فصل: در بيان آنكه #وهم يكى از اسباب سرايت وباست
بدان كه يكى از اسباب سرايت امراض ساريه مثل طاعون و غيره، #وهم است و #خوف و #ترس سرايت. و از اين است كه مردم #ترسناك #وهمناك در ايام وبا، زودتر به #طاعون #هلاك مىگردند. و سبب اين تأثير وهم آن است كه قوت واهمه، سلطان قوّتهاى باطنه است و بسيار تأثير از او در بدن ظاهر مىشود، چنانكه در #مثنوى به اين معنوى اشارت فرموده.
بيت لمثنوى
اى برادر! تو همين انديشهاى ما بقى تو استخوان و ريشهاى
گر بُوَد انديشه تو گُل، گلى ور بُوَد خارى، تو هيمه گلخنى
و از جمله امراضى كه از وهم پيدا مىشود، اين است كه چون كسى ترشى خورد، ديگرى را ضرس يعنى كندى دندان پيدا شود. و هم از تأثير وهم است اينكه در مثنوى بود.
بيت
ترسم اى فَصّاد! چون فصدم «1» كنى نيش را ناگاه بر ليلى زنى
و هم از تأثير وهم بوده اينكه مريدان سلطان بايزيد بسطامى در وقت سماع چون از او شنيدهاند كه «سبحانى ما أعظم شأنى و ليس فى جبّتى «2» سوى اللّه»، توهّم كفر او كردند. و هر كسى خنجرى به سلطان زده چون صباح شده، ديدهاند كه خنجرها در ايشان اثر كرده و از آن بدن ايشان جراحت گشته و بدن سلطان از اثر خنجر ايشان سالم است. و تفسير اين تأثير در اين مختصر بيان نمىتوان نمود.
چون معلوم شد كه يكى از اسباب سرايت طاعون، وهم است بايد كه آدمى در تقويت دل و دفع وهم كوشد.
رباعى
يا رب! كه مرا ز طعن طاعون برهان وز «1» شرّ وبا و كثرت خون برهان
اسباب رهاييم نكو مىدانى من چون گويم كه تو مرا چون برهان؟
🔹اگر كسى سؤال كند كه #حكما گفتهاند سبب طاعون #عفونت هوا است و اين سخن مخالف شرع است، چه در حديث آمده كه طاعون از طعن #جن بوده و از كثرت #فسق و #معصيت، خصوصا از كثرت #زنا پيدا شود، چنانكه در قوم بنى اسرائيل اوّل طاعون از زناى يك شخص پيدا شد.
🔹و جواب اين است كه پيش اهل تحقيق و تدقيق، اين دو سخن مخالفت با يكديگر ندارند. و ليكن توفيق ميان اين دو كلام موقوف بود بر دانستن معنى جن و طعن.
📚📚📚آدرس کانال :
https://eitaa.com/ghanoonfeteb
گنجينه بهارستان (نصيحت نامه سليمانى)، ج1، ص: 521
افعال و صفات و ذات جز حق را نيست در ملك خدا نيست كسى را شركت
فصل: در #علامات_وبا
چون اسباب وبا معلوم شد، علامات آن نيز معلوم بايد كرد. بدان كه #حكما گفتهاند كه بسيارى شهب در فصل خزان، #دليل_نزديكى_وباست.
🔹و شهب جمع شهاب بود و شهاب ستارهاى است كه به شكل آتش در هوا حركت كند از طرفى به طرف ديگر.
🔹و بيشتر حركت او از فوق به تحت بود و اگر از طرف راست به طرف چپ حركت كند، در همين حركت نيز از جانب فوق به تحت حركت او محسوس باشد، چنانكه مردم تخيّل كنند كه ستارهاى از آسمان به زمين ريخت.
🔹و كثرت شهب، چنانكه علامت وباست، پيش عاقل علامت آن است كه طاعون از طعن جن بود، زيرا كه شهب به قول اهل شرع، جهت رجم و دفع شياطين و جنّيان است، غير هواى غليظ را نمىسوزد. و همين هواى غليظ است كه سبب وبا و طاعون است. پس اين هواى غليظ جن باشد و سبب طاعون نيز جن باشد.
🔹و هواى غليظ چون مركّب است از عناصر اربعه، چون بدن زيد كه مركّب است از عناصر اربعه، پس اگر نفس ناطقه جنّى به او متعلق باشد، چنانكه نفس ناطقه انسى متعلق به بدن زيد است، جاى تعجب نباشد، چنانكه نفس در تعلق نفس به بدن زيد جاى تعجب نيست.
📚 #گنجينه بهارستان (نصيحت نامه سليمانى)، ج1، ص517
📚📚📚آدرس کانال :
https://eitaa.com/ghanoonfeteb