهور🇮🇷
🔸بهبود وضعیت محیط زیست، وابسته به سه عرصه دانش، فناوری و فرهنگ است.
🔸اگر نگاه به طبیعت، برآمده از آموزههای وحیانی باشد و این نگاه در به کاربستن دانش و فناوری و فرهنگ دخالت داده شود، مشکل و بحران محیط زیستی نخواهیم داشت.
🔸با توجه به اینکه محیط زیست به تمام عرصههای کلان و خرد حکمرانی مرتبط است، جریان نگاه الهیاتی در تمام عرصههای حکمرانی، مدیریت و اجرا لازم است.
🔸رویکرد حاکمیتی یاد شده، در کنار جلب مشارکت عمومی، موجبات حفظ محیط زیست را فراهم میکند.
🟢 بررسی کنیم که در بین نامزدهای محترم ریاست جمهوری، کدامیک قرابت بیشتری با این رویکرد دارد.
@feghhemohitezist
🔅الحمدلله الذی جعلنا منَ المتمسکینَ بولایة امیرالمؤمنین و اهل بیته المعصومین علیهم السلام
•┈┈✾•🍀🌺🍀•✾┈┈•
@feghhemohitezist
#مناسبت #امام_کاظم(ع)
امام موسی کاظم علیهالسلام:
🔹 التَواضُعُ أن تُعطِی الناسَ ما تُحبُّ أن تُعطاهُ.
◽️تواضع و فروتنی آن است که آنچه دوست داری دیگران درباره تو انجام دهند، تو هم همان را درباره دیگران انجام دهی.
📚 وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۲۷۳
✨✨✨✨✨✨✨
🌸 سالروز ولادت با سعادت هفتمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت، باب الحوائج حضرت امام موسی بنجعفر علیه السلام را به محضر امام عصر ارواحنا فداه و همه شیعیان تبریک و تهنیت عرض مینماییم.🌸
#موسسه_عالیفقه_و_علوماسلامی
🆔@mfos_ir
✅ طبیعت، باشعور و ستایشگر است.🍃
🔸قرآن کریم:
«تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِيهِنَّ وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلَكِنْ لَا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ»
🔸ترجمه:
هفت آسمان و زمين و هر چه در آنهاست تسبيحش مىكنند و هيچ موجودى نيست جز آنكه او را به پاكى مىستايد، ولى شما ذكر تسبيحشان را نمىفهميد.
🔸آیا تسبیحگویی و ستایشگری بدون شعور ممکن است؟
🔸درختها، کوهها، دشتها، دریاها و جلوههای مختلف طبیعت، باشعورند.
🔸این یک تعارف، غلو و بیان اغراقآمیز نیست.
🔸با این نگاه قرآنی، رفتار و سلوک ما با طبیعت و عناصر محیط زیستی تغییر مییابد.
🎥دسترسی به متن و فیلم در خبرگزاری ایکنا:http://iqna.ir/00HiOr
@feghhemohitezist
✅ رویکرد مسئولانه امیرالمؤمین(ع) در محیط زیست🍃
⏺ رویکردهای مواجهه با محیط زیست:
1️⃣ رویکرد ستیزه جویانه
▪️مواجهه مخرّب با محیط زیست، نه تنها بیاحترامی به طبیعت بلکه بیاحترامی به تمام بشریت است.⛔️
2️⃣ رویکرد بی تفاوتی
▪️برخی افراد، برای حفظ محیط زیست، کنشگری و خدمت ندارند؛ اما باید بدانند که طبیعت، پیوسته در حال فعالیت و خدمت به آنها است!🍎
3️⃣ رویکرد مسئولانه
▫️در قبال محیط زیست، وظیفه داریم.🌳
▫️حضرت علی(ع) در نهجالبلاغه: «اِتَّقُوا اللّه فی عِبادِهِ و بِلادِهِ فإنّكُم مَسؤولُونَ حتّى عنِ البِقاعِ و البَهائمِ»؛
▫️یعنی: تقوای الهی پیشه کنید و پرهیزکار باشید نسبت به بندگان خدا (حق الناس) و حتی نسبت به سرزمینها، شهرها و آبادیها هم تقوا داشته باشید؛ چرا که در قبال آنها مسئول هستید.
▫️نسبت به سرزمینها، ابنیه، حیوانات دریا و خشکی، حشرات و ... مسئولیت داریم.🇮🇷
🟢 تخریبگر نیستیم، بیتفاوت هم نباشیم؛ با تأسی به حضرت علی(ع) در قبال محیط زیست مسئول و فعال باشیم.
🎥دسترسی به متن و فیلم در خبرگزاری ایکنا: https://iqna.ir/fa/news/4222257/
@feghhemohitezist
﷽
#آب_خاکستری چیست و چگونه میتوان از آن استفاده کرد؟!
🌱 موضوع اصلی حیات است؛
و مأموریت ما، #نجات_زمین برای تداوم چرخهٔحیات از خاک تا افلاک!
🌍 @nejaat
@feghhemohitezist
#انتخابات
مقام معظم رهبری:
◽️گاهی یک رأی هم مؤثّر است؛ هیچکس نگوید رأی منِ تنها چه تأثیری دارد. گاهی یک رأی یا چند رأی، در سرنوشت یک کشور اثر میگذارد.
#موسسه_عالیفقه_و_علوماسلامی
🆔@mfos_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ کنشگری در عرصه محیط زیست؛ بازیافت🍃
🎥 کارشناس میز پژوهشی فقه محیط زیست در مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی
🔸کنشهای محیط زیستی امیرالمؤمنین:
▫️حفر چاه
▫️ایجاد قنات
▫️انتقال آب
▫️وقف آب
▫️ایجاد باغهای میوه
▫️احداث نخلستانها
▫️تولید فضای سبز با بازیافت صدها هزار هسته خرما
🔸بحث بازیافت، برای مسلمانان جدید نیست؛ از قرنها پیش در فقه اسلامی وجود داشته است:👇
▫️آموزه بازیافت در متون کهن فقهی:
آبِ نجس شده، قابل شرب و یا ایجاد طهارت نیست؛ اما باید به گونهی دیگر از آن بهرهبرداری کرد؛ مثلاً در آبیاری و زراعت.
▫️آموزه محیط زیستی در فقه:
هدر دادن آب و حتی آب نجس شده، اسراف و حرام است.
▫️آموزه بازیافت در متون کهن فقهی:
روغن مایع که نجس شده، قابل خوردن نیست؛ اما باید از آن برای تولید نور (استصباح) و انرژی استفاده کرد.
@feghhemohitezist
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ رویکردهای چهارگانه در اخلاق محیط زیست🍃
🎥حجت الاسلام سلمان بهجتی اردکانی عضو ستاد راهبری محیط زیست، منابع طبیعی و کشاورزی حوزههای علمیه بیان میکند:
🔸زیست محوری
🔸زیستبوم محوری
🔸انسان محوری
🔸خدا محوری
✳️ پاسخهای کوتاه به این سؤالات:
🔹گیاهخواری و پرهیز از گوشت، ناشی از چه رویکردی است؟
🔹خوب شمردنِ شکار تفریحی، گاوبازی، به جنگ هم انداختن حیوانات و ... ناشی از چه رویکردی است؟
🔹بحرانهای محیط زیستی، تغییرات اقلیمی و انواع آلودگیها، ناشی از کدام رویکرد است؟
🔹حکیمانهترین مواجهه با محیط زیست و حفظ تعادل در طبیعت با چه رویکردی به دست میآید؟
◽️رویکرد ما کدام است؟
🟢 آیا وقت آن نرسیده که برای نجات محیط زیست، در رویکرد خود تجدید نظر کنیم؟!
@feghhemohitezist