✅حكايت:
شخصى در #هرات در وقت #طاعون عام نقل هواى نتوانست كردن و جمعى تبع داشتندى، اما وجه معاش او مهيا بود و #محله جدا داشت. و درهاى محله خود را سد كرده بود و #جدوار غلبه از هند آورده بود، هر روز از آن دو سه دانگى خوردى و به هريك از تبع خود قدرى خورانيدى و غذاهاى ترش #ترياقى و اكثر اوقات نان خشك خوردندى و مداومت بوييدن #سركه و #پياز نمودندى. قريب چهار ماه از #عفونت_هوا درگذشت و خلقى بىحد #هلاك شدند و هيچيك از ايشان را وحشتى نرسيد.
و جدوار و سركه و پياز را در اين باب قوتى تمام است.
#خلاصة_التجارب_(طبع جديد)،
ص: 152
https://eitaa.com/ghanoonfeteb
✅*و بدانکه* چون در #تجربه #مخاطره بسیار است چنانچه حکیم استاد ابقراط اشاره بدان نموده
✅ زیرا که بسا است که بدون مراعات شرائط و یا غفلت موجب #هلاکت میکردد
✅بجهت آنکه میتواند بود که آن دوا از #سموم قتالۀ مطلقه باشد که بمجرد استعمال اندک آن #هلاک کرداند
✅و لهذا اطبای ما تقدم #وصیت نموده اند که #دوای که ارادۀ تجربۀ آن داشته باشند باید که پیش از تناول اولا ملاحظه #رائحه و #طعم آن نمایند اکر بوی بسیار ناخوشی و یا طعم کریهی داشته باشد بدانند که آن دوا خالی از مضرتی نخواهد بود و باحتیاط تمام آن را استعمال نمایند و نیز اگر #نفرت بسیاری از ان در طبیعت یابند البته آن را استعمال ننمایند بدون تجربه .
https://eitaa.com/ghanoonfeteb
فصل: در بيان آنكه #وهم يكى از اسباب سرايت وباست
بدان كه يكى از اسباب سرايت امراض ساريه مثل طاعون و غيره، #وهم است و #خوف و #ترس سرايت. و از اين است كه مردم #ترسناك #وهمناك در ايام وبا، زودتر به #طاعون #هلاك مىگردند. و سبب اين تأثير وهم آن است كه قوت واهمه، سلطان قوّتهاى باطنه است و بسيار تأثير از او در بدن ظاهر مىشود، چنانكه در #مثنوى به اين معنوى اشارت فرموده.
بيت لمثنوى
اى برادر! تو همين انديشهاى ما بقى تو استخوان و ريشهاى
گر بُوَد انديشه تو گُل، گلى ور بُوَد خارى، تو هيمه گلخنى
و از جمله امراضى كه از وهم پيدا مىشود، اين است كه چون كسى ترشى خورد، ديگرى را ضرس يعنى كندى دندان پيدا شود. و هم از تأثير وهم است اينكه در مثنوى بود.
بيت
ترسم اى فَصّاد! چون فصدم «1» كنى نيش را ناگاه بر ليلى زنى
و هم از تأثير وهم بوده اينكه مريدان سلطان بايزيد بسطامى در وقت سماع چون از او شنيدهاند كه «سبحانى ما أعظم شأنى و ليس فى جبّتى «2» سوى اللّه»، توهّم كفر او كردند. و هر كسى خنجرى به سلطان زده چون صباح شده، ديدهاند كه خنجرها در ايشان اثر كرده و از آن بدن ايشان جراحت گشته و بدن سلطان از اثر خنجر ايشان سالم است. و تفسير اين تأثير در اين مختصر بيان نمىتوان نمود.
چون معلوم شد كه يكى از اسباب سرايت طاعون، وهم است بايد كه آدمى در تقويت دل و دفع وهم كوشد.
رباعى
يا رب! كه مرا ز طعن طاعون برهان وز «1» شرّ وبا و كثرت خون برهان
اسباب رهاييم نكو مىدانى من چون گويم كه تو مرا چون برهان؟
🔹اگر كسى سؤال كند كه #حكما گفتهاند سبب طاعون #عفونت هوا است و اين سخن مخالف شرع است، چه در حديث آمده كه طاعون از طعن #جن بوده و از كثرت #فسق و #معصيت، خصوصا از كثرت #زنا پيدا شود، چنانكه در قوم بنى اسرائيل اوّل طاعون از زناى يك شخص پيدا شد.
🔹و جواب اين است كه پيش اهل تحقيق و تدقيق، اين دو سخن مخالفت با يكديگر ندارند. و ليكن توفيق ميان اين دو كلام موقوف بود بر دانستن معنى جن و طعن.
📚📚📚آدرس کانال :
https://eitaa.com/ghanoonfeteb