هدایت شده از اقتصاد کلان، دکتر بخشی
بسمالله الرحمن الرحیم
معمولا سؤال میشود در شرایط تورمی آیا اگر بهجای قرض دادن پول بدون بهره، طلا یا سکه قرض دهیم و درموعد بازپرداخت، همان مقدار طلا یا سکه را پس بگیریم اشکال دارد؟
آیا قرض دادن سکه دارای اشکال است؟
پاسخ:
در طول ۴۴ سال گذشته قیمت طلا حدودا ۷۰ هزار برابر شده اما قیمت بقیه کالاها رشد بسیار کمتری داشته است.
برای مثال اگر ۴۴ سال قبل برای خرید یک اتومبیل پیکان صفر (به قیمت ۳۵ هزار تومان) باید قیمتی معادل حدود ۸۳ عدد سکه پرداخت میشد (هر عدد سکه ۴۲۰ تومان بود)، با این مقدار سکه هم اکنون میتوان حدود ۹ دستگاه پراید صفر خریداری کرد.
این یک واقعیت است که طلا بر بقیه کالاها تفوق داشته است. یکیازمهمترین دلایل این موضوع، خلق پول اعتباری است.
این معنایش این است که وقتی فرد الف قرضی را درقالب یک سکه طلا به فرد ب میدهد و میخواهد یکسال بعد، پس بگیرد، در طول این یکسال قدرت خرید سکه طلا افزایش یافته است.
مثلا اگر سال قبل با یک سکه طلا میشد ۱۰ واحد از کالایی را خرید، الان ۱۲ واحد از آن کالا را میتوان خريد.
حال وقتی قرض گیرنده با یک سکه طلایی که قرض گرفته، میرود ۱۰ واحد کالا میخرد، سال بعد باید ۱۲ واحد کالا بفروشد تا همان یک سکه را پس بدهد.
اگر فرد الف به جای قرض دادن سکه طلا، ۱۰ واحد کالا بدهد و شرط کند که ۱۲ واحد پس بگیرد، حکم ربا خواهد داشت. اما اگر یک سکه بدهد و همان یک سکه را پس بگیرد، حکمش چیست، وقتی میداند قدرت خرید سکه طلا درحال افزایش است؟
آیا اکل مال به باطل رخ نداده است؟
میگویند بهجای آنکه پول پسانداز کنيد، پسانداز خود را به طلا تبدیل کنید تا ارزش آن یا قدرت خریدتان ثابت بماند.
اما اینگونه نیست. پسانداز طلا، قدرت خرید را افزایش میدهد، یعنی زایش دارد. هرچند خود طلا مقدارش ثابت است و به اصطلاح بهره واقعی صفر دارد، اما قدرت خریدش افزایش مییابد.
نکته اینجاست که آیا این افزایش قدرت خرید پسانداز طلا ذاتی و طبیعی و مربوط به خودش است؟
پاسخ خیر است. زیرا بهره واقعی آن صفر است، یعنی مقدار فیزیکی طلا رشد نمیکند.
افزایش قدرت خرید طلا به این خاطر است که افزایش قیمت بقیه اقلام در مدت زمان مناسب همواره و معمولا از افزایش قیمت طلا پایین تر است.
یعنی طلا بر بقیه اقلام، تفوق دارد. بخش قابل توجهی از این پدیده ناشی از رشد نقدینگی و خلق پول اعتباری است.
افزایش در قدرت خرید کسی که طلا نگه میدارد، بیش از افزایش در قدرت خرید بقیه افرادی است که اقلام دیگری نظیر ارز و .... و یا حتی ریال نگه میدارند.
این افزایش در قدرت خرید ازکجاست وقتی فرد صرفا پسانداز کرده و در تولید مشارکت نداشته است؟
آیا این مصداقی از انتقال قدرت خرید از طبقات پایین به بالا نیست؟
نظر شما چیست؟
#اکل_مال_به_باطل
@drbakhshi_eghtesadekalaan