#یادداشتی به مناسب برپایی افتتاحیه و اختتامیه همایش بین المللی فقه و تربیت
«فقه تربیت و حل مسائل تربیتی کشور»
یکی از نیازهای مهم جامعه، ورود به مسئله مهم تربیت است. به تعبیر مقام معظم رهبری «در این عرصه یک جنگ بزرگی وجود دارد؛ همه کسانی که در مجموعه تعلیم و تربیت میخواهند نقش ایفا کنند، این جنگ را جدّی بگیرید!» (بیانات در دانشگاه فرهنگیان، 19/2/1397). علت این جنگ، جایگاه حوزه تعلیم و تربیت در تمدنسازی است. یعنی همان عرصه اصلی جنگ جهانی امروز دنیا. برپایه قواعد و ادله فقهی، مقابله با جنگ دشمن، واجب کفایی است که در این عرصه کفایتی رخ نداده است. بنابراین عرصه تربیت هنوز نیازمند ورود نیرو و توان جدید است.
از سویی، وظیفه هر نهادی در این جنگ متفاوت است؛ کمینه وظیفه حوزههای علمیه، پرداخت فقهی به حل مسائل این عرصه مهم جنگ تمدنی است که همان فقه تربیتی است. فقه تربیتی مهمترین مسیر برای رسیدن به اهداف تربیت اسلامی است. زیرا فقه، یک روش دقیق و متقن را برای حل مسائل و دریافت وظیفه مؤمنانه به ما میدهد. بر اساس فقه تربیتی است که به قطعیت میتوان گفت این نتیجه بیان دین است! در فقه تربیتی ما از طرفی نیازمند دانستن روش فقهی و از سویی نیازمند شناختی از موضوعات تربیتی هستیم.
تصور اشتباه برخی در مورد ابواب مهمی مانند فقه سیاسی یا فقه تربیتی این است که تنها توان فقهی کافی است؛ اما تجربه نشان داده است، فقیهی که از موضوع شناخت دقیق ندارد و به توصیف دیگران اکتفا میکند، در رسیدن به حکم ممکن است دچار اشتباها شود. موضوع تربیت پیچیدگی و از سویی اهمیت خاصی دارد؛ درنتیجه باید برای رسیدن به حکم الله، با موضوع تربیت نیز آشنا بود؛ لازم است پژوهشگر و فقیه فقه تربیتی، از موضوع تربیت و علوم مرتبط آشنایی لازم و عمومی را داشته باشد؛ بنابراین داشتن شناختی از تربیت اسلامی، علوم تربیتی، روانشناسی و مشاوره در فقه تربیتی ضروری است.
برای انجام وظیفه نسبت به نیازهای جامعه اسلامی، لازم است وارد عرصه مقاله نویسی شد. چون مقاله مسئله محور است و همایشها و مجلات، مقالاتی را پذیرش میکنند که مسئله مورد نیاز جامعه و کار نشده باشد. ازاینرو توصیه میکنم برای این همایش فقه و تربیت مقاله بدهید.
در نگارش مقاله، چند اصل باید رعایت گردد:
ـ صحیح و معیارنویسی. غلط و گفتاری نویسی ارزش مقاله شما را کم میکند؛
ـ روان نویسی. یعنی متن در عین صحیح بودن، روان و بهدور پیچیدگیهای بیجا باشد. برای رسیدن به متن روان لازم است ابتدا محتوا و مسئله برای خود شما کاملا روشن باشد. مخاطبی فرضی را تصور کنید و برای او مطلب را بگویید و همان را با مقلمی معیار و غیر گفتاری، بنویسید. بهتر است برای زیبا و علمی بودن متنها به جای استفاده از کلمات عام از کلمات خاص استفاده شود؛ البته به مقداری که با روانی و سادهنویسی منافاتی نداشته باشد.
ـ به منابع دست اول ارجاع دهید. اگر مطلبی را حتی از سایت یا کتابی استفاده میکنید، ریشه این مطلب را از کتب دست اول پیدا کرده و به آنها ارجاع دهید.
ـ اگر روایتی متناسب با بحث را میخواهید استفاده کنید، حتما آن را در نرم افزار جامع الاحادیث نور، جستجو کنید تا روایات آن باب و روایات مشابه را دیده باشید. حتما شگفتزده خواهید شد از مطالب جدید و شنیده نشدهای که میبینید!
ـ کار را به سرعت انجام دهید و بین مراحل پژوهش فاصله نیاندازید.
نکته نهایی تاکید بر این نکته است که هیچ نیاز واقعی از جامعه رفع نخواهد شد، مگر اینکه با پشتوانه علمی، به رفع آن مشکل و نیاز برویم!
🔹@feqahat