۱۹/۴
نکته ؛
احتکار در شریعت اسلامى
← حرام بودن احتکار در میان علماى اهل سنّت مورد اتفاق و اجماع است، همان گونه که در کتاب الموسوعة الفقهیة الکویتیة(۲۲) آمده است; ولى در ظاهر چنین به نظر مى رسد که فقهاى امامیه در آن اختلاف نظر دارند; گروهى آن را مکروه مى دانند و گروهى حرام و بعضى معتقدند که داراى احکام خمسه است(۲۳); ولى با دقت در ادله این اقوال روشن مى شود که نزاع لفظى است همان گونه که صاحب جواهر در پایان این بحث آورده است؛
» زیرا آن کَس که قائل به حرمت است منظورش احتکارى است که سبب ضرر و زیان توده مردم مسلمان مى شود همان گونه که در کلام امیرمؤمنان در همین فصل از عهدنامه آمده بود: «وَ ذلِکَ بابُ مُضَرَّة لِلْعامَّةِ» و همان گونه که در ذیل همین فصل اشاره به مجازات محتکران شده بود.
» آنها که مانند مرحوم محقق در شرایع و جمعى دیگر احتکار را مکروه دانسته اند ناظر به ذخیره کردن اجناسى هستند که در شرایط خاص سبب ضرر و زیانى به مردم نمى شود، بلکه قیمت ها کمى ترقى مى کند.
از جمله شواهدى که نشان مى دهد احتکار به معناى بالا حرام است اینکه فقها اتفاق نظر دارند امام المسلمین (حکومت اسلامى) حق دارد محتکر را به فروش مجبور کند که اگر احتکار مکروه باشد اجبار بر بیع معنا ندارد.
این اجبار نشان مى دهد احتکارِ حرام ناظر به مواردى است که اگر محتکر مجبور به فروش نشود مردم در تنگناى شدید براى به دست آوردن نیازهایشان گرفتار مى شوند.
😊 جالب اینکه مرحوم شیخ در مبسوط (بنا به نقل شهید ثانى در کتاب مسالک) در کتاب الاطعمة مى گوید: «هرگاه صاحب طعام (در موارد اضطرار مردم) از بذل طعام خوددارى کند مگر به زیادتر از قیمت اگر شخص مضطر قادر باشد با او مى جنگد اگر مضطر کشته شود مظلوم است و دیه او باید پرداخت شود و اگر مالک طعام کشته شود خون او هدر است و اگر قادر به جنگیدن با او نباشد یا قادر باشد و نخواهد کار به خون ریزى برسد مى تواند از طریق حیله با او وارد شود و طعام را به قیمتى که او مى گوید (هرچند بسیار زیاد) بدون قصد جدّى خریدارى کند ولى بعداً تنها قیمة المثل را بپردازد».(۲۴)
____________
پاورقی :
۱. «استوص» از ريشه «وصيت» به معناى پذيرش وصيت آمده است و به تعبير ديگر خويشتن را سفارش به چيزى کردن؛ در مقابل «أوص» که به معناى سفارش به ديگران است.
۲. «المضطرب» در اينجا به معناى تاجر سيار است که از نقطه اى به نقطه ديگر براى فروش اموال خود مسافرت مى کند. ←از ريشه «ضرب فى الارض» که يکى از معانى آن سير کردن در زمين است گرفته شده.
۳. «المترفق ببدنه» در اينجا به معناى کارگر و کسانى است که با نيروى جسمانى خود به توليد مشغولند←از ريشه «رفق» بر وزن «وفق» به معناى مدارا و همراهى کردن گرفته شده است.
۴. «المرافق» به معناى وسايل آسايش است.
۵. «جلاب» جمع جالب به معناى وارد کننده و گردآورى نماينده است.
۶. «المباعد» جمع «مبعد» به معناى نقطه دور دست است.
۷. «المطارح» جمع «مطرح» به معناى نقطه دور دست است.
۸. «بائقة» به معناى ستم کردن و ايجاد حادثه وحشتناک است← از ريشه «بُوُؤق» بر وزن «حقوق» به معناى فاسد شدن و هلاک گشتن است.
۹. «غائلة» به معناى شر← از ريشه «غَول» بر وزن «قول» است که در اصل به معناى فسادى است که به طور پنهانى در چيزى نفوذ مى کند، لذا به قتل هاى مخفى و ترور «غيله» گفته مى شود.
۱۰. «ضيق» در اينجا به معناى سخت گيرى در معامله است.
۱۱. «شُحّ» همان گونه که راغب در کتاب مفردات آورده به معناى بخل توأم با حرص است که به صورت عادت در آمده.
۱۲. «البياعات» جمع «بياعة» بر وزن «زيارة» به معناى متاع است و منظور از «تحکم در بياعات» تعيين نرخ ظالمانه براى متاع هاست.
۱۳. بحارالانوار، ج ۵۹، ص ۲۹۲.
۱۴. غررالحکم، ح ۸۲۰۵.
۱۵. کنزالعمال، ح ۴۳۹۵۸.
۱۶. «سَمْح» به معناى آسان گرفتن و سخاوت نمودن است.
۱۷. «أسْعار» جمع «سعر» بر وزن «شعر» به معناى نرخ اجناس است.
۱۸. «المُبْتاع» به معناى مشترى و خريدار است.
۱۹. من لايحضره الفقيه، ج ۳، ص ۲۶۵، ح ۳۹۵۵.
۲۰. «قارَفَ» از ريشه مقارفة به معناى نزديک شدن به چيزى يا ارتکاب عملى است.
۲۱. «نَکِّلْ بِهِ» يعنى او را کيفر ده از ريشه «تنکيل» به معناى کيفر و مجازات دادن گرفته شده است.
۲۲. الموسوعة الفقهية الکويتية، ج ۲، ص ۹۰.
۲۳. به کتاب جواهرالکلام، ج ۲۲، ص ۴۷۷ به بعد و کتاب مهذب الاحکام، ج ۱۶، ص ۳۰ به بعد مراجعه شود.
۲۴. مسالک، ج ۱۲، ص ۱۲۱.
╭────๛- - - - - ┅╮
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
❓#پرسش_و_پاسخ | ۵۷
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🤔 سؤال : چگونه بعضى گناهان، تمام كارهاى خوب انسان را از بين مىرود؟
ــــــــــــــ ــ ـــ ـ ـــ ـــ ـــ ــ ـ ــ ــ ـــ ـ ـ ـــ ـ ـــ
💬 پاسخ : اگر شخصى ٢٠ سال خدمت مفيد داشته باشد ولى فرزند كارفرماى خود را بكشد، اين عمل تمام خدمات او را از بين مىبرد.
يك بمب 💣 كه منفجر مىشود و ساختمانى فرو مىريزد، تمام زحمات انسانها را در يك لحظه از بين مىبرد.
🤬 يك ناسزا، دوستى چندين ساله را به فراموشى مىسپارد.
☠ خوردن يك قاشق سم، تمام مراقبتهاى بهداشتى چند ساله را نابود مىكند.
😴 يك لحظه خواب در هنگام رانندگى، ماشين را به درّه پرتاب مىكند.
🔪 يك لحظه فرو كردن چاقو در چشم، سبب نابينايى ساليان دراز مىشود.
آرى، برخى گناهان همچون آتش🔥، جنگل نيكىهاى انسان را سوزانده و به خاكستر تبديل مىكند. چنانكه قرآن مىفرمايد: «حَبِطَت اعمالهم»
البتّه در برابر آيات حبط، آياتى داريم كه مىفرمايد: به خاطر يك كار شايسته، بدىهاى انسان محو مىشود.
«مَن يؤمن باللّه و يَعمل صالحاً يُكفِّر عنه سيّئاته»
مثلِ كارگرى كه سالها بد كار مىكرده ولى يك لحظه وقتى وارد منزل كارفرما مىشود كودك كارفرما را مىبيند كه به استخر افتاده و در آستانۀ غرق شدن است، او را نجات مىدهد.
← اين عمل تمام بدرفتارىها وكمكارىهاى او را جبران مىكند.
چنانكه قرآن مىفرمايد: #نماز به پا داريد كه آن حسنهاى است كه بدىها و زشتىها را از بين مىبرد. «و أقمِ الصلوة... انّ الحَسنات يُذهِبنَ السَّيئات»
╭─────๛- - - 📖 ┅╮
│📚 @ghararemotalee
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
❓#پرسش_و_پاسخ | ۵۸
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🤔 سؤال : چه كنيم كه خدا را دوست داشته باشيم؟
ــــــــــــــ ــ ـــ ـ ـــ ـــ ـــ ــ ـ ــ ــ ـــ ـ ـ ـــ ـ ـــ
💬 پاسخ : محبّت در گرو توجه به #نعمت يا خدمت است.
ياد نعمتهاى خدا، علاقۀ ما را به او زياد مىكند، چه نعمتهاى عمومى و چه نعمتهاى خصوصى.
نعمتهاى عمومى از قبيل باد🌬
باران🌧
خورشيد☀️
كوهها🏔🗻⛰
گياهان🍃🌱☘
خوردنىها🍊🍐🍋🍌🍎🍏🍉🍈🍒
آشاميدنىها🧃🥤🧋
همسر🧕
فرزند👶🏻
عقل، علم 🧠
زبان👅
چشم👁👁
گوش 👂
و ساير اعضا ✋🦶👃🫁
نعمت شب🌃 و روز🌇
خواب😴 و بيدارى🙂
آزادى و قدرت انتخاب و گرايش به خوبىها و كمالات و تنفّر از بدىها كه هر كدام از اين نعمتها نباشد، زندگى بشر فلج مىشود.
راستى، اگر آب دهان🤤 ما شور يا تلخ بود، چه مىكرديم؟
اگر خداوند نعمت خواب😴 و حتى غلطيدن در خواب را دو سه روز از ما بگيرد چه مىكنيم؟
نعمتهاى خصوصى، امكانات و استعدادهايى است كه خداوند به هر يك از افراد بشر عطا كرده است و اگر انسان فكر كند مىبيند چه بسيار نعمتهايى كه در اختيار اوست و ديگران به دلايلى از آن محرومند.
آرى، #فكر كردن در نعمتهاى الهى، انسان را عاشق خدا مىگرداند و قرآن به اين امر سفارش كرده است.
«فاذكروا آلاءَ اللّه»
╭─────๛- - - 📖 ┅╮
│📚 @ghararemotalee
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
❓#پرسش_و_پاسخ | ۵۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🤔 سؤال : فلسفۀ تلخىها و ناگوارىها چيست؟
ــــــــــــــ ــ ـــ ـ ـــ ـــ ـــ ــ ـ ــ ــ ـــ ـ ـ ـــ ـ ـــ
💬 پاسخ : ناگوارىها دو گونه است:
🔻برخى به دست خود ماست
🔺 و برخى در اختيار ما نيست.
😔 بسيارى از حوادث تلخ به خاطر عدم دقت و مديريّت خودماست.
←اگر در داد و ستدها، اسناد تجارى را محكم تنظيم نكرديم و ضامن و وثيقه از طلبكار نگرفتيم و او مال ما را نداد، مقصّر خود ما هستيم.
← اگر روى حوض آب، نرده نگذاشتيم و كودك در آن افتاد🤕 و غرق شد، مقصّر خود ما هستيم.
🤒🤧 اگر مراعات بهداشت، قوانين رانندگى🚦 و آداب اجتماعى را نكرديم و گرفتار امراض و تصادفات🚧 و تحقيرها شديم، مقصّر خود ما هستيم.
🖲 و امّا دستۀ دوم، دلايل متعدّدى دارد:
✓ سختىها، سبب رشد و تكاپوى انسان است.
✓ پيشرفت و رشد علوم، در سايۀ رفع نياز و برطرف كردن مشكلات حاصل شده است.
✓ حوادث تلخ، كفّارۀ بسيارى از لغزشهاست.
✓ حوادث تلخ، سبب تنظيم روحيّات مردم است.
✨ پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمودند: اگر براى انسان سه چيز: مرض، مرگ و فقر نبود، غرور انسان شكسته نمىشد و انسان در مقابل هيچ چيز سر فرونمىآورد. « لولا ثلاثة فى ابن آدم ما طَأطأ رأسه شىء المرض و الموت و الفقر»
✓ حوادث تلخ، كمالات انسان را شكوفا مىكند.
←آنكه گرفتار شده، با صبر و پايدارى رشد مىكند و آنكه در رفاه است و براى نجات مردم تلاش مىكند، با ايثار و از خودگذشتگى رشد مىكند.
╭─────๛- - - 📖 ┅╮
│📚 @ghararemotalee
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
❓#پرسش_و_پاسخ | ۶۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🤔 سؤال : چرا بعضى دانشمندان با اينكه عمر خود را در راه شناخت پديدهها گذراندهاند، به خدا ايمان نمىآورند؟
ــــــــــــــ ــ ـــ ـ ـــ ـــ ـــ ــ ـ ــ ــ ـــ ـ ـ ـــ ـ ـــ
💬 پاسخ : خداپرستى مربوط به #ارادۀ انسان است، نه #علم انسان.
🪚 نجّارى كه دائماً نردبان مىسازد از هيچ كدام بالا نمىرود؛ زيرا قصد بالا رفتن ندارد.
🪡 سوزن كه براى همه لباس مىدوزد، خودش لباسى ندارد.
🪞 آئينه فروش دائماً در ميان آئينههاى مغازه خود مىچرخد، ولى ممكن است حتى يقۀ خود را صاف نكند، ولى عابرين با نگاه به يكى از آينهها، سر و صورت خود را مرتّب مىكنند.
🔬 بسيارى از دانشمندان نيز پديدهها را شناختهاند؛ امّا قصد شناخت پديد آورنده را نداشتهاند.
╭─────๛- - - 📖 ┅╮
│📚 @ghararemotalee
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
Palestine-1402-07-25.pdf
751.1K
📕 جزوهی «طوفانالاقصی؛ فلسطین»
⁉️شبهات و سؤالها...
┅───────────
🤲 اللّٰهم عجّل لولیّک الفرج
💔 #غزه | #فلسطین 🇵🇸
✌️ #طوفان_الأقصى
╭─────๛- - - 📖 ┅╮
│📚 @ghararemotalee
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
13.27M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 چگونه اسرائیل شکل گرفت
چرا علمای شیعه دشمن اول جهان اسلام را اسرائیل می دانند و احساس خطر می کنند
🎙 #شهید_مطهری
┅───────────
🤲 اللّٰهم عجّل لولیّک الفرج
💔 #فلسطین 🇵🇸
✌️ #طوفان_الأقصى
╭────๛- - - - - ┅╮
│📱 @Mabaheeth
╰───────────