. ⚜ دکتر سیدمصطفی محقق داماد: [معتقدانه زندگی کردن]، یکی از آفت‌های‌ پیشرفت بشر است. 🌟 ملاحظات: 1⃣ ردیابی این ایده: این دیدگاه را اولین‌بار آقای آلَن واتس در کتاب حکمت بی‌قراری (Wisdom of Insecurity) طرح نمود و بعدها، جناب آقای ملکیان، در تفکیک ایمان و اعتقاد، بدان استناد کرد. از نگاه واتس و ملکیان، حقیقت ذاتاً متغیر و متبدل است و در قبال چنین حقیقتی، انسان نباید قیافه‌ی جزم و اعتقاد به‌خود بگیرد، بلکه باید شکاکانه آماده‌ی سیر و تبدلِ نگرش باشد. 2⃣ پاسخ نقضی: خودمتناقض بودن این ایده توضیح: از همین ایده شروع می‌کنیم؛ آقای دکتر محقق داماد می‌گوید: جامعه باید متفکرانه باشد، نه معتقدانه. آیا خود او به این ایده، اعتقاد دارد و در خصوص آن، به یقین رسیده؟ روشن است که پاسخ مثبت است. پس دیدگاهش خودمتناقض است. 3⃣ شکاکیت و معضل امکان معرفت طرفداری از شکاکیت و پرهیز از دست‌یابی به یقین، با هر برچسب و عنوان، به اصل معرفت‌شناختی #امکان_معرفت آسیب می‌زند. اگر آقای محقق داماد، امکان معرفت و یقین را بپذیرد، دیگر دلیلی بر پرهیز از یقین نمی‌ماند. 4⃣ پاسخ حلّی: پرهیز از اعتقاد با وجود تمایل به تفکر، معادل پرهیز از مقصد با وجود تمایل به مسیر است. توضیح: تفکر به خودی خود، مطلوب نیست؛ بلکه مسیری برای دست‌یابی به ساحل یقین است. چرا که شک و جهل، محلّ قرار نیست و روشن است که انسان به هنگام شک و جهل، تلاش می‌کند تا از طریق تفکر، به آرامش ناشی از یقین برسد. 💬 پ.ن: این موضوع را به‌تفصیل، در کتاب معنویت و دین طرح کرده‌ام. مؤسسه حکمت و فلسفه ایران، این کتاب را تجدید چاپ کرده است. 🆔 @ghafari_ir