📝#فقه_نظام_اقتصادی_اسلام
🔘 #خلاصه
🔘#جلسه_هفتم
🚩در جلسات قبل بیان شد که از مبانی، به اهداف می رسیم و اهداف بر روی اصول اثر گذارند. و بر اساس اصول ساختارها شکل می گیرد. ساختار بازار سرمایه و بازار پول بررسی شد.
🔷بازار کار
🔹به فرایند عرضه و تقاضایی که برای یک شی یا پدیده به وجود می آید و برای آن قیمت تعیین می کند، بازار می گویند.
🔹در بازار کار، نیروی کار مورد معامله قرار می گیرد.
🔹مکانیزم بازار کار مشابه سایر بازارها است یعنی اگر عرضه ای کاهش یابد، خود به خود قیمتش افزایش می یابد و بالعکس.
🔹در نظام سرمایه داری ساختار بازار کار به گونه ای است که حدود 98 درصد بازار به شکل اجیری عمل می کند. و مبتنی بر مبانی آن یعنی حداکثر کردن منفعت مادی شخصی است.
🔹صاحبان سرمایه (کارفرما) به دنبال حداکثر سازی سود شخصی خود و صاحبان کار (کارگر) نیز به دنبال حداکثر سازی سود شخصی خود هستند.
🔹صاحب سرمایه با کاهش هزینه سودش را افزایش می دهد. یکی از هزینه های مهم دستمزد کارگر است. نیروی کار هم به دنبال حداکثر کردن دستمزد خویش است و این نزاع دائما جاری است. کارگر همواره کارفرما را متهم به استثمار و کارفرما هم دائما کارگر را متهم به کم کاری و مفت خوری می کند.
🔹تشکیل اتحادیه های کارگری نشانه همین تناقض در ساختار نظام سرمایه داری است.
🔸آیت الله شاه آبادی می فرماید چطور با این ساختار که در ذاتش تفرقه و جدایی است می توان به دنبال «واعتصموا بحبل الله جمیعا و لاتفرقوا» بود؟
🔸در اسلام اجاره نفس کراهت دارد. حال مسئله این است که حکم نهادینه کردن امر مکروه در جامعه اسلامی چیست؟ مشهور فقها فتوا به حرمت داده اند. ولی ما هم ایجاد شغل توسط دولت را این گونه تعریف کرده ایم.
🔶بازار کالا و خدمات
🔸بازار کالا و خدمات یعنی فرایند عرضه و تقاضایی که در بازار یک کالا قیمت خودش را پیدا می کند.
🔸نظام سرمایه داری واقعا موفق بود که مبانی خودش را بکشاند تا بناها. دقیقا بازار کالا و خدمات را به گونه ای طراحی کرده که عرضه کننده در تولید و عرضه خودش به دنبال حداکثر سودش باشد و حداکثر سودش را تامین و تضمین بکند.
🔸بر این اساس انواع انحصارات در این بازار شکل می گیرد. انحصارات فردی، انحصارات دوجانبه، انحصارات چند جانبه. تا این که فروشنده بتواند محصولش را به حداکثر قیمت عرضه بکند.
🔹در نظام اسلامی، حاکم تنها در شرایط اضطرار می تواند تعیین قیمت کند. اما معتقدیم این در شرایطی است که بازار هم بر اساس مبانی اسلامی شکل گرفته باشد.
◻️چند نکته:
▫️تا این جا نظام اقتصادی را تعریف نکردیم و سعی کردیم با تبیین ساختار درختی تشکیل یک نظام اقتصادی، آن را معرفی کنیم.
دو تعریف برای نظام اقتصادی:
▫️مجموعه ای از روابط و رفتارهای اقتصادی هدفمند یا نظام مند، مبتنی بر مبانی، هدف و در چارچوب اصول برای رسیدن به اهداف کلان اقتصادی.
▫️مجموعه ای از معارف نظام مند و سازگار با هم که شامل مبانی، اهداف فعالان اقتصادی، اصول و قواعد و ساختار رفتارها و روابط و نهادهای اقتصادی، برای تحقق اهداف کلان اقتصادی را گویند.
◼️تعریف فقه:
▪️عملیات استنباط یا احکام مستنبطه احکام تکلیفی و وضعی.
▪️در عملیات استنباط، فقیه موضوع را می شناسد، ادله را می شناسد، متعلق موضوع را می شناسد، حکم متعلق این موضوع را استخراج می کند. که این استخراج در ابواب مختلف متفاوت است. (معاملات یا عبادات، تاسیسی یا امضایی و...)
▪️فقه متداول و مرسوم معمولا کاری به مبانی، اهداف و اصول ندارد و فقط روی رفتارها و روابط متمرکز می شود.
▪️ما در فقه باید موضوع، متعلق، مکلف و حکم را بررسی کنیم. مثلا در وجوب کفایی گاهی متعلق یک فرد است. و گاهی متعلق یک مجموعه ای از افراد جامعه است.
◻️تفاوت ولی فقیه با سایر فقها
▫️ولی فقیه باید فقاهت را حکم کند نه این که فقه را حاکم کند. او باید یک عصاره ای از شعور تخصصی متخصصان و فقها بگیرد و بر اساس آن حکم کند.
▫️در مقام عمل شارع به ولی فقیه این ولایت را داده که حکم مستنبطه خودش را در جامعه جاری کند و از حکم مستنبطه سایر فقها جلوگیری کند.
🔵 تهیه پست: #سیدمرتضی_شرافت
📌موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
https://eitaa.com/fvtt_ir
#خلاصه #جلسه_هفتم #فقه_اقتصاد_مقاومتی (حمایت از کالای ایرانی)
#استاد_یوسفی
➖بر اساس ادله اولیه، حکم معامله کالاهای خارجی جواز است.
➖اما در شرایط فعلی جنگ اقتصادی علیه ملت ایران، ادله فقهی ثانوی نسبت به معامله کالاهای خارجی چه اقتضایی دارند؟
◻️خرید کالای دشمنان (آمریکا و اسرائیل) در دو فرض اصلی مورد بررسی قرار می گیرد:
1. سلطه اقتصادی
▪️این در صورتی است که خرید کالا تبدیل به یک جریان اقتصادی شود و مشکلاتی برای بنگاه های داخلی به وجود آورده و باعث تقویت بنگاه های آمریکا و اسراییل شده، سلطه اقتصادی آنها را رقم بزند.
▫️طبق این فرض بنا به ادله زیر معامله حرام است:
1. قاعده نفی سبیل
🔸لنْ يَجْعَلَ اللّهُ لِلْكافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا
➖سبیل در لغت و در استعمالات قرآنی به معنای «راه» آمده است. اما در این آیه به جهت وجود «ل» بر واژه للکافرین و «علی» بر المؤمنین به معنای «سلطه» میباشد.
➖«سبیل» نکره در سیاق نفی آمده و با «لن» که نفی ابد میکند، مقارن گردید پس مقصود آیه این است که هر حکمی، قانونی و قراردادی و رفتاری که موجب سلطه کفار بر مسلمین شود، مشروع نمیباشد و باطل است
➖ابن قاعده بر ادله اولیه حکومت دارد چون به عنوان ثانویة افعال (سبیل و سلطه) تعلق گرفته است اما احکام در ادله اولیه، به عنوان اولیه خود افعال – بیع، تجارت، عقد – متعلق شدند.
➖البته دلیل نفی سبیل اگر با مصلحت اهمی تزاحم پیدا کند، آن مصلحت بر مصلحت نفی سبیل مقدم میشود.
▪️اگرچه تشخیص این امر کاری دشوار است اما برخی از این موارد عبارتند از:
➖کالاهای صنایع دفاعی
➖کالاهای صنایع راهبردی مثل کالاهای مورد نیاز صنعت هواپیمایی یا دارویی کشور
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac