حتی ساخت بمب اتمی ممنوع است 🌺 در ماهیت سلاح‌های هسته‌ای، به سه عنصر باید توجه داشت: 1) سلاح‌های هسته‌ای منطقه‌ای را هدف می‌گیرد؛ نه افراد یا اشیاء را؛ منطقه‌ای بسیار وسیع که نمی‌توان آن را محدود کرد. 2) تخریب و کشتار سلاح هسته‌ای محدود به منطقه‌ی انفجار نیز نمانده و از آن فراتر می‌رود. 3) آثار تخریبی سلاح هسته‌ای از جهت زمانی نیز قابل محدود کردن نیست. انفجار سلاح هسته‌ای لحظاتی بیشتر طول نمی‌کشد؛ اما تخریب و کشتار آن سالیان دراز، بیش از ده‌ها سال ادامه دارد؛ یعنی سلاح هسته‌ای می‌تواند فردی متولد پنجاه سال آینده را هم بکشد. 🌺مبنای تعریف امنیت، فقط نظامی‌گری نیست؛ بلکه یک حوزه‌ی گسترده را دربر می‌گیرد. امنیت اجمالاً عبارت است از مصونیت ارزش‌ها (تعریف عینی) یا احساس مصونیت ارزش‌ها (تعریف ذهنی). ارزش‌ها اموری‌اند که برای به دست آوردن یا حفظ یا توسعه‌ی آن‌ها به صرف هزینه (اعم از مالی، جانی، زمانی، سرزمینی و ...) می‌ارزد (این تعریف گرچه دقیق نیست، اما وضوح بالایی دارد). 🌺 در استدلال افرادی که حکم به جواز ساخت سلاح هسته‌ای برای بازدارندگی می‌دهند، تقلیل امنیت به نظامی‌گری به وضوح دیده می‌شود. 🌺 دو مسئله‌ی مهم در امنیت، مسئله‌ی موضوع امنیت (امنیت چه چیزی) و مرجع امنیت (امنیت چه کسی) است. در این مطلب کوتاه تنها به پاسخ این پرسش، بدون استدلال بسنده می‌شود. موضوع امنیت هویت اسلامی است و مرجع امنیت هم تک تک افراد و هم کل جامعه است. هویت امری است که مسلمان برای حفظ آن نه فقط از مال و عمر خود هزینه می‌دهد، بلکه به راحتی برای آن جان می‌دهد و البته امنیت جان و مال و ... به تبع آن تعریف می‌شود، یعنی جان حفظ می‌شود تا موضوعی برای هویت وجود داشته باشد و مال حفظ می‌شود تا از هویت دفاع کند و ... سلاح ابزار ذاتی برای امنیت این موضوع نیست، بلکه ابزار لازم است. تفاوت میان ابزار ذاتی و ابزار لازم روشن است. 🌺 انقلاب اسلامی با هویت الهی اخلاقی در جهان تعریف شده و هوادارانی در جهان یافته است. این هواداران هوادار این هویت‌اند و تا زمانی که این هویت حفظ شود، هوادار این انقلاب‌اند. اگر این هویت به خطر بیفتد، امنیت انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی به خطر افتاده و اگر این هویت امنیت داشته باشد، انقلاب اسلامی و نظامی جمهوری اسلامی امنیت خواهد داشت. در جهان امروز، به یمن دو رهبر وارسته‌ی انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی به بازی قدرت وارد نشده، بلکه در زمین سیاست به عبادت حق مشغول شده و این بازی بازیگران را به هم می‌ریزد. 💥 اگر ما وارد عرصه‌ی مسابقه‌ی تسلیحات هسته‌ای شویم، هویت خود را با دست خود نابود می‌کنیم، زیرا عملاً به جهان اعلام می‌کنیم که ما علمدار سیاست الهی اخلاقی نیستیم و وارد بازی قدرت شده‌ایم. مسئله این نیست که از این سلاح استفاده کنیم یا نه، بلکه ساخت این سلاح، یعنی ما مجاز می‌دانیم نه افراد و اشیاء، بلکه منطقه‌ای را هدف قرار دهیم که آثاری مرگبار در خارج از آن منطقه و در زمانی بسیار دورتر دارد. 💥 اگر ما امنیت را مفهومی نظامی تلقی کرده و ابزار ذاتی آن را سلاح بدانیم، طرف مقابل ما بمب هیدروژنی و نوترونی دارد که ما فعلاً برای رسیدن به آن‌ها راه طولانی داریم و قطعاً در این مسابقه شکست می‌خوریم. اما مهم‌ترین دلیل بر غلط بودن این تلقی از امنیت، این است که ایران به سه کشور دارای سلاح هسته‌ای حمله‌ی نظامی کرده و هیچ یک جرأت پاسخگویی نداشتند. این یعنی سلاح هسته‌ای اساساً بازدارندگی ندارد.

❇️ادله‌ی حرمت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی، مانند سلاح‌های هسته‌ای ✍️ابوالحسن حسنی 1️⃣«فَلا يُسْرِفْ فِی الْقَتْلِ(الإسراء : 33)» (در قتل نباید اسراف کند). «اسراف» از ماده‌ی «سرف» است. این ماده به معنای گذر از حدّ است. اگر در کاری، از حد عقلی یا عقلایی یا شرعی تجاوز شود، گفته می‌شود که اسراف شده است. اسراف در قتل به معنای گذر از حد شرعی در کشتن انسان‌ها است. چنین اسرافی در سلاح‌های کشتار جمعی، مانند سلاح‌های هسته‌ای، اتفاق می‌افتد. زیرا این سلاح‌ها یک منطقه‌ی وسیع را هدف می‌گیرند، نه افراد را و آثار تخریبی و کشتار آن‌ها نیز هم از منطقه فراتر می‌رود و هم آیندگان را تهدید می‌کند. این نهی، نهی تحریمی است و بنابر این، استفاده از چنین سلاحی حرام است. حرمت قتل نابحق در آیات متعدد قرآن کریم و نیز روایات معصومین (عَلَيْهِمُ‏ السَّلَامُ‏) متعدد بیان شده است، تعبیری دیگر از اسراف در قتل است. برای نمونه، در آیه‌ای می‌فرماید: «مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمیعاً (المائدة : 32)» (هر که کسی را بکشد بی‏آنکه کسی را کشته یا تباهی در زمین کرده باشد چنان است که همه مردم را کشته باشد) و نیز می‌فرماید: «وَ عِبَادُ الرَّحْمَانِ الَّذِینَ... لَا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتىِ حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقّ‏ِ وَ لَا يَزْنُونَ وَ مَن يَفْعَلْ ذَالِكَ يَلْقَ أَثَامًا * يُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ یخَْلُدْ فِیهِ مُهَانًا (الفرقان : 69)» (و بندگان رحمان، کسانی که... کسی را که خدا حرام کرده است، جز به حقّ نمی‌کشند و زنا نمی‌کنند و کسی که چنان کند؛ گناهکار است و روز قیامت عذاب بر او دوچندان شده و با خواری در آن همیشگی باشد). قتل نابحق اثر گریزناپذیر سلاح‌های کشتار جمعی است که در قرآن اسراف در قتل به شمار آمده است. https://eitaa.com/haqnegar

❇️ادله‌ی حرمت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی، مانند سلاح‌های هسته‌ای ✍️ابوالحسن حسنی 2️⃣اهلاک حرث و نسل از ویژگی‌های منافقان: «وَ إِذا تَوَلَّی سَعی‏ فِی الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فیها وَ يُهْلِكَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الْفَسادَ (البقرة : 205)» (هنگامی که به حکومت برسد، تلاش می‌کند تا در زمین فساد کرده و کِشت و نسل را نابود کند، در حالی که خدا فساد را دوست ندارد). نابودی حرث و نسل از آثار روشن سلاح‌های هسته‌ای است. هرگاه سلاح هسته‌ای در جایی به کار رود، هر گونه حیات را در آن منطقه از بین می‌برد. چنین کاری نشانه‌ی حکومت منافقین است و بنابر این، از حکومت مؤمنان نباید چنین اثری دیده شود. این بیان نیز دلالت بر حرمت نابود کردن حرث و نسل دارد و این حکم بر به کارگیری سلاح هسته‌ای صدق می‌کند. از آیه این نکته‌ی مهم برداشت می‌شود که نابودی حرث و نسل، مطلقاً محبوب خداوند نیست و فساد شمرده می‌شود. اشکال: وقتی یک جمع محدود صد نفری را از دشمن را که در جنگل تجمع کرده‌اند، با خمپاره، توپ یا بمب هدف می‌گیرید، طبیعت و زیست آن منطقه هم دچار آسیب می‌شود؛ و اگر میدان درگیری وسیع‌تر باشد، آسیب وارده به منطقه و محیط زیست بیشتر خواهد بود. جواب: کسی که این اشکال را مطرح می‌کند، باید توجه بیشتری به ماهیت سلاح‌های هسته‌ای داشته باشد. حدود تخریب سلاحی چون خمپاره یا توپ از جهت مکانی، زمانی و انسانی محدود بوده و تا حدّ زیادی قابل کنترل است که محدوده‌ی آسیب ناخواسته کمتر باشد. اما سلاح هسته‌ای از هیچ یک از این جهات محدود نبوده و قابل مهار نیست. https://eitaa.com/haqnegar

❇️ادله‌ی حرمت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی، مانند سلاح‌های هسته‌ای ✍️ابوالحسن حسنی 3️⃣منع از إلقاء سم: به سند صحیح امام صادق (عَلَيْهِ‏ السَّلَامُ) فرموده است که رسول خدا (صَلَّی اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) از ریختن سم در سرزمین مشرکان نهی کرده است.* علت نهی از ریختن سم از روایات دیگر قابل فهم است. با اسناد معتبر آمده است که رسول خدا (صَلَّی اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) از قتل پیران از کار افتاده، کودکان، زنان، قطع درختان در جنگ نهی کرده است** و نیز به سند صحیح، امیرالمؤمنین (عَلَيْهِ‏ السَّلَامُ) کاستن کشتگان جنگ را شایسته شمرده است (أَجْدَرُ أَنْ يَقِلَّ الْقَتْل‏)***. بنابر این، استفاده از سلاح هسته‌ای به نحو اولی مورد نهی خواهد بود. *محمدبن محمدبن اشعث، الجعفریات (الأشعثیات)، ص80. این روایت در کافی و تهذیب با سند موثق نقل شده است: کلینی، الکافی، ج‏5، ص28 و طوسی، التهذیب، ج6، ص143. **احمد بن محمد بن خالد برقی، المحاسن، ج‏2، ص355؛ کلینی، الکافی، ج‏5، ص27 و30. ***کلینی، الکافی، ج‏5، ص28 ساخت، نگهداری و فروش این گونه سلاح‌ها، بنابر قاعده‌ی حرمت اعانه بر اثم، حرام است. زیرا سلاح هسته‌ای کاربردی جز کشتار جمعی ندارد؛ بنابر این، از ساخت، نگهداری و فروش آن هدفی جز کشتار جمعی نمی‌توان انتظار داشت. شاید اشکال شود که ساخت و نگهداری سلاح‌های هسته‌ای ممکن است به قصد بازدارندگی باشد، نه به قصد به کارگیری. اما باید توجه داشت بازدارندگی زمانی حاصل می‌شود که تهدید به استفاده از آن جدی باشد و دشمن آن جدیت را درک کند. اگر دشمن بداند که ما از سلاحی استفاده نخواهیم کرد، آن سلاح در بازدارندگی دشمن هیچ اثری نخواهد داشت. بنابر این، ساخت، نگهداری و فروش سلاح هسته‌ای با نظام روابط بین‌الملل اسلامی سازگار نیست و در هر حال حکم حرمت برای آن نیز ثابت است. جدا از این که سلاح هسته‌ای بازدارندگی ندارد و در جای خود این قابل بررسی است. https://eitaa.com/haqnegar

❇️ شناخت معیارهای ایران، روسیه و آمریکا در تعریف منافع ✍️ابوالحسن حسنی ♻️آمریکا حوزه‌ی منافع خود را بر اساس معیارهایی مانند موارد زیر تعریف می‌کند: ۱) امنیت ملی، ۲) حفظ منافع اقتصادی و تجاری آمریکا، ۳) تشویق به تجارت و سرمایه‌گذاری در سطح جهانی، ۴) تعامل با دیگر کشورها بر اساس منافع سیاسی، اقتصادی و امنیتی آمریکا، ۵) حفظ منافع استراتژیک مانند دسترسی تقریباً انحصاری منابع انرژی، ۶) کنترل مسیرهای حمل‌ونقل بین‌المللی، ۷) سلطه بر مناطق حساس جهانی. مرز منافع و امنیت آمریکا تقریباً هیچ حدی ندارد و کل جهان را شامل می‌شود. در واقع، آمریکا مدعی است که ما در همه‌ی جهان منفعت و مرز داریم. به همین دلیل در هر جای جهان برای خود پایگاه دارد و به راحتی قوانین داخلی خود را بر همه‌ی جهان گسترش می‌دهد و افراد حقیقی یا حقوقی یا شرکت‌های دیگر کشورها را ناچار می‌کند در کشور خودشان قوانین آمریکا را رعایت کنند (مثال: تحریم‌ها) ♻️ایران حوزه‌ی منافع خود را با معیارهایی مانند موارد زیر تعریف می‌کند: ۱) امنیت ملی که عمدتا با هویت ملی و مذهبی تعریف شده است، ۲) تأثیرگذاری منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، ۳) توسعه و حفظ ارزش‌های فرهنگی و مذهبی ایران، ۴) تلاش برای حفظ و توسعه سرمایه‌های استراتژیک. هواداران ایران، نیروهای نیابتی ایران و گروه‌های مشابه از نمونه‌های مهم سرمایه‌های استراتژیک ایران محسوب می‌شوند. هواداران ایران، نیروهای نیابتی و گروه‌های مشابه معمولاً از طریق ارتباطات فرهنگی، اجتماعی، و سیاسی به ترویج ارزش‌های انقلاب اسلامی و منافع ملی کمک می‌کنند. این بخش از سرمایه‌های استراتژیک ایران در کل جهان پراکنده شدند و برخی دولت‌ها از گسترش آن‌ها در کشور خود نگران شده‌اند. مرزهای منافع ملی و امنیت ملی ایران فراتر از مرزهای جغرافیایی تعریف شده و گاهی تا قاره‌ی آمریکا پیش رفته است (نمونه: ونزوئلا). ♻️روسیه حوزه‌ی منافع خود را با معیارهایی مانند موارد زیر تعریف می‌کند: ۱) امنیت ملی، ۲) تأثیرگذاری منطقه‌ای، ۳) حفظ منافع اقتصادی، ۴) تلاش برای حفظ و توسعه سرمایه‌های استراتژیک مانند پایگاه‌های نظامی، دریاچه‌ها، و مسیرهای حمل و نقل. مرزهای منافع و امنیت روسیه بسته به این معیارها تعریف می‌شود و به طور طبیعی از مرزهای سیاسی فراتر می‌رود، اما از حوزه‌ی منطقه‌ای روسیه فراتر نرفته است. برای نمونه، در دو سه دهه‌ی اخیر دیده نشده که روسیه در اقیانوس هند، اقیانوس اطلس، آمریکای لاتین و جنوبی و مانند آن‌ها برای خود منفعت استراتژیک تعریف کرده باشد و به خاطر آن حاضر به تنش با دیگر کشورها شود. حتی حضور روسیه در جنگ سوریه بعد از مذاکرات با شهید سلیمانی انجام شد. ❇️مضحک است که در این شرایط برخی از سلطه‌ی روسیه بر ایران نگران‌اند. https://eitaa.com/haqnegar

عنوان مقاله : مسأله ی خطا در اجتهاد نگارنده : ابوالحسن حسنی

مقاله ی خطای در اجتهاد از ابوالحسن حسنی ، برای علاقه مندان به مباحث فلسفه فقه و روش شناسی اجتهاد و جامعه شناسی فقه ، تقریری بدیع و نوآورانه دارد. در اینجا نتیجه ی مقاله تقدیم می شود. تقریر مسئله­ ی خطای اجتهادی مسئله‌ای مهم است. نشان داده شد که مسئله­ ی تخطئه و تصویب برای این موضوع نامناسب است و مسئله‌ی درست در مبنای شیعه چنین است: 1) معیار صواب و خطای اجتهادی در فقه چیست؟ 2) حدّ خطای پذیرفتنی چیست. مسئله ­ی اول، خود، دو شق دارد: خطا و صواب در مرتبه ­ی ثبوت، و خطا و صواب در مرتبه­ ی اثبات. سه نظریه­ ی ممکن برای شق اول طرح شد و از این میان این رأی برگزیده شد که معیار ثبوتی خطا و صواب اجتهادی، مطابقت رأی فقیه با حکم واقعی خداوند است. شاید برای کسانی که به مباحث معرفت­ شناسی علاقه دارند، مقایسه­ ی این مباحث با نظریه‌های صدق جالب باشد. در شق دوم، نیز نشان داده شد که معیار صواب و خطای اجتهادی در مقام اثبات، حجت اقوی از میان حجت­هایی است که طریق واقعی برای حکم الله واقعی ­اند. شاید برای بسیاری از خوانندگان، مسئله­ ی دوم جذاب­تر بود؛ اما نتیجه‌ای که در مقاله به دست آمد، نتواند آنان را راضی نماید. به هر حال، برای حدّ پذیرفتنی بودن خطا معیاری مناسب یافت نشد؛ و پیشنهاد شد روش‌هایی عملی طراحی برای جلوگیری از گسترش اختلافات نظری به حوزه‌ی اجتماع و سیاست طراحی شود و نیز پیشنهاد شد ولایت فقیه محور اتحاد و انسجام عالمان شیعه قرار گیرد. به هر حال، روشن است که این پیشنهادها پاسخ­گوی مسئله ­ی تحقیق نیستند. تحقیقاتی که در پی این مقاله می‌توانند مسئله­ ی حدّ پذیرفتنی بودن خطای اجتهادی را پی گیرند، یکی از شقوق زیر را می‌توانند انتخاب کنند: 1) نشان دهند که این مسئله پاسخی ندارد و تنها باید به راهکارهای عملی برای جلوگیری از اختلاف پرداخت. حال این راهکار، می‌تواند همان راهکار پیشنهادی این مقاله باشد و محققان به تفصیل آن بکوشند؛ یا اینکه راهکارهای دقیق‌تر و عملی­تری بیابند. دقت شود که این مقاله ادعا نکرد که مسئله پاسخی ندارد؛ بلکه از یافتن پاسخ ناتوان بود. 2) پاسخی برای مسئله ارایه دهند. این پاسخ می‌تواند تبیین گفتمان فقه شیعی باشد. اما باید در تبیین این گفتمان، به عنوان مبنایی برای حدّ پذیرفتنی بودن خطا، افراط نشود. مثلاً راه برای نوآوری، حتی در حدّ ایجاد مکتب فقهی جدید، باز شود. 3) نشان دهند که صورت مسئله نادرست است و علت ناتوانی از پاسخ، نادرستی مسئله بوده است. در این صورت، باید برای طرح درست مسئله کوشید. برگرفته شده از: ابوالحسن حسنی، http://ensan.blog.ir.

📌 پژوهشکده علوم انسانی اسلامی دانشگاه قم با همکاری معاونت پژوهش دانشکده الهیات دانشگاه قم برگزار می‌کند: 🔸 کرسی علمی ترویجی عنوان کرسی «اسلامی سازی علوم انسانی از دیدگاه آیت الله علامه محمد تقی مصباح یزدی ره» ارائه دهنده: حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی مصباح ناقد اول: دکتر سید محمدتقی موحد ابطحی ناقد دوم: حجت الاسلام والمسلمین ابوالحسن حسنی دبیر علمی: سید مهدی موسوی ♦️ زمان : دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳، ساعت ۱۰ مکان: دانشگاه قم، دانشکده الهیات، سالن شهید مفتح ▫️پخش آنلاین 🆔 https://app.bigbluebutton.me/join/o5wzq07yyt پژوهشکده علوم انسانی اسلامی | دانشگاه قم https://eitaa.com/joinchat/2053374542Cb7dd13d8c8