👆👆 📏 اگر بخواهيم يک قلم به طول بيست سانتيمتر را روي انگشت خود به صورت افقي نگه داريم به‌طوري که تعادل داشته و سقوط نکند، بايد دقيقا وسط آن را روي انگشت خود قرار دهيم. حال اگر سرِ همان قلم را به آن ملحق کنيم و طول‌اش دو سانتيمتر افزايش يابد، ديگر سانتيمتر دهم، نقطه وسط‌اش نبوده و تعادل‌اش را حفظ نمي‌کند. لذا بايد براي حفظ تعادل، سانتيمتر يازدهم را روي انگشت خود قرار دهيم تا تعادل آن حفظ شود. کلمات نيز همين‌گونه‌اند؛ يعني هرکدام نقطه ثقلي دارند و هرچه به تعداد حروف يا حرکات‌اش افزوده شود، باعث تغيير وزن آن‌ها شده و براي ايجاد تعادل و توازن در وزن آن کلمات، تکيه آن را بايد به انتهاي کلمه نزديک‌ترکنيم. مثل: سَأَلَ #س ، سَأَلَهُ #ل ، سَأَلَهُنَّ #هن يَسْئَلْ #یس ، يَسْئَلُ #ئ ، يَسْئَلُونَ #لو ، يَسْئَلُونَکَ #ن ✔️ علاوه بر تعداد حروف که در وزن کلمات تأثير مي‌گذارند، عوامل ديگري نيز وجود دارند که وزن کلمات را به دليل سنگيني‌اي که دارند تغيير مي‌دهند. اين عوامل عبارت‌اند از: ساکن، تشديد، حرف مد. اين عوامل به جهت ساختارشان، ذاتاً داراي تکيه و فشار بوده و قابليّت تمطيط و افراط در کشش را دارند. زماني که يکي از اين عوامل بر کلمه‌اي درآيند، فشار آن کلمه را به خود اختصاص داده و باعث مي‌شوند حروف بعد از آن‌ها زير سايه سنگين آن‌ها قرار گرفته و در ميزان کشش آن‌ها اختلاس به وجود آمده و مستحق‌شان ضايع شود. 🟡 براي پرهيز از افراط و تمطيط در کشش حروف مدي و همچنين حروف متحّرک قبل از ساکن و تشديد و جلوگيري از تفريط و اختلاس در کشش حروف بعد از عوامل تکيه صوتي، لازم است که تکيه را به اوّلين حرف بعد از عوامل تکيه اختصاص دهيم. مثل: نَعْبُدُ #ب ، رَبْبَکَ #ب ، مالِکِ #ل اگر به حرف مد «ما» که تکيه ذاتي دارد، تکيه مضاعف دهيم، باعث مي‌شود مقدار کشش آن از دو حرکت که مستحقّ‌اش است کمي بيشتر شده و در آن تمطيط به وجود آيد و مقدار کشش حرف لام که مستحقّ‌اش يک حرکت است کمتر شود و در آن اختلاس به وجود آيد. اگر تکيه اين کلمه به حرف لام تعلّق گيرد، هم از تمطيط حرف مدّي و هم از اختلاس‌اش جلوگيري مي‌شود. تکيه صوتي کلمات داراي ساکن يک تا سه حرفي، همواره روي حرف قبل از ساکن مي‌باشد؛ مانند: قُلْ #ق ، هَلْ #ه ، عِنْدَ #عن ، کُـلْلُ #کل ، نَعْبُدْ #نع ، رَبْبَکْ #رب . اما در کلماتي که بعد از ساکن، دو يا سه حرف متحرک اصلي وجود دارد، تکيه به حرف بعد از ساکن تعلق مي‌گيرد؛ مانند: عِنْدَهُ #د ، کُـلْلُهُ #ل نَعْبُـدُ #ب ، رَبْبـَکَ #ب . اگر تکيه کلماتي همانند «نَعْبُدُ، رَبْبَکَ» که بيش از سه حرف دارند را بر حرف قبل از ساکن بياوريم، باعث کشش و تمطيط آن‌ها و اختلاس در حرف بعد از ساکن مي‌شود. از آن‌جا که در اداي کلمات، ناگزير از اجراي تکيه‌هاي صوتي هستيم، بايد دقّت داشت که اين تکيه‌هاي صوتي که در واقع براي ايجاد توازن در ساختمان کلمات به‌کار مي‌روند، بدون مبالغه و با نهايت لطافت و نرمي و به‌دور از تکلّف و افراط انجام شوند.