🌀عزم ديدار تو دارد، جانِ بر لب آمده 🌀باز گردد، يا برآيد؟ چيست فرمان شما؟
🔰 خلاصه شرح:
چنان #شوق دیدار تو ای #محبوب ازل در من هست که دیگر گویی جان قصد جدایی از تن را دارد، اما با این همه #ادب و #محضر حق اقتضا میکند هر آنچه تو امر کنی، آن باشد؛ جان من، بازگردد، یا برآید؟
🔰اصل سخن مرحوم سعادتپرور:
🔻 معشوقا! عمرى به #عزم ديدارت قدم در طريق آشنايى با تو نهادم، از فرط شوق آن #جانم به لب رسيد و ثمرهاى جز محروميّت بر نگرفتم. با اين همه، #اختيار با شماست، خواهى جان مرا به #قرب خود بپذير، يا باز گردان: «بازگردد يا برآيد؟ چيست فرمان شما؟».
🔻بخواهد بگويد:
💠 إلهى! كَيْفَ أخيبُ وَأنْتَ أمَلى؟! أمْ كَيْفَ اهانُ وَعَلَيْكَ [أنْتَ] مُتَّكَلى؟! إلهى! كَيْفَ أسْتَعِزُّ وَفِى الذّلَّةِ أرْكَزْتَنى؟! أمْ كَيْفَ لا أسْتَعِزُّ وَإلَيْكَ نَسَبْتَنى؟
معبودا! چگونه محروم و نوميد شوم و حال آنكه تنها آرزويم تويى؛ يا چگونه خوار شوم در صورتى كه تنها تكيه گاهم تويى؟! بارالها! چگونه خود را عزيز و گرامى بشمارم در حالى كه تو خود مرا در ميان ذلّت و خوارى نشاندهاى؟! يا چگونه خود را عزيز ندانم در صورتى كه مرا به خود نسبت دادهاى؟!
🔻در جايى در تمناى آن ديدار مىگويد:
🔸دلِ من در هواىِ روى فَرُّخ
🔸بُوَد آشفته همچون موىِ فرّخ
📚 جمال آفتاب و آفتاب هر نظر؛ شرحى بر ديوان حافظ؛ ج.1 ص.30
🌺🌺🌺
#آیت_الله_سعادتپرور_علیه_الرحمة
#نفحهای_از_نفحات_بزرگان
#حافظ_علیه_الرحمة
#شوق_دیدار_حق
#حیات_معقول
#دیوان_حافظ
#غزل_دوم
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
🆔 @hayatemaqul
🔰 شرح بیت سوم از غزل دوم:
🌀 كى دهد دست اين غرض يا رب! كه همدستان شوند
🌀 خاطرِ مجموع ما، زُلفِ پريشان شما؟
🔰 خلاصه شرح:
حافظ که #مشتاق دیدار حق است، گویی از #غرقشدن در #مظاهر کثیر و متعدد حق تعالی در #عالم_مُلک و دنیا و تنها آنها را دیدن خسته شده است. مظاهری که گویی هیچ ارتباطی میان آنها نیست و پراکنده هستند و درد سر ساز، و انسان را پراکندهخاطر میکنند. حافظ در چنین جایی، از خداوند میخواهد روزی فرارسد تا با رسیدن به #ملکوت هستی، #وحدتِ پنهان در پس این کثرت را ببیند و با آن یکی شود و «خاطر مجموع» بیابد، و این خاطر و ذهن و نفس آرامشده با وحدت، با این «زُلف پریشان» یعنی مظاهر متعدد خداوند که چون زلفِ پریشان یار، تنها رخ زیبای او را پوشانده، یکی شده؛ و در پسِ این عالم شلوغ و کثیر، رخ وحدتبخش یار را ببیند. در #اصطلاح #عرفان به این مسئله، #وحدت_در_کثرت گفته میشود.
🔰 اصل سخن مرحوم سعادتپرور «رحمه الله علیه»:
🔻 اى دوست! نمىدانم چه زمان به آرزوى خود نايل خواهم شد كه تو را با ديده #وحدت در كثرت مشاهده نمايم و #ديده دل بگشايم و به #ملكوت مظاهرت آشنا گردم؟
🔻 كه:
💠 إلهى! هذا ذُلّى ظاهِرٌ بَيْنَ يَدَيْكَ، وَهذا حالى لا يَخْفى عَلَيْكَ، مِنْكَ أطْلُبُ الوُصُولَ إلَيْكَ، وَبِكَ أسْتَدِلُّ عَلَيْكَ؛ فَاهْدِنى بِنُورِكَ إلَيْكَ، وَأقِمْنى بِصِدْقِ العُبُودِيَّةِ بَيْنَ يَدَيْكَ
💠 بار الها! اين ذلّت و خوارى من است كه در پيشگاهت آشكار است، و اين حال من است كه بر تو پوشيده نيست، از تو وصالت را خواستارم، و به تو بر تو راهنمايى مى جويم، پس با نورت مرا به خويش رهنمون شو، و با بندگى راستين در پيشگاهت بر پادار.
🔻به گفته خواجه در جايى:
🔸ز دستِ كوته خود زيرِ بارم
🔸كه از بالا بلندانْ شرمسارم
🔸مگر زنجيرْ مويى گيردم دست
🔸وگرنه، سر به شيدايى برآرم
🔸ز چشم من بپرس اوضاعِ گردون
🔸كه شب تا روز اختر مىشمارم
📚 جمال آفتاب و آفتاب هر نظر؛ شرحى بر ديوان حافظ؛ ج.1 ص.31
🌺🌺🌺
#آیت_الله_سعادتپرور_علیه_الرحمة
#نفحهای_از_نفحات_بزرگان
#وحدت_در_عین_کثرت
#مظاهر_متکثر_حق
#ملکوت_عالم_مُلک
#حافظ_علیه_الرحمة
#شوق_دیدار_حق
#حیات_معقول
#دیوان_حافظ
#غزل_دوم
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
🆔 @hayatemaqul
🌀كس به دور نرگست، طَرْفى نبست از عافيت
🌀بِهْ كه نفروشند مستورى، به مستان شما
🔰 خلاصه شرح و بیان آن:
🔻 یکی از معنای اصطلاح #چشم_مست و مانند آن در شعر عرفانی، #جذبههای الهی است.
🔻در این بیت حافظ علیه الرحمه از جذبههای ذاتی و غیر ذاتی حق تعالی سخن گفته است که همه #انسانها در ذات و #فطرت خویش گرفتار آن جذبه هستند و خواسته و یا ناخواسته او را میجویند و ریشه همه کمالجوئیها، عبادتها، فرقهها، بتپرستیها و مانند آن همین جذبه ذاتی است.
🔻هرچند افراد مختلف به دلایل مختلف در #مصداق آن دچار یا دچار #اشتباه و یا #فریب میشوند؛ مثلا بتپرست که در ذات خویش نیاز به #عبودیت را درک میکند اما به هر دلیلی دچار اشتباه در مصداق شده است.
🔰اصل سخن مرحوم سعادتپرور رحمه الله علیه
🔺دلبرا! چشمان مست و جمال دل آرايت- دانسته و ندانسته- روزگار عافيت و خوشى را نه تنها از من، كه از همگان ربوده و آنان را دلباخته خود ساخته. با اين حال، كجا مىتوان در برابر جمال دل آرايت هشيارى را اختيار نمود و آرام نشست.
🔺در واقع مىخواهد بگويد:
🔸ز چشمت جان نشايد بُرد، كز هر سو همى بينم
🔸كمين از گوشهاى كرده است و تير اندر كمان دارد
🔸چه عُذر از بخت خود گويم، كه آن عيّارِ شهرْآشوب
🔸به تلخى كُشت حافظ را و شكّر در دهان دارد
🔺و مىخواهد با اين بيان تقاضاى ديدار محبوب را بنمايد و بگويد:
💠 إلهى! لا تُغْلِقْ عَلى مُوَحّديكَ أبْوابَ رَحْمَتِكَ، وَلا تَحْجُبْ مُشتاقيكَ عَنِ النَّظَرِ إلى جَميلِ رُؤْيَتِكَ:
💠 معبودا! درهاى رحمتت را به روى اهل توحيدت مبند، و مشتاقان خود را از مشاهده ديدار نيكويت محجوب مگردان
📚جمال آفتاب و آفتاب هر نظر؛ شرحى بر ديوان حافظ؛ ج.1 ص.30
🌺🌺🌺
#نفحهای_از_نفحات_بزرگان
#آیت_الله_سعادتپرور
#حافظ_علیه_الرحمة
#جذبههای_حق_تعالی
#شوق_دیدار_حق
#حیات_معقول
#دیوان_حافظ
#غزل_دوم
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
🆔 @hayatemaqul
🌀 دل خرابى مىكند، دلدار را آگه كنيد
🌀 زينهار اى دوستان! جان من و جان شما
🔰 خلاصه شرح:
گویی #طاقت حافظ بهسر رسیده است و بیم آن دارد بدون #وصال یار جان دهد؛ لذا از #دوستان و آگاهان طریق میخواهد #شفاعتش کنند نزد یار و او را از عشق سوزان وی آگاه کنند تا قبل از جاندادن لحظهای به دیدار نائل شود.
🔰اصل سخن مرحوم سعادتپرور رحمه الله علیه:
🔻 در واقع مىخواهد بگويد: دوست، نه تنها آنچه داشتم و گمان مىكردم از من است را گرفت و وصالم حاصل نگشت، بلكه بيم آن دارم كه دل و عالم خيالى و خاكىام را هم بستاند و باز ديدارم حاصل نگردد.
🔻 بياييد اى دوستان! قسم به جان شما! تا رمقى در من باقى است #دلدار را #آگاه سازيد كه بر سر كشته خويش آيد و از خاكش بردارد، تا شايد لحظهاى به ديدارش ديده گشايم.
🔻در جايى در تقاضاى اين معنى مىگويد:
🔸 روى بنما و مرا گو كه دل از جان برگير
🔸 پيشِ شمع، آتشِ پروانه به جان گو درگير
🔸 در لبِ تشنه من بين و مدار آب دريغ
🔸 بر سَرِ كُشته خويش آى و ز خاكش برگير
🔸 دوست گو يار شو و جمله جهان دشمن باش
🔸 بخت گو روى كن و روىِ زمين لشگر گير
📚 جمال آفتاب و آفتاب هر نظر؛ شرحى بر ديوان حافظ؛ ج.1 ص.۳۱
🌺🌺🌺
#آیت_الله_سعادتپرور_علیه_الرحمة
#نفحهای_از_نفحات_بزرگان
#حافظ_علیه_الرحمة
#شوق_دیدار_حق
#حیات_معقول
#دیوان_حافظ
#غزل_دوم
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
🆔 @hayatemaqul
🌀 بختِ خواب آلود ما، بيدار خواهد شد مگر
🌀 زآنكه زد بر ديده آب از روىِ رَخشانِ شما
🔰 خلاصه شرح و بیان آن:
گویی که در ابیات پیشین با شکایتهایش بهگونهای "دَلَل: #نازکردن" داشت که در دعای افتتاح فرمود "مُدلّاً علیک" که #مقامی برای #عبد مشتاق و امیدوار است؛ در این بیت در نهایت امید و #رجای خویش را بیان میکند که میدانم محبوب من، #جلوه رو رخشان شما بالاخره صحو و #بیداری را بر من به خماری رفته از مستی و شوق دیدار تو، نصیب خواهد کرد.
🔰 اصل سخن مرحوم سعادتپرور رحمه الله علیه
🔻 معشوقا! از اين جهت كه مىنگرم به #عنايتهاى خود مرا مىنوازى و با نفحاتت از #خمارى_هجران بيدار مىنمايى، آن را به فال نيك گرفتم كه شايد زمان هجران و دوريم پايان يافته و لطيفه ربّانيّه و فطرت مستور به حجابهاى عالم طبيعتم، بيدار خواهد شد.
🔻به گفته خواجه در جايى:
🔸چو بر شكست صبا، زلفِ عنبر افشانش
🔸به هر شكسته كه پيوست، تازه شدجانش
🔸كجاست همنفسى؟ تا كه شرح غُصّه دهم
🔸كه دل، چه مى كشد از روزگارِ هجرانش
🔸جمال كعبه مگر عذرِ رهروان خواهد
🔸كه جان زنده دلان، سوخت دربيابانش
📚 جمال آفتاب و آفتاب هر نظر؛ شرحى بر ديوان حافظ؛ ج.1 ص.33
🌺🌺🌺
#آیت_الله_سعادتپرور_علیه_الرحمة
#نفحهای_از_نفحات_بزرگان
#حافظ_علیه_الرحمة
#شوق_دیدار_حق
#حیات_معقول
#دیوان_حافظ
#غزل_دوم
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
🆔 @hayatemaqul