فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎼آیات "١٧" تا "٣٢" سوره #طه_
👤قاری : استاد صدیق منشاوی_
❇️لطفاً ویدیوی پیوست را نیز استماع فرمایید.
📌چه زیباست تقلیدی کار شود...
@gooorrrran
🎼⚜🎼⚜🎼⚜🎼⚜🎼⚜🎼⚜🎼
🌾💐🌷🌹🥀🌻🍁
سه چیز است که اگر انسان از شر آن در امان بماند
از بسیاری از آفات اخلاقی درامان است
#زبان
#شکم
#شهوت_جنسی
🌻🥀🍁🌻🥀🍁
احزاب ۳۵
@gooorrrran
خرید و فروش، رهن و رهن و اجاره ملک، زمین، خانه و ویلا،
خرید و فروش اتومبیل در خدمت دوستان هستیم
👇👇👇👇
https://eitaa.com/joinchat/99156169Cf07372687e
09153004098 علیرضازارع ♦️
🕋
#اوّلین_کلید_لحجه_عرب
#صحیح_اَدا_نمودن_حرکات :کوتاه و کشیده🍃🌺🍃
فرامایشات استاد : محسن موسوی بلده
برای درست شدن فتحه های فارسی کمی کسره و ضمه باید مخلوط فتحه شود تا عربی گردد .بنظر می رسد ضمه هم درآن است تا فتحه عرب دربیاید و همچنین بنظر می رسد در کسره عرب هم ضمه قاطی آن است .
خداوند انسانهای دنیا را با زبانهای متفاوت با این ۳ حرکت خلق کرد.فتحه و ضمه و کسره چه کشیده و چه کوتاه .
فقط لهجه هاست که مختلف است. ولهجه درصد این حرکات است . من فکر می کنم در هر لهجه و هر زبانی فتحه آن آلیاژی است ازآن فتحه به اضافه دوحرکت دیگر ،یعنی فتحه هر زبانی در هرجای دنیا با کسره و ضمه آن آمیخته شده ، فقط نمیدانیم چه مقدار درآن مخلوط است .مثلا در یک زبان ۹۹درصد فتحه و یک درصد کسره و ضمه آن صفر باشد .فرانسوی ها یک نوع او دارند که با درصد بالایی از (ای) قاطی است .دزفولی ها هم در ایران همچین حالتی دارند.
امروزه قاری های ما از نظر فنی باید برای ارتقا تلاوت به لهجه و تجوید باید این باشد که چقدر و چگونه می توانیم به یک قاری مصری نزدیک شویم. بنظر می رسد حلقه مفقودی تلاوت قاری های ایرانی لهجه و حرکت باشد .پس فتحه آلیاژی است از خود آن حرکت به اضافه درصدی از دوحرکت دیگر.
در جایی خواندم که #آواشناسان ۵۰ نوع حرکت فتحه کوتاه شناسایی کرده اند.البته به این معنی نیست که بیشتر نتوانیم پیدا کنیم.برای همین هم بین خود مصری ها چندین نوع فتحه وجود دارد و این صحبتها برای این است که از این به بعد موقع گوش دادن به حرکات و تلفظ آن دقت کنید.سپس با بیان آن و بعد ضبط آن پی به خطا و صحیح آن ببریم بروش آزمون وخطا.
#صوتی...
#اوّلین_کلید_لحجه_عرب
💠سوّمین جلسه دُرُوس کتاب تجوید مقدماتی
💐به علت #شاخص_بودن این درس در قرائت
✅نظر محترمتان در ادامه فرمایشات استاد
#به چند مثال دیگر:
#توجه: 🍃 بَرادَر بابا #هرگز فتحه هر چقدر هم کشیده شود الف نمی شود و بلعکس الف در عبارت بابا هر چقدر کم کشیده شود فتحه نمی شود / #باغات = #هر دو الف به سمت آ👆⬆️ = باغ ها / و این قانون در گویش فارسی ما ثابت است هم در مورد اُ او / اِ ای نیز 🍃
🌸تفاوت کیفی= کیفیّت🌸
#امّا_چنانکه قبلاً در دروس روخوانی عرض شد که در لحجه عرب الف تابع حرف ما قبل است.
#مثال / طه= طا ⬆️ آ _ امّا #ها ↗️
#مثال: عبارت بَرَزُو بَارِزُو🍃مثل هم /تفاوت در میزان کشش فقط🍃 #حرف بَ بَا ↗️
#صَبَرَ َ صَابِرُوا 💧مثل هم تفاوت در میزان کشش فقط💧 #حرف صَ صَا ⬆️
#این قانون نیز در #ضمه و واو مدّی
و#همچنین در #کسره ویای مدی #ثابت است
🍃تفاوت کمّی= #کمیّت🍃
#وجه_تشابه : در زبان و گویش فارسی ⭐️حرکات بلند دو برابر حرکات کوتاه
در لحجه عرب نیز حرکات #بلند دو برابر حرکات کوتاه ⭐️= #کمیّت
#توجه: امّا در لحجه عرب: بلعکس حرکات کوتاه نصف حرکات بلند =
واین قانون در مورد تمامی حرکات کوتاه و بلند / َ ِ ُ / َا او ایی #ثابت_هست =تفاوت در میزان کشش =کمیّت...
#همراه_با_صوت
🌸🌷🌸🌷🌸🌷🌸
🌷
🌸
#وقف و علائم آن👇👇
انواع وقف و علائم وقف در تلاوت قرآن
#وقف_به_معنی_قطع_کردن_صوت_تجدید_نفس در هنگام تلاوت قرآن است
#وقف انواع مختلفی دارد و شامل وقف در پایان آیات و وقف در پایان کلمات می باشد.
همه ما کم و بیش اهل خواندن قرآن هستیم. یکی از ضروریاتی که زمان تلاوت قرآن باید بلد باشیم علائم وقفی است که در رسم الخط های قرآن وجود دارد. برای این که با انواع وقف و علائم آن آشنا بشوید با ستاره همراه باشید.
❓#وقف_چیست؟
وقف در لغت یعنی حبس کردن و حرکت نکردن و در علم قرائت قرآن به معنی قطع صوت در حین قرائت، همراه با تجدید نفس و سپس ادامه قرائت می باشد.
♻️انواع وقف در آیات
دو نوع وقف در حین قرائت وجود دارد:
🚫وقف اضطراری:
این وقف زمانی است که قاری به دلیل اتمام نفس، عطسه، سرفه، فراموشی آیه و... مجبور به وقف می شود و چاره ای جز وقف ندارد.
⛔️وقف اختیاری:
🔴مهمترین علائم وقف در آیات
در هنگام تلاوت قرآن به علائمی بر می خوریم که هر کدام معنی و مفهوم خاصی را در وقف کردن دارند. بعضی از مهمترین علائم وقف عبارتند از:
🔸«م»
وقف لازم #در قرآن بر خطّ عثمان طا ها #میم وقف به سمت جلو ⬅️ کشیده که وقف کردن الزامی است و اگر وقف نکنیم ممکن است مفهوم جمله تغییر کند.
🔸«قف»
باید وقف کنید اما اگر وصل هم کردید اشکالی ندارد.
🔸 «صل»
می توانید وقف کنید اما اگر وقف نکنید بهتر است.
🔸 «ط»
وقف مطلق
باید وقف کنید زیرا موضوع بحث تمام شده است.
🔸 «ج»
وقف جایز
هم می توانید وقف کنید و هم می توانید ادامه بدهید.
🔸«ص» و «جه»
وقف مرخص
چون جمله طولانی بوده و احتمال کم آوردن نفس وجود دارد اجازه دارید که وقف کنید و دوباره از جای مناسب شروع به قرائت کنید.
🔸«لا»
وقف ممنوع
اجازه ندارید که وقف کنید و اگر مجبور به وقف شدید باید برگردید و دوباره به صورت متصل بخوانید. اگر این علامت وقف در انتهای ایه باشد می توانید وقف کنید.
🔸 «قلی»
اگر وقف کنید بهتر از ادامه دادن است.
🔸«صلی» و «ز»
اگر ادامه بدهید بهتر از وقف کردن است.
«:.»🔸
وقف معانقه یا مراقبه
این سه نقطه اگر روی دو کلمه نزدیک به هم قرار داده شود شما فقط بر یکی از دو کلمه می توانید وقف کنید.
🔸«س»
سکت
نوعی وقف که زمان توقف آن بسیار کوتاه است.
🔸«قفه»
به معنای سکت طولانی است
♻️انواع وقف در کلمات
وقف در کلمات بستگی به آخرین حرف آن کلمه دارد و به انواع زیر تقسیم می شود:
🔹وقف بدون تغییر:
اگر حرف آخر کلمه ساکن یا یکی از حروف مدی باشد هنگام وقف هیچ تغییری نمی کند و به همان صورت وقف می شود. مانند: اَمْ مَنْ خَلَقْنَا، وَ ادْخُلِی جَنَّتِی، وَ لَاُ تُسْرِفُواْ
🔹وقف به ابدال:
در دو مورد وقف به ابدال می شود:
۱. اگر حرف آخر «تاء تانیث» متحرک باشد در هنگام وقف به «هاء ساکن» تبدیل می شود. مثل: لُمَزَةٍ = لُمَزَهْ
۲. اگر حرف آخر تنوین نصب ( ً ) داشته باشد در هنگام وقف به «الف مدی» تبدیل می شود. مثل: کِتَابًا = کِتَابَا
🔹وقف به اسکان:
اگر حرف آخر کلمه متحرک باشد یا تنوین جر یا رفع ( ٍ یا ٌ ) داشته باشد هنگام وقف حرف آخر ساکن می شود. مثل: عَذَابٌ اَلِیمٌ = عَذَابٌ اَلِیمْ یا عَلَّمَ بِالْقَلَمِ = عَلَّمَ بّالْقَلمْ
یادتان باشد اگر حرف آخر کلمه تشدید داشت در هنگام وقف ساکن می شود اما باید با تشدید خوانده شود. مثل: فَطَلٌّ = فَطَلّْ= #محکم و با شدّت و توجه داشته باشیم حرف تشدید دار باز نشود و حرف دو بار تکرار نشود #بسیار_مهمّ
همچنین اگر در آخر کلمه «واو مفتوح ما قبل مضموم» یا «یاء مفتوح ماقبل مکسور» داشتیم در هنگام وقف تبدیل به «واو مدی» و «یاء مدی» می شود. مثل: هُوَ = هُوْ یا هِیَ = هِیْ
🔚 🔚
🌸
🌸🌷🍃🌸🌷🌸🌷🌸
🌺 درس اول صوت ( بهداشت حنجره ):
یکی از شروط داشتن صدایی رسا و بدون خش، داشتن حلق، دهان و حنجرهای سالم
و بدون تورم و آلودگی میباشد. لذا برای رسیدن به صوت مناسب اولین کار پاک و تمیز
نگهداشتن دهان ، حلق و حنجره است.
برای اداء حروف نیاز به تمام دندانها داریم . پس در اولین قدم ، هیچگاه مسواک زدن ،
استفاده از نخ دندان و دهان شویه مناسب را تعطیل نکنید. لازم به ذکر است که از
گذشتههای دور آب نمک رقیق بهترین دهان شویه و جوشانده پونه برای رفع
عفونت و کمی برگ ترخون که جویده و بلعیده میشود برای رفع گرفتگی و تورم گلو
بکار میرفته است.🌺
☘درس اول لحن ( از چه کسی تقلید کنیم؟ ):
برای شروع لازم است همه ما باور داشته باشیم که تلاوت قرآن نیز فنون
خاص خود را دارد و بدون مهارت در فنون مذکور نمیتوان پیشرفتی حاصل
نمود.
اگر کسی بخواهد قرآنی زیبا بنویسد میبایست با فنون خطاطی آشنا
باشد و بداند کجا از تمام قلم و کجا از نصف و در چه موارد از نیش قلم
استفاده کند. اگر شخص فنون خط را نشناسد و شروع به نوشتن قرآن
کند انشاء الله اجر خود را خواهد داشت ولی قرآن وی زیبا نخواهد بود و
کمتر کسی رغبت به خواندن آن خواهد کرد.
در تلاوت نیز نیاز به فراگیری و آموختن فنون ضروری است.
در مرحله نخست اساتید گرامی، تقلید محض از اساتید گذشته را توصیه
مینمایند. پس نیاز است با توجه به صدای هنرجوی مبتدی استادی را
برای این تقلید توصیه نمود و تلاوتهای ساده آن استاد را برایش در نظر گرفت
کسانیکه صدای بم و نفس کم دارند ، معمولاً مقلد استاد سعید المسلم
و هنرجویانی که صدای بم و نفس بیشتری دارند از استاد شحات محمد انور
تقلید خواهند کرد.
کودکان و نوجوانان دارای صدای نازک ، با هر نفسی ، به تقلید از استاد
عبدالباسط ترغیب میگردند. البته بدون اوج خوانی
جوانان و افرادی که صدای نازک و نفس بلند دارند بهتر است از استاد طه
الفشنی و همان افراد اگر نفس کمی دارند از تلاوتهای استاد حصان بهره
خواهند گرفت.
اینجانب در مرحله مقدماتی تقلید از استاد منشاوی که تلاوتی پرقدرت
و نیازمند اوجهای بلند میباشد را توصیه نمیکنم. زیرا ممکن است به
حنجره مبتدیان آسیب رسیده و دارای خش مضمن گردد. همچنین استاد
کامل یوسف برای مبتدیانی که هنوز انعطاف تارهای صوتی آنها کامل
نشده، اکیداً لازم نمیدانم.☘
🌺درس دوم صوت ( از چه غذاهایی قبل از تلاوت پرهیز کنیم و چه غذاهایی برای صدای ما مفید است ؟) :
برخی غذاها انعطاف و قدرت تحریر را کم میکند. این غذاها شامل غذاهای چرب، برخی ادویهها مثل فلفل و زرد چوبه و آجیلهایی که در اصطلاح، آنها را بوداده اند است، مثل تخمه آفتاب گردان و ذرت بوداده.
حداقل سه ساعت قبل از تلاوت غذای خود را میل کرده باشید و نیم ساعت قبل از تلاوت حتماً به دستشویی بروید تا رودههای شما سبک گردد. در بین شکم و قفسه سینه یک پردهی محکم به نام دیافراگم وجود دارد که در زمان دم و بازدم به سمت شکم رفته و بازمیگردد. حال اگر رودهها و معده شما انباشته باشد، این پرده تحرک کافی نداشته و نفس شما کم میشود. ( در مورد عملکرد دیافراگم در جلسات بعد و در مباحث تنفس شکمی بیشتر توضیح خواهیم داد ) .
تا یک ربع قبل از تلاوت نوشیدنی و گرداندن آب در دهان موجب زدودن ذرات غذا از حلق و دهان و جلوگیری از سرفه شما در هنگام تلاوت میشود.
در حین قرائت نباید اجازه دهید استرس شما باعث نوشیدن زیاد آب گردد. چرا که خارج شدن ناگهانی هوا از دهانتان در حین تلاوت ، کل قرائت شما را خراب میکند.
در روزهایی که تلاوت خواهید نمود برای وعدههای غذایی از غذاهای سبک استفاده کنید. مانند سوپ گردن مرغ یا بوقلمون، کته و ماست شیرین، فرنی بدون کاکائو و ساده ، شیر برنجی که در آن قدری زیره سبز ریخته باشید . لطفاً در مصرف زیاد آنها جانب احتیاط را نگه دارید تا تنفس شکمی لازم را داشته باشید. در ضمن مصرف زیاد گوشت مرغ موجب خشکی دهان میشود و شما در حین قرائت آب زیادی مصرف خواهید کرد که این کار اشتباه است.
در طول هفته از خوردن چای سیاه بپرهیزید و به جای آن از دمنوشهایی مثل گل گاوزبان ، پونه و یا گل ختمی استفاده کنید.
مصرف سبزی خوردن و سیر دو ساعت قبل از تلاوت به نفسگیری شما کمک میکند. ولی مصرف زیاد « سیر ماست » موجب سرفههای خشک میگردد. بنابراین بهتر است از سیر پخته در غذا استفاده شود. بجای غذاهای سرخ کرده از غذاهای پخته مانند قرمه سبزی و آبگوشت کم جرب استفاده کنید تا گلوی شما آزرده نگردد.🌺
ارادتمند - ادهمی
☘درس دوم لحن ( آیا دانستن معنای آیات به شکل گیری آهنگ تلاوت کمک خواهد کرد؟ ) :
در بین قراء شهیر و بلند مرتبه، اکثر آنها به اتفاق حفظ آیات را مفید برای تلاوت میدانند. و در بین قراء غیر عرب زبان جمله آنها تفحص در معنای آیات مورد تلاوت را در آهنگ انتخابی دخیل دانستهاند.
حفظ آیات جدای از روان بودن تلاوت و جلوگیری از اشتباه اعرابی و تپق زدن موجب نفسگیری بهتر و بازدم مناسب و نشستن راحت تری میگردد. کسانی که حافظ قرآن نیستند و از روی آیات تلاوت میکنند ، همواره بگونهای مینشینند که مسلط به صفحات قرآن باشند و این کار موجب خمیدگی کمی در گردن رو بجلو و بسته شدن مختصر آن و از دست دادن انعطاف تارهای صوتی میگردد. و از آنجایی که نیاز به تسلط بر صفحات و دید مناسب آنها ایجاب میکند که قدری به جلو خم شوند تا بهتر ببینند، تحرک دیافراگم و حجم نفس آنها نیز کم میشود.
حفظ آیات همراه با دقت در معنای آیات حفظ شده ، باعث استفاده مفید از سکتها و آکسانهای معنادار را فراهم میآورد. و فنونی مانند قرینه سازی ( آهنگهای شبیه هم و پشت سر هم ) و تسهیل ها و رمل زدن قابل درک میشود. و اینجاست که میگوییم تجوید و نغمه در خدمت القاء معنای قرآن کریم قرار گرفته است☘
ارادتمند - ادهمی
🌾🌺🌾🌺🌾🌺🌾🌺🌾
🔰«بسم اللّه الرّحمن الرّحیم»🔰
💠 #توضیحات_اولیه_درباره_ترتیل :
🔶ترتیل خوانی یکی از هنرهای زیبا و پُرطرفدار تلاوت قرآن به شمار میرود و اساتید بسیاری از کشورهای مختلف دارای این هنر هستند و هر کدام در سبکهای گوناگون، این هنر قرآنی را به اجراء درآوردهاند و به حق میتوان گفت برخی از این قاریان، در اوج حُسن و زیبایی و در نهایت دلنشینی هنرنمایی کردهاند. از جمله این اساتید میتوان به استاد محمود خلیل الحُصری و استاد محمد صدّیق منشاوی اشاره کرد که تلاوتشان از پایههای فنّ ترتیل محسوب میشود و استاد شهریار پرهیزگار هم که شهریار مُلک ترتیل خوانی قرآن کریم لقب گرفته و تلاوت زیبایش الگوی بسیاری از کودکان و نوجوانان ایرانی و حتی غیر ایرانی است.
🔷قرآن کریم در سوره مبارکه مزمّل میفرماید : «وَ رَتِّلِ القُرآنَ تَرتیلاً» - و قرآن را با دقّت و تأمّل بخوان.
در این آیه شریفه لفظ «ترتیل» آمده است ولی این ترتیل آن معنایی نیست که ما همیشه برای فنّ ترتیل خوانی قرآن کریم استفاده میکنیم. اینجا ترتیل به معنای تأمّل در محتوا و معنای قرآن و همچنین رعایت نظم و ترتیب در ادای کلمات و متن قرآن است.
امّا لفظ درست آن چیست؟
کارشناسان، تلاوت قرآن کریم را از نظر سرعت تلاوت به سه قسم تقسیم نمودهاند :
⚜1. تحدیر یا حَدْر (سریع خوانی)
⚜2.تدویر (سرعت متوسط یا همان ترتیل که در اصطلاح عامه متداول شده است)
⚜3.تحقیق (سرعت آرام یا همان تلاوت مجلسی و قرائت که در اصطلاح عامه مشهور است)
•┈┈••✾•🍃🌺🍃•✾••┈┈•
پس با توجه به تقسیم بندی فوق، باید گفت که استعمال لفظ «ترتیل» برای سرعت متوسط تلاوت، درست نیست و باید لفظ «تدویر» استفاده شود، ولی چون در اصطلاح عامه، لفظ «ترتیل» شهرت دارد و زیاد استفاده میشود ما نیز در این کانال از همین لفظ استفاده خواهیم کرد
•┈┈••✾•🍃🌺🍃•✾••┈┈•
💠 معروف ترین و محبوب ترین قاریانی که ترتیل خوانده اند
اساتید و قاریان زیادی تا به حال به خواندن ترتیل پرداختهاند و چه بصورت استودیویی و چه در محفل قرآنی تلاوت داشتهاند. ولی معروفترین و محبوب ترین آنها بدین شرح هستند :
💐استاد محمود خلیل الحُصری
🍃استاد محمد صدّیق منشاوی
💐استاد مصطفی اسماعیل
🍃استاد شحات محمد انور
💐استاد عبدالباسط محمد عبدالصّمد
🍃استاد شهریار پرهیزگار
💐 استاد کریم منصوری
🍃استاد محمدحسین سبزعلی
💐 استاد محمد حسین سعیدیان
🍃استاد عباس امام جمعه
💐استاد مهدی صیّاف زاده
🍃استاد محمد جبریل
💐استاد سعد الغامدی
🍃شیخ عبدالرّحمن سُدیس
گروه بین المللی آموزش قرآن کریم
و از ترتیل خوانان جدیدی که اخیراً مشهور شدهاند میتوان به این افراد اشاره کرد :
🥀 ابوبکر شاطری
🥀 ماهر المعقیلی
🥀 راشد العفاسی
🥀 احمد سعود (قاری نوجوان بحرینی)
و ..
🦋🌷📖🦋🌷📖🌷🦋🌷
آموزش #تجوید #سطح 1
1️⃣ درس اول : تجوید والفبای عربی
💠 معناى تجوید
📝 تـجـویـد در لغـت ، مـتـرادف بـا کلمه (تحسین ) به معناى (نیکو گردانیدن ) است و در اصطلاح ، عبارت است از قواعد و دستورهاى صحیح اداء کردن حروف از نظر مخارج،صفات واحکام آن.
🔮فایده تجوید
بـا رعـایت قواعد تجوید، قرآن همان گونه که در آغاز اسلام خوانده و شنیده مى شد، قرائت مى گـردد و در نـتـیـجـه ، قرآن از تغییر و تحریف ، محفوظ مانده ، آهنگ زیبا و دلنشین آن نیز از بین
نمى رود.
🔮الفباى عربى
هر حرفى داراى شکل ، اسم و تلفّظى خاص مى باشد.
📝در روخـوانى قرآن با شکلها و اسمهاى حروف آشنا شدید. در اینجا به یارى خداوند رحـمـان ، بـا نـحـوه تـلفـّظ حـروف عـربـى آشـنـا خـواهـیـد شـد.
🖊 قبل از توضیح آنها به بررسى چند مطلب که بى ارتباط با شکلها و اسمهاى حروف نیست مى پردازیم :
💠 اقسام الف)
الف در زبان عرب بر دو قسم است :
🌼 1-الف حرکت ناپذیر
🍃 2 ـ الف حرکت پذیر
1 ـ🌼 الف حرکت ناپذیر: بعد از حرف مفتوح قرار مى گیرد و باعث مى شود که مدّ و کشش صداى فتحه آن حرف ، دو برابر شود از این رو، به آن
(الف مدّى ) مى گویند،
🌱 مانند:👇
کَانَ ـ دَعَا ـ عَلاَ مَاتٍ
🌼2 ـ الف حـرکـت پـذیـر:
هـمـان هـمـزه (ء) اسـت کـه در مـورد چگونگى کتابت آن به کتاب (آموزش روخوانى قرآن کریم ) سطح 2، ص 33 ـ 34 مراجعه شود.
✳️تعداد الفباى عربى
برخى تعداد الفباى عربى را 28 حرف و بعضى دیگر 29 حرف مى دانند.
اخـتـلاف بـر سـر (الف مـدّى ) اسـت . عـدّه اى آن را یـک حـرف مستقل
مى دانند و بعضى دیگر بر این
عقیده اند که (الف مدّى ) تنها یک صداى کشیده مانند (واو و یاء مدّى ) مى باشد و حرف مستقلى به حساب نمى آید.
✅ همزه وصل و همزه قطع
تـلفـّظ کـلمـاتـى کـه ابـتـداى آنها ساکن باشد مشکل و یا غیر ممکن است . براى سهولت و امکان پـذیـر شـدن تـلفـّظ چـنـیـن کـلمـاتـى از الفـى بـه نـام
(هـمـزه وصل ) کمک گرفته مى شود.
همزه وصل در ابتداى کلمه ،
خوانده مى شود ولى در وسط کلام ، خوانده نمى شود،
🌷👇مانند:
اُدْخُلُوا ـ یا قَوْمِ ادْخُلُوا
در مـقـابـل هـمـزه وصـل ، همزه دیگرى است به نام همزه قطع که در ابتدا و وسط کلام خوانده مى شود ، مانند:
اَرْسَلْنا ـ لَقَدْ اَرْسَلْنا
چگونگى خواندن همزه وصل در ابتداى کلمه ها
همزه وصل در آغاز فعل و اسم و حرف مى آید.
در حروف : همزه (ال ) تعریف همیشه مفتوح مى باشد، مانند:
الشَّمْس ، الْقَمَر که خوانده مى شوند: اَلشَّمْس ، اَلْقَمَر
در اسمها: همیشه مکسور مى باشد، مانند:
ابْن ، اسْم که خوانده مى شوند: اِبْن ، اِسْم
در افـعـال : بـا تـوجـّه به دوّمین حرف بعد از همزه ، اگر مفتوح یا مکسور بود با کسره و اگر مضموم بود با ضمّه خوانده مى شود، مانند:
افْتَحْ، اضْرِبْ، انْصُرْ که خوانده مى شوند: اِفْتَحْ، اِضْرِبْ، اُنْصُرْ
چگونگى علامت گذارى همزه قطع و وصل در قرآنها
در بـعـضـى از قـرآنها براى راهنمایى قارى ، روى الف همزه قطع ، همزه (اء) و روى الف همزه وصل ، صاد کوچکى (ا) قرار داده اند؛ مانند
(اءَتَى اءَمْرُ اللّهِ)
در بـعـضـى از قـرآنـهـاى دیـگـر الف هـمـزه قـطـع را بـا حـرکـت و عـلامـت مطـربوطه و الف همزه وصل را بدون علامت نوشته اند،
مانند:👇
(اَتى اَمْرُ اللّهِ)
🌴 پایان درس اول 🌴
✅ادامه دارد
🌸🍃 گروه بین المللی آموزش قرآن کریم 💕
🌻🌴🌻🌴🌻🌴🌻🌴🌻
•┈┈••✾•🍃🌺🍃•✾••┈┈•
🌷آموزش #تجوید_سطح1
2️⃣ #درس_دوم : تلفظ حروف عربی
✅ تلفظ حروف عربی
🔮لازم به توضیح است که براى تلفّظ صحیح حروف هنگام تلاوت قرآن ، دانستن و به کـاربـردن مـخـارج و صـفـات حـروف ، ضـرورى اسـت (مـخـارج حـروف ؛ یـعـنـى ، مـحـل تـلفّظ حروف ؛ و صفات حروف یعنى کیفیّتها و حالات مختلفى که در تلفّظ حروف پدید مـى آید، مانند سختى و سستى ، روانى و کندى ، بلندى و آهستگى و ...) بـسـیـارى از حروف عربى تقریباً به همان شکل فارسى تلفّظ مى شوند و نیازى به آموزش نـدارد و تـنـها ده حرف (ثاء، حاء، ذال ، صاد، ضاد، طاء، ظاء، عین ، غین ، واو) در زبان عربى ، تلفّظ آنها به گونه دیگرى است که به شرح آن مى پردازیم .
✍لازم به یادآورى است که ترتیب زیر به جهت سهولت در فراگیرى انتخاب شده است .
✍حرف واو : در اداى حرف (واو) لبها بدون برخورد با دندانها به حالت غنچه در مى آید و این حرف از میان دو لب تلفّظ مى شود.
📝تمرین :بـَلَوْنـاهـُمْ ـ اَوْجـَفـْتـُمْ ـ تـَوْبَتُهُمْ ـ لاتَوْجَلْ ـ قَوْمى ـ یَوْمِهِمْ ـ وَجَدَها ـ یاوَیْلَنا ـ وَجْهَها ـ وارِدُها ـ وارِدَهـُمْ ـ والِدَتـى ـ وِزْرَ اُخـْرى ـ شـاوِرْهـُمْ ـ تـُوَسـْوِسُ ـ تـَاْویـلِ ـ نـُسَوّیکُمْـ تَسْتَوى ـ وُفِّیَتْ ـ وُجُوهَکُمْ ـ وُجْدِکُمْ ـ تَلْوُوا ـ داوُودَ ـ وُورِىَ ـ اَوَّلینَ ـ قُوَّتِکُمْ ـ اَوَّبى ـ فَسَوّى ـ لَوَّوْا ـ تَزَوَّدُوا.
✍حرف حاء: این حرف در فارسى به شکل (هـاء) تـلفّظ مى شود. براى تلفّظ صحیح آن کافى است آن را از وسط حلق و با فشردگى ، ادا کنیم تا با حرف (هاء) اشتباه نشود.
📝تمرین :اُهِلَّ اُحِلَّ- اَحـْسِنْ ـ فَاحْکُمْ ـ یُحْیى ـ مَحْیاهُمْ ـ تَحْتِهِمْ ـ اِحْتَرَقَتْ ـ حَرَّمَها ـ حَسِبُوا ـ حَسیسَها ـ یُحاسِبْکُمْ ـ تـَحاوُرَکُما ـ دَحیها ـ رَحِمَ ـ حِسابُهُمْ ـ تَحِیَّتُهُمْ ـ حیتانُهُمْ ـ نُوحیها ـ یَحیقُ ـ حُرِّمَتْ ـ حُلُّوا ـ حُنَفآءُ ـ مُفْلِحُونَ ـ یَحُولُ ـ یُسَبِّحُونَ ـ اَلرَّحْمنِ الرَّحیمِ ـ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ ـاَوْحى لَها.
🦋 بـعـد از فـراگـیـرى تـلفظ صحیح حرف (حاء)، باید مراقب بود حرف (هاء) مانند آن ادا نشود، زیرا (هاء) در زبان عربى همانند تلفظ فارسى آن است .
✍حرف عین: ایـن حـرف در فـارسـى بـصـورت (هـمـزه ) تـلفـّظ مـى شـود. حال به تفاوت این دو در عربى توجّه فرمایید:
🔮(هـمـزه ) ساده گفته مى شود و هنگام سکون صدا در آن قطع مى گردد ولى حرف (عین ) از وسط حلق ، ادا شده و هنگام سکون صدا در آن تقریباً قطع نمى شود.
📝تمرین :اَجَل عَجَل- ًاَمین عَمین- یَاْلَمُونَ یَعْلَمُونَ- اَعـْلى ـ فـَاعـْلَمْ ـ نـِعـْمَ ـ اِعـْلَمـُوا ـ یُعْجِبُکَ ـ یَسْتَعْجِلُونَ ـ مَعَکُمْ ـ عَلَیْهِمْ ـ یَفْعَلُونَ ـ مَعایِشَ ـ عـالِیـَهـُمْ ـ تـَعـالى ـ عـِلْمـاً ـ فـاعِلُونَ ـ اَلْعِزَّةَ ـ مَعیشَتُهُمْ ـ فَاَعینُونى ـ نُعیدُها ـ عُلَمآءُ ـ عُقْباها ـ عُلِّمْنا ـ تَعُولُوا ـ عُوقِبْتُمْ ـ یَعُودُونَ ـ فَعّالٌ ـ سُعِّرَتْ ـ یَدُعُّ الْیَتیمَ ـ لااَعْبُدُ م ا تَعْبُدُونَ
✍حرف غین: غـیـن و قـاف در فـارسـى ، مـثـل هـم تـلفـّظ مـى شـونـد، حال به نحوه اداى هر یک در زبان عربى ، دقّت کنید.
✍حرف (قاف ) به کمک زبان کوچک و با شدّت و سختى گفته مى شود بطورى که صوت ، قطع مى گردد، ولى حرف (غین ) از انتهاى حلق و با سستى تلفّظ شده و صدا در آن کشیده مى شود، همچنین حرف (غین ) باید درشت ادا شود.
📝تمرین :نَغْفِرْ ـ یَغْلى ـ اَفْرِغْ ـ اُغْشِیَتْ ـ یُغْنیهِمْ ـ فَاسْتَغْفَرَ ـ تَغَشّها ـ غَیْرى ـ غَنِمْتُمْ ـ اَلْغافِرینَ ـ وَالْمَغارِبِ ـ فِى الْغارِ ـ غِلٍّ ـ غِسْلینٍ ـ بُغِىَ ـ اَبْغیکُمْ ـ فَالْمُغیراتِ ـ غُفْرانَکَ ـ یَنْزَغُ ـ غُلِبَتْ ـ غُدُوُّها ـ یَبْغُونَ ـ لُغُوبٌ ـ اَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ اَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ
✍حرف ثاء: ایـن حرف در فارسى مثل (سین ) تلفّظ مى شود. براى تلفّظ صحیح این حرف ، باید آن را از سر زبان و سر دندانهاى پیشین بالا و به حالت دمیدگى ادا کرد.
تلفّظ
📝تمرین :مـَثـْواکـُمْ ـ فـَاثـْبـُتـُوا ـ یـَثـْرِبَ ـ مـِثـْلَهـُمْ ـ مـُثـْقَلُونَ ـ مَثْنى ـ ثَلاثَ ـ ثَقُلَتْ ـ لَبِثَ ـ مِنَ الْمـَثـانـى ـ ثـامـِنـُهـُمْ ـ فـَاَثـابـَکـُمْ ـ ثِیابَهُمْ ـ مَوْثِقاً ـ جاثِیَةً ـ کَثیراً ـ جِثِیّاً ـ حَثیثاً ـ ثُمَّ ـ ثـُبـُوراً ـ ثـُلُثُ ـ لَمـَثـُوبـَةٌ ـ ثـَلا ثـُونَ ـ مـَبْثُوثَةٌ ـ اَلثِّق الَ ـ اَلثَّقَلا نِ ـ مُنْبَثّاً ـ ی ا اَیُّهَا الْمُدَّثِّرُ ـ ثُمَّ بَعَثَهُ
🌿🍂 ادامه دارد 🍂🌿
•┈┈••✾•🍃🌺🍃•✾••┈┈•
🍃گروه بینالمللی آموزش قرآن کریم
گنجینه گروه بین المللی آموزش قرآن کریم:
🦋🎀🦋🎀🦋🎀🦋🎀
💐🍃آموزش #تجوید #سطح1
3️⃣درس سوم : استعلا واستفال
✍ معناى استعلا
استعلا در لغت ، به معناى (برترى طلبى ، میل به بلندى ) مى باشد، و در اصطلاح ، عبارت است از (میل ریشه زبان به طرف سقف دهان در هنگام تلفظ حرف ).
🔮 در اثر این صفت ، حرف حالت پرحجم و درشتى به خود مى گیرد.
✍️حروف استعلا
📝حروف استعلا عبارتند از:
(خ ـ ص ـ ض ـ ط ـ ظ ـ غ ـ ق ).
در هنگام اداى چهار حرف (ص ـ ض ـ ط ـ ظ) قسمتى از سطح زبان ، سقف دهان را مى پوشاند و در نتیجه ، این حروف درشت تر و غلیظتر از سه حرف دیگر تلفّظ مى شوند.
📝تمرین :
صَلِّ ـ صَوْتُ ـ صَبِیًّا ـ صَدْرى ـ صُرِفَتْ ـ یَصْبِرْ ـ ضَنْکاً ـ اِلى ضُرٍّ ـ یُضْلِلْ ـ یَضْرِبُ ـ ضـیـزى ـ نَضِجَتْ ـ بَطَشْتُمْ ـ طُمِسَتْ ـ طُوبى ـ یُطْفِئُوا ـ یُشْطِطْ ـ طِفْلاً ـ ظَلَّ ـ ظَلَمَ ـ ظَهیرٍ ـ مـُنـْظـَریـنَ ـ فَظًّا ـ ظِلالُها ـ خَشِىَ ـ خَتَمَ ـ خَسَفَ ـ خَبَرٍ ـ یُخْرِبُونَ ـ اَخْبارِها ـ غَنِمْتُمْ ـ غُلِبَتْ ـ یَبْغُونَ ـ یَغْلى ـ نَغْفِرْ ـ اَبْغیکُمْ ـ قَریباً ـ قَبْلُ ـ بِقَدَرٍ ـ نُقَدِّسُ ـ نَقْتَبِسْ ـ لا اُقْسِمُ
✍معناى استفال
اسـتـفـال در لغـت ، بـه معناى (پایین آمدن ، پست شدن ) مى باشد، و در اصطلاح ، عبارت است از (پایین آمدن سطح زبان از کام بالا).
در اثر این صفت ، حرف ، نازک و کم حجم تلفّظ مى شود.
✍️حروف استفال
🔮بجز هفت حرف استعلا، بقیّه حروف داراى صفت استفال مى باشند.
یـادسـپـارى : در تـلفـّظ کـلمـات بـاید دقّت شود که هر حرف با صفت خود اداء شود و حالت حرف مجاور را به خود نگیرد.
🔚✅ پایان درس سوم
به ما ملحق شوید👇👇👇
🍃🌸گروه بین المللی آموزش قرآن کریم
🌷🥀🌱🌷🥀🌱🌷🥀🌱🌷🥀🌱🌷
💠آموزش #تجوید #سطح1
5️⃣درس چهارم: تفخیم وترقیق
🔳 معناى تفخیم
تـفـخـیـم در لغـت ، (مـتـرادف کـلمـه (تـسمین ) به معناى (تعظیم و بزرگداشت ) مى باشد، و در اصـطـلاح ، عـبـارت اسـت از: (درشـت و غـلیـظ اداء کـردن حرف بطورى که دهان از صداى آن پر شود).
🔳معناى ترقیق
تـرقـیـق در لغـت ، (ضـد تفخیم ) به معناى (رقیق کردن و از غلظت چیزى کاستن ) مى باشد، و در اصطلاح ، عبارت است از: (نازک و رقیق ادا کردن حرف).
💤موارد تفخیم و ترقیق
تمام حروف استعلا بدون استثنا تفخیم مى گردند و این حالت در چهار حرف (ص ـ ض ـ ط ـ ظ) قویتر است .
لازم بـه یـادسـپـارى اسـت که تفخیم ، در حرف مفتوح ، بیشتر بوده و در حرف مضموم و ساکن ، متوسط، و در حرف مکسور، اندک است .
هـمـه حـروف اسـتـفـال ، تـرقـیـق مـى شـونـد بـجـز دو حـرف آخـر (ر ـ ل ) که در برخى موارد تفخیم مى گردند. احکام هر یک بیان خواهد شد.
لازم بـه یـادسـپـارى اسـت کـه الف مـدّى تـابـع حـرف مـاقـبـل است و چنانچه حرفى تفخیم شود، الف مدّى بعد از آن نیز تفخیم و در غیر این صورت ، ترقیق مى گردد.
📝تمرین :
کلمات زیر بر اساس مراحل تفخیمِ حروف استعلا انتخاب شده است ؛ در تلفّظ آنها دقّت کنید.(خ ): یـَخـافـا ـ خـانـَتـاهـُما ـ خالاتِکُمْ ـ خَفَّتْ ـ خَسَفْنا ـ خُلِقَتْ ـ خُذُوهُمْ ـ فَاخْشَوْهُمْ ـ اَخْبارِها ـ خِفْتُمْ ـ اخِرینَ ـ اَخى
(ص ): اَصابَها ـ مِنَ الصّالِحاتِ ـ اَصابِعَهُمْ ـ صَدْرى ـ صَدَقُوا ـ تَصُدُّونا ـ صُرِفَتْ ـ اَصْحابُ ـ تَصْبِرُ ـ یَصِدُّونَ ـ تُصِبْهُمْ
(ض ): قـَضـیـهـا ـ یـُضـاعـِفـْهـا ـ اَضاءَ ـ اَضَلُّوا ـ ضَرَبُوا ـ ضُحیها ـ یَضُرُّهُمْ ـ یَسْتَضْعِفْ ـ یُضْلِلْ ـ نَضِجَتْ ـ فِى الاَْرْضِ
(ط): اَطاعُونا ـ یُطافُ ـ طآئِفَتَیْنِ ـ طَیِّباتِ ـ طَفِقَ ـ خَلَطُوا ـ طُوبى ـ تَطْغَوْا ـ یَطْمَعُ ـ لا تُطِعْ ـ سُطِحَتْ
(ظ): ظالِمُونَ ـ تَظاهَرا ـ ظالِمى ـ حَفِظَ ـ ظَهْرَکَ ـ یَظُنُّ ـ ظُلِمُوا ـ یُظْهِرَ ـ اَظْلَمَ ـ ضِلالُها ـ یُعَظِّمْ
(غ ): اَلْغـافـِلاتُ ـ فـِى الْغـارِ ـ وَالْمـَغـارِبِ ـ غـَیْرى ـ غَنِمْتُمْ ـ غُلِبَتْ ـ یَنْزَغُ ـ نَغْفِرْ ـ اَفْرِغْ ـ غِطاءٍ ـ غِشَاوَةٌ
(ق ): قـاتـَلُوا ـ قـاسـَمـَهـُمـا ـ قـادِرُونَ ـ قـَبـْلَکَ ـ قـَدِّمـُوا ـ قـُلْنَ ـ قـُرِى ءَ ـ لاتَقْنَطُوا ـ یَقْبَلُ ـ بِالْقِسْطِ ـ نُقِرُّ
ادامه دارد.....
🔚پایان درس چهارم
گروه بین المللی آموزش قرآن کریم.✍
🍃🌸
گنجینه گروه بین المللی آموزش قرآن کریم:
🦋🥀🦋🥀🦋🥀🦋🥀🦋
💠آموزش #تجوید #سطح1
6️⃣درس ششم: تفخیم وترقیق
🌀تغلیظ و ترقیق حرف لام
اصـل ، در تـلفـّظ (لام ) تـرقـیـق اسـت و تـغـلیـظ آن تنها در لفظ جلاله (اللّه ) صورت مى گیرد، به شرط آنکه ماقبل آن ، حارفِ مفتوح یا مضموم قرار گیرد.
💬اگر ماقبل لفظ (اللّه ) حرف مکسور باشد، ترقیق مى گردد.
📝تمرین :
فـَاللّهُ ـ هـُوَاللّهُ ـ اِنَّ اللّهَ ـ فـَرَضَ اللّهُ ـ اَرِنـَا اللّهُ ـ عـَبـْدُاللّهِ ـ رَسـُولُ اللّهِ ـ وَاتَّقـُوا اللّهَ ـ نَصْرُاللّهِ ـ فى سَبیلِ اللّهِ ـ بِسْمِ اللّهِ ـ بِاللّهِ ـ لِلّهِ ـ عَلَى اللّهِ
💬تفخیم حرف راء
حرف (راء) در شرایط زیر (تفخیم ) مى شود.
1 ـ راء مفتوح یا مضموم ، مانند:رَحیمُ ـ فَرَضَ ـ قُدِرَ ـ اَرادَ ـ رُزِقَ ـ حُرُماتِ ـ تَذَرُ ـ رُوحُ
2 ـ راء ساکن که ماقبل آن مفتوح یا مضموم باشد، مانند:مَرْعى ـ نَهَرٍ (نَهَرْ) ـ اُرْسِلَ ـ فَاهْجُرْ ـ حُمُرٌ (حُمُرْ)
3 ـ راء ساکن ماقبل ساکن که قبل از آن مفتوح یا مضموم باشد (در هنگام وقف پیش مى آید)، مانند:وَالْفـَجـْرِ (وَالْفـَجـْرْ) ـ وَالْعـَصـْرِ (وَالْعـَصـْرْ) ـ عُسْرٍ (عُسْرْ) ـ لَفى خُسْرٍ (لَفى خُسْرْ) ـ فِى الْغارِ (فِى الْغارْ) ـ شَکُورٌ (شَکُورْ).
❗️❗️❗️چند نکته
1 ـ راء ساکن که ماقبل آن ، یاء ساکن باشد ترقیق مى شود (در هنگام وقف پیش مى آید)، مانند:خَیْرَ (خَیْرْ) ـ سَیْرَ (سَیْرْ) ـ غَیْرِ (غَیْرْ)
2 ـ در کلمات (یَسْرِ ـ اَسْرِ ـ نُذُرِ) که در اصل (یَسْرى ـ اَسْرى ـ نُذُرى ) بوده است ، در هنگام وقف ، ترقیق حرف راء بهتر است .
🔵 ترقیق حرف راء
حرف (راء) در شرایط زیر (ترقیق ) مى شود.
1 ـ راء مکسور، مانند:رِزْقاً ـ ریحٌ ـ حَرِّقُوهُ ـ اَنْذِرِ النّاسَ ـ نُذُرِ
2 ـ راء ساکن که ماقبل آن مکسور باشد، مانند:مِرْیَةٍ ـ اُحْصِرْتُمْ ـ عَسِرٌ (عَسِرْ) ـ قُدِرَ (قُدِرْ)
3 ـ راء ساکن ماقبل ساکن که ماقبل آن مکسور باشد (در هنگام وقف پیش مى آید)، مانند:سِحْرٌ (سِحْرْ) ـ ذِکْرٌ (ذِکْرْ) ـ خَبیرٌ (خَبیرْ)
❗️❗️❗️چند نکته
1 ـ راء ساکنى که بعد از همزه وصل قرار مى گیرد، تفخیم مى شود، مانند:اِرْجِعُونِ ـ لِمَنِ ارْتَضى ـ اِرْحَمْ ـ اِنِ ارْتَبْتُمْ
2 ـ راء سـاکـن مـاقـبـل مـکسورى که قبل از حروف استعلا واقع شود (در صورتى که در یک کلمه باشند) نیز تفخیم
ى شود، مانند:قِرْطاسٍ ـ مِرْصاداً ـ فِرْقَةٍ ـ لَبِالْمِرْصادِ ـ اِرْصاداً
📝تمرین :
موارد تفخیم و ترقیق حرف (راء) در کلمات زیر را مشخّص کنید.بـِنـَصـْرِهِ ـ فـِى الاَْرْضِ ـ حـَرِّضِ الْمُؤْمِنینَ ـ عِشْرُونَ ـ صابِرَةٌ ـ مَعَ الصّابِرینَ ـ اَسْرى ـ غَفُورٌ رَحیمٌ ـ خَیْراً ـ وَ یَغْفِرْ
َکُمْ ـ وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ ـ بِاِخْراجِ الرَّسُولِ ـ فَاصْبِرْ صَبْراً ـ اَرْسَلْنا
🔚پایان درس پنجم
🍃🌸 گروه بینالمللی آموزش قرآن کریم
💠آموزش #تجوید #سطح1
7️⃣درس ششم: ادغام
💬معناى ادغام
ادغـام در لغـت ، (مـترادف کلمه (ادخال ) به معناى (داخل نمودن ) است ، و در اصطلاح ، عبارت است از: (داخـل کـردن حـرفـى در حـرف دیـگـر بـطـورى کـه اثـرى از حـرفـِ اوّل یعنى (مُدْغَمْ) باقى نماند و حرف دوّم یعنى (مُدْغَمٌ فیه ) مشدّد شود، مانند:
(قَدْ دَخَلُوا) که دال (قَدْ) در دال (دَخَلُوا) ادغام شده و آن را (قَدَّ خَلُوا) مى خوانیم .
چـنـانـچـه مـُدغـَم و مـُدغـَمٌ فـیـه ، مـثـل هـم نـبـاشـنـد، نـخـسـت مـدغـم را تـبـدیـل بـه حـرف دوّم نـمـوده و سـپـس ادغـام مـى کـنـیـم ، مـانـنـد (قـُلْ رَبِّ) کـه ابـتـدا (لام ) را تبدیل به (راء) و بعد در (راء) دوّم ادغام مى نماییم و (قُرَّبِّ) مى خوانیم .
☝️فایده ادغام
فـایـده ادغـام (سـهـولت در تـلفّظ) است ، یعنى اگر حرفى یک بار تلفّظ و بلافاصله همان حرف یا حرف همجنس آن تکرار شود، این حالت براى دستگاه صوتى انسان ، سنگین خواهد بود که این سنگینى با بهره گیرى از قاعده ادغام برطرف مى شود.
➿انواع سه گانه ادغام و موارد آن در قرآن
الف ـ ادغـام مـتـمـاثلین :
در دو حرفى است که مثل یکدیگر باشند (تکرار یک حرف ) و ادغام آنها لازم است چه در یک کلمه باشند و چه در دو کلمه ، مانند:
یُدْرِکْکُمْ ـ قُلْ لَهُمْ که خوانده مى شوند: یُدْرِکُّمْ ـ قُلَّهُمْ
ب ـ ادغام متجانسین :
زمانى است که دو حرف هم مخرج (حروفى که از یک محلّ، تلفّظ شوند) کنار یکدیگر واقع شوند، خواه در یک کلمه و خواه در دو کلمه ، و ادغام آنها نیز لازم است .
▫️ادغام متجانسین در قرآن مجید، تنها در موارد هفتگانه زیر پیش آمده است .
1 ـ مدغم (طاء) مدغم فیه (تاء)، مانند: بَسَطْتَ (بَسَطتَ)
2 ـ مدغم (تاء) مدغم فیه (طاء)، مانند: قالَتْ طآئِفَةٌ (قالَطّآئِفَةٌ)
3 ـ مدغم (دال ) مدغم فیه (تاء)، مانند: عَبَدْتُمْ (عَبَتُّمْ)
4 ـ مدغم (تاء) مدغم فیه (دال )، مانند: اُجیبَتْ دَعْوَتُکُما (اُجیبَدَّعْوَتُ
کُما)
5 ـ مدغم (ذال ) مدغم فیه (ظاء)، مانند: اِذْظَلَمُوا (اِظَّلَمُوا)
6 ـ مدغم (ثاء) مدغم فیه (ذال )، مانند: یَلْهَثْ ذلِکَ (یَلْهَذّلِکَ)
7 ـ مدغم (باء) مدغم فیه (میم )، مانند: اِرْکَبْ مَعَنا (اِرْکَمَّعَنا)
در مورد اوّل باید دقّت شود که حالت درشتى و پُرى حرف طاء باقى بماند.
در مـورد شـشـم و هـفـتـم بـدون ادغـام نـیـز خـوانـده مـى شـونـد و بـجـز دو مثال ذکر شده ، نمونه دیگرى در قرآن وجود ندارد.
ج ـ ادغـام مـتقاربین :
در حروفى جریان دارد که یا مخرجشان نزدیک به هم باشد و یا در بیشتر صفات ، متّحد باشند. رعایت آنها تنها در دو مورد لازم است و در سایر موارد (حَفْص ) ادغام نکرده است .
1 ـ لام ساکن در حرف راء، مانند: قُلْ رَبِّ (قُرَّبِّ) ـ بَلْ رَبُّکُمْ (بَرَّبُّکُمْ)
2 ـ قـاف سـاکـن در حرف کاف که در قرآن فقط یک مورد و در کلمه (اَلَمْ نَخْلُقْکُمْ) پیش آمده و آن را (اَلَمْ نَخْلُکُّمْ) مى خوانیم .
📝تمرین :
رَبـِحـَتْ تـِجـارَتـُهـُمْ ـ اَقـُلْ لَکـُمْ ـ تـَسـْتـَطِعْ عَلَیْهِ ـ یُدْرِکْکُمْ ـ فَاضْرِبْ بِهِ ـ یَلْهَثْ ذلِکَ ـ قَدْ تـَبـَیَّنَ ـ اِرْکَبْ مَعَنا ـ یُوَجِّهْهُ ـ عَبَدْتُمْ ـ قالَتْ طآئِفَهٌ ـ اُجیبَتْ دَعْوَتُکُما ـ فَرَّطْتُمْ ـ بَلْ رَبُّکُمْـ اَلَمْ نَخْلُقْکُمْ ـ اَحَطْتُ ـ اِذْ ظَلَمْتُمْ ـ فَرَّطْتُ ـ اَثْقَلَتْ دَعَوَاللّهَ ـ وَدَّتْ طآئِفَةٌ ـ لَقَدْ تابَ
🔚پایان درس هفتم
🌺🍃 گروه بینالمللی آموزش قرآن کریم
گنجینه گروه بین المللی آموزش قرآن کریم:
💠آموزش #تجوید #سطح1
7️⃣درس ششم: ادغام
💬معناى ادغام
ادغـام در لغـت ، (مـترادف کلمه (ادخال ) به معناى (داخل نمودن ) است ، و در اصطلاح ، عبارت است از: (داخـل کـردن حـرفـى در حـرف دیـگـر بـطـورى کـه اثـرى از حـرفـِ اوّل یعنى (مُدْغَمْ) باقى نماند و حرف دوّم یعنى (مُدْغَمٌ فیه ) مشدّد شود، مانند:
(قَدْ دَخَلُوا) که دال (قَدْ) در دال (دَخَلُوا) ادغام شده و آن را (قَدَّ خَلُوا) مى خوانیم .
چـنـانـچـه مـُدغـَم و مـُدغـَمٌ فـیـه ، مـثـل هـم نـبـاشـنـد، نـخـسـت مـدغـم را تـبـدیـل بـه حـرف دوّم نـمـوده و سـپـس ادغـام مـى کـنـیـم ، مـانـنـد (قـُلْ رَبِّ) کـه ابـتـدا (لام ) را تبدیل به (راء) و بعد در (راء) دوّم ادغام مى نماییم و (قُرَّبِّ) مى خوانیم .
☝️فایده ادغام
فـایـده ادغـام (سـهـولت در تـلفّظ) است ، یعنى اگر حرفى یک بار تلفّظ و بلافاصله همان حرف یا حرف همجنس آن تکرار شود، این حالت براى دستگاه صوتى انسان ، سنگین خواهد بود که این سنگینى با بهره گیرى از قاعده ادغام برطرف مى شود.
➿انواع سه گانه ادغام و موارد آن در قرآن
الف ـ ادغـام مـتـمـاثلین :
در دو حرفى است که مثل یکدیگر باشند (تکرار یک حرف ) و ادغام آنها لازم است چه در یک کلمه باشند و چه در دو کلمه ، مانند:
یُدْرِکْکُمْ ـ قُلْ لَهُمْ که خوانده مى شوند: یُدْرِکُّمْ ـ قُلَّهُمْ
ب ـ ادغام متجانسین :
زمانى است که دو حرف هم مخرج (حروفى که از یک محلّ، تلفّظ شوند) کنار یکدیگر واقع شوند، خواه در یک کلمه و خواه در دو کلمه ، و ادغام آنها نیز لازم است .
▫️ادغام متجانسین در قرآن مجید، تنها در موارد هفتگانه زیر پیش آمده است .
1 ـ مدغم (طاء) مدغم فیه (تاء)، مانند: بَسَطْتَ (بَسَطتَ)
2 ـ مدغم (تاء) مدغم فیه (طاء)، مانند: قالَتْ طآئِفَةٌ (قالَطّآئِفَةٌ)
3 ـ مدغم (دال ) مدغم فیه (تاء)، مانند: عَبَدْتُمْ (عَبَتُّمْ)
4 ـ مدغم (تاء) مدغم فیه (دال )، مانند: اُجیبَتْ دَعْوَتُکُما (اُجیبَدَّعْوَتُکُما)
5 ـ مدغم (ذال ) مدغم فیه (ظاء)، مانند: اِذْظَلَمُوا (اِظَّلَمُوا)
6 ـ مدغم (ثاء) مدغم فیه (ذال )، مانند: یَلْهَثْ ذلِکَ (یَلْهَذّلِکَ)
7 ـ مدغم (باء) مدغم فیه (میم )، مانند: اِرْکَبْ مَعَنا (اِرْکَمَّعَنا)
در مورد اوّل باید دقّت شود که حالت درشتى و پُرى حرف طاء باقى بماند.
در مـورد شـشـم و هـفـتـم بـدون ادغـام نـیـز خـوانـده مـى شـونـد و بـجـز دو مثال ذکر شده ، نمونه دیگرى در قرآن وجود ندارد.
ج ـ ادغـام مـتقاربین :
در حروفى جریان دارد که یا مخرجشان نزدیک به هم باشد و یا در بیشتر صفات ، متّحد باشند. رعایت آنها تنها در دو مورد لازم است و در سایر موارد (حَفْص ) ادغام نکرده است .
1 ـ لام ساکن در حرف راء، مانند: قُلْ رَبِّ (قُرَّبِّ) ـ بَلْ رَبُّکُمْ (بَرَّبُّکُمْ)
2 ـ قـاف سـاکـن در حرف کاف که در قرآن فقط یک مورد و در کلمه (اَلَمْ نَخْلُقْکُمْ) پیش آمده و آن را (اَلَمْ نَخْلُکُّمْ) مى خوانیم .
📝تمرین :
رَبـِحـَتْ تـِجـارَتـُهـُمْ ـ اَقـُلْ لَکـُمْ ـ تـَسـْتـَطِعْ عَلَیْهِ ـ یُدْرِکْکُمْ ـ فَاضْرِبْ بِهِ ـ یَلْهَثْ ذلِکَ ـ قَدْ تـَبـَیَّنَ ـ اِرْکَبْ مَعَنا ـ یُوَجِّهْهُ ـ عَبَدْتُمْ ـ قالَتْ طآئِفَهٌ ـ اُجیبَتْ دَعْوَتُکُما ـ فَرَّطْتُمْ ـ بَلْ رَبُّکُمْـ اَلَمْ نَخْلُقْکُمْ ـ اَحَطْتُ ـ اِذْ ظَلَمْتُمْ ـ فَرَّطْتُ ـ اَثْقَلَتْ دَعَوَاللّهَ ـ وَدَّتْ طآئِفَةٌ ـ لَقَدْ تابَ
🔚پایان درس هفتم
🌺🍃 گروه بینالمللی آموزش قرآن کریم
💠آموزش #تجوید #سطح1
درس هفتم: احکام نون ساکن وتنوین
▫️🦋 تنوین و نون ساکنه ، حُکمش بدان اى هوشیار
▫️🌸کز حکم آن زینت بود اندر کلام کردگار
▫️🦋در یرملون ادغام کن ، در حرف حلق اظهار کن
▫️🌸در نزد (باء) قلب به میم ، در (مابقى ) اخفا بیار
💬🦋نـون سـاکـن و تـنـویـن در مجاورت 28 حرف زبان عرب ، چهار حکم پیدا مى کند که عبارتند از: اظهار، ادغام ،اقلاب ، اخفا.
♦️اظـهـار : یـعـنـى آشکار نمودن . اگر نون ساکن و تنوین به حروف حلقى برسد، بطور عادى و واضح تلفّظ مى شود و نباید روى آن مکث نمود.
حرف حلقى شش بود اى باوفا
همزه ، هاء و عین و حاء و غین و خاء
مانند:
(همزه ): یَنْاَوْنَ مَنْ امَنَ رَسُولٌ اَمینٌ
(هاء): مِنْهُمْ اِنْ هُوَ قَوْمٍ هادٍ
(عین ): اَنْعَمْتَ مِنْ عِلْمٍ سَمیعٌ عَلیمٌ
(حاء): وَانْحَرْمِنْ حَکیمٍ عَلیماً حَکیماً
(غین ): فَسَیُنْغِضُونَ یَکُنْ غَنِیّاً اِلهٍ غَیْرِهِ
(خاء): وَالْمُنْخَنِقَةٌ مِنْ خَیْرٍقَوْمٌ خَصِمُونَ
♦️ادغام: نـون سـاکـن و تـنـویـن در شش حرف (یرملون ) ادغام مى شود و این ادغام در دو حرف (راء و لام )، بدون غُنّه و در چهار حرف بقیّه (یَنْمُو) با غُنّه است .
🔷 غنّه :
صوتى است که از خیشوم (فضاى بینى ) خارج مى شود.
دو حـرف (مـیم ) و (نون ) داراى این حالت هستند، بویژه چنانچه مشدّد باشند و نیز د
ر هنگام ادغامِ با غُنّه و اخفاى این دو حرف ، غُنّه به میزان دو حرکت ادامه دارد، مانند:
(راء): مَنْ رَحِمَ غَفُورٌ رَحیمٌ
(لام ): مِنْ لَدُنْ رِزْقاً لَکُمْ
(میم ): مَنْ مَعِىَ فَتْحاً مُبیناً
(نون ): اِنْ نَشَاْ حِطَّةٌ نَغْفِرْ
(واو): مِنْ وَلَدٍ اُمَّةً واحِدَةً
(یاء): مَنْ یَقُولُ یَوْمَئِذٍ یَصَّدَّعُونَ
✅ # یـادسـپـارى : در کلمات (قِنْوان ـ صِنْوان ـ دُنْیا ـ بُنْیان ) به سبب آنکه نون ساکن و حروف یرملون (واو، یاء) در یک کلمه قرار گرفته اند، ادغام انجام نمى شود.
📝تمرین :
فى لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ ـ کُلُّ اَمْرٍ حَکیمٍ ـ رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ ـ وَ اِنْ یَرَوْا ـ فى شَکٍّ یَلْعَبُونَ ـ عَذابٌ اَلیمٌ ـ فـَوَیـْلٌ یـَوْمـَئِذٍ لِلْمـُکـَذِّبینَ ـ وَ لکِنْ لا ـ فَقالُوا اَبَشَراً مِنّا واحِداً نَتَّبِعْهُ اِنّا اِذاً لَفى ضَلالٍ وَ سُعُرٍ
♦️اقلاب: در اینجا مراد تبدیل نون ساکن و تنوین به حرف (میم ساکن ) است و آن هم در صورتى است که نون ساکن و تنوین پیش از حرف (باء) واقع گردند، با توجّه به این نکته که میم ساکن ایجاد شده ، در نزد باء (اخفاء) مى شود که باغُنّه همراه است ، مانند:اَنْبِئْهُمْ ـ سَمیعاً بَصیراً ـ مِنْ بَعْدِهِمْ ـ واقِعٌ بِهِمْ
📝تمرین :
حِکْمَةٌ بالِغَةٌ ـ مُنْبَثًّا ـ کَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ ـ فَانْبَجَسَتْ ـ اَمَدًا بَعیداً ـ مِنْ بَعْدِهِمْ ـ مَشّآءٍ بِنَمیمٍ ـ اَنْ بُورِکَ ـ سَمیعٌ بَصیرٌ ـ فَانْبِذْ ـ مِنْ بُطُونِ ـ بَصیرٌ بِالْعِبادِ ـ مِنْ بَقْلِها ـ مَنْ بَعَثَنا
♦️اخفا: به معناى (پوشاندن )، حالتى است میان اظهار و ادغام ، همراه با غُنّه بگونه اى که تشدید ایجاد نشود.
❗️نون ساکن و تنوین در نزد پانزده حرف باقیمانده (اخفا) مى شوند.
در هنگام شروع اخفا بدون اینکه زبان به محلّ اداى نون برسد، حرف بعدى به محلّ تلفّظ خود نزدیک شده ، در این حال ، صوت بصورت غُنّه دو حرکت ، ادامه پیدا کرده و آن گاه حرف مابقى به سهولت و آسانى تلفّظ مى گردد.
➖لازم بـه یـادسـپـارى اسـت کـه کـیفیت اخفا بستگى به نوع حرف مابقى دارد، بدین معنا که اگر حـرف مـابـقـى از حـروف اسـتـعـلا بـاشـد، اخـفـاى نون ساکن و تنوین ، درشت و پرحجم بوده و چنانچه از حروف استفال باشد، اخفا رقیق و نازک خواهد بود.
👆از مـطـالب فـوق ، روشـن مى شود که اخفاى نون ساکن و تنوین در نزد هر یک از این حروف با دیگرى تفاوت دارد و چه بسا فردى اخفا در نزد حرفى را صحیح انجام دهد، ولى در نزدِ حرف دیگر نتواند بخوبى اخفا نماید. بنابراین ، باید تمامى موارد حروف پانزده گانه ، تمرین شود.
(ت ): اَنْتُمْ مَنْ تابَجَنّاتٍ تَجْرى
(ث ): وَالاُْنْثى اَنْ ثَبَّتْناکَ خَیْرٌ ثَواباً
(ج ): اَنْجَیْتَنا اِنْ جَعَلَ خَلْقٍ جَدیدٍ
(د): عِنْدَهُمْ مِنْ دُونِهِ کَاْساً دِهاقاً
(ذ): فَاَنْذَرْتُکُمْ مِنْ ذَهَبٍ فى یَوْمٍ ذى مَسْغَبَةٍ
(ز): اَنْزَلَ فَاِنْ زَلَلْتُمْ نَفْساً زَکِیَّةً
(س ): فَاَنْسیهُمْ وَ لَئِنْ سَاَلْتَهُمْ فَوْجٌ سَاءَلَهُمْ
(ش ): یَنْشُرْاِنْ شآءَ رُکْنٍ شَدیدٍ
(ص ): فَانْصُرْنا وَ لَمَنْ صَبَرَ قَوْماً صالِحینَ
(ض ): مَنْضُودٍ مَنْ ضَلَّ عَذاباً ضِعْفاً
(ط): قِنْطاراً اِنْ طَلَّقَکُنَّ کَلِمَةٍ طَیِّبَةٍ
(ظ): یَنْظُرُونَ مِنْ ظَهیرٌ قَوْمٍ ظَلَمُوا
(ف ): اَنْفُسَهُمْ کُنْ فَیَکُونُ خالِداً فیها
(ق ): تَنْقِمُونَ مِنْ قَبْلُ سَمیعٌ قَریبٌ
(ک ): اَلْمُنْکَرِ مَنْ کانَ عُلُوّاً کَبیراً
گروه بینالمللی آموزش قرآن کریم
🔚پایان درس هشتم
َا أَنْزَلْنَاهُ»، «فِي أَنْفُسِهِمْ».
📙 حفص، ميزان مد منفصل را قصر، توسط و فوق توسط، يعنى دو، چهار و پنج حركت آورده است ولى در هر حال ميزان آن بايد مساوى يا كمتر از مد متصل باشد.
🔴 مد بدل
«مد بدل» مدى است كه بر خلاف ساير انواع مد، سبب مد يعنى همزه قبل از حرف مد آمده است، مانند: «ءَامَنُوا».
☝️👈از آنجا كه حرف مد در اين كلمات در اصل همزه ساكن بوده كه به حرف مد تبديل شده، آن را «مد بدل» گويند. «ءَامَنُوا» در اصل «أَءْمَنُوا» بوده است.
👈اين مد در قرائت نافع به روايت ورش، به قصر، توسط و طول خوانده شده است و باقى قراء به «قصر» خواندهاند.
🔴 مد لازم
«مد لازم» مدى است كه سبب آن «سكون لازم» بوده و پس از حرف مد، در داخل يك كلمه قرار گيرد. «سكون لازم» سكونى است كه در ذات حرف قرار دارد و به خاطر وقف ايجاد نشده باشد، مثل سكون لام در كلمه «آلْآنَ»، ميم ساكن در «الر» (الف لامْ را) و نون ساكن در «يس» (يَاسِينْ).
تشديد نيز به دليل در برداشتن سكون، سبب مد لازم است مانند: «وَلاَالضَّالِّين» و «الم» (الف لاَمِّيم).
مد لازم به «طول» يعنى شش حركت خوانده مىشود.
🔴 مد سكون عارضى
«مد سكون عارضى» مدى است كه سبب آن «سكون عارضى» باشد. «سكون عارضى» سكونى است كه در آخر كلمه هنگام وقف ايجاد مىشود، مانند: «تَعْلَمُونَ» كه در هنگام وقف خوانده مىشود: «تَعْلَمُونْ».
💫 حفص، «مد سكون عارضى» را به «قصر، توسط و طول» خوانده است.
🔴 مد لين
🌼 مد لين از نظر حروف مد، با ديگر انواع مد تفاوت دارد.
«مد لين» مدى است كه حروف آن عبارتند از: واو ساكنِ ماقبلْ مفتوح و ياءِ ساكنِ ماقبلْ مفتوح. سبب مد لين فقط «سكون» است كه اگر بعد از «حرف مد لين» واقع شود، مد لين به وجود مىآيد، مانند: «يَوْمٍ» كه هنگام وقف مىشود «يَوْمْ»، «خَوْفُ» كه هنگام وقف مىشود «خَوْفْ» و «بَيْتِ» كه هنگام وقف مىشود «بَيْتْ».
♻️بديهى است كه در صورت وصل كلمات فوق، سبب از ميان رفته، مد لين وجود نخواهد داشت.
ميزان كشش مد لين مانند سكون عارضى دو، چهار يا شش حركت است.
⚠️نكته مهم: در تمام قرآن فقط يك نمونه مد لين وجود دارد كه سبب آن «سكون لازم»است و آن عبارت است از:«عَيْن» در حروف مُقَطَّعه سوره مريم و سوره شورى.
سوره مريم: «كهيعص» (كاف ها يا عَيْنْ صاد)
سوره شورى: «حم عسق» (حا ميم عَيْنْ سين قاف)
🔚پایان درس نهم
گروه بینالمللی آموزش قرآن کریم .✍
🍃🌸
🌷🥀🌱🌷🥀🌱🌷🥀🌱🌷🥀🌱🌷
گنجینه گروه بین المللی آموزش قرآن کریم:
🌹🦋🌹🦋🌹🦋🌹🦋🌹
💠آموزش #تجوید #سطح1
درس هشتم: احکام میم ساکن
🖊میم ساکن نزد حروف الفبا سه حالت پیدا مى کند: (ادغام ، اخفا، اظهار).
🔮 ادغام
مـیـم سـاکـن در حـرف (میم ) بعد از خود ادغام مى شود (ادغام متماثلین بوده و با غُنّه همراه است )، مانند:
وَ هُمْ مُهْتَدُونَ (وَ هُمُّهْتَدُونَ) ـ کَمْ مِنْ (کَمِّنْ)
🔮 اخفـا
میم ساکن قبل از حرف (باء) اخفا مى گردد.
در هـنـگـام اخـفـاى مـیـم ، لبـهـا را به هم نزدیک مى کنیم ، بحدّى که فاصله اندکى بین دولب ، موجود باشد. در این حال ، صوت به حالت غُنّه به میزان دو حرکت ، کشیده مى شود، مانند:
رَبَّهُمْ بِهِمْ ـ اَمْ بِهِ جِنَّةٌ ـ بَیْنَهُمْ بِالْقِسْطِ
یـادسـپـارى : مـیـان مـیـم سـاکـن اصـلى و نـون سـاکـن و تـنـویـن کـه قبل از حرف باء تبدیل به میم ساکن مى گردد، تفاوتى وجود ندارد.
📝 تمرین :
نـَجَّیـْنـاهـُمْ بِسَحَرٍ ـ صَبَّحَهُمْ بُکْرَةً ـ اَنْتُمْ مُدْهِنُونَ ـ اَنْتُمْ بِهِ ـ رَبَّهُمْ مُشْفِقُونَ ـ هُمْ مِنْها ـ وَ هُمْ بـارِزُونَ ـ اَنَّهـُمْ بـادُونَ ـ لَهـُمْ مـُوسـى ـ هـُمْ بـَدَؤُوکُمْ ـ جُلُودُهُمْ ـ بَدَّلْناهُمْ ـ مِثْلَهُمْ مَعَهُمْ ـ یُمَتِّعْکُمْ مَتاعاً
🔮اظهـار
میم ساکن در نزد بقیّه حروف ، اظهار مى گردد. باید دقّت نمود که میم ساکن ، حرکت نگرفته و روى آن مـکـث نـیز نشود و در نزد دو حرف (فاء ـ واو) توجّه بیشترى لازم است تا میم ساکن ، اخفا یـا ادغـام نـشـده و صـوت نـیـز قطع نگردد. بدین منظور پس از تلفّظ میم بدون اینکه صوت ، قـطـع گـردد یا لبها بشدّت از یکدیگر جدا شود لبها با ظرافت به حالت اداى حرف (فاء و واو) درآید، مانند:
لَکُمْ فیها ـ یَمُدَّهُمْ فى ـ اَنْفُسَهُمْ وَ اَمْوالَهُمْ
💥 جمع بندى موارد غُنّه
در پـایـان ، مـوارد غُنَّه را که در درسهاى گذشته بطور پراکنده تشریح شده ، جمع بندى مى کنیم .
1 ـ 🌷 نون و میم مشدّد، مانند:
اِنَّ ـ کُنّا ـ عَمَّ ـ اُمَّةً
2 ـ🍃 ادغام میم ساکن در میم ، مانند:
لَهُمْ مُوسى ـ وَ هُمْ مِنْها
3 ـ🌸 ادغام نون ساکن در چهار حرف (یَنْمُو) یا (یَمُون ) مانند:
مَنْ یَشاءُ ـ مِنْ نَفْسٍ ـ مِنْ مالٍ ـ مِنْ وَلِی
4 ـ🍃 کلّیّه (اخفا)ها (که شامل اخفاى نون ساکن نزد (حروف مابقى ) و همچنین اخفاى میم ساکن در نزد حرف (باء) مى باشد)، مانند:
عَنْکُمْ ـ کُنْتُمْ ـ مِنْ بَعْدِ ـ اَمَدًا بَعیداً
🔚پایان درس هشتم
گروه بینالمللی آموزش قرآن✍
🍃🌸
🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋🌸🦋
💠 آموزش #تجوید #سطح1
🌺 درس نهم: احکام مد و قصر
🌹 «مد» در تجويد عبارت است از: «امتداد صوت در حروف مدى بيش از ميزان طبيعى»، مانند: «جَاء»َ.
🍃«قصر» در تجويد عبارت است از: «اداء حروف مدى به ميزان طبيعى و معمولى»، مانند: «أُوذِينَا».
✍🏻حروف مد و اسباب مد
ساختمان مد از دو عامل تشكيل مىشود: حرف مد و سبب مد.
👈حروف مد عبارتند از: «الف مدى»، «واو مدى» و «ياء مدى».
♻️سبب مد، خود دو نوع است: سبب لفظى و سبب معنوى.
🔮 سبب لفظى سببى است كه در ظاهر كلام است و عبارت است از «همزه» و «سكون».
💐 «تشديد» نيز حكم سكون را دارد و سبب مد محسوب مىشود.
🍃هرگاه پس از حروف مد، همزه يا سكون قرار گيرد، بايد حروف مد را بيش از ميزان طبيعى امتداد داد، مانند: «جَاءَ»، «آلْآنَ»، «دَابَّة».
🔮 سبب معنوى در معناى كلمه نهفته است، مثلا طبق روايت حفص، كلمه «لا» در كلمات توحيد، به جهت تعظيم، به ميزان چهار حركت امتداد مىيابد و نيز طبق قرائت حمزه، كلمه «لاء نافيه» در «لاَ رَيْب»، «لاَ شِيَةَ» و... به جهت مبالغه در نفى به ميزان چهار حركت، امتداد مىيابد.
✅ انواع مد
حروف مد به طور طبيعى، يعنى هنگامى كه پس از آنها سبب مد نيايد، به ميزان «دو حركت» امتداد خواهند يافت. اين نوع مد را مد طبيعى يا اصلى گويند، مانند:«نُوحِيهَا»
☝️چنانچه پس از حروف مد، سبب مد بيايد، امتداد بيشترى خواهند يافت كه آن را مد فرعى يا غير طبيعى گويند، مانند: «يَشَاءُ».
✍🏻 مد فرعى6 نوع است: «مد متصل»، «مد منفصل» و «مد بدل» كه سبب مد آنها «همزه» مىباشد و «مد لازم»، «مد سكون عارضى» و «مد لين» كه سبب مد آنها «سكون» است.
🔴 مد متصل
«مد متصل» مدى است كه سبب آن، يعنى «همزه»، پس از حرف مد و در يك كلمه قرار مىگيرد، مانند: «جَاءَ»، «أُولَئِكَ» و «جِىءَ».
حَفص، ميزان مد متصل را، توسّط، يعنى چهار حركت، فوق توسّط، يعنى پنج حركت و طول يعنى، شش حركت دانسته است.
💎 قارى مجاز است هر يك از اين سه وجه را اختيار نمايد، امّا تا آخر همان را اجرا كند و به اصطلاح، توازن مد را رعايت كند.
اگر همزه در آخر كلمه باشد، هنگام وقف چون همزه ساكن نيز مىشود، مد متصل حتماً بايد به طول، يعنى شش حركت ادا شود، مانند: «سُوءْ».
🔴 مدّ منفصل
«مد منفصل» مدى است كه حرف مد و سبب آن يعنى «همزه»، در دو كلمه جدا از هم بيايند، مانند: «إنّ