مبحث #نظریه_های_اجتماعی_متفکرین_مسلمان خلاصه و نکات جلسه اول 🔻چگونگی شکل‌گیری رشته دانش اجتماعی مسلمین؟ مقدمه اول: از نیمه دوم قرن ۱۹ به بعد، جهان به دو قسم جهان سنت و جهان صنعت تقسیم شد؛ که در هر یک از آنها تفاسیر متفاوتی از جهان ارائه شد. درباره تفاوت جامعه سنتی و جامعه صنعتی و مدرن #دروکیم تعبیر می‌کند به #جامعه_مکانیکی و #جامعه_ارگانیکی. جامعه مکانیکی (اجتماع) که مخصوص جوامع سنتی مثل روستا، ایلات و عشایر است؛ و جامعه ارگانیکی (جامعه) مختص به جوامع صنعتی و مدرن و شهری است که انواع و اقسام آسیب‌های اجتماعی در جامعه مدرن به مسئله تبدیل شد و آمار آنها در جوامع سنتی و روستاها بسیار پایین‌تر است. به تعبیر #دورکیم در جامعه سنتی شباهت‌ها آدم‌ها را دور هم جمع کرده و تشکیل اجتماع را داده ولی در جوامع مدرن وابستگی، خودکفایی و استقلال تشکیل جامعه را می‌دهد. منطق حاکم بر #مدرنیته این بود که هر چیزی که محسوس و ملموس و تجربه پذیر است علم است به همین خاطر خدا و معنویت و الهیات کنار گذاشته شد زیرا که این‌ها اثبات پذیر نبودند. پس علم را لزوماً علم تجربه پذیر اثبات پذیر و پوزیتیویستی دانستند و سایر علوم را از حیطه علم جدا کردند. که بر این اساس‌ خواستند در #علوم_انسانی هم روش پوزیتیویستی را وارد کنند؛ در حالی که موضوع علوم انسانی انسان است که دارای اراده و اختیار و انتخاب است و در کنش‌هایش نیتی نهفته است و نمی‌شود با روش #پوزیتیویستی مطالعه کرد. 🔻چگونگی شکل‌گیری رشته دانش اجتماعی مسلمین؟ مقدمه دوم: نظریه‌های غربی #زمینه مند هستند یعنی هر نظریه در پاسخ به نیازهای یک جامعه خاص یا در شرایط اجتماعی خاصی شکل گرفته‌اند و خود متفکران غربی نیز داعیه جهانی بودن را ندارند. با این منطق در #جهان_اسلام نیاز به یک #رشته_بومی منطبق بر جوامع اسلامی به اسم #دانش_اجتماعی_مسلمین به وجود آمد و به تبع آن نیاز به متفکرین مسلمان هم احساس شد، که شامل متفکرین غیر معاصر مثل ابن خلدون فارابی و متفکرین معاصر مثل شهید مطهری، علامه مصباح و علامه جوادی آملی می شود. پس رشته دانش اجتماعی مسلمین در مقابل #جامعه_شناسی شکل گرفت. 🔻چرایی نامیده شدن این رشته به اسم دانش اجتماعی مسلمین؟ قبل از اینکه در #جهان_مدرن که علم را صرفاً به معنی (Science) یعنی علم تجربی و اثبات پذیر در نظر گرفتند در #عالم_سنت اصطلاح (knowledge) بود به معنای دانش یا #معرفت که همه چیز از جمله فلسفه، پزشکی، مهندسی و #علوم_انسانی ذیل این بود. اصل تقسیم بندی علم، معرفت و دانش بود، که بعد از جهان مدرن غربی‌ها صرفاً علوم تجربی و اثبات پذیر را باقی گذاشتند و بقیه علوم را ناعلم یا افسانه دانستند. پس اسم دانش اجتماعی مسلمین عامدانه و هوشمندانه در نظر گرفته شده که همه علوم را ذیل خود جا دهد. 🔻عمده‌ اشکال وارده به رشته دانش اجتماعی مسلمین؟ این رشته در یک نظام آکادمیک نمی‌گنجد. ا ین انتقاد وارد است زیرا این رشته، بینا رشته‌ای است، که نیاز به اطلاعات مختلف از جمله در زمینه فلسفه اسلام، تاریخ اسلام، فلسفه غرب و تاریخ ایران دارد. 🔸نکته: فوکو: انقلاب ایران روحی بود در جهان بی روح. صوت مبحث 💡فکرنگار @fekrnegar_dr