#اختصاصی
♦️قوانین در هم تنیده
🔹️فرض کنید مادری سه پسر خود (حسین، حسن و محمد) را برای صرف ناهار به منزلش دعوت کرده است.
🔹️پیش از دعوت، همسر این زن (پدر پسران) به او گفته است خوشمزهترین غذا را برایشان درست کن. مادر میداند حسین از زرشک پلو، قیمه و قرمه متنفر است. محمد به جوجه و کوبیده لب نمیزند و حسن به فسنجان حساسیت دارد. بنابراین مجبور میشود آبگوشت درست کند.
🔹️کسی که ذائقه سه پسر را نمیداند بلافاصله مادر را متهم میکند که از دستور همسرش سرپیچی کرده است. چون آب گوشت در نگاه اول، قطعا بهترین غذایی که مادر میتواند بپزد نیست. اما کسی که محدودیتهای مادر را میداند درایت او را در انتخاب خوشمزهترین غذای «ممکن» ستایش خواهد کرد. زیرا «آبگوشت» تنها گزینهایست که هم مورد پسند سه پسر است و هم بهترین غذای ممکن بعد از حذف آن چند مورد.
🔹️خانم #صبا_کمالی به تازگی خاصیت #صدقه در دفع بلا را مسخره کرده و درباره آن متن طنزآمیز نوشته است.
🔹️احتمالا او توقع دارد با پرداخت مثلا هزار تومان صدقه، همه بلایای زمینی و آسمانی از او و دیگر مردم دور شود! در حالی که این جهان، قوانین و اصول متعدد و درهمتنیدهای دارد که یکی از آنها خاصیت بلازدایی صدقه است.
🔹️همان خدایی که صدقه را مایه رفع گرفتاری قرار داد، در قرآن با تاکید گفته است انسانها را با دشواریهایی چون گرسنگی، ترس، زیان مالی و جانی آزمایش خواهد کرد.
🔹️همان دینی که صله رحم را مایه طولانی شدن عمر خواند برای مرتکبانِ برخی گناهان، کیفر «جوانمرگی» را تقدیر کرد. همان اسلامی که گشایش روزی را در قرائت سوره واقعه قرار داد فقر را نیز امتحانی دانست که یقه بندگان (خوب و بد) را خواهد گرفت تا عیار ایمانشان مشخص شود.
🔹️به بیان دیگر خداوند برای اداره جهان، اصول پرشماری دارد. یکی از آنها خاصیت بلازدایی صدقه است. دیگری، ضرورت ابتلای بندگان به گرفتاری است تا عیار ایمانشان مشخص شود. ضرورت حفظ اختیار انسانها نیز اصلی است که خداوند هرگز از آن کوتاه نمیآید.
🔹️مثلا اگر کسی بخواهد تعمدا ویروسی بسازد و به جان ملتها بیندازد چون اختیار و اراده او نزد خدا محترم است (اگر چه با آن بدی مرتکب شود) خدا جلوی او را نخواهد گرفت و نباید انتظار داشت عملی چون پرداخت صدقه دست اختیار او را ببندد یا مثلا اگر کسی با دست خود سد را تخریب کند طبعا سیل به راه خواهد افتاد و همه خانههای بر سر راه را خراب خواهد کرد. بنابراین نباید از خداوند انتظار داشت با اسباب فراطبیعی جلوی جریان طبیعی آب را بگیرد.
🔹️همانطور که روا نیست آن مادر را در انتخاب آبگوشت سرزنش کنیم (زیرا با توجه به ذائقه فرزندانش، بهترین گزینه «ممکن» را برگزیده است) جایز نیست با کرونا و سیل و زلزله، خاصیت بلازدایی صدقه را انکار کنیم.
🔹️این جهان، قوانین متعددی دارد که گاه یکدیگر را محدود میکنند. آثار مثبت صدقه را باید در کنار اصولی چون «ضرورت ابتلای بندگان»، «ضرورت بقای اختیار حداکثری انسانها» «ضرورت صیانت از قانون علت و معلول» و دهها اصل و قانون الاهی دیگر دید و معنا کرد.
✍🏻نویسنده؛علی بهاری
📌کانال فکرت:
🆔 @fekrat_net