فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥استاد عالی/
هر روز با امام زمان(عج) درد دل کنید...
🔻سهم شما پنج صلوات به نیت سلامتی و تعجیل در فرج امام زمان(عج).
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
سلام دوستان وهمراهان محترم به لطف خدا ان شاءالله این روزها منتظر مطالب ناب و جامع در خصوص ولایت فقیه درکانال باشید
✅✅ #ولایت_فقیه
🔺به حول وقوه الهی و با استعانت از امام زمان عج ، کانال
#حقیقت_واصل ،مجموعه مطالبی ناب در خصوص ولایت فقیه که بخشی از آنها در جلسات حضوری توسط خود ایشان تبیین شده بود را در کانال قرار داد.
🔺 تشکر از دوست عزیزی که در جمع آوری مطالب خالصانه کمک کرد.
✅نشر مطالب با شما مخاطبان
👌👌👌مطمئن باشید مطالب کاملا ناب و قابل استفاده است که به صورت #منسجم گردآوری شده و به جرئت میتوانیم ادعا کنیم که در هیچ کانالی نمی توانید این انسجام وتوالی مطالب را پیدا کنید.
👈این مطالب در دو بخش در کانال دسته بندی شده که مطالب بخش اول قبلا در کانال قرار داده شده بود.
🚨 موضوعات بخش اول شامل :
1⃣ تبیین معنای ولایت
2⃣تبیین ولایت بالذات و ولایت بالعرض
3⃣تبیین ولایت تکوینی و ولایت تشریعی
4⃣نصب عام و نصب خاص
5⃣معنای ولایت فقیه
6⃣ضرورت ولی فقیه
7⃣قلمرو ولایت فقیه
8⃣ویژگی های ولی فقیه
🚨اما موضوعات بخش دوم که در کانال هم به صورت ریپلای بر همین مطلب مشخص شده به این شرح است :
1⃣👈دلایل نقلی (شامل آیات وروایات)
👈دلایل تاریخی
👈دلایل عقلی اثبات ولایت فقیه
2⃣دلایل ولایت مطلقه فقیه و بررسی شبهات در این رابطه
3⃣پاسخ به شبهه درباره اختیارات ولایت فقیه و بحث دیکتاتوری
4⃣فرق کار مجتهد و ولی فقیه
4⃣فرق حکومت ولی فقیه وامام معصوم
5⃣پیشینه تاریخی ولایت فقیه
و پاسخ به سوال آیا ولایت فقیه فقط نظر امام بود؟!
6⃣تبیین ولایت انتصابی در مقابل ولایت انتخابی
7⃣پاسخ به شبهه قیّم بودن در رابطه با ولایت فقیه
8⃣بحث مشروعیت و مقبولیت ولایت فقیه
9⃣پاسخ به سوال معصوم بودن ولایت فقیه و دلایل ایجاد این سوال
🔟نقد وبررسی شبهه دور
1⃣1⃣ولایت فقیه در قانون اساسی
2⃣1⃣وظایف رهبری در قانون اساسی
3⃣1⃣پاسخ به شبهه چرا رهبر مشکلات کشور را حل نمیکند یا چرا رهبر روحانی را برکنار نمیکند
4⃣1⃣چرا می گوییم ولی فقیه نائب امام زمان است
5⃣1⃣پاسخ به شبهه اگر مردم ولی فقیه را نخواستند چه میشود
6⃣1⃣تبیین #مدیریت_بی_نظیر امام خامنه ای در بحرانهای مختلف بخصوص در بحرانهای اقتصادی
7⃣1⃣تبیین #ساده_زیستی امام خامنه ای از زبان شخصیتهای مختلف
8⃣1⃣پاسخ به شبهات در رابطه با فرزندان امام خامنه ای
9⃣1⃣تبیین علت هجمه های دشمنان نسبت به امام خامنه ای
0⃣2⃣ پیام شهدا وبزرگان کشورمان در رابطه با ولایت فقیه وشخص امام خامنه ای
✅✅همه این موارد را به اضافه موضوعات بخش اول به همراه آدرس لینک های معتبر در کانال حقیقت واصل در #ایتا ببینید.
✨نشر مطالب با ذکر #صلوات برای ظهور آقا امام زمان✨
https://eitaa.com/hagigatevasel
✅✅ معنای #ولایت در کتابهای لغت و آیات
🔰آیت الله مقتدائی در درس خارج فقه سیاسی خود با موضوع « ولایت فقیه» به بررسی "معنی ولایت در کتب لغت و آیات قرآن و روایات معصومین علیهم السلام" پرداخت.
متن مباحث مطرح شده این استاد حوزه در ذیل می آید.
🔺در کتب لغت
👈در مفردات راغب اصفهانی که معانی الفاظ قرآن را میآورد و مورد قبول و اعتماد است میفرماید؛ الوَلَاءُ و التَّوَالِي: أن يَحْصُلَ شيئان فصاعدا حصولا ليس بينهما ما ليس منهما
ولاء_که از ماده «وَلی» است_ دو چیز یا چند چیزی هستند که محقق میشوند و در کنار هم قرار میگیرند به گونهای که بینشان هیچ فاصلهای نباشد وهیچ چیزی که غیر آن دو است بینشان نباشد، یعنی با هم بودن بدون فاصله و پشت سر هم آمدن بدون فاصله را ولاء و توالی گویند.
اشراب شدن معنی قرب در معنای ولایت
و یستعار منهما القرب
و چون به این معناست استعاره به قرب شده و معنای قرب بر آن بار شده است ، وقتی از آن مطلق قرب استفاده کردیم، استظهار مطلق قرب میکنیم و وقتی در قرب استفاده شد مطلق قرب است قرب جسمی و قرب معنوی و قرب مکانی.
قرب معنوی به معنی دوستی و محبت و به معنی یاری و نصرت هم آمده است.
مخلص کلام مفردات راغب در ماده ولاء
تا اینجا خلاصه کلام مفردات راغب این است که یکی از معانی ولاء قرب است و مطلق قرب را هم از این کنار هم قرار گرفتن استکشاف میکنیم و اینکه قرب هم انواعی دارد.
معنی وِلایت و وَلایت یکی است
در ادامه میفرماید و قیل: الوِلَايَةُ و الوَلَايَةُ نحو: الدِّلَالة و الدَّلَالة، و حقيقته: تَوَلِّي الامر
بعدا بحث میکنیم بعضی در لغت بین «وَلاء» به فتح واو و «وِلاء» به کسر واو فرق گذاشتند و گفتند ولایت به فتح دوستی است و ولایت به کسر واو به معنای سرپرستی است ولی در لغت اینگونه نیست، زیرا میبینید که راغب میفرماید وِلایت به کسر و وَلایت به فتح واو نظیر دِلالت به کسر دال و دَلالت به فتح دال است.
حقیقت معنی ولایت
حقیقت معنی ولایت _به کسر و فتح واو_ سرپرستی امر و عهده دار بودن است و خلاصه این است که ولایت به دو معناست؛ یکی به معنای قرب و یکی هم به معنای ولایت به معنای سرپرستی.
محل بحث ما ولایت به معنی سرپرستی می باشد، یعنی فقیهی که امر حکومت در دست اوست.
♻️ادامه مطلب در لینک زیر👇
حقیقت معنای ولایت در لسان عرب - خبرگزاری حوزه
http://www.hawzahnews.com/news/402910/%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8
ولایت در منابع اسلامی به چه معنا است؟ - گنجینه پاسخ ها - اسلام کوئست - مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی
https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa1156
« ولایت » چیست ؟
https://hawzah.net/fa/Book/View/45227/16870/-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-
حقیقت معنای ولایت در لسان عرب - خبرگزاری حوزه
http://www.hawzahnews.com/news/402910/%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8
✅✅معنای فقیه در کلمه ولایت فقیه چیست؟
(فقه) در لغت عرب به معنای فهم و درک،و (فقیه) به معنای صاحب فهم و درک است. اما با توجه به امتیاز اساسی که در لغت عرب،بین وزن (فعیل) و (فاعل) وجود دارد که وزن (فاعل) تنها ثبوت آن صفت مثلاً (علم) برای ذات را فهمانده، ولی وزن (فعیل) علاوه بر اثبات صفت برای ذات، دوام و استمرار و به تعبیر بهتر تجربه و تخصص را نیز می فهماند؛ لذا (فقیه) به معنای متخصص درفقه) خواهد بود،همان گونه که طبیب متخصص در طب،و حکیم متخصص در حکمت است.
و در اصطلاح، (فقیه) به کسی گفته می شود که قوه و نیروی فعلی برای استخراج همه یا اکثر احکام شرعی و قوانین کلّی اسلام را از منابع اولیه ی آن یعنی (کتاب،سنت،اجتماع و عقل) داشته باشد.
استاد مطهری (قدس سره) در این باره می نویسد:
(در اصطلاح قرآن و سنّت (فقه) علم وسیع و عمیق به معارف و دستورهای اسلامی است و اختصاص به قسمت خاص ندارد.ولی به تدریج در اصطلاح علما این کلمه به (فقه الاحکام) اختصاص یافت.
توضیح این که؛علمای اسلام،تعالیم اسلامی را به سه دسته منقسم کردند:
الف: معارف و اعتقادات ...
ب: اخلاقیات و امور تربیتی...
ج: احکام و مسایل عملی...
فقهای اسلام، کلمه ی فقه را در مورد قسم اخیر اصلاح کردند.شاید از آن نظر که از صدر اسلام آن چه بیشتر مورد توجه و پرسش مردم بود مسایل عمومی بود؛از این رو کسانی که تخصصشان در این رشته مسایل بود به عنوان (فقها) شناخته شدند.)
پاسخ به این سوالات راهم پیدا کنید
پیش فرض ها ی بحث ولایت فقیه و دیگری مشروعیت و مقبولیت فردی که میتونه در راس حکومت باشه
و دیگری اینکه ملاک مشروعیت در اسلام چیه؟
نقش مردم در حکومت اسلامی چیه و تا چه اندازه میتونه باشه؟
نقش مردم در حکومت اسلامی چیه و تا چه اندازه میتونه باشه؟
و به عبارت دیگه نقش مردم در مشروعیت حکومت اسلامی چیست؟
مفهوم ولایت فقیه چیست
این ولایت تکوینی است یا تشریعی
ادله اثبات ولایت فقیه
مفهوم ولایت مطلقه فقیه
آیا ولایت فقیه فوق قانون اساسی است
آیا ولی فقیه میتواند از وظایف و اختیاراتی که در قانون اساسی برای او معین شده تخطی کند؟
فرق کار مجتهد با ولی فقیه
ضرورت وجود ولایت فقیه؟
ایا در قران مستندات قرانی مبنی بر ولایت فقیه داریم؟
چرا افراد خاصی میتوانند حاکم یا ولایت داشته باشند؟
اگر ولایت فقیه نباشد،چه کسی میتوان جانشین وی شود؟
چرا باوجود عدم وبایت فقیه در کشورهای دیگر بعضی ازاین کشکرها موفقتر ازما هستند؟
فرق بین ولایت فقیه مقیده ومطلقه؟
ازچه زمانی ولایت فقیه مطرح شده؟
ایا قبل ازامام خمینی کسی ولایت مطلقه را مطرح کرده یانه
ایا قبل ازامام خمینی کسی موفق به تشکیل حکومت برمبنای ولتیت فقیه شده یا خیر؟
✅✅معنای ولایت تکوینی و تشریعی:
👈در یک تقسیم بندی،ولایت به دو قسم است: تکوینی،تشریعی.
(ولایت تکوینی)
به معنای تصرف در موجودات و امور تکوینی است.چنین ولایتی از آن خداست و همه ی موجودات، تحت اراده و قدرتش قرار دارند؛ اما خداوند به برخی از بندگان خاصّ خود، مرتبه ای از این ولایت را اضافه می کند.لذا، معجزات و کرامات پیامبران و اولیای دین از آثار همین ولایت تکوینی است.
(ولایت تشریعی)
یعنی این که تشریع و امر و نهی و قانون گذاری در اختیار صاحب ولایت باشد.پیداست که تشریع از آن خدا می باشد، او اوست که فرمان می دهد چه کنید و چه نکنید؛ اما پیامبر و امام هم می تواند به اذن خدا،حق تشریع و قانون گذاری داشته باشند.
در خصوص تفویض امر و حق قانون گذاری به پیامبر (صلي الله عليه وآله وسلم) در حدیثی از امام باقر و امام صادق (عليها السلام) می خوانیم که فرمودند:
(اِنَّ اللهَ تَبَارَکَ و تَعالی فَوَّضَ اِلی نَبِیِّهِ امرَ خَلقِهِ لِیَنظُرَ کَیفَ طاعَتُهُم؛ثُمَّ تَلی هذِهِ الآیَهَ؛و ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ،وَ ما نَهاکُم عَنهُ فَانتَهُوا)؛ 6
خداوند متعال کار مردم را به پیامبرش تفویض کرد تا بنگرند چگونه اطاعت مي كنند،سپس اين آيه را تلاوت فرمود که هر چیزی رسول خدا (صلي الله عليه وآله وسلم) دستور می دهد بگیرید و به آن عمل کنید،و هرچه شما را از آن نهی می کند خودداری نمایید.
پس پیامبر گرامی اسلام (صلي الله عليه وآله وسلم) همان گونه که مشاهده شد،تنها مبلّغ نبود،بلکه مشرّع نیز بود؛البته پایه ی تبلیغ صرفاً وحی،و پایه ی تشریع بینشی بود که از جانب خداوند الهام گرفته بود،و هرگز خواسته های شخصی در کار نبود.
این ولایت در تشریع بعد از پیامبر (صلي الله عليه وآله وسلم) برای امامان معصوم نیز بوده است،و بسیاری از مسایل فرعی شرعیت،بر دست ایشان تشریع شده است.7
با آن چه بیان شد: ولایت تکوینی از مراحل کمال روحی و وجودی است که اثر آن سلطه بر عالم کون و جهان هستی می باشد.و ولایت تشریعی یک مقام و منصب وضعی و قانونی است که از طرف خداوند به فردی از افراد به عنوان مقام رسمی داده می شود،تا به امور اجتماعی مسلمین رسیدگی نماید.
ولایت تکوینی که از آن به ولایت تصرف (تصرف در جهان هستی) نیز تعبیر می شود، زمینه ای برای اعطای مناصب ولایت تشریعی نیز می باشد؛زیرا ولایت تشریعی که به معنای سلطه بر اموال و نفوس مردم است،بدون فلسفه و ملاک های معنوی و اجتماعی نخواهد بود و به هر کسی چنین منصب مهمّی داده نخواهد شد.از این روی در مکتب شیعه،(عصمت) در امام و (عدالت) در نایب امام یکی از کمترین شرایط اساسی است که ولیّ می بایست بر نفس خویش مسلط باشد،وگرنه هیچ گاه ولایت تشریعی و حتی ولایت فتوا و یا قضا که کمترین مرحله از مراحل ولایت فقیه است به او داده نخواهد شد.
اما لازم است یادآور شویم:تشریع در حیطه ی فقاهت دو گونه است:
1.استنباط ملاک های قطعی احکام،که مناط و ملاک قطعی موضوع حکم شرعی مشخصص می گردد،و بر اساس این تشخیص دایره ی حکم توسعه یا تضییق می یابد.لذا حکم مرتبت از محدوده ي عنوان مطرح شده در موضوع،فراتر رفته یا تنگ تر می شود. مثلاً ملاک در حرمت (خمر) چیست؟ (خمریّت) یا (مسکریّت)؟در صورت اول حرمت،مخصوص همان (خمر ) است ولی در صورت دوم شامل همه ی مسکرات می گردد.
2.تشریع و قانون گذاری در پیش آمدها که طبق مصالح مقتضی،و بر حسب شرایط زمان،تغییر پذیر است.
تشخیص این گونه موارد و تعیین احکام مربوط،شرعاً به فقیهان واگذار شده، تا در سایه ی قواعد عامه و ضولبط اصل شریعت،حکم هر یک از وقایع رخداده را روشن سازند و با نام (الحوادث الواقعه) در توقیع شریف امام عصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف) از آن یاد شده است.8
پس،آن چه در ولایت فقیه مطرح است ، (ولایت تشریعی)-نه ولایت بر تشریع- است.
یعنی فقیه جامع الشرایط می تواند به مردم در محدوده ی دینی امر و نهی کند و به مقتضای شرایط در چارچوب شریعت،تشریع نیز داشته باشد.
✅✅معنای ولایت بالذات و ولایت بالعرض :
🔺منظور از «بالذات» این است که چیزی خودش حقیقتاً صفتی را دارا باشد. اما «بالعرض» بدین معنا است که مثلاً (الف) خودش حقیقتاً متصف به صفتی نباشد، بلکه در اثر ارتباط و اتحاد با (ب) که به این صفت متصف است، این صفت را برای (الف) نیز در نظر میگیرند. مثال معروف که البته با مقداری تسامح همراه است؛ این است که اگر کسی در کشتی نشسته یا خوابیده است و کشتی در حال حرکت است، در اینجا کشتی «بالذات» حرکت دارد، اما فرد نشسته یا خوابیده در آن «بالعرض» متصف به حرکت میشود؛ و گفته میشود حرکت برای کشتی «بالذات» بوده و برای شخص خوابیده در آن «بالعرض» است.
🚨 ولایت تکوینی و تشریعی
ولایت از جهت سرپرستی کردن بر موجودات عالم هستی و حکومت کردن بر آنها دارای دو قسم ولایت تکوینی و تشریعی است.
1⃣ولایت تکوینی «عبارت است از مسلط شدن بر جهان هستی» (همتی، 1363: 81) و «سرپرستی موجودات جهان» (جوادی آملی، 1379: 123) و« تدبیر امر آنها را به عهده گرفتن است». (طباطبایی، 1370، ج6: 15)
👈👈«ولایت تکوینی اصالتا و #بالذات از آن #خداوند متعال است و بدین معناست که هر گونه تصرف و تدبیر درهر موجودی و هر رقمی برایش فراهم و میسور است». (همان)
👈👈«بعد از خداوند #بالعرض از آن #ماسوی_الله است».(همتی، 1363: 91)
«ولایت تکوینی ماسوی الله بدین معناست که انسان بر اثر بندگی خالصانه خداوند و رسیدن به بالاترین درجه اخلاص و یقین دارای مقامی میشود که به اذن پرودگار عالم میتواند در عالم هستی و دلهای مردم تصرفاتی داشته باشد» (بابازاده، 1373: 157) و «شاهد اعمال و باطن آنها شود».(مطهری، 1369: 60) و تمامی عالم را تحت سیطره خود قرار دهد. البته درجات آن نسبت به انسانها مختلف است. «هر چه میزان معرفت و عمل انسان بالاتر باشد، ولایت او بیشتر و کسانی که تحت سیطره او هستند بیشتر خواهند بود». (بابازاده، 1373: 157) البته باید اشاره کرد که «ولایت تکوینی ماسوی الله در طول ولایت تکوینی خداوند است و به اذن خداوند در عالم هستی تصرف دارند». (همتی، 1363: 91)
2⃣«ولایت تشریعی یعنی نوعی سرپرستی در محدوده تشریع و تابع قانون
ولایت تشریعی هم در وهله اول بالذات از آن خداست یعنی خدا قوانین را وضع میکند.
و در وهله بعد بالعرض در مخلوقات هم وجود دارد . که بایستی در چهارچوب قوانین الهی قانون وضع کنند.
👈👈 به عبارتی ولايت تشريعي يعني نوعي سرپرستي كه نه ولايت تكويني است و نه ولايت بر تشريع و قانون، بلكه ولايتي است در محدوده تشريع و تابع قانون الهي. اين نوع ولايت عبارت است از اداره جامعه بر اساس آنچه كه در قانون معين شده است و اجراي آنچه كه در تشريع مشخص شده است.(۱)
👈تمام اين انواع ولايت به صورت حقيقي و بالاصاله و بالذات به خدا اختصاص دارد
👈 لكن پيامبر و ائمه از آن جا كه انسان كامل بوده و مظهر و تجلي خدا مي باشند، در تمام اين انواع ولايت نيز مظهر و تجلي و نشانه حضرت حق هستند. بنابراين همه ولايت تكويني دارند. هر جائي كه خدا اذن و اجازه دهد و هم ولايت بر تشريع دارند، هر جائي كه خدا اذن دهد و هم ولايت تشريعي دارند، يعني از طرف خدا مامور اداره جامعه انساني مي باشند؛ بنابراين ولايت آن ها مقيد به اذن و خواست الهي است، در حالي كه ولايت خداوند به هيچ قيدي مقيد نيست.
ولايت بالذات از آن خداوند است و بالعرض از آن پيامبر و ائمه مي باشد. ولايت پيامبر و ائمه اطهار تجليات و مظاهر ولايت الله مي باشد. اين كه مي فرمايد: "انما وليكم الله ورسوله و الذين آمنوا "(۲) به اين معنا نيست كه انسان چند ولي متفاوت و در عرض هم دارد كه يكي خدا و يكي پيامبر و يكي ائمه هستند؛ بلكه با توجه به آيه "فالله هو الولي " معناي آيه اين است كه تنها ولي حقيقي و بالذات خدا
است. پيامبر و ائمه ولي بالعرض و مظهر ولايت خدايند. به تعبير لطيف قرآن آيه و نشانه ولايت الهي هستند.(۳) بنابراين ولايت پيامبر و ائمه، نسبت به ولايت الهي مقيد است، اما نسبت به موارد پايين تر از خداوند مطلق است.
مفهوم ولایت و انواع آن
http://entezar.ahlolbait.com/content/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D8%A2%D9%86
معاونت پژوهش حوزه علميه استان تهران :: نقش ولایی انسان کامل
http://pajoohesh.howzehtehran.com/Files/mahfel.php?idVeiw=1585&level=4&subid=1585
آيا ولايت خدا با ولايت پيامبر و ائمه(ع) يكی است؟ - خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency
https://www.mehrnews.com/news/3013588/%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D9%BE%D9%8A%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1-%D9%88-%D8%A7%D8%A6%D9%85%D9%87-%D8%B9-%D9%8A%D9%83%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
🚨🚨منظور از خاص و عام چیست؟ به چه معنا می باشد و نصب ولی فقیه عام است یا خاص؟
#نصب_خاص به این معنا می باشد که کسی با نام و مشخصات کامل از طرف خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین به نبوت و امامت منصوب شده باشد، برای مثال، پیامبر خدا (ص) از طرف خداوند متعال بصورت خاص به نبوت منصوب شده است و علی (ع) در غدیر خم توسط پیامبر اکرم (ص) به صورت خاص به امامت منصوب شده است و ائمه معصومین علیهم السلام جمیعا با نصب خاص به امامت منصوب شده اند، در زمان حیات پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار علیهم السلام افراد خاصی برای کارهای معین منصوب شده اند،
برای نمونه در سال آخر هجرت، اسامه ابن زید ابن حارثه از طرف رسول خدا (ص) به فرماندهی لشکر اسلام منصوب شدند یا نوابع اربعه امام عصر (عج) در عصر غیبت صغرا با نصب خاص امام زمان (عج)، رابط امام (ع) با مردم بودند.
👈در عصر غیبت کبری، دوران
#نصب_عام ولایت و رهبری فقها فرا می رسد، در این عصر شرایط ولایت و رهبری توسط ائمه معصومین (ع) تشریع می شود منتهی اسم فرد خاصی ذکر نمی گردد بلکه هر کس آن شرایط مثل تقوی، علم به حلال و حرام و عدالت را داشته باشد، توصیه شده از آن ها پیروی کنید. امام صادق (ع) به ابی خدیجه ماموریت می دهد تا به شیعیان این پیام را برساند که در نزاهها و اختلافات (به فقها رجوع کنند) فانی قد جعلته علیکم قاضیا- زیرا من او را قاضی قرار دادم. یا امام صادق (ع) به عمر بن حنظله در همین رابطه می فرمایند:
فانی قد جعلته علیکم حاکما- همانا من او رال حاکم شما قرار دادم.
مشاهده می کنید که فقهای جامع الشرایط هر عصری، با نصب عام به عنوان حاکم و قاضی معرفی می شوند. البته طبق فرموده امام حسن عسکری (ع)، همه فقها نمی توانند مرجع و ولایت داشته باشند بلکه کسانی صلاحیت این امر را دارند که: «هر یک از فقها که نقش خویش را (در برابر گناه و خواری) حفظ کند و حافظ دین خویش بوده، با هوای نفس خود مخالفت ورزد و مطیع امر مولای خود باشد، بر عوام است که از او تقلید کنند.» در ادامه می فرماید: «بعض فقهای شیعه لا جمیعهم- بعضی از فقهای شیعه به همه آن ها» صلاحیت نصب عام را دارند.
ولی فقیه در عصر غیبت با نصب عام، نیابت امام عصر (عج) را داراست. در ادامه روایت عمر بن حنظله از امام صادق (ع) نقل شده است: «پس اگر او (فقیه جامع الشرایط) طبق دستور ما حکم داد و یکی از آن ها (متخاصمین) نپذیرفت، حکم خدا را سبک شمرده، و ما را رد کرده است و آن کس که ما را رد کند، خدا را رد کرده و این در حد شرک به خداست»
🚨تفاوت مرجعیت با ولایت فقیه؛
در بررسی تفاوت مرجع با ولی فقیه اصطلاحی گفتنی می توان به چند مورد اشاره نمود:
۱. تفاوت در شرایط:
مرجع اصطلاحاً مجتهد جامع الشرایطی است که احکام شرعی را از منابع اسلامی استنباط می کند و طبق آن فتوا می دهدو بر مردم لازم است از وی تقلید نمایند.
اما ولی فقیه گذشته از علم به قوانین الهی و عدالت و اجتهاد باید دارای احاطه بر سیاست های دینی و شجاعت و مدیریت کافی برای رهبری جامعه اسلامی بوده و از مسائل اجتماعی و سیاسی روز آگاه باشد.
۲. تفاوت از نظر تعدد یا وحدت:مرجعیت فتوا می تواند در یک زمان متعدد باشد و هر کس هر مجتهدی را متقی و اعلم تشخیص داد از وی تقلید نماید. اما ولی فقیه نمی تواند متعدد باشد زیرا این مقام با ابعاد سیاسی - فرهنگی- اقتصادی-اجتماعی و دفاعی باید دارای قدرت متمرکز باشد. ( رساله نوین امام خمینی نگارش و ترجمه بی آزار شیرازی ج ۱ ص۶۴).
۳.تفاوت از نظر کارویژه ها:
کار مرجعیت بیان فتوا و احکام شرعی است ولی کار ولایت فقیه علاوه بر بیان احکام شرعی - اجرا و پیاده کردن قوانین نجات بخش اسلام است و در موارد خاص حکم حکومتی صادر می کند که تبعیت آن بر همه لازم است. ( همان ) در صورتی که کسی شرایط و صلاحیتهای لازم را داشته باشد مرجعیت و رهبری می تواند در یک فرد جمع شود چنانکه حضرت امام خمینی ره هم مرجع بود و هم رهبر و در حال حاضر نیز این ویژگی در خلف صالح او مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای متجلی است.
در اینجا مناسب است به فرق حکم و فتوا نیز اشاره شود : به بیان حکم شرعی توسط مجتهد جامع الشرایط فتوا می گویند. اما دستور و فرمانی که در مسائل سیاسی - اجتماعی و حکومتی جامعه از طرف ولی فقیه صادر می گردد حکم نامیده می شود. اجرای این حکم بر همه حتی بر کسانکه از دیگری تقلید می کنند و بر مجتهدان و حتی خود ولی فقیه هم واجب است. ( ولایت فقیه امام خمینی ره ص۶۳).
برای بررسی بیشتر این موضوع گفتنی است؛ به اعتقاد بیشتر فقهای شیعه، در روایات سه منصب برای فقیهان به نیابت از معصومین (ع) مشخص شده است:
یکم . منصب افتا ؛ یعنی، هر فقیه جامع شرایط می تواند در مسائل فرعی و موضوع های استنباطی -که مردم بدان نیازمندند فتوا دهد. این منصب بدون هیچ اشکالی برای همه فقیهان ثابت است و در زمان ولایت فقیه، از بقیه فقها ساقط نمی شود؛ زیرا مجتهد حق ندارد از مجتهد دیگر تقلید کند.
دوم . منصب قضاوت ؛ یعنی، هر فقیه جامع شرایط در دوران غیبت، حق دارد به حل و فصل دعاوی و مرافعات بپردازد و براساس ایمان و بینات، حکم الهی را صادر کند. نقض این حکم بر خود او و متخاصمین و حتی فقیهان دیگر، حرام است و پاسداشت آن - حتی بر مجتهدان و مراجع تقلید واجب می باشد.
سوم . منصب ولایت ؛ منظور از آن همان حکومت و اداره کشور و اجرای قوانین شرع است. این منصب به نحو عام، برای تمامی فقیهان ثابت است؛ ولی زمانی که یکی از آنان اقدام به تشکیل حکومت کند، تمامی فقیهان دیگر ملزم به اطاعت از او می باشند و دیگر جایز نیست که در امور مربوط به حکومت، مداخله کرده و برای ولی فقیه ایجاد مزاحمت کنند. آیت الله جوادی آملی در این زمینه می گوید : « همه فقهای جامع الشرایط ، منصوب به ولایت هستند و لذا عهده داری این منصب بر آنها واجب است ، لیکن به نحو وجوب کفایی ؛ به این معنا که هرگاه یکی بر این مهم مبادرت ورزید ، تکلیف از دیگران ساقط است .»(ر.ک : عبدالله جوادی آملی ، ولایت فقیه ، رهبری در اسلام ، ص ۱۸۴ -۱۸۷) دلایل این امر، عبارت است از:
۱. ولی فقیه جانشین و وارث پیامبر(ص) است. همان گونه که برای کسی جایز نیست در امور مربوط به ولایت آن حضرت مزاحم او شود؛ به مقتضای وراثت جایز نیست که مزاحم ولی فقیه در امور مربوط به اداره حکومت شود. از این رو همه فقیهان مزاحمت با ولی فقیه شرعی را حرام و موجب خروج از عدالت می دانند، پس اگر کسی نسبت به ولی فقیه حاکم مزاحمتی کند از عدالت ساقط شده و دیگر ولایتی ندارد تا تزاحم فقیهآن پدید آید. (امام خمینی ،کتاب البیع،ج۲،ص۵۱۴_۵۱۷)
فرق مرجع تقلید با رهبر - پرسمان
https://www.porseman.com/article/%D9%81%D8%B1%D9%82-%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9-%D8%AA%D9%82%D9%84%D9%8A%D8%AF-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1/24012
✅✅معنای ولایت فقیه
«ولایت فقیه»؛ یعنی، رهبری سیاسی جامعه اسلامی به وسیله فقیه عادل و با تقوا و دارای شرایط لازم رهبری.
🔺ولایت فقیه اصطلاحی است برای نظام حکومت اسلامی پس از ائمه طاهرین(ع). ولایت در این اصطلاح به معنای حکومت و زمامداری امور جامعه است و ولایت فقیه به مفهوم زمامداری جامعه اسلامی از سوی کسی است که به مقام اجتهاد در فقه رسیده و حائز شرایط رهبری جامعه اسلامی می باشد.
🔺موضوع اصلی ولایت فقیه این است که در زمان غیبت امام معصوم(ع) چه باید کرد؟ آیا امت اسلامی باید بدون رهبر باشد؟ یا باید به رهبری طاغوت تن دهد یا باید بهترین کسی را که از نظر علم و زهد و تقوا و مدیریت سیاسی، کمترین فاصله را با معصوم دارد به رهبری امت اسلامی بپردازد؟
در واقع ولایت فقیه به همین معناست که با وجود معصوم(ع) باید او رهبری کند و در عصر غیبت به نیابت از امام زمان(عج) ولی فقیه رهبری و زمام امور جامعه را بر عهده دارد تا امت گرفتار هرج و مرج و آنارشیسم و تعبد به حاکمیت طاغوت نشود و احکام و ارزشهای الهی در جامعه عملی گردد.
✅ ۱. معنای ولایت فقیه
ولایت فقیه یعنی حکومت فقیه عادل و دین شناس.
توجه:
🔺 ولایت فقیه در رهبری جامعهی اسلامی و ادارهی امور اجتماعی ملت اسلامی در هر عصر و زمان از ارکان مذهب حقهی اثنی عشری است که ریشه در اصل امامت دارد.
🔺عـدم اعتقاد به ولایت فقیه، اعم از این که بر اثـر اجتهاد باشـد یا تقلیـد، در عصر غیبت حضرت حجت(عج) موجب ارتداد و خروج از دین اسلام نمیشود، و اگر کسی به نظر خود بر اساس استدلال و برهان به عدم لزوم اعتقاد به آن رسیده باشد معذور است، ولی ترویج اختلاف و تفرقه بین مسلمانان برای او جایز نیست.
✅۲. ضرورت ولایت فقیه
از آن جا که دین حنیف اسلام که آخرین دین آسمانی است و تا روز قیامت استمرار دارد و دین حکومت و ادارهی امور جامعه است، لذا همهی طبقات جامعهی اسلامی ناگزیر از داشتن ولی امر و حاکم و رهبر هستند تا امت اسلامی را از شر دشمنان اسلام و مسلمین حفظ نماید، و از نظام جامعهی اسلامی پاسداری نموده و عدالت را در آن بر قرار و از ظلم و تعدی قوی بر ضعیف جلوگیری نماید، و وسایل پیشرفت و شکوفایی فرهنگی، سیاسی و اجتماعی را تأمین کند.
توجه:
ولایت فقیه، حکم شرعی تعبدی است که مورد تأیید عقل نیز میباشد، و در تعیین مصداق آن روش عقلایی وجود دارد که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بیان شده است.
✅✅ ۳. قلمرو ولایت فقیه
۱. اوامر ولایی ولی فقیه
همهی مسلمانان باید از اوامر ولایی و دستورات حکومتی ولی فقیه اطاعت نموده و تسلیم امر و نهی او باشند. این حکم شامل فقهای عظام هم میشود چه رسد به مقلدین آنان.
توجه:
👈 برای هیچ کسی جایز نیست که با متصدی امور ولایت به این بهانه که خودش شایسته تر است، مخالفت نماید. این در صورتی است که متصدی منصب ولایت از راههای قانونی شناخته شده به مقام ولایت رسیده باشد.
۲. احکام ولایی ولی فقیه
احکام ولایی و انتصابات صادره از طرف ولی امر مسلمین اگر هنگام صدور، موقت نباشد، همچنان استمرار دارد و نافذ خواهد بود، مگر این که ولی امر جدید مصلحتی در نقض آنها ببیند و آنها را نقض کند.
۳. اجرای حدود
اجرای حدود (مثل حد زنا و سرقت) در زمان غیبت هم واجب است، و ولایت بر آن اختصاص به ولی امر مسلمین دارد.
۴. مقدم بودن اختیارات ولی فقیه بر اختیارات آحاد امت
تصمیمات و اختیارات ولی فقیه در مواردی که مربوط به مصالح عمومی اسلام و مسلمین است، در صورت تعارض با اراده و اختیار آحاد مردم، بر اختیارات و تصمیمات آحاد امت، مقدم و حاکم است.
۵. ادارهی رسانههای گروهی
ادارهی رسانههای گروهی باید تحت امر و اشراف ولی امر مسلمین باشد و در جهت خدمت به اسلام و مسلمین و نشر معارف ارزشمند الهی به کار گمارده شود، و نیز در جهت پیشرفت فکری جامعهی اسلامی و حل مشکلات آن و اتحاد مسلمانان و گسترش اخوت و برادری در میان مسلمین و امثال این گونه امــور از آن استفاده میشود.
سه نکته در ارتباط با قلمرو ولایت فقیه
اطاعت از دستورات نمایندهی ولی فقیه: نمایندهی ولی فقیه در صورتی که دستورات خود را بر اساس قلمرو صلاحیت و اختیاراتی که از طرف ولی فقیه به او واگذار شده است صادر کرده باشد مخالفت با آنها جایز نیست.
ولایت اداری: در مفاهیم اسلامی چیزی به عنوان ولایت اداری (به معنای لزوم اطاعت از دستورات مقام بالاتر بدون حق اعتراض) وجود ندارد، ولی مخالفت با اوامر اداری که بر اساس ضوابط و مقررات قانونی اداری صادر شده باشد جایز نیست.
ولایت تکوینی: ولی فقیه، ولایت تکوینی ندارد. این امر اختصاص به معصومین(ع) دارد.
۴. اختلاف نظر ولی فقیه با نظر مرجع تقلید
در مواردی که نظر ولی فقیه با نظر مرجع تقلید مختلف است، اگر این اختلاف، در مسایل مربوط به ادارهی کشور و اموری که به عموم مسلمانان ارتباط دارد باشد، مثل دفاع از اسلام و مسلمین بر ضد کفار و مستکبران متجاوز، باید نظر ولی امر مسلمین اطاعت شود و اگر در مسایل فردی محض باشد، هر مکلفی باید از فتوای مرجع تقلیدش پیروی نماید
🚨ویژگی های اصلی ولی فقیه:
1⃣ علم بیشتر منظور علم فقاهت است
2⃣عدالت وتقوا
3⃣تدبیر ومدیریت
✅✅تبیین کامل ویژگی های ولي فقيه در لینک زیر بخونید👇
ولی فقیه چه خصوصياتي بايد داشته باشد؟
https://www.andisheqom.com/fa/question/view/11406/%D9%88%D9%84%D9%8A-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%DA%86%D9%87-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D9%8A-%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF%D8%9F
️حقیقت واصل
✅✅ معنای #ولایت در کتابهای لغت و آیات 🔰آیت الله مقتدائی در درس خارج فقه سیاسی خود با موضوع « ولای
❓❓ آیا #ولایت_فقیه توی دین اومده؟
✅ بله و اتفاقا خیلی هم بهش تاکید شده.
🔹ما توی قرآن و روایات احکام فراوانی داریم که برای اجرای اونها نیاز به یک #اجرا_کننده هست.
🔶 مثلا قرآن میفرماید زکات و خمس بدید. یا فرمان های جهاد و دفاع یا اجرای احکام حدود و دیات و معاملات و...
🔸در زمان حضور امام، این کارها به عهده امام هست. ولی الان که در زمان #غیبت امام زمان ع هستیم کی باید این احکام رو اجرا کنه؟
✔️ کسی میتونه اجرا کنه که اولا "دین شناس" باشه و ثانیا "قدرت اجرایی" داشته باشه دیگه!
✅ ما به قسمت قدرت اجراییش میگیم "ولایت"
✅ و به قسمت دین شناسیش میگیم "فقیه"
در مجموع میشه #ولایت_فقیه.
این، یه موضوع کاملا #عقلی هست.
⭕️ اونوقت بعضیا مثلا میخوان شبهه درست کنن میگن ولایت فقیه تازه اومده!
خب معلومه چیزی از دین نخونده و فقط میخواد ولایت فقیه رو بزنه!
🔹 وگرنه اگه دو تا از احکام رو بخونه خودش متوجه میشه که بالاخره یکی باید اینارو اجرا کنه دیگه وگرنه گفتن اون احکام کاملا بی فایدس!
🌹 ولایت فقیه #ضمانت_اجرایی احکام دینی هست...
✅نکته آخر : #پشتیبان_ولایت_فقیه #باشید_تا_به_مملکت_شما_آسیب_نرسد.
#نشر_حداکثری
@hagigatevasel
May 11
️حقیقت واصل
1⃣ تبیین بخشی از آیاتی که ولایت امام علی علیه السلام را در قرآن بیان میکنند 🌺بررسی آیه ۲۱۴ سوره ش
آیات مربوطه به ولایت فقیه
1- آیه معیت با صادقان
«یا ایها الذین آمنوا اتّقوا الله و کونوا مع الصّادقین». توبه/119.
نحوه استدلال به این آیه بر ولایت فقیه به این تقریر است که فقیه متعهد از جملۀ صادقان است و معیت با وی ملازم با تبعیت از او در امور شرعی و عرفی است. (چرا که شأن او صدور فتوا و انشای حکم است). و اطلاق معیت نیز دال بر اطلاق ولایت است.[12] و روایاتی که در آنها صادقین بر معصومین علیهم السلام تطبیق شده در حقیقت در مقام بیان مصادیق کامل و اولی و احق صادقین میباشند و مفید حصر نیستند.[13]
2- آیه هدایت به حق
«قل هل من شرکائکم من یهدی الی الحق قل الله یهدی للحق، افمن یهدی الی الحق احق ان یتبع امن لا یهدی الا ان یهدی فمالکم کیف تحکمون». یونس/35.
برای مطاع بودن فرد و اینکه دیگران از او تبعیت کنند، آگاهی به حق و حقوق فرد و جامعه و راهنمایی بدان ضروری است که این وصف فقیه است.
3- آیه امر به معروف و نهی از منکر
«ولتکن منکم امةٌ یدعونَ الی الخَیر و یأمرون بالمعروف و ینهونَ عنِ المنکرِ و اولئکَ هُمُ المفلِحون». آل عمران/ 154.
استدلال به این آیه به این تقریر است که دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر بر همگان به نحو وجوب کفایی واجب است و تشکیل حکومت، مقدمه این واجب و لازمه عقلایی آن است. اگر قیام و دعوت مستلزم تشکیل حکومت اسلامی باشد، در نتیجه تشکیل حکومت من باب مقدمۀ واجب، واجب خواهد بود.
4- آیه اعتصام
«و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرّقوا». آل عمران/ 103.
در آیه فوق «حبل» به معنای «ریسمان» میباشد که در عصر غیب منصرف در فقیه جامع الشرائط است و عصمت در طرف حبل لازم نیست، چرا که ائمه معصومین علیهم السلام نیز نائبانی داشته اند که معصوم نبوده اند، در کلمات ائمه طاهرین (علیهمالسلام) اوصافی همچون «خلیفه رسول الله»، «حجت»، «امین الله» و «داعی الی الله» و «حفاظ الدین» بر فقیه تطبیق شده است و این از باب ملازمت این امور با «حبل الله» بودن ایشان است
✅✅روشن ترین گروه از آیات قرآن کریم در رابطه با ولایت فقیه
1⃣آیاتی است که در آنها از اولی الامر و ضرورت پیروی یا مراجعه به وی سخن به میان آمده :
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ذَٰلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا(نساء/۵۹)
2⃣در آیه دیگری نیز آمده:
وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَىٰ أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا(نساء/۸۳)
3⃣آیاتی که دررابطه با امربه معروف ونهی ازمنکر بیان شده:
وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ(آل عمران/۱۰۴)
4⃣آیاتی که دررابطه با استنباط ولایت است:
إِنَّا أَنزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا هُدًى وَنُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هَادُوا وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِن كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَاءَ فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ(مائده/۴۴)
@hagigatevasel
✅✅ روایات معتبر در اثبات ولایت فقیه
براي اثبات ولايت فقيه، به برخي ادلة نقلي استناد کردهاند. بیشتر ادلة نقلي در اين زمينه، رواياتياند که يا فقیهان را «اُمناءالرسل»،(1) «وارثان انبيا»(2) يا «خُلفا»(3) و کساني که مجاري امور بهدست ايشان است،(4) معرفي کردهاند، يا بر ارجاع مردم به فقیهان براي رفع نيازهاي حکومتي (بهويژه مسائل قضايي و اختلافات حقوقي) دلالت دارند:
1⃣روایت امیرالمؤمنین از پیامبر اکرم که شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه آورده: :
روایت امیرالمؤمنین از پیامبر اکرم(ص):«اللهم ارحم خلفائى قیل یا رسول الله و من خلفاؤک؟ قال الذین یأتون من بعدى یروون حدیثى و سنتى ؛ رسول خدا(ص) فرمود: خدایا، جانشینان مرا رحمت فرست، پرسیدند: یا رسول الله، جانشینان تو کیانند؟ فرمود: آنها که بعد از من مى آیند و حدیث و سنت مرا نقل مى کنند» (وسائل الشیعه، ج ۱۸، باب ۸، ص ۶۵، ح ۵۰).
2⃣موثقه سکونی:قال رسول الله :الفقهاء امناءالرُسُل مالم یدخلو فی الدنیا...فقها امانتداران پیامبرانند تازمانی که در دنیا وارد نشده اند.
4⃣قال مولانا الحسین :مجاری الامور والحکام علی ایدی العلماءباالله الامناء علی حلال و حرامه...امام حسین علیه السلام از قول امام علی علیه السلام میفرمایند:جریان امور و احکام (اسلامی) در اختیار علمای الهی است که برحلال وحرام خداوند آگاه و امینند.
5⃣حدیث امام صادق(ع) از رسول الله(ص): «ان العلماء ورثه الانبیاء؛ همانا علماء وارثان پیامبران هستند» (اصول کافى، ج ۱، ص ۳۴).