eitaa logo
| اندکی اندیشه |
359 دنبال‌کننده
796 عکس
228 ویدیو
17 فایل
💠💠خُرده تاملات حسینعلی رحمتی در اخلاق فناوری اطلاعات، فلسفه اخلاق ، و برخی موضوعات دیگر. 📌سایت رسمی: www.harahmati.ir 📌آدرس در همه شبکه های اجتماعی: @harahmati 📌 ارتباط با بنده در ایتا: @harahmati2
مشاهده در ایتا
دانلود
🟣دختران ورزشگاه: و عدم امکان اصلاح با تخریب چارچوب‌ها ▪️مخاطب این یادداشت همه دخترخانم‌هایی هستند که قصد ورود به عرصه فعالیت‌های اجتماعی از قبیل بلاگری در شبکه های اجتماعی یا حضور در ورزشگاه ها را دارند. ▪️ هر جامعه ای برای خود یک سری اصول اخلاقی و هنجارهای فرهنگی دارد که نسبت به خدشه دار شدن آنها عکس العمل نشان می دهد. همچنین در جامعه ما مثل دیگر جوامع، اقشار و گروه های مختلف اجتماعی از نظر میزان حساسیت به این اصول و هنجارها وجود دارد. ▪️ تجربه نشان داده دخترخانم ها (و آقاپسرها)یی که در صدد حضور در عرصه های عمومی هستند چنانچه آن اصول یا این حساسیت ها را نادیده بگیرند،‌ نه تنها هزینه های اخلاقی، اجتماعی و حقوقی این حضور را برای خود بالا می برند، که راه را برای تداوم آن می بندند. ▪️کارهایی چون فحاشی های رکیک و توهین های قومی و جنسیتی هنگام حضور در ورزشگاه ها، یا بدن‌نمایی و شوخی های جنسی و تمسخر مقدسات دینی در فضای مجازی به یک حضور مثبت و سازنده اجتماعی از سوی خانم ها منجر نخواهد شد. 📌برخی آقایان قبلا این راه های اشتباه را رفته اند؛ بهتر است شما خانم ها آن را تکرار نکنید. حسینعلی رحمتی ۱۰ بهمن ۱۴۰۳ (عکس تزیینی است) 💥«اندکی اندیشه» ضرر ندارد
🌷بازنشستگی از درد از عصر تا شب... داستان یک آشنایی نه چندان طولانی ▪️اولین دیدار: عصر شنبه ۱۸ تير ۱۳۶۷. منطقه شلمچه. جلسه توجیه شرایط حساس منطقه. اولین بار است شما را می بینم آقای طغیانی. ساعت ۱۱ جلسه تمام می شود و به سنگرمان بر می گردیم. ▪️آخرین دیدار: یک ساعت بعد، ساعت ۱۲ شب. می گویند مجروح آورده اند. یکی از آنها شما هستی. هنگام برگشت به خط مقدم تصادف کرده ای و پهلوی ات زخمی شده. هرچه می گویند برای مداوا باید بروی اورژانس عقب؛ می گویی: «نه؛ چیزی نیست. یک باند ببندید رویش خوب می‌شود. می‌خواهم بروم خط، پیش بچه ها». فرمانده محور هستی و نباید از دستورت سرپیچی کرد، ولی خوشبختانه حرفت را گوش نمی دهند و به زور می فرستندت عقب. ▪️کات... ۳۶ سال بعد: سال ها از تو بی خبر بودم. شنیدم به خاطر آن حادثه کلیه ات را از دست داده ای. اخیرا گفتند بستری شده ای و برای سلامتی ات دعا کنیم... کردیم، اما ظاهرا تقدیر بر تدبیر غلبه کرد. دیروز خبر آمد که برای شادی روحت فاتحه بخوانیم... خواندیم. شاید وقت آرامش‌ت رسیده بود. ۳۶ سال گذشت. حتی اگر «تحمل درد و رنج» را شغل هم حساب می کردیم دیگر وقت بازنشستگی بود. 🌷 حسینعلی رحمتی ۱۱ بهمن ۱۴۰۳
🌀دختران ورزشگاه، نمودی از تحولات نسلی 👋🏽تغییر نوع پوشش و گفتار و رفتار و مراودات برخی از زنان و دختران و حتی رکیک گویی آنها در مجامع عمومی از قبیل ورزشگاه ها، از منظر «تحولات نسلی» هم باید بررسی شود. 👋🏽واقع مطلب این است که بخش هایی از نسل جدید (چه دختر چه پسر) این گونه کارها را چندان غیراخلاقی نمی دانند. به همین خاطر از انتشار تصاویر آن در شبکه های اجتماعی ناراحت که هیچ، خوشحال هم می شوند. بر خلاف نسل بزرگترها که کارهایی کمتر ازاین حد را هم درست نمی دانند. این یعنی زیرپوست جامعه ما یک سری تغییر و تحولات فرهنگی و اخلاقی در حال وقوع بوده که اکنون مجالی برای بروز پیدا کرده و قطعا در آینده بیشتر هم خواهد شد. 👋🏽بنابراین، همه افراد و نهادهای رسمی و غیررسمی مرتبط بایستی از هم اکنون در صدد شناخت عوامل، زمینه ها و پیامدهای این تحولات باشند و برای مواجهه معقول و منطقی با آنها آماده شوند. 📌 در این میان البته از «فضای مجازی» به عنوان یک عامل تعیین کننده نباید غافل شوند. امروزه شبکه های اجتماعی، هم روی تحولات فرهنگی و تغییر باورهای دینی و اخلاقی جوان ها تاثیر می گذارد، هم بازتاب‌دهنده این تحولات است. حسینعلی رحمتی ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ 💥«اندکی اندیشه» ضرر ندارد
ناشر محترم درج و از واجبات انتشار کتاب است. نمیشود خواننده برای پیدا کردن هر مطلب کوچکی یک بار را مطالعه کند. پس آن را سرسری نگیرید. 👋🏽نویسنده گرامی حتی اگر ناشر هم جدی نگرفت، شما اصرار و پیگیری کنیدتا به کتابتان کمک کرده باشید. علیرضا نوری، «نمایه سازی کتاب»، تهران: چاپار، چاپ دوم، 1393، 194ص. 📌تعریف نمایه سازی: تهیه و تنظیم فهرست های پایان کتاب، یعنی تدوین نمایه و تنظیم فهرست الفبایی نام های اشخاص، مکان ها،موضوع ها، کتاب ها و نشریات استخراج شده از متن کتاب،همراه با نشانه ای برای دستیابی سریع به این داده ها.
🔴دختران ورزشگاه؛ از این به بعد چه باید کرد؟ ✔️رفتار و گفتار نادرست گروهی از پسران و دختران ما در فضاهای عمومی مثل ورزشگاه ها و فضای مجازی هرچند ناراحت‌کننده است ولی باید زنگ هشداری باشد برای همه مرتبطان با اخلاق و تعلیم و تربیت و حتی تصمیم‌گیران سیاسی و اجتماعی کشورمان،‌ تا با نگاهی واقع‌بینانه و منصفانه، کارهای کرده و ناکرده‌مان برای آموزش و تربیت آنها را مورد بررسی و نقد قرار دهیم. جلوی تحولات را نمی توان گرفت ولی با درس گرفتن از گذشته، می توان برای کاستن از مشکلات آینده تلاش کرد. ✔️ نسل جوان برای کشور ما نه تهدید،‌ که یک فرصت ارزشمند است. تنها باید آنها را شناخت، و با آنها به عنوان بخشی از «راه حل» تعامل پیدا کرد. ✔️ما در چند دهه گذشته آن‌گونه که باید به تحولات نسلی توجه نکردیم، به عوامل موثر بر زندگی این نسل، به ویژه فضای مجازی نگاه واقع‌بینانه نداشتیم، خودمان الگوی اخلاقی مناسبی برای این نسل نبودیم، و افراد و نهادهایی که می توانستند بین ما و آنها واسطه شوند را نادیده گرفتیم. 📌این عوامل در کنار عوامل بیرونی، فرصت های خوب را از ما گرفت. باید مواظب باشیم فرصت های پیشِ رو را از دست ندهیم. حسینعلی رحمتی ۱۳ بهمن ۱۴۰۳ 💥«اندکی اندیشه» ضرر ندارد
💢نشست داووس، هوش مصنوعی، و چالش‌های اخلاقی پیشِ رو ✍🏼حسینعلی رحمتی قسمت اول: همه چیز به همه مربوط است حتی اگر به آنها ربط نداشته باشد
💢نشست داووس، هوش مصنوعی، و چالش‌های اخلاقی پیشِ رو قسمت۱ از ۲: همه چیز به همه مربوط است حتی اگر به آنها ربط نداشته نباشد ✍🏼حسینعلی رحمتی ✅ پنجاه و پنجمین نشست سالیانه «مجمع جهانی اقتصاد» ۲۰ تا ۲۴ ژانویه ۲۰۲۵م (۱ تا ۵ بهمن ۱۴۰۳) در شهر داووس سوئیس برگزار شد. «همکاری برای عصر هوشمند»، استفاده از «هوش مصنوعی» و توجه به پیامدهای آن، از مهم ترین موضوعاتی است که در نشست امسال و سال های گذشته مورد توجه اعضا قرار گرفت. طبیعتا در اجلاسی که عمده شرکت کنندگان آن دارای مسوولیت های سیاسی و اقتصادی (و حتی مدیران شرکت های بزرگ هوش مصنوعی) هستند و موضوعاتی که مطرح می کنند از همین منظر است نمی توان انتظار داشت که مباحث اخلاقی به طور جدی مطرح شود، اما از آنجا که آنچه در این اجلاس مطرح می شود تا حد زیادی بیانگر افق نگاه و سمت و سوی سیاست های کلان کشورها نسبت به آینده است،‌ و خود این سیاست ها و برنامه ها، و اجرای آنها می تواند پیامدهای اخلاقی هم داشته باشد، لازم است که از منظر اخلاقی هم به مباحث مطرح شده در این اجلاس توجه شود. یادداشت حاضر در این راستا نوشته شده است. 🔻۱. مسوولان کشورمان در این نشست ها شرکت کنند یا نه، و میزان تاثیرگذاری ما در سیاست های کلان جهانی کم باشد یا زیاد، در هر صورت سیاست ها و برنامه های دیگر کشورها در زمینه هوش مصنوعی به کشور ما هم ربط پیدا می کند. چرا که دنیای امروز به مدد همین فناوری ها در حال به‌هم‌پیوستن و هم‌سرنوشت شدن است و طبیعتا پیامدهای استفاده درست یا نادرست از آنها به طور مستقیم یا غیرمستقیم دامن گیر کشور ما هم خواهد شد. به طور کلی در دنیای دیجیتالیزه امروز «همه چیز همگان به هم مربوط است؛ حتی اگر به‌ظاهر ربطی به هم نداشته باشند». بنابراین، افراد و نهادهای کشورمان که در زمینه اخلاق و / یا هوش مصنوعی مسوولیت دارند بایستی مباحث و موضوعات مطرح در مجامع جهانی از قبیل داووس را با دقت دنبال کنند، از منظر فرصت ها و چالش های اخلاقی مورد بررسی قرار دهند و نهایتا با توجه به مختصات جامعه ایرانی،‌ آنها را بومی سازی و بازخوانی نمایند. این کار هم به مدیران و سیاستگذاران کلان کشور برای اتخاذ تصمیمات واقع بینانه و اولویت دار کمک می کند، هم جامعه را برای مواجهه مسوولانه و اخلاقی با فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی آماده می سازد. 🔻۲. لازمه انجام آنچه گفته شد این است که در گام نخست ما در صدد تربیت «متخصصان اخلاق هوش مصنوعی» باشیم. این نکته ای است که تاکنون مورد غفلت قرار گرفته است و تا وقتی برای آن اقدامی نشود و نیروهای اخلاق پژوه در این زمینه نداشته باشیم برداشتن هرگام دیگری در این زمینه به نتیجه مطلوب نخواهد رسید، و نهایتا به انجام چند پژوهش ضعیف منتهی خواهد شد. جای تاسف است که به رغم وجود امکانات مادی و نیروهای انسانی مناسب، هنوز نه تنها درباره اخلاق هوش مصنوعی که به طور کلی درباره «اخلاق فناوری اطلاعات»‌ و «اخلاق فضای مجازی» هم طی سه دهه اخیر هیچ اقدام جدی نکرده ایم و پیامدهای آن را مشاهده می کنیم. 🔻۳. توجه به موضوعات فناورانه مطرح شده در مجامعی چون داووس به ما دغدغه های جهانی نسبت به توسعه فناوری هایی چون هوش مصنوعی را نیز معرفی می کند. در اجلاس چند سال اخیر داووس موضوعاتی چون اطلاعات نادرست در فضای مجازی و هوش مصنوعی، ناامنی سایبری، محیط زیست، توسعه بی ضابطه هوش مصنوعی،‌تاثیر فناوری های جدید بر افزایش بیکاری به عنوان دغدغه های جهانی سال های آینده مطرح شده است. بررسی این موضوعات از منظر اخلاقی موجب شناخت چالش های اخلاقی می شود که سال های آینده کشور ما هم درگیر آنها خواهد شد. این شناخت زودهنگام موجب می شود که برای چاره اندیشی نسبت به آنها و سیاستگذاری و برنامه ریزی برای کاهش یا رفع آنها زمان کافی داشته باشیم. همچنین زمینه مشارکت ما در فرایندها و کمپین های جهانی مربوط به دین و اخلاق و هوش مصنوعی را فراهم می کند. ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ 👋🏽ادامه دارد... قسمت دوم 💥«اندکی اندیشه» ضرر ندارد
🌀نشست داووس، هوش مصنوعی، و چالش های اخلاقی پیشِ رو قسمت ۲ از ۲: وقتی یک زمان غافل شدن دویست سال راه را دور می کند. قسمت اول ✍🏼حسینعلی رحمتی 🔻۴. نشست داووس یک نکته دیگر را هم روشن کرد: لزوم سرمایه گذاری جدی مالی و انسانی کشورمان درباره فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی. نگاهی به ارقام سرسام آور سرمایه گذاری کشورهای شرکت کننده در داووس در زمینه توسعه فناوری های هوشمند (حتی کشورهایی که از نظر جغرافیایی و منابع مادی و انسانی از کشور ما به مراتب پایین تر هستند) بیان گر این اهمیت و ضرورت، همچنین بیانگر بازار شدیدا رقابتی این فناوری ها در حال حاضر است،‌ که البته در سال های آینده با شدت و وسعت بیشتری ادامه پیدا خواهد کرد. در ایران هم در چند سال اخیر سرمایه گذاری ها و فعالیت هایی انجام شده است و طبیعتا ادامه پیدا خواهد کرد. بنابراین، اخلاق پژوهان کشورمان بایستی این موضوع را مورد بررسی قرار دهند که به موازات افزایش حضور فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی در زندگی شهروندان ما، به سبب فعالیت های کشور خودمان یا دیگر کشورها در این زمینه، این کار چه مسائل و موضوعات اخلاقی را پدید خواهد آورد و برای رفع یا کاهش آنها چه باید کرد. مثلا روز به روز استفاده از هوش مصنوعی برای کارهایی چون پاسخگویی به سوالات، انجام پژوهش، تبدیل عکس به فیلم، طراحی و نقاشی، ترجمه و تالیف و ویرایش منابع علمی و ده ها کار دیگر در حال افزایش است، که مسائل اخلاقی از قبیل نقض حریم خصوصی، نقض مالکیت مادی و معنوی دیگران، فریبکاری و حقیقت سازی، و سوگیری داده ها را به دنبال دارد. برای کاهش پیامدهای این مسائل چه باید کرد؟ البته موضوعات پیچیده تری هم در حال نمایان شدن است؛ از جمله این که به عنوان مثال فراگیر شدن فناوری «نورالینک»‌ یا پیوند هوش انسانی به هوش مصنوعی (به رغم مزایای غیرقابل انکاری که دارد) آیا می تواند موجب سوگیری معرفت اخلاقی انسان و تضعیف اراده و اختیار او شود؟ موارد و مسائلی از این دست بسیار است و از هم اکنون باید برای تحلیل و بررسی آنها آستین همت را بالا بزنیم؛ که در عصر یکه تازی فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی، «یک زمان غافل شدن»، صد سال راه مان را دور می کند. 🔻۵. آشنایی با مباحث داووس و مانند آن بیان گر یک نکته دیگر هم خواهد بود: لزوم جدی گرفتن نسبت هوش مصنوعی با «حاکمیت و حکمرانی». این فناوری ها شیوه حکمرانی سنتی را دگرگون کرده و حتی به چالش خواهند کشید. همچنین مرزهای جغرافیایی را (از منظر میزان تاثیرگذاری سیاست های فرهنگی رسمی) نسبت به گذشته کم رنگ تر خواهند کرد. طبیعتا چنین وضعیتی می تواند جامعه دینی ما و حاکمیت آن را با چالش های اخلاقی جدی مواجه کند. چه از منظر تعامل اخلاقی شهروندان و حکومت، چه از منظر وظایف حاکمیت نسبت به شهروندان در زمینه فراهم کردن بسترهای نرم افزاری و سخت افزاری و سیاستگذاری درباره هوش مصنوعی، چه از منظر آموزش هوش مصنوعی به عموم شهروندان و افزایش سواد رسانه ای و تربیت اخلاقی آنها برای استفاده درست از این فناوری ها. پایان ۱۶ بهمن ۱۴۰۳ 💥«اندکی اندیشه» ضرر ندارد
📢 دومین پیش‌نشست همایش ملی فقه و اخلاق؛ نسبت‌های علم‌شناختی 🎙️ موضوع: «روش‌شناسی حل مسأله در فقه و اخلاق کاربردی» 👤 ارائه‌کننده: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی‌نیا (دانشیار دانشگاه قرآن و حدیث و مدیر مجتمع حوزوی مشکات) 👤 ناقدان: ▫️ حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسینعلی رحمتی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث) ▫️ دکتر عبدالله عمادی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث) 🗓️ زمان: پنج‌شنبه ۱۸ بهمن ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۰۰ 📍 مکان: قم، پژوهشگاه قرآن و حدیث، سالن جلسات 🌐 لینک ورود به جلسه: https://vc1.qhu.ac.ir/p-neshast حضور علاقه‌مندان گرامی را ارج می‌نهیم. 🌟 🌐 وبگاه: https://cje.riqh.ac.ir/ ✉️ ایمیل: cje@riqh.ac.ir 📢 کانال ایتا: https://eitaa.com/cje_riqh
🔴حوزه های علمیه و اخلاق هوش مصنوعی: اقتضائات گذر از مخاطب «شبکه»مند به مخاطب «هوش»مند قسمت اول: چرا حوزه، نخستین نهاد مسوول درباب اهومص (اخلاق هوش مصنوعی) است؟ ✍🏼حسینعلی رحمتی ▪️به مناسبت انتصاب مدیر مرکز فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی حوزه‌های علمیه روی سخن نوشتار حاضر با سیاستگذاران و مدیران محترم حوزه های علمیه، به ویژه مرتبطان با فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی است. آن چه تقدیم می شود از منظر ارتباط با اخلاق هوش مصنوعی (اَهومص) است،‌ و بررسی از منظر ارتباط با فقه و فلسفه و کلام و مانند آن از دایره بحث حاضر بیرون است. متن کامل جستار را اینجا بخوانید
🔴حوزه های علمیه و اخلاق هوش مصنوعی: اقتضائات گذر از مخاطب «شبکه»مند به مخاطب «هوش»مند قسمت اول: چرا حوزه، نخستین نهاد مسوول درباب اهومص (اخلاق هوش مصنوعی) است؟ ✍🏼حسینعلی رحمتی ▪️به مناسبت انتصاب مدیر مرکز فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی حوزه‌های علمیه روی سخن نوشتار حاضر با سیاستگذاران و مدیران محترم حوزه های علمیه، به ویژه مرتبطان با فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی است. آن چه تقدیم می شود از منظر ارتباط با اخلاق هوش مصنوعی (اَهومص) است،‌ و بررسی از منظر ارتباط با فقه و فلسفه و کلام و مانند آن از دایره بحث حاضر بیرون است. 🔻الف) واقعیت این است که اگر قرار باشد در کشور ما فقط «یک» نهاد به مسائل و مباحث اخلاقی هوش مصنوعی توجه کند، همانا حوزه های علمیه است. به این دلیل واضح که اساسی ترین وظیفه حوزه های علمیه تبلیغ دین است و مهم ترین هدف دین هم تربیت انسان اخلاقی است. از این رو، در عصر حاضر که کشور ما مثل دیگر کشورها به طور روزافزون در حال استفاده از فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی است، و این روند طبیعتا با شدت بیشتری ادامه خواهد یافت، این حوزه های علمیه هستند که بایستی فرصت ها و چالش های اخلاقی مربوط به این عرصه را شناسایی و برای استفاده درست از آنها و مصون ماندن جامعه از چالش های اخلاقی اش تحقیق و برنامه ریزی داشته باشند. 🔻ب) فعالیت های فردی طلاب و روحانیون در زمینه اخلاق هوش مصنوعی هرچند لازم و مفید است ولی به هیچ وجه نمی تواند جای تلاش های کلان، هدفمند، و برنامه ریزی شده را بگیرد. بلکه این دومی است که باید زمینه ساز و پیش‌ران اولی شود. بنابراین، اکنون که خوشبختانه چندین نهاد حوزوی در حال فعالیت در زمینه هوش مصنوعی هستند؛ و تا آنجا که نگارنده مطلع است مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور هم به ضرورت و اهمیت این گونه کارها توجه دارند، فرصت بسیار خوبی است که حوزه علمیه در سطح کلان خود در زمینه اخلاق هوش مصنوعی ورود جدی داشته باشد. 🔻ج) تا آنجا که بشخصه در این چند سال شاهد بوده ام خوشبختانه برنامه های بسیار زیادی در حوزه های قم و شهرستان ها به صورت کلاس درس، نشست، کارگاه، سمینار و دوره های آموزشی درباب هوش مصنوعی در حال اجراست. این، جای خوشحالی، امیدواری، و قابل تقدیر است، و نشان می دهد برخلاف مواجهه با مباحث و مسائل فضای مجازی که حوزه ورودی بسیار دیرهنگام داشت، اینک متوجه پیامدهای زیان‌بار غفلت یا تغافل از عصر فناوری شده است. امید است که با نگاهی آسیب شناسانه و ارزیابانه به کارنامه سه دهه گذشته حوزه درباب فضای مجازی (به ویژه از منظر تاملات اخلاق اندیشانه و تلاش های اخلاق پژوهانه) درس ها و تجربه های لازم برای مواجهه درست،‌ به موقع و موثر با اخلاق هوش مصنوعی آموخته شود. 🔻د) هرگونه فعالیت درباب طراحی و توسعه، ساخت، استفاده،‌ و سیاستگذاری درباره هوش مصنوعی از منظر علوم حوزوی (از فقه گرفته تا علوم دیگر مثل فلسفه و کلام) باید بررسی و تحلیل شود، اما باید دقت کرد مبادا فقط تمرکز بر بررسی های فقهی باشد و از توجه به تحقیق و تاملات اخلاقی غفلت شود. 📌پ ن: در راستای آنچه گذشت،‌ در قسمت بعد راهکارهایی پیشنهاد خواهد شد. ۱۹ بهمن ۱۴۰۳ 👋🏽ادامه دارد... 💥«اندکی اندیشه» ضرر ندارد