💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۲》_
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون کتاب شریف الکافی و چاپهای آن》
✍ نویسنده: حجتالاسلام مهدی باقری
📄 ادامه در کپشن👇:
الف - سقط راوی
در برخی اسناد کتاب کافی با توجه به شواهد و قرائن موجود به سقط راوی بین روات پی میبریم .
مثال اول:
أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ رَحِمَهُ اللَّهُ، عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ، عَنْ بَكَّارٍ، عَنْ جَابِرٍ: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ:هكَذَا نَزَلَتْ هذِهِ الْآيَةُ: «وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا ما يُوعَظُونَ بِهِ» فی عَلِيٍّ 《لَكانَ خَيْراً لَهُمْ》
📚کافی،ج۲،ص۳۹۳
بکاربن ابی بکر از اصحاب امام صادق علیه السلام است و جناب عبدالعظیم از شاگردان امام صادق علیه السلام با واسطه نقل میکند و از نظر طبقه ای رواة ، شاگردان امام صادق علیه السلام در رتبه مشایخ مشایخ عبدالعظیم هستند. بنابراین ظاهرا یک واسطه سقط شده است. البته به این نکته که احتمال سقط بین عبدالعظیم و بکار وجود دارد در تحقیق دارالحدیث جلد ٢ صفحه ٣٧٦ اشاره شده است ولی در محل مناسب آن تذکر داده نشده است.
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
#کافی_پژوهی
🆔 @hadith_maaref
🔗 تلگرام 👨💻 اینستاگرام 🔗 آپارات
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۳》_
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون کتاب شریف الکافی و چاپهای آن》
✍ حجتالاسلام مهدی باقری
📄 ادامه در کپشن👇:
ب - تصحیف نام راوی
در مواردی به نام راویانی برخورد میکنیم که با توجه به شواهد و قرائن موجود مطمئنا در نام آنها تصحیف رخ داده است.
🔸مثال اول سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ ، عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ، عَنْ عَبْدِ رَبِّهِ بْنِ رَافِعٍ، عَنِ الْحُبَابِ بْنِ مُوسى عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «مَنْ وُلِدَ فِي الْإِسْلَامِ حُرّاً ، فَهُوَ عَرَبِيٌّ؛ وَ مَنْ كَانَ لَهُ عَهْدٌ فَخُفِرَ فِي عَهْدِهِ ، فَهُوَ مَوْلًى لِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ؛ وَ مَنْ دَخَلَ فِي الْإِسْلَامِ طَوْعاً، فَهُوَ مُهَاجِرٌ.
📚کافی،ج15،ص356
در کتاب اقتضاء الصراط المستقیم لمخالفة أصحاب الجحیم که از کتب عامه است روایت را اینگونه نقل میکند: 《فروى الحافظ ابوطاهر السلفى فی فضل العرب باسناده عن أبی شهاب الحناط حدثنا حبان بن موسی عن ابی جعفر محمد بن علی بن الحسین بن علی قال: من ولده فی الإسلام فهو عربی. حافظ مزی در ترجمه عبد ربه بن نافع میگوید : «عبد ربه بن نافع الکنانی ابوشهاب الحناط الکوفی نزیل المدائن و هو ابوشهاب الاصغر》
📚تهذیب الکمال فی أسماء الرجال ، ج ١٦ص ٤٨٥
@hadith_maaref
ادامه مطلب👇
حدیث پژوهی _ معارف
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۳》_ #بخش_اول 🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون کتاب شریف الکافی و چاپهای آن》
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۴》_
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون کتاب شریف الکافی و چاپهای آن》
📑به دومین ابهام، از میان سه ابهامی که پیرامون کتاب الکافی و چاپ های آن بیان شد، پرداخته میشود.
✍ حجتالاسلام مهدی باقری
۲_اشکال و ابهام در متن
درکتاب شریف کافی برخی روایات وجود دارد که ابهامی در متن آن ها وجود ندارد و با برخی دادههای تاریخی یا اعتقادی و غیره در امامیه سازگاری ندارد که تحقیقات موجود از این کتاب از جمله 《دارالحدیث》 به آنها اشارهای نکردهاند که به عنوان نمونه چند مورد را مثال میزنیم.
🔸مثال اول
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ رَفَعَهُ، قَالَ:
لَمَّا مَاتَ ذَرُّ بْنُ أَبِي ذَرٍّ، مَسَحَ أَبُو ذَرٍّ الْقَبْرَ بِيَدِهِ، ثُمَّ قَالَ:
رَحِمَكَ اللَّهُ يَا ذَرُّ، وَ اللَّهِ إِنْ كُنْتَ بِي بَارّاً، وَ لَقَدْ قُبِضْتَ وَ إِنِّي عَنْكَ لَرَاضٍ. أَمَا وَ اللَّهِ مَا بِي فَقْدُكَ، وَ مَا عَلَيَّ مِنْ غَضَاضَةٍ، وَ مَا لِي إِلَى أَحَدٍ سِوَى اللَّهِ مِنْ حَاجَةٍ، وَ لَوْ لَا هَوْلُ الْمُطَّلَعِ، لَسَرَّنِي أَنْ أَكُونَ مَكَانَكَ. وَ لَقَدْ شَغَلَنِي الْحُزْنُ لَكَ عَنِ الْحُزْنِ عَلَيْكَ، وَ اللَّهِ مَا بَكَيْتُ لَكَ، وَ لَكِنْ بَكَيْتُ عَلَيْكَ. فَلَيْتَ شِعْرِي مَا ذَا قُلْتَ وَ مَا ذَا قِيلَ لَكَ؟
ثُمَّ قَالَ:
اللَّهُمَّ إِنِّي قَدْ وَهَبْتُ لَهُ مَا افْتَرَضْتَ عَلَيْهِ مِنْ حَقِّي، فَهَبْ لَهُ مَا افْتَرَضْتَ عَلَيْهِ مِنْ حَقِّكَ، فَأَنْتَ أَحَقُّ بِالْجُودِ مِنِّي.
📚کافی،ج۵،ص۶۱۲
@hadith_maaref
ادامه مطلب👇
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۵》_
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون کتاب شریف الکافی و چاپهای آن》
✍ حجتالاسلام مهدی باقری
📑 سومین ابهام مطرحشده در تحقیقات مربوط به کتاب الکافی، که تاکنون به آن توجه کافی نشده است، عبارت است از:
۳. عدم تناسب دادههای تاریخی سند با دادههای تاریخی متن.
#حدیث_پژوهی
#کافی_پژوهی
🆔@hadith_maaref
ادامه مطلب👇
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۷》
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《تصحیفی که به تکذیب انجامید(تکذیب جابر جعفی توسط سعید بن جبیر)》
✍ محمود رفاهی
📑ابن حجر عسقلانی و مغلطای، تکذیب جابر بن یزید از سوی سعید بن جبیر را به عقیلی نسبت دادهاند:
«قال العقيلي (فی الضعفاء): كذّبه سعيد بن جبير»1️⃣وفات جابر در سال 128 2️⃣ و 132 3️⃣و وفات سعید در 94 4️⃣و 95 5️⃣ گزارش شده است. در برخی روایات، جابر بن یزید از سعید بن جبیر روایت کرده است.6️⃣
بنابراین، تکذیب جابر توسط سعید بعید مینماید. با مراجعه به ضعفاء عقیلی مشخص میشود که در نقل عسقلانی و مغلطای، اختصار رخ داده است:
«جَابِرُ بْنُ يَزِيدَ الْجُعْفِيُّ حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ حَدَّثَنَا دَاوُدُ بْنُ رُشَيْدٍ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ عُلَيَّةَ قَالَ حَدَّثَنَا أَيُّوبُ قَالَ قُلْتُ لِسَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ إِنَّ جَابِرَ بْنَ يَزِيدَ يَقُولُ كَذَا وَكَذَا، فَقَالَ كَذَبَ جَابِرٌ» 7️⃣
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
🆔 @hadith_maaref
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۸》
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها و هنجارها (1)》
✍ محمود رفاهی
📑اصطلاح زمینه یا بافت کلام، به اموری اشاره می کند که همراه کلام اند و در دلالت آن نقش دارند. این امور را به انحاء مختلفی می توان تقسیم کرد. شایع ترین تقسیم، تقسیم به زبانی (درونی) و غیر زبانی (بیرونی) است. بافت زبانی، جملاتی است که همراه کلام، بیان شده اند و ملاحظه ی آن ها در فهم کلام اثر گذار است. بافت غیر زبانی، هر امر غیر زبانی است که در فهم کلام مؤثر است. بافت موقعیت، بافت فرهنگی و پیرا زبان به عنوان سه مؤلفه ی بافت غیر زبانی شمرده می شود. مراد از بافت موقعیت، شرایط و خصوصیات وضعیتی است که گفت و گو در آن رخ داده است و اموری چون مکان و زمان اداء کلام، متکلم، مخاطب، حاضرین و ... را در بر می گیرد.
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
🆔 @hadith_maaref
حدیث پژوهی _ معارف
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《۸》 #بخش_اول 🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ه
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《٩》
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها و هنجارها (٢)》
✍ محمود رفاهی
📑گونه ی اول: تأثیر زمینه در توسعهی مفاد حدیث
هنگامی که در زمینه ی صدور حدیث، موقفی نسبت به موضوع مطرح در حدیث وجود دارد و آن موقف، اعم از مدلول لفظی حدیث است، توجه به زمینه می تواند موجب توسعه در مفاد حدیث شود؛ مانند مواردی که با توجه به ارتکازات متشرّعی و یا عقلائی، از عناوین مذکور در حدیث، الغاء خصوصیت می شود و یا از موضوعیت داشتن برخی قیود مذکور در حدیث، رفع ید می شود. این امر به دو شکل قابل تحلیل است:
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
🆔 @hadith_maaref
حدیث پژوهی _ معارف
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《٩》 #بخش_اول 🔰عنوان بحث: 《سلسله نکاتی پیرامون زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ه
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《١٠》
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها، هنجار ها (3)》
✍ محمود رفاهی
📑چند مثال از توسعه در مفاد حدیث با توجه به زمینه آن
در یادداشت پیشین، تأثیر زمینه در توسعه مفاد حدیث و تقریب های مختلف آن بیان شد. چنانکه اشاره شد، گاهی با توجه به زمینه، از روایاتی که در موارد خاصی وارد شده می توان مبنای کلی آن مورد را برداشت کرد. در ادامه، سه نمونه از دروس استاد سید احمد مددی ذکر می شود:
1- در روایتی، راوی در مورد تجارت یوزپلنگ و پرندگان شکاری سؤال کرده و امام صادق علیه السلام آن را تجویز کرده اند
📚الکافی، ج5، ص226
گرچه مورد سؤال، خصوص این حیوانات است اما با توجه به این که در فضای صدور این حدیث و در میان عامه، تجویز چنین تجارتی مبتنی بر این بوده که بیع هر چه منفعت عقلائی حلال دارد جائز است
(مگر موارد استثنا) می توان درستی این مبنا را از روایت برداشت کرد.
(درس خارج فقه سال 89-88؛ جلسه 119)
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
🆔 @hadith_maaref
حدیث پژوهی _ معارف
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《١٠》 #بخش_اول 🔰عنوان بحث: 《زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها، هنجار ها (3)》
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《11》
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها، هنجار ها (4)》
✍ محمود رفاهی
📑هنجار اول: لزوم تقارن با زمان صدور حدیث
چنانکه در یادداشت پیشین اشاره شد، لازم است که زمینه ای که برای فهم حدیث به آن استناد می شود مقارن با زمان صدور حدیث باشد. این هنجار بنا بر هر دو تقریبی که برای تأثیرگذاری زمینه در توسعه مفاد حدیث بیان شد قابل توجیه است. زمینه ای که در مأنوسات مخاطب دخالت دارد (تقریب اول) و زمینه ای که کارکرد کلام، در تعامل با آن شکل میگیرد (تقریب دوم) زمینه زمان تحقق گفتوگو است. این هنجار -گرچه کبرویا واضح است- در مواجهه با احادیث، فراوان مورد غفلت قرار میگیرد؛ از جمله:
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
🆔 @hadith_maaref
حدیث پژوهی _ معارف
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《11》 #بخش_اول 🔰عنوان بحث: 《زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها، هنجار ها (4)》
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《12》
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها، هنجار ها (5)》
✍ محمود رفاهی
📑چنانکه در یادداشت پیشین گذشت، برای فهم کلام، لازم است زمینه مقارن با صدور کلام را در نظر گرفت. این امر، اختصاص به احادیث نداشته و در مورد آیات قرآن نیز زمینه مقارن با نزول آیات را باید لحاظ کرد. به جهت مطالبی که بر خلاف این نظر در مورد قرآن مطرح شده، در این یادداشت به جایگاه این هنجار در فهم قرآن اشاره می شود.
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
🆔 @hadith_maaref
حدیث پژوهی _ معارف
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《12》 #بخش_اول 🔰عنوان بحث: 《زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها، هنجار ها (5)》
💎 #نکته_ها_و_ناگفته_ها《13》
#بخش_اول
🔰عنوان بحث: 《زمینه گرایی در فهم حدیث، گونه ها، هنجار ها (6)》
✍ محمود رفاهی
📑هنجار دوم: لحاظ زمینه مکان گفت و گو
گذشت که برای فهم حدیث، لازم است زمینه مقارن با زمان صدور آن را لحاظ کرد و یکی از خطاهای رائج، دخالت دادن زمینه های متأخر یا متقدم است. نظیر این مطلب در مورد مکان صدور حدیث نیز جاری است. برای فهم حدیث، لازم است زمینه ای که در مکان صدور آن وجود داشته را لحاظ کرد؛ چرا که این زمینه است که در ذهنیت طرفین گفت و گو تأثیرگذار است و کارکرد کلام، در تعامل با آن شکل می گیرد.
این هنجار نیز به طور کلی واضح به نظر می رسد. مشخص است که برای فهم گفت و گوی دو نفر کوفی در کوفه، زمینه کوفه را باید لحاظ کرد نه زمینه حجاز و شام را. اما تطبیق این هنجار بر احادیث با دشواری هایی همراه است که به دو مورد اشاره می شود:
ادامه👇
#حدیث_پژوهی
🆔 @hadith_maaref