📚نقلی درباره شهادت امام جواد (علیه‌السلام) 🔺در تفسیر عیاشی ذیل آیۀ شریفۀ «والسارق و السارقه...[سوره مائده/ آیه۳۸.]» ماجرای مناظره علمی میان امام جواد (علیه‌السلام) و ابن ابی داوود، قاضی بزرگ عباسی، نقل شده است. 🔺ابن ابی داوود در حضور مأمون عباسی ادعا می‌کند که دست دزد باید از آرنج قطع شود و برای اثبات سخن خود به آیه تیمم استناد می‌کند. 🔻امام جواد (ع) با استدلالی متقن با استناد به آیه 18 سوره جن: «و ان المساجد لله» نظر ابن ابی داوود را رد می‌کنند و می‌فرمایند که قطع باید از مفصل انگشتان باشد تا کف دست برای سجده باقی بماند. 🔻این پاسخ علمی و قاطع امام، باعث شد که ابن ابی داوود نزد جمع تحقیر شود و حقانیت امام جواد (ع) آشکار گردد. 🔸پس از این مناظره، ابن ابی داوود به شدت از این شکست علمی ناراحت شد و در دل خود نسبت به امام جواد (ع) کینه‌ای عمیق پیدا کرد. 🔻او خود اعتراف می‌کند که هیچ پاسخی به اندازه پاسخ امام جواد (ع) او را ناراحت نکرده است و بعد از این واقع نزد معتصم رفته و با اشاره به این ماجرا او را تحریک به قتل امام کرد. 🔻بنا به این روایت یکی از دلایل شهادت امام، تحریک معتصم توسط ابن ابی داوود بوده است. 🔗منبع: رسولی، هاشم؛ و عیاشی، محمد بن مسعود. (۱۳۸۰). تفسير العيّاشي (ج ۱–۲). تهران - ایران: مکتبة العلمية الاسلامية. ج1، ص319-320 #شهادت_امام_جواد #امام_جواد #امام_زمان #تاریخ_اسلام 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚شهادت مبهم 🔻راز شهادت امام جواد (علیه‌السلام) همچنان مبهم و محل اختلاف است. 🔸در منابع تاریخی درباره زمان، نحوه و حتی وقوع شهادت آن حضرت نقل‌های متفاوتی وجود دارد که ناشی از عوامل متعددی است. 🖍از جمله مهم‌ترین دلایل این اختلافات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ▪️فشارها و محدودیت‌های سیاسی شدید حکومت عباسی که مانع از انتشار آزادانه اخبار مربوط به امامان معصوم می‌شد. ▪️عمر کوتاه امام جواد (ع) که تنها ۲۵ سال بود و این موضوع باعث کاهش منابع و گزارش‌های تاریخی درباره زندگی و شهادت ایشان شده است. ▪️تفاوت و تناقض در گزارش‌های تاریخی درباره زمان و نحوه دقیق شهادت. ▪️ازدواج سیاسی حضرت جواد (ع) با ام‌الفضل، که به دستور مأمون عباسی صورت گرفت و شرایط خاص اجتماعی و سیاسی آن دوران را نشان می‌دهد. ▪️دخالت افراد درباری و درگیری‌های سیاسی که زمینه‌ساز شهادت آن حضرت شده است. 🔻بر اساس مشهورترین نقل‌ها، امام جواد (ع) در سال ۲۲۰ هجری قمری به دستور معتصم عباسی به بغداد احضار و در همان سال در ۳۰ ذی‌القعده به شهادت رسیدند. 🔺 پیکر مطهر ایشان در کنار امام موسی کاظم (ع) در کاظمین به خاک سپرده شد. 🔸علت شهادت عمدتاً به حسادت و کینه‌توزی برخی درباریان، به ویژه قاضی بغداد، ابن ابی‌داؤد، نسبت داده شده است که با بدگویی نزد معتصم، زمینه قتل امام را فراهم کردند. 🔻معتصم با تحریک جعفر، برادر ام‌الفضل (همسر امام)، او را وادار به مسموم کردن امام نمود. 🔸روایت‌ها درباره نحوه مسمومیت متفاوت است؛ از مسموم کردن انگور گرفته تا شربت یا حتی استفاده از دستمال آغشته به سم که امام جواد (ع) نوشیدند یا با آن تماس داشتند و به شهادت رسیدند. 🔻برخی روایت‌ها نیز انگیزه‌های شخصی مانند کینه‌توزی ام‌الفضل را در این واقعه دخیل می‌دانند. 🔸ازدواج سیاسی امام جواد (ع) با ام‌الفضل به منظور کنترل ارتباط ایشان با شیعیان و جلوگیری از قیام احتمالی انجام شد، اما حضرت از این ازدواج فرزندی نداشتند و فرزندان ایشان از بانو سمانه مغربیه بودند. 🔻در نهایت، ترکیب محدودیت‌های سیاسی، عمر کوتاه امام، شرایط خاص اجتماعی و سیاسی و اختلاف در منابع تاریخی باعث شده است که تاریخ شهادت امام جواد (ع) با ابهامات و نقل‌های مختلفی همراه باشد و این راز همچنان مبهم باقی بماند. #شهادت_امام_جواد #امام_جواد #امام_زمان #تاریخ_اسلام 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

بسم الله الرحمن الرحیم 🚩السلام علیک یا ابالحسن یا علی بن محمد الهادی علیه السلام 📌مجموعه محتوای تولید شده با محوریت حضرت #امام_هادی علیه السلام 📚برای مطالعه هر عنوان بر روی کلمه مطالعه بزنید. ✅نشست بررسی تمدنی سیره اهل بیت در مواجهه با مسائل تمدنی- بررسی سیره امام هادی علیه السلام 📽 مشاهده ✅ بررسی نقش ائمه بعد از امام رضا علیهم‌السلام در گسترش فرهنگی شیعه 📚 مطالعه ✅ جهاد تببین امام هادی علیه السلام 📚 مطالعه ✅ آشنایی با اصحاب امام هادی علیه السلام ؛ ابن سکیت 📚 مطالعه ✅ کاری که امام هادی علیه‌السلام برای حفظ معارف شیعی انجام دادند. 📚 مطالعه #امام_هادی #امام_زمان #تاریخ_اسلام 🔻 #حکاکی_اشک | پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @HAKAKIASHK

📚 بررسی و نقد گزارش‌های تاریخ شهادت امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) 🔻در این مقاله‌ با عنوان «بررسی و نقد گزارش‌های تاریخ شهادت امام حسن مجتبی (علیه‌السلام)» نوشته‌ی #یدالله_مقدسی، نویسنده به بررسی دقیق و موشکافانهٔ منابع تاریخی دربارهٔ زمان و نحوهٔ شهادت امام حسن مجتبی (ع) پرداخته است. 🔺مقدسی در این مقاله تلاش می‌کند اختلاف‌نظرهای موجود در منابع تاریخی را شناسایی کرده و با تحلیل سندی، محتوایی و تاریخی، اعتبار گزارش‌های مختلف را ارزیابی کند. 🔸 او ابتدا به دسته‌بندی روایت‌ها دربارهٔ تاریخ شهادت حضرت می‌پردازد، سپس منابع شیعی و اهل سنت را بررسی کرده و نسبت به اعتبار آنها اظهارنظر می‌کند. 🔺در ادامه، نویسنده چند گزارش شاخص از جمله روایت منسوب به «قاسم رسّی» را به‌طور خاص مورد نقد قرار می‌دهد و در پایان با تکیه بر قرائن و شواهد، زمان و نحوهٔ شهادت را از نگاه تاریخی تحلیل می‌کند. 📍این مقاله برای علاقه‌مندان به تاریخ اسلام و مطالعات حدیثی، تحلیلی مفید از یکی از مسائل مهم در تاریخ اهل‌بیت ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که گزارش‌های تاریخی در این زمینه تا چه اندازه به بررسی نقادانه نیاز دارند. #امام_زمان #امام_حسن #تاریخ_اسلام #معرفی_مقاله 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚 کدام مصیبت؟ کدام روضه؟ قسمت: 1️⃣ 🔺در واقعهٔ عاشورا، پیکر مطهر امام حسین علیه‌السلام آماج زخم‌هایی شد که نشانه‌ای آشکار از قساوت، بی‌رحمی و سقوط اخلاقی دشمنان او بود. 🔻اما آنچه بر بدن امام وارد آمد، تنها بخشی از ماجراست. سؤال اینجاست: آیا ضربه‌هایی عمیق‌تر و جان‌فرساتر هم وجود داشت که باید در برابرشان از دل خون گریست؟ 🔺وقتی می‌شنویم « مصیبة ما اعظمها و اعظم رزیتها فی الاسلام»، آیا ذهنمان تنها به سوی تیر حرمله که بر قلب امام نشست می‌رود؟ یا باید جست‌وجو کرد که فاجعه‌ای ژرف‌تر، پنهان‌تر، و سهمگین‌تر در جریان بوده است؟ 🔸گمان می‌کنم که فاجعهٔ عاشورا تنها در صحرای کربلا شکل نگرفت؛ بلکه آن ضربات سهمگین، پیکرهٔ امامت را در طی نیم قرن پیش از عاشورا زخمی کرد. 🔻در این نگاه، تیر حرمله، نماد بیرونی زخمی است که پیش‌تر بر هویت، مشروعیت و شخصیت امام وارد شده بود. 🔺کدام فاجعه دل را بیشتر می‌خراشد؟ ترور #جسم امام، یا ترور #شخصیت امام؟ 📍ما برای زخم‌هایی که عصر عاشورا بر قلب امام نشست، جان می‌سوزانیم، اما برای تیشه‌هایی که پنجاه سال بر ریشه امامت خورد و آن را تضعیف کرد، تا چه اندازه اشک ریخته‌ایم؟ 📍خوارزمی 1️⃣ در مقتل الحسینش می‌نویسد در نخستین خطبهٔ صبح عاشورا، امام به نصیحت مردم کوفه پرداخت. 🔻عمر سعد با نگرانی گفت: «مگذارید سخن بگوید، که اگر سخن آغاز کند، کسی حریفش نخواهد بود!» و شمر با گستاخی به امام گفت: «ما سخنان تو را نمی‌فهمیم!» و این "نمی‌فهمیم"، در واقع «نمی‌خواهیم بفهمیم» بود. 🔸امام ادامه داد و فرمود: «آیا از پیامبر نشنیده‌اید که حسن و حسین، سروران جوانان بهشت‌اند؟» 🔺و این‌جاست که نخستین مصیبت روز عاشورا رخ می‌نماید؛ مصیبتی که شاید از عصر عاشورا جانکاه‌تر باشد. 🔻امام حسین علیه‌السلام با سوگند می‌فرماید: «به خدا، من دروغ نمی‌گویم!» 🔺و چون مخاطبانش به صدق گفتار او ایمان نمی‌آورند، امام آن‌ها را ارجاع می‌دهد به صحابهٔ پیامبر: جابر بن عبدالله، سهل بن سعد، زید بن ارقم، انس بن مالک… 🔸این صحنه، خود روضه‌ای است از اعظم مصائب؛ آنجا که حقیقت را از زبان امام نمی‌پذیرند، و امام ناگزیر است برای اثبات صدق خود، شاهد بیاورد. 🔻این تیر تردید، از کجا بر قلب امام نشست؟ 🔻مرحوم آیت‌الله غروی اصفهانی به زیبایی سرودند: «سَهمٌ أتی مِن جانِبِ السقیفه – و قَوسُهُ عَلی یَدِ الخَلیفَه» 2️⃣ 🔸آری، آغاز این انحراف به آن روز بازمی‌گردد که برای اثبات مالکیت فدک از فاطمهٔ زهرا علیهاالسلام شاهد خواستند. 3️⃣ 🔺پنجاه سال اندیشه‌سازی انحرافی، جامعه را به‌جایی رساند که در روز عاشورا، تیر تهمت و تکذیب، نه به پیکر امام، که به شخصیت او نشست. اگر آن تیرِ نخست فرو نمی‌رفت، شاید تیر حرمله هم هرگز به سینهٔ حسین علیه‌السلام نمی‌رسید. 🔻امام دوباره می‌فرماید: «اگر حتی سخنم را نمی‌پذیرید، دست‌کم نمی‌توانید انکار کنید که من تنها فرزند دختر پیامبر شما هستم!» ▪️و پاسخِ مقابل، چیزی جز سکوت نبود. 🔸وقتی جامعه‌ای در برابر حقیقت چنین خاموش می‌ماند، و در برابر شخصی چون حسین بن علی، او را یا به دروغ‌گویی متهم می‌کند یا در برابر تهمت سکوت، نشانهٔ آن است که این جامعه، به بیماری‌ای مزمن مبتلاست؛ بیماری‌ای که نه در چند ماههٔ آغاز حکومت یزید و ورود ابن‌زیاد به کوفه شکل گرفته، بلکه ریشه‌ در انحرافاتی بسیار قدیمی‌تر دارد. 1️⃣ سماوی، محمد؛ و اخطب خوارزم، موفق بن احمد. (۱۳۸۱–۱۴۲۳). مقتل الحسین علیه السلام (ج ۱–۲). قم - ایران: أنوار الهدی.ج1، ص357 2️⃣ اصفهانی، محمد حسین. (۱۴۰۲–۱۹۸۲). الأنوار القدسیة (ج ۱–۱). بیروت - لبنان: مؤسسة الوفاء.ص130 3️⃣ طبرسی، احمد بن علی؛ و جعفری، بهراد. (۱۳۸۱). ترجمه و متن کتاب شریف احتجاج (ج ۱–۲). تهران - ایران: دار الکتب الإسلامیة. ج1، ص214 #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚 کدام مصیبت؟ کدام روضه؟ قسمت: 2️⃣ 🔻وقتی می‌گوییم مسألهٔ مردم با امام حسین علیه‌السلام تنها مربوط به پنج ماه و اندی حکومت یزید نیست، منظور ما بحرانی است که «در بستر حداقل پنجاه سال انحراف فکری و تحریف باورهای دینی» شکل گرفته است؛ 🔹مسأله‌ای که پیش از عاشورا، شخصیت امامت را به‌صورت پیوسته هدف قرار داد و جامعه را برای پذیرش فاجعهٔ کربلا آماده ساخت. 🔸یکی از نمونه‌های این انحراف، صحنه‌ای تاریخی در جنگ صفین است.1️⃣ جایی که هاشم بن عتبه، فرمانده سپاه امیرالمؤمنین علیه‌السلام با جوانی شامی روبه‌رو می‌شود؛ جوانی پرشور، شمشیر به‌دست، پر از خشم و اطمینان به اینکه با «قاتلان خلیفه» می‌جنگد. 🔺در کلام او، عباراتی است که عمق فاجعه را نشان می‌دهد: «با شما می‌جنگم، چون شنیده‌ام که یار شما نماز نمی‌خواند... چون شما خلیفهٔ ما را کشته‌اید...» 🔻جوانی از مسلمانان، اکنون چنان در تاریکی تبلیغات فرو رفته که علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام را بی‌نماز می‌داند؛ این، نه انحرافی ساده، که نشانهٔ یک جنگ ادراکی عمیق و سازمان‌یافته است که از درون، حقیقت را نابود کرده. 🔸این‌که چنین سخنی از زبان یک جوان در صفین شنیده می‌شود، نشان می‌دهد که پروژه‌ی تحریف، بسیار زودتر از خلافت یزید آغاز شده است 🔻معاویه هنوز به قدرت نرسیده، اما توانسته است بخشی از جامعه را با اطلاعات غلط، به مبارزه با حقیقت سوق دهد. 🔹این است که می گوییم شمشیری که در عصر عاشورا بر بدن امام نشست، پیش از آن، در ذهن‌ها فرود آمده بود. 🔸آن‌جا که امام ناگزیر می‌شود برای اثبات خود، شاهد بیاورد؛ یعنی که پیش از شهادت، حقیقتش زیر سؤال رفته بود. 🔸این‌جاست که باید گفت: آتش کربلا از آتش تحریف در مدینه و شام شعله‌ور شد. 🔻 صحبت از قتل امام حسین علیه السلام صحبت از اتفاقی نیست که در یک نیم روز در صحرای کربلا رخ داده است، بلکه صحبت از یک جریان است که کار را به آن نیم روز رسانده است. 1️⃣ طبری، محمد بن جریر؛ و ابراهیم، محمد ابوالفضل. (بی‌تا). تاریخ الطبري: تاريخ الأمم و الملوك (ج ۱–۱۱). بیروت - لبنان: [بی نا]. ج5، ص43 #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚کدام مصیبت؟ کدام روضه؟ قسمت: 3️⃣ 🔰 نگاه جریانی به قاتلان امام حسین علیه السلام در زیارات حضرت 🔺در کتاب شریف کامل الزیارات زیارتی مختصر برای اباعبدالله علیه السلام آورده شده است که راوی از امام صادق علیه السلام می پرسد چگونه بر [امام] حسین بن علی علیهما السلام سلام بدهیم، امام در پاسخ می فرمایند اینگونه بگو: 🖍 السَّلامُ عَلَيْكَ يا أبا عَبْدِاللهِ ، السَّلام عَلَيْكَ يا ابْنَ رَسُولِ اللهِ ، لَعَنَ اللهُ مَنْ قَتَلَكَ ، وَلَعَنَ اللهُ مَنْ أعانَ عَلَيْكَ ، وَمَنْ بَلَغَهُ ذلِكَ فَرَضي بِهِ ، أنا إلى الله مِنْهُمْ بَرِيءٌ 1️⃣ چند نکته از این زیارت مختصر 📍نگاهی جریان‌شناسانه به قاتلان امام حسین(ع) ۱. زیارت‌نامه یا بیانیه اعتقادی–سیاسی 🔻زیارات امام حسین(ع) تنها ابزار ابراز محبت و اندوه نیستند؛ بلکه متونی‌اند که هویت زائر را تعریف و مرزبندی او را با جبهه ظلم و باطل مشخص می‌کنند. 🔸در این زیارات، لعن و برائت نه فقط خطاب به قاتلان مستقیم، بلکه متوجه یک جریان ریشه‌دار اجتماعی و سیاسی است که در وقوع فاجعه عاشورا نقش داشت. ۲. فراتر از قاتلان مستقیم 🔻در ظاهر، چهره‌های شناخته‌شده‌ای چون عمر بن سعد، شمر، حرمله و خولی عاملان جنایت کربلا بودند. اما زیارت، دامنه اتهام و لعن را فراتر می‌برد: «وَمَنْ بَلَغَهُ ذلِكَ فَرَضي بِهِ» 🔰 این عبارت، مسئولیت را متوجه کسانی می‌کند که خبر آن ظلم را شنیدند و به آن رضایت دادند. آنان ممکن است شمشیر به دست نگرفته باشند، اما با سکوت و عدم موضع گیری یا خوشحالی خود، چرخه جنایت را کامل کردند. ۳. «أنا إلى الله مِنْهُمْ بَرِيءٌ»؛ مرزبندی آشکار 🔻اعلام برائت در این عبارت، تنها یک احساس معنوی نیست؛ یک موضع‌گیری سیاسی و اجتماعی است. زائر، با گفتن این جمله، خود را نه فقط از اشخاص معین، بلکه از جریانی جدا می‌کند که در جامعه آن روز، و در هر جامعه ای در هر زمانی حساسیت مردم نسبت به ندای حق را از بین برده بود. ۴. ویژگی‌های این جریان خطرناک این جریان را می‌توان با چند شاخص شناخت: 🔻بی‌حس‌سازی افکار عمومی نسبت به ظلم و جنایت. 🔺مدیریت افکار جامعه برای بی‌تفاوتی در برابر قیام امام. 🔻توجیه ظلم با ابزار دین، تبلیغات و منافع مادی. 🔻فشار اجتماعی برای واداشتن مردم به سکوت یا همراهی. 🔹این زیارات هشدار می‌دهد که خطر اصلی تنها شمشیر دشمن نیست، بلکه شکل‌گیری فضایی است که وجدان جامعه اسلامی را نسبت به حق و باطل بی‌حس می‌کند. 🔸اگر حسگرهای جامعه از کار بیفتد، ظلم نه‌تنها تحمل می‌شود بلکه گاه با رضایت جمعی همراه می‌گردد. 🔶 و مهم تر از همه اینکه اگر قوه و قدرت #تشخیص جامعه از کار بیافتد ممکن است حتی قتل امام را هم بد ندانی اما شراب خواری و دیگر گناهان یزید را گناهی نابخشودنی بداند. 2️⃣ ان شاءالله #ادامه_دارد 1️⃣ ابن‌قولویه، جعفر بن محمد؛ و وکیلیان، امیر. (۱۳۸۸). ترجمه کامل الزیارات (ج ۱–۱). قم - ایران: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. دفتر انتشارات اسلامی. ص 487 2️⃣ ابن سعد، محمد بن سعد، شمس‌الدین، ابراهیم، شمس‌الدین، احمد، عطا، محمد عبدالقادر، و مقلد، یحیی. ۱۴۱۰. الطبقات الکبری. ۹ ج. بیروت - لبنان: دار الکتب العلمية. ج5، ص49 #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚 کدام مصیبت؟ کدام روضه؟ قسمت: 4️⃣ 🔰 نگاه جریانی به قاتلان امام حسین(ع) در زیارات حضرت 📍قتَلَ اللهُ مَنْ قَتَلَكَ بالأيْدي وَالألْسُنِ 1️⃣ 🔻این فراز، دو جبهه اصلی جنایت را معرفی می‌کند: 🔹 بالأيدي: عاملان میدانی که با سلاح و خشونت مستقیم امام حسین(ع) و یارانش را به شهادت رساندند. 🔸بالألسن: عاملان تبلیغاتی و رسانه‌ای که با زبان و بیان، زمینه مشروعیت‌بخشی به این جنایت را فراهم کردند. ۱. قاتلان با «دست‌ها» 🔺فرماندهان نظامی مانند عمر بن سعد، شمر، سنان و دیگران. 🔸نیروهای حاضر در میدان کربلا که مستقیماً دست به کشتار زدند. 🔺مجریان اوامر حکومت در سرکوب و محاصره کاروان امام. ۲. قاتلان با «زبان‌ها» 🔺خطیبان، قاضیان و علمای درباری که علیه امام سخن گفتند. 🔸شایعه‌سازانی که امام را «خارجی» یا «برهم‌زننده امنیت» معرفی کردند. 🔺کسانی که با تحریف تاریخ و دین، ذهن مردم را علیه قیام امام آماده کردند. ۳. ارتباط دست‌ها و زبان‌ها در جنایت کربلا [زبان‌ها: تبلیغات و تحریف] ◀️ [فضاسازی افکار عمومی] ◀️ [دست‌ها: اقدام نظامی] 🔺زبان‌ها بستر اجتماعی و روانی قتل را آماده کردند. 🔻دست‌ها نتیجه نهایی آن مهندسی افکار بودند. 🔰این فراز زیارت یادآوری می‌کند که در نبرد حق و باطل، جنگ روایت‌ها می‌تواند راه را برای جنایت هموار کند. 📍اگر زبان در خدمت ظلم باشد، چه با سکوت و چه با کلام؛ دست‌ها آماده اجرای آن خواهند شد. 🔰 مقابله با تحریف و روایت‌سازی ناحق، بخشی جدایی‌ناپذیر از مبارزه با ظلم است. 1️⃣ ابن‌قولویه، جعفر بن محمد؛ و نشر الفقاهه. (۱۴۱۸–۱۹۹۷). کامل الزيارات (ج ۱–۱). بیروت - لبنان: دار السرور. ص 389 #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚 کدام مصیبت؟ کدام روضه؟ قسمت: 5️⃣ 🔰 نگاه جریانی به قاتلان امام حسین(ع) در زیارات حضرت 💠 سکوتی که قاتل امام شد 🔻زیارت‌های امام حسین علیه‌السلام، نگاه ما را از یک حادثه مقطعی به یک جریان پیچیده منتقل می‌کند. 🔸 اگر بپرسیم که چگونه مردم زمانه امام به خود جرات دادند تا به آن شکل فجیع پسر پیغمبر را به قتل برسانند و خاندانش را مانند نامسلمانان به اسارت ببرند باید گفت، کربلا محصول عمل چند گروه است؛ از قاتلان مستقیم تا کسانی که فقط سکوت کردند اما همان سکوت، شمشیری بر گلوی امام شد. 🔻 با این نگاه وقتی به زیارات امام رجوع می کنیم می بینیم زیارات حضرت، «شبکه اجتماعی قتل امام» و جنایت کربلا را معرفی می‌کند و نشان می‌دهد که ظلم، یک «حادثه آنی» نبوده بلکه نتیجه یک جریان سازمان‌یافته است: لَعَنَ الله مَنْ قَتَلَكَ ، وَمَنْ شارَكَ في دَمِكَ ، وَمَنْ بَلَغَهُ ذلِكَ فَرَضي بِهِ1️⃣ و در زیارت عاشورا می خوانیم وَ لَعَنَ اللهُ المُمَهِّدِينَ لَهُم بِالتَّمْكِينِ مِن قِتَالِكُم 2️⃣ از این دو فراز می توانیم 4 لایه برای قاتلان حضرت معرفی کنیم: 1. قاتلان مستقیم: لَعَنَ الله مَنْ قَتَلَكَ: آنان که در روز عاشورا شمشیر کشیدند و خون امام را بر زمین ریختند؛ عمر بن سعد، شمر، حرمله و امثالشان. 2. مَنْ شارَكَ في دَمِكَ – شریکان غیرمستقیم: طراحان، فرماندهان و پشتیبانان عملیاتی که زمینه نبرد را فراهم کردند. ۳. مقدمه‌چینان: وَلَعَنَ الله الممهدين لهم بالتمكين من قتالكم: آنان که پیش‌تر، فضای سیاسی و رسانه‌ای را برای رویارویی با امام آماده کردند؛ با شایعه، تحریف، و بستن راه‌های حمایت. از بی‌تفاوت‌کنندگان جامعه گرفته تا آنهایی که دربارۀ جنایات رخ داده چشم بستند یا آن را تسهیل کردند. 4. مَنْ بَلَغَهُ ذلِكَ فَرَضي بِهِ – تأییدکنندگان پسینی: افرادی که بعد از شنیدن خبر شهادت، خوشحال شدند یا با سکوتشان، ظلم را مشروع جلوه دادند. 📍اما اگر بخواهیم #سخت_گیرانه به موضوع نگاه کنیم مجبوریم دسته پنجمی هم به این موارد اضافه کنیم و آن هم کسانی هستند که نه تنها در جبهه دشمن نبودند بلکه در جبهه خودی بودند اما با #سکوت، عملکرد بد و یا حتی مشورت های بیجا هم باعث تضعیف قیام حضرت و هم شکستن جایگاه حضرت در میان مردم شدند. ۵. سکوت‌های سنگین در خاندان امام 🔻یکی از پیچیده‌ترین و دردناک‌ترین بخش‌ها این است که در میان خاندان پیامبر(ص) افرادی بودند که در لحظه تصمیم، یا به‌طور کامل با امام همراه نشدند، یا مواضعشان باعث تردید و توقف بخشی از جامعه شد. 🔻برخی از این افراد عبارت بودند از: 🔹 محمد بن حنفیه 🔻برادر ناتنی امام حسین(ع)، که جایگاه خانوادگی مهمی داشت. او در گفت‌وگو با امام، توصیه به عدم حرکت به سوی کوفه و حتی رفتن به یمن کرد. 🔻نیتش احتمالاً خیرخواهانه بود و می‌خواست جان امام حفظ شود، اما این توصیه‌ها به گوش مردم رسید و باعث شد عده‌ای گمان کنند که حرکت امام بی‌پشتوانه یا پرخطر است. نتیجه این شد که موج حمایت، پیش از رسیدن به میدان، فروکش کرد. 🔹 عبدالله بن جعفر 🔻داماد امیرالمؤمنین(ع) و همسر حضرت زینب(س). او نامه‌ای نوشت و امام را به بازگشت دعوت کرد، اما وقتی نتوانست نظر امام را عوض کند، دو پسرش عون و محمد را به یاری امام فرستاد. 🔻عدم حضور شخصی او در کربلا، پیام سیاسی مهمی داشت: نبودن یکی از چهره‌های بزرگ خاندان، بهانه‌ای شد تا دیگران هم بگویند «اگر حتی عبدالله بن جعفر نرفت، چرا ما برویم؟». 🔹 عبدالله بن عباس 🔻پسر عموی پیامبر و مفسر قرآن. او بارها امام را به ماندن در مکه یا رفتن به یمن توصیه کرد. این موضع‌گیری‌ها، هرچند ممکن است از روی دلسوزی بوده باشد، اما به گوش مردم چنین رسید که حتی بزرگان خاندان، به موفقیت قیام امام باور ندارند. 🔸در فضای سیاسی آن روز، این پیام، آب به آسیاب تبلیغات امویان ریخت که امام را «خارجی» یا «یاغی» معرفی می‌کردند. 📌این سه نفر قاتل نبودند، نه شمشیر کشیدند و نه در سپاه دشمن بودند. اما جایگاه اجتماعی و اعتبار خانوادگی‌شان باعث می‌شد هر موضع یا سکوتشان چندین برابر اثر داشته باشد. 🔻در واقع، همین بی‌عملی و تردید، بخشی از «شبکه اجتماعی قتل» را شکل داد؛ 🔸وقتی نخبگان و نزدیکان سکوت کنند یا پیام بازدارنده بدهند، بدنه جامعه هم جرأت همراهی با حق را از دست می‌دهد. در کربلا، این سکوت‌ها و مواضع محتاطانه، عملاً بخشی از مسیر را برای دشمن هموار کرد. 1️⃣ابن‌قولویه، جعفر بن محمد؛ و نشر الفقاهه. (۱۴۱۸–۱۹۹۷). کامل الزيارات (ج ۱–۱). بیروت - لبنان: دار السرور. ص 382 2️⃣ قمی، عباس. (بی‌تا). کلیات مفاتیح الجنان (ج ۱–۱). قم - ایران: سازمان اوقاف و امور خیریه، انتشارات اسوه. ص452 #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚 کدام مصیبت؟ کدام روضه؟ 🔰 نگاه جریانی به قاتلان امام حسین(ع) 💠 قبول ترور امام توسط یارانش! قسمت: 6️⃣ 🔺امام حسین علیه السلام بارها خبر از تهدید جانی خود داده بودند. 🔻وقتی از مدینه به سمت مکه حرکت کردند ایه شریفه «فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ قَالَ رَبِّ نَجِّنِى مِنَ الْقَوْمِ الظَّــلِمِينَ » را خواندند. 🔸در گفتگوهایی که با افراد مختلف داشتند بارها اعلام کردند که بنی امیه می خواهند مرا بکشند. 🔻امام در نامه به محمد بن حنفیه اعلام کرده بودند که هر کس با من همراه شود به شهادت می رسد. 1️⃣ 🔺در گفتگوهای متعددی که با افراد مختلف از جمله ابن عباس، ابن زبیر، ابن عمر داشتند بصورت مستقیم و غیر مستقیم به تهدید جانی خود اشاره داشتند. 🔻حضرت در یکی از فرمایشات خود فرمودند: والّذي نفس حسين بيده لا يهنِّىء بني اُميّة ملكُهم حتّى يقتلوني وهم قاتلي به خداوندی که جان حسین در دست اوست، بنی‌امیه هرگز از حکومت خود بهره و شادی نخواهند برد تا زمانی که مرا بکشند و آنان همان کشندگان من‌اند.2️⃣ 🔸حضرت به ام سلمه وقتی عرض کرده بود که به عراق نرو که تو را در آنجا می کشند فرموده بود اگر نروم هم باز کشته می شوم.3️⃣ 🔺و این موضوع شامل موارد زیادی است که امام از تهدید جان خود توسط بنی امیه سخن گفتند. 🔻حال در مقابل این تهدیدات بزرگان قوم و بنی هاشم چه کردند؟ 🔺نتیجه قیام نشان می دهد که بزرگان بنی هاشم نقش خود را به درستی انجام ندادند. 🔺آنهایی که دنبال گشایش و پیروزی بودند با امام همراهی نکردند و امام در همان نامه ای که به محمد حنفیه نوشتند فرموده بودند که آنکه با من همراه نشود پیروزی را نخواهد دید. 1️⃣ 🔺بزرگان بنی هاشم که جایگاهی داشتند نه تنها عملی نکردند تا دشمن به خود اجازه #تهدید جان امام را ندهد بلکه با رفتار خود در جامعه عملا عظمت قیام امام را شکستند و حرکت امام را ناصواب و برخلاف عقل جلوه دادند (نستجیربالله) 🔺 ابن حنفیه فرزندانش را جمع کرد و آنها را از همراهی امام منع کرد و وقتی با ناراحتی امام مواجه شد به امام عرض کرد: «چه نیازی است که تو کشته شوی و آنان هم همراهت کشته شوند؟»4️⃣ 🔸این گفتگو و این ممانعت از همراهی با قیام امام چه کرد؟ 🔹 در حالی که انتظار می رفت تا بزرگان بنی هاشم از امام حمایت کنند عبدالله بن جعفر همسر خواهر امام و فرزند جعفر طیار در نامه اش به امام می نویسد: 🔺اما بعد! تو را به خدا سوگند می‌دهم که از مکه خارج نشوی، زیرا من بر تو از این کاری که بر انجامش تصمیم گرفته‌ای بیمناک هستم؛ کاری که بیم آن می‌رود باعث نابودی تو و اهل‌بیتت شود. 🔺 و در ادامه به امام قول می دهد تا برای ایشان از یزید و همه بنی‌امیه، برای جان و مال و فرزندانش و اهل‌بیتش امان بگیرد.5️⃣ 🔸 خیلی باید متاسف بود برای این جامعه. درست زمانی که بزرگان بنی هاشم باید همراه امام می شدند گویا کشته شدن امام را پذیرفته بودند و فقط سعی می کردند تا امام را منصرف کنند فارغ از اینکه در مقابل امام چه کسی ایستاده است و امام در مقابل چه جریانی قرار دارد. 🔹 نفر بعدی که ضربه به حرکت امام زد ابن عباس است. او حدودا 10 سال از امام بزرگتر بود و از زمان خلیفه دوم مورد توجه دستگاه حکومت قرار گرفت. هر چند این توجه برای کم کردن اقبال به امیرالمومنین بود اما جایگاه او در نزد مردم جایگاه بالایی بود. 🔺 او نیز نزد امام آمد و بعد از اینکه دید نمی تواند امام را از سفر به عراق و خروج از مکه منصرف کند به امام گفت: 🔻اگر نبود كه براى من يا تو زشت است، دستانم را [براى جلوگيرى از رفتنت] در سرت فرو مى بردم ، و اگر مى دانستم كه با دست به گريبان شدن با تو ، همين جا مى مانى ، اين كار را مى كردم ؛ ولى گمان نمى برم كه اين كار براى من ، سودى داشته باشد.6️⃣ 🔰 حالا با این وضعیت جامعه باید برای کدام روضه گریست و برای کدام مصیبت گریبان چاک زد؟ 🔰 جایی که دشمن تهدید می کند و دوستان به جای پاسخی بازدارنده به تهدید دشمن، اشکال را متوجه رهبرشان می دانند که چرا در برابر ظلم و نفاق ایستادی! باید منتظر کربلا و به نیزه رفتن سر امام بود😭 #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📎 منابع 1️⃣ محمدی ری‌شهری، محمد؛ مسعودی، عبدالهادی؛ طباطبایی‌نژاد، محمود؛ و سید طبایی، روح الله. (۱۳۸۸). دانشنامه امام حسین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ (ج ۱–۱۴). قم - ایران: مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر. ج5، ص124 2️⃣ امینی، عبدالحسین؛ و ابن‌قولویه، جعفر بن محمد. (۱۳۵۶–۱۳۱۶). كامل الزيارات (ج ۱–۱). نجف اشرف - عراق: مطبعة المرتضوية.ص74 3️⃣ قطب راوندی، سعید بن هبه‌الله؛ و موسسة الامام المهدی علیه السلام. (۱۴۰۹–۱۳۶۸). الخرائج و الجرائح (ج ۱–۳). قم - ایران: مؤسسة الإمام المهدي (علیه السلام).ج1، ص253 4️⃣ ابن سعد، محمد بن سعد؛ و سلمی، محمد بن صامل. (۱۴۱۴–۱۹۹۳). الطبقات الکبری: الطبقة الخامسة من الصحابة (ج ۱–۲). طائف - عربستان: مکتبة الصدیق.ج1،ص451 5️⃣ ابن‌اعثم کوفی، محمد بن علی؛ و شیری، علی. (۱۴۱۱). ... الفتوح (ج ۱–۹). بیروت - لبنان: دار الأضواء.ج5، ص67 6️⃣ همان منبع 4️⃣ ص450 #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk

📚 کدام مصیبت؟ کدام روضه؟ 🔰 نگاه جریانی به قاتلان امام حسین علیه‌السلام 💠 جریان قاتل امام در زیارت اربعین ⬅️ قسمت پایانی 🔺 آنچه تاکنون بیان شد، سخن از جریانی بود که در نهایت به قتل امام حسین علیه‌السلام انجامید. پیش‌تر درباره دسته‌بندی قاتلان امام صحبت کردیم و اینک به بخشی دیگر از ماجرا می‌پردازیم. 🔻 وقتی به فرازهای زیارت اربعین می‌نگریم، می‌بینیم که از دو گروه یاد شده است: 1. گروه نخست: کسانی که در کربلا، به‌طور مستقیم در برابر امام صف بستند و دست به قتل آن حضرت زدند. 🔻 برای این گروه، زیارت اربعین هفت ویژگی برمی‌شمارد: 1⃣ فریب‌خوردگان دنیا: «غَرَّتْهُ الدُّنْیا»؛ 2⃣ فروختن بهره واقعی دنیا به پست‌ترین چیز: «وَ باعَ حَظَّهُ بِالأرذَلِ الأدْنی»؛ 3⃣ فروختن آخرت به بهای ناچیز دنیا: «وَ شَری آخِرَتَهُ بالثَّمَنِ الأوْكَس»؛ 4⃣ تکبّر ورزیدن: «تَغَطْرَس»؛ 5⃣ هواپرستی: «وَ تَرَدّی فی هَواهُ»؛ 6⃣ به خشم آوردن خدا، پیامبر و امام: «وَ أسْخَطَكَ وَ أسْخَطَ نَبِیَّكَ»؛ 7⃣ پیروی از منافقان، تفرقه‌افکنان و گنه‌کاران: «وَ أطاعَ مِنْ عِبادِكَ أَهْلَ الشِّقاقِ وَ النِّفاقِ وَ حَمَلَةَ الأوْزارِ المُسْتَوْجِبِینَ النّارَ». 🔻 ویژگی هفتم، ما را به جریانی فراتر از میدان کربلا رهنمون می‌کند؛ جریانی که حتی در روز عاشورا در صحنه نبرد حاضر نبود، اما خط فکری و سیاسی‌اش پشت صحنه عمل می‌کرد. 🔸 بنی‌امیه همواره کوشیدند امام و یارانش را به ایجاد تفرقه در جامعه متهم کنند: * معاویه در نامه‌ای به امام حسین علیه‌السلام هشدار داد: «فَاتَّقِ شَقَّ عَصا هذِهِ الأُمَّةِ» (از شکستن وحدت امت بپرهیز). 1⃣ * ابن‌زیاد به مسلم‌بن‌عقیل گفت: «وَ شَقَقْتَ عَصَا المُسْلِمینَ» (و تو وحدت مسلمانان را شکستی). 2⃣ * عمرو بن سعید عاص، حاکم مکه، در نامه‌ای به امام نوشت: «فَإِنّی أُعیذُكَ بِاللّهِ مِنَ الشِّقاقِ» (تو را به خدا از تفرقه‌افکنی برحذر می‌دارم). 3⃣ 🔻 این سخنان تنها نمونه‌هایی است از ادبیات تبلیغاتی جریان نفاق که در زیارت اربعین، از آن به عنوان «اطاعت از اهل شقاق و نفاق» یاد شده است. 🔺 بدیهی است که این پدیده یک‌شبه شکل نگرفت. شقاق و نفاق، میراث تلخ سال‌ها پیش بود، نه ساخته پنج ماه حکومت یزید. 📍 پنجاه سال پیش از عاشورا، تنها چند روز پس از رحلت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها خبر از رویش نهال نفاق داد و فرمود: «ظَهَرَ فِیكُم حَسَكَةُ النِّفاق» (جوانه‌های نفاق در میان شما پدیدار شد) و درباره دین‌داری آنان گفت: «قَدْ سُمِلَ جِلْبَابُ الدِّین» (لباس دین پوسیده و فرسوده شد). 4⃣ 🔻 بنابراین، در نگاه زیارت اربعین، حادثه عاشورا صرفاً یک تقابل نظامی در یک روز خاص نیست، بلکه نتیجه سال‌ها شکل‌گیری و نفوذ یک جریان فکری، سیاسی و اعتقادی است که بروز ظاهری اش به نخستین سال‌های پس از رحلت پیامبر بازمی‌گردد. 🔻 این زیارت، با برشمردن ویژگی‌های قاتلان، در حقیقت نقشه راهی برای شناخت این جریان ارائه می‌دهد تا مؤمنان، هم در گذشته و هم در زمان حاضر، بتوانند چهره پنهان نفاق را بشناسند و از پیروی آن در امان بمانند. 🔻 این‌گونه می‌توان فهمید چرا زیارت اربعین جایگاهی ویژه دارد؛ زیارتی که در روایات، از نشانه‌های مؤمن شمرده شده است. 5⃣ 💠 نگاه جریانی به قتل امام حسین علیه‌السلام، ما را به این حقیقت می‌رساند که نخستین رویارویی جدی با این جریان، در خطبه‌های فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها شکل گرفت و پنجاه سال بعد، فرزندش در کربلا قربانی همان جریان شد. 1⃣ زکار، سهیل؛ بلاذری، احمد بن یحیی؛ مکتب البحوث و الدراسات؛ و زرکلی، ریاض. (۱۴۱۷–۱۹۹۶). ... جمل من أنساب الأشراف (ج ۱–۱۳). بیروت - لبنان: دار الفکر. ج۵، ص۱۲۶ 2⃣ فهری زنجانی، احمد؛ و ابن‌طاووس، علی بن موسی. (بی‌تا). اللهوف علی قتلی الطفوف، یا، آهی سوزان بر مزار شهیدان (ج ۱–۱). تهران - ایران: جهان.ص۵۶ 3⃣ ابن سعد، محمد بن سعد؛ و سلمی، محمد بن صامل. (۱۴۱۴–۱۹۹۳). الطبقات الکبری: الطبقة الخامسة من الصحابة (ج ۱–۲). طائف - عربستان: مکتبة الصدیق.ج1،ص 447 4⃣ سبحانی تبریزی، جعفر؛ طبرسی، احمد بن علی؛ بهادری، ابراهیم؛ و هادی به، محمد. (۱۴۲۴). الاحتجاج (ج ۱–۲). قم - ایران: سازمان اوقاف و امور خیریه، انتشارات اسوه.ج۱،ص۲۶۳ 5⃣ طوسی، محمد بن حسن؛ و اعلمی، حسین. (۱۴۲۵–۲۰۰۴). مصباح المتهجد (ج ۱–۱). بیروت - لبنان: مؤسسة الأعلمي للمطبوعات.ص۵۴۸ #تاریخ_تحلیلی #تاریخ_اسلام #تاریخ_سیدالشهدا #امام_حسین #کربلا #اربعین #امام_زمان 🔻 #حکاکی_اشک پژوهشی در تاریخ اسلام 🔻 @hakakiashk