📌 «ملی‌گرایی روش‌شناختی» اصلی‌ترین معظله جامعه شناسی در ایران ✍🏻 میثم مهدیار 🔸از والرشتاین بزرگ که اوایل دهه نود به ایران دعوت شد به عنوان «نظریه پرداز نظام‌های جهانی» یاد‌ می‌شود. لبِّ نظریه والرشتاین این بود که تبیین تحولات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در کشورها صرفا منوط به متغییرهای درونی و ملی‌شان نیست بلکه بسیاری از این تحولات تحت تاثیر موقعیت‌شان در تقسیم‌کار نابرابر در نظام جهانی رخ می‌دهد. 🔹در واقع این گزاره که تحولات در سطح کشورها را نمی‌توان صرفا با متغییرهای داخلی‌شان تبیین کرد بلکه نقش مولفه‌ها و بردارهای «فراملی» را نیز باید به صورت جدی در تبیین‌ها لحاظ کرد مهمترین ارزش افزوده والرشتاین برای جامعه‌شناسی معاصر بخصوص کشورهای فرودست بوده است. در این چارچوب نظری وضعیت کشوری مانند ایران که در پیش از انقلاب در تقسیم کار جهانی در عداد کشورهای جنوب نگه داشته شده بود و فراتر از آن در چهاردهه پس از انقلاب کانون پیکان‌های تهاجمی جنگ و تحریم و فشار بوده است بغرنج‌تر خواهدبود. 🔸با این اوصاف اگرچه والرشتاین آمد و رفت و برای او مجالس تشویق و تمجید هم برگزار شد اما گویا بصیرت‌‌های او هیچگاه در گفتمان غالب جامعه‌شناسی ایران جذب نشد و معظله «ملی گرایی روش شناختی» هنوز چالش اصلی گفتمان جامعه‌شناسی متعارف در ایران امروز است. 🔹«ملی گرایی روش شناختی» یعنی نادیده گرفتن بردارهای بیرونی که از خارج از مرزهای ملی و خارج از اراده دولت مستقر برای ایجاد تغییرات سیاسی و فرهنگی و اجتماعی در ایران اعمال می‌شود؛ یعنی نادیده گرفتن نقش چهاردهه تحریم اقتصادی و فشار سیاسی و امنیتی و جنگ خانمان‌سوز و نیز هزینه‌های میلیارد دلاری فرهنگی و رسانه‌ای سالانه در جهت ایجاد «تغییرات فرهنگی و اجتماعی در ایران» و صرفا تاکید بر مولفه‌های فروملی. 🔸در میان غیر ایرانی‌ها کسی چون «جان فوران» در «مقاومت‌های شکننده» تلاش کرده‌‌ هر دو متغییرهای فراملی و فروملی را همزمان در یک مدل منطقی تاریخی برای تبیین چرایی انقلاب اسلامی مدنظر قرار دهد و از این جهت الگوی بدیعی پدید آورده. اما حتی چنین الگویی هم در کاربست متغییرهای فراملی برای تبیین شرایط فرهنگی و اجتماعی پساانقلابی توسط جامعه‌شناسان ایرانی موثر نیفتاده و هنوز نه اثر مکتوب در خوری از این جهت تولید شده و نه حتی در گفتارهای روزمره جامعه‌شناسان بروز یافته. 💢در واقع دعوت از والرشتاین و عکس گرفتن با او نشان می‌دهد که موضوع، حداقل، بیگانگی جامعه شناسان ایرانی با نظرگاه والرشتاین نبوده و نیست و احتمالا باید دلالت‌های غیرنظری درکار باشد. 🔎 #بازتاب_اندیشه 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

#گفتگو | #بازخوانی_روشنفکری ▫️فکرت در امتداد پرونده بازخوانی روشنفکری معاصر برگزار می‌کند: 🔶 تداوم یا تغییر مسیر؟ روشنفکری ایرانی از آل احمد تا اکنون گفتگو با: 👤دکتر محمد سالاری؛ پژوهشگر علوم اجتماعی 📅 پنجشنبه ۱۵ شهریورماه ⏰ ساعت ۱۰:۳۰ 📍تهران خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ولیعصر(عج) و برادران مظفر، خانه اندیشه‌ورزان 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

#یادداشت | #روشنفکر_سلبریتی 🔰 پوپولیسم روشنفکرانه آسیب‌های روشنفکری معاصر ایران ✍🏻دکتر ناصر فکوهی؛ نویسنده، مترجم و انسان‌شناس 📍«در گسترش و غلبه گرایش‌های خودنمایانه و تازه به دوران رسیدگی‌های روشنفکرانه می‌دانم. روشنفکران ما به جای آنکه کاری اساسی برای ساختن خود به منظور حضور در عرصه-های اجتماعی و فعالیت هر جا که ممکن باشد بکنند و به جای تلاش در راه گسترش فرهنگ عمومی‌و امکان بخشیدن به بحث و استدلال‌های منطقی و عقلانی که بتوانند بر تصمیم گیرندگان سیاسی، اقتصادی و... تأثیرگذار باشند، به سوی نوعی خودنمایی و تازه به دوران رسیدگی حرکت کردند.» 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

🔸 امروز جامعه روشنفکری که هرچه بیشتر پاره پاره شده و به حباب‌هایی تبدیل شده که هرکدام درون خود، سازی برای خویش می‌زنند، این شیوه ها و روش‌های اسنوب و تازه به دوران رسیدگی را در عمل و تفکر خود به صورتی رایج و غالب درآورده است. 🔹متأسفانه به این امر باید گسترش خواسته یا ناخواسته، برنامه ریزی شده یا خودانگیخته یک نوع پوپولیسم روشنفکرانه بسیار مضحک از خلال گروهی از «لمپن ـ روشنفکران» ها و گروهی از رسانه‌های زرد روشنفکری را نیز افزود. 🔸 البته همه این موارد از پیش از انقلاب هم سابقه داشتند، نشریات زرد روشنفکرانه در تاریخ روشنفکری ایران بسیار شناخته شده هستند؛ نشریات جنجالی که دائماً روشنفکران را به جان هم می‌انداختند و بحث‌های خنثی به راه می‌انداختند و زیر لوای نوعی انقلابی گری و ضدآمریکایی بودن گاه سطحی ترین مطالب مجلات زرد عامیانه را تکرار می‌کردند. 🔹 پس از انقلاب نیز این روند ادامه یافت اما در سال‌های اخیر تشدید شد و به تعداد بی شماری از این مجلات زرد دامن زد که سپس در محیط اینترنتی تداوم یافتند؛ به گونه ای که امروز به سادگی و به شکل گسترده ای می‌توان وجود لمپنیسم روشنفکرانه را با ادبیات، ساختارها و بازیگرانی که کاملاً جاهلانه فکر می‌کنند، مشاهده کرد. 🔸 درست است که این جاهل ها چاقو نمی‌کشند و روش‌هایشان با قمه زن-های خیابانی متفاوت است، اما کاری که با استفاده از قلم و با زبانی مسموم و زشت و کامنت گذاشتن و نوشتن نقدهای تخریب-کننده علیه یکدیگر و علیه هر چیزی که می‌تواند در جامعه سازنده و مثبت باشد، انجام می‌دهند تا صرفاً منافع خود را حفظ کنند خیلی بهتر از روش جاهلان و لمپن‌های خیابانی نیست. 💢 البته اینکه من در اینجا زیاد به ابعاد مخرب پدیده‌های اسنوبیسم یعنی «ادا واطوارهای روشنفکرانه» و ایجاد زبان‌های نامفهوم و ژست‌های سطحی و مضحک «نوکیسه‌های فکری» نمی‌پردازم که برای خودشان با مجلات، سایت ها، جلسات، درسگفتارها و ترجمه‌های بی هویت و بی کنترل بازار داغی ایجاد کرده‌اند، به این دلیل نیست که میزان تخریب درازمدت آنها را نشناسم؛ بلکه صرفاً به این دلیل است که در این باره زیاد صحبت کرده ام. ما با برخورداری از جامعه ای جوان، تشنه دانستن و نیازمند برخورداری از چشم‌اندازهای فکری باید شب و روز کار کنیم تا فرهنگ عمومی‌بالا برود! 📘 برشی از گفتگو با مجله «گفتمان الگو» شماره هفتم ویژه نوروز ۱۳۹۴ 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

🎞تلاقی اندیشه‌ها پیرامون انقلاب بررسی کتاب «گفتمان انقلاب به سه روایت» 📕 برنامه #کتامین قسمت دوم 📩 نظرات و پیشنهادات خودتون رو برای ما بفرستین! شما چه امتیازی به این کتاب می‌دهید؟! 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

📌 نکاتی پیرامون رتبه های برتر کنکور ✍🏻 محمد حبیبی 🔸 از ۸۵ درصد کل دانش‌آموزان کشور که در مدارس دولتی درس می‌خوانند ، فقط یک نفر از رتبه‌های برتر هستند. ۲۲ نفر از مدارس سمپاد، ۴ نفر از مدارس غیرانتفاعی، دونفر از مدارس نمونه دولتی و یک نفر از مدارس هیات امنایی است. این نتایج نشان می‌دهد که مدارس دولتی با یک ابر بحران در زمینه کیفیت آموزشی مواجه هستند. 🔹اما مدارس غیرانتفاعی هم با وجود تبلیغات فراوان حاکمیت برای برون‌سپاری آموزش و هزینه‌های گزافی که بر خانواده‌های ایرانی تحمیل می‌شود، همچنان فاقد کیفیت آموزشی مناسب هستند. از ۳۰ نفر برتر سه رشته اصلی ریاضی، تجربی و انسانی، هجده نفر سهم سه استان تهران ، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی است. ۱۹ استان هیچ سهمی در رتبه‌های برتر ندارند. 💢 در حالیکه سهم این سه استان در تولید ناخالص داخلی ۳۱ درصد است، بیش از ۶۰ درصد رتبه‌های برتر از این سه استان است. این در حالی است که سه استان خوزستان ، بوشهر و فارس با تامین بیش از ۲۵ درصد تولید ناخالص داخلی ، هیچ سهمی از رتبه‌های برتر ندارند. 🔎 #بازتاب_اندیشه 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

#گفتگو | #شات ▫️فکرت در امتداد پرونده بازخوانی روشنفکری معاصر برگزار می‌کند: 🔶 فلسفه در قاب سینما؛ نگاهی به آثار روشنفکری ایران گفتگو با: 👤امیررضا مافی؛ پژوهشگر فلسفه و منتقد سینما 📅 پنجشنبه ۱۵ شهریورماه ⏰ ساعت ۱۶ 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

#یادداشت ا #روشنفکر_سلبریتی 🔰 روشنفکران مصرفی علیه امر ملی ✍🏻 سیدجواد نقوی؛ خبرنگار علوم انسانی 📍مرحوم قانعی‌راد که از اساتید بنام جامعه‌شناسی بودند، نکته‌ای را مطرح کردند که دوران زوال عقلانیت است. خاصیت این دوران جایگزینی سلبریتی‌ها با روشنفکران است، به‌نوعی چون معنا زدایی جدید بیش از آنکه به جست‌وجو فکر کند و حقیقت‌طلب باشد، به‌دنبال راه میانه برای عبور از این موقعیت است، این لحظه مشابه همان بحث آلن تورن است که اصل و اساس سبک زندگی است که اعتبار دارد و نه آرمان و نه حقیقت... 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

🔸 آنچه تا حدود وسیعی باعث شده‌است امر #روشنفکری و عمل روشنفکری به زوال برسد و عصر عبور از آن به‌نوعی طرح‌ریزی شده باشد، این نکته است که نقش روشنفکر به نقش یک #سلبریتی فروکاست کرده است و اگر با الهام از ایده ادوارد سعید در باب فرد روشنفکر بخواهیم توجه کنیم فردی که بخواهد قصد کنشی در این ساحت را داشته‌باشد فردی است که نباید در دام هیچ داده خامی قرار بگیرد و به‌جای آنکه داده خام را تأویل برای عصر خود کند باید درباره چرایی شکل‌گیری داده‌های خام و اثراتی که در سطوح مختلف دارد بازاندیشی کند و این حرکت یا به تعبیر دقیق‌تر این نگرش است که می‌تواند وزنی به عمل یک فرد روشنفکر دهد، در غیر این صورت فرد عامی با فرد روشنفکر تفاوتی نخواهد کرد. 🔹به نظر می‌رسد اگر روشنفکری امروز نتواند از این بحران عبور کند ما در سال‌های آتی با هجوم وسیعی از شبه روشنفکران و سلبرتی‌های حوزه #فرهنگ و ادب روبه‌رو خواهیم بود که توانایی به ابتذال کشیدن #سنت_فلسفی و اجتماعی فقهی کشور را خواهند داشت. 🔹اگر روشنفکر را یک #مصلح_اجتماعی بپذیریم و باور داشته باشیم که روشنفکر در لحظه کنونی توان پرورش فکری جامعه و نقد با راهبرد مشخص به حکومت را می‌تواند داشته‌باشد و در پس این نگاه جامعه مترقی‌تر و حکومتی نیز می‌تواند با دقت بیشتر در حکمرانی شکل بگیرد، یکی از وظایف اهل فکر کمک به بازآفرینی روشنفکرانی است که توانایی بالانس بین نهاد دولت و جامعه را داشته‌باشند و درواقع باید بیان کرد اگر مجد روشنفکری احیا شود خطر زوال و تکثر خطرناک #نسبی‌گرایی در افق ایران معاصر کمتر خواهد شد و خود این احیا شدن کمک به #امر_ملی است. مطالعه کامل یادداشت در وب‌سایت فکرت 📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام