💫تاملی در تجربه تثبیت نرخ ارز در سال ۱۳۷۴
▫️بخش دوم
با اجرای پیمان سپاری ۱۰۰ درصد، دیگر ارزی نبود که به بازار سیاه تزریق شود. لذا رکود کامل بر این بازار حاکم و کاهش قیمت ها آغاز شد.
حتی قیمت سکه طلا کاهشی شد...
قیمت انواع کالاها در بازار به طرز شگفت انگیزی کاهش مییافت: از خودرو تا لوازم یدکی آن، از لوازم خانگی یا حبوبات و گوشت و مرغ و تخم مرغ...
رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار شهریور ۷۴ خود با هیئت دولت وقت، از موفقیت سیاست تثبیت تمجید کردند: «تثبیت نرخ ارز و جلوگیری از قاچاق و مبارزهی جدّی با قاچاقچیان - چه قاچاق کالاها و چه قاچاق ارز- نیز تأثیر زیادی در زندگی مردم داشته است».
بهمن ماه ۷۴ مرحوم مرتضی محمدخان وزیر وقت اقتصاد در نامهای سری به آقای هاشمی نوشت که «علت اصلی تورم در کشور، نرخ ارز است و طی ۹ ماه اجرای سیاست تثبیت، دولت موفق به کنترل تورم شده است. اگر این سیاست ادامه یابد، سال آینده تورم نصف و رشد اقتصادی دو برابر خواهد شد».
این پیش بینی دقیق، فراتر از انتظار اتفاق افتاد. تورم ۴۹/۵ درصدی سال ۷۴ در سال ۷۵ به ۲۲ درصد کاهش یافت. رشد اقتصادی ۲/۶ درصدی نیز به ۵/۶ درصد افزایش یافت.
شرایط امروز، حتما با سال ۷۴ متفاوت است. هم پیچیدگی اجرای سیاست زیاد است؛ هم امکانات اجرای سیاست قابل مقایسه با آن دوره نیست. فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، اشراف بر تراکنش های ریالی، روابط پیشرفته گمرکی و دهها ابزار دیگر که امروز در اختیار حاکمیت است، در آن زمان نبود.
البته امروز یک تفاوت خاص نیز با سال ۷۴ دارد. سال ۷۴ گوسفندچرانهای توئیتباز و بلاگرهای سیاسی و سیگنالفروشهای بورسی نبودند که به تایملان سرازیر شده و فکاهی بگویند اگر می شود دلار را ۳۰۰ تومان کرد، چرا ۱۰ تومان نکنیم!
نرخ ارز در کشور ما کاملا تابع اراده سیاسی است. همچنانکه سیاست تعدیل و افزایش نرخ ارز با اراده سیاسی انجام شد، همچنانکه سال ۱۴۰۱ ارز ۴۲۰۰ با اراده سیاسی حذف شد، همچنانکه ارز نیما در سال ۱۴۰۳ با اراده سیاسی حذف شد، سال ۷۴ نیز نرخ ارز با اراده سیاسی تثبیت شد.
این اراده سیاسی یا معطوف به منافع عمومی و معیشت مردم است، یا معطوف به منافع ذینفعان ارز گران.
در سالهای اخیر همه تلاش دلسوزان این بوده که جریانهای حاکم بر دولت و مجلس، این اصلاحات را به نفع مردم انجام دهند. بی پاسخ ماندن این مطالبه، دغدغهمندان را ناگزیر از کنش سیاسی کرده است.
سیدیاسر جبرائیلی
#یادداشت
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
الگویی_برای_محاسبه_نرخ_مناسب_ارز_در_دوران_اصلاح_ساختار_اقتصاد_ایران.pdf
870.2K
🔹الگویی برای محاسبه نرخ مناسب ارز در دوران اصلاح ساختار اقتصاد ایران
نویسندگان:
محمدناصر شرافت جهرمی ، حسین صمصامی
برای تدوین الگوی مناسب تعیین نرخ ارز در اقتصاد ایران، نخست الگوهای مختلف تعیین نرخ ارز مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در تمامی الگوهای مذکور سعی شده تا رفتار نرخ ارز در یک بازار ارزی منسجم با تکیه بر عرضه و تقاضای ارز و شناسایی خاص عوامل موثر بر آنها بررسی شود به هر حال عملکرد ضعیف این الگوها، جهت گیری های جدیدی را در زمینه الگوسازی نرخ ارز مطرح ساخت.
به هر ترتیب با الهام از الگوهای مختلف تعیین نرخ ارز و با در نظر گرفتن شرایط و پیش فرضهای خاص اقتصاد ایران الگوی مناسب تعیین نرخ ارز در اقتصاد ایران تدوین گردید. در این الگو قیمت یک واحد ارز با تکیه بر بخش داخلی و با هدف عدم تاثیر یک واحد ارز بر تورم و یکسان ساختن اثر بخشی آن بر عرضه و تقاضای کل تعیین میشود.
در پایان نرخ ارز با استفاده از فرمول محاسباتی به دست آمده طی دوره ۵۳ تا ۸۳ محاسبه شده است.
کلیدواژگان:
ایران ، نرخ ارز ، محاسبه ، اثر اقتصادی ، ساختار اقتصادی
#مقاله
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
13.27M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
جراحیهای اقتصادی شما چه زمانی تمام میشود؟
مجیدرضا حریری
#تکههای_حکمران
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
🔷 ۴ تهدید بزرگ برای غرب، به گفته نایل فرگوسن
🔸نایل فرگوسن استراتژیست مشهور غربی است که حضور پررنگی در عرصه رسانه دارد.
او تا کنون ۱۶ کتاب و ۹ مجموعه مستند و برنامه تلویزیونی در موضوعات استراتژیک تألیف و تولید کرده است.
در این مطلب خلاصهای از یکی از مصاحبههای او را که چند ماه قبل از انتخابات آمریکا انجام شده میخوانید. او در این مصاحبه پیروزی ترامپ را نتیجه بحرانهای اقتصادی آمریکا میداند و پیش بینی خود را از رویکردهای دولت ترامپ ارائه میدهد.
🔹 جامعه غربی با خطرات متعددی روبروست که شامل چالشهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ژئوپلیتیکی است. تغییرات نرخ بهره و سیاستهای مالی آمریکا احتمال وقوع رکود اقتصادی را افزایش داده است. در عین حال، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ به دلیل احتمال رقابت جو بایدن و دونالد ترامپ، با ریسک بحران قانون اساسی مواجه است. علاوه بر این، مسائل اجتماعی از جمله اپیدمی مواد مخدر و مشکلات سلامت روان نیز نگرانیهایی عمیق ایجاد کرده است.
🔹در عرصه سیاست بینالمللی، تنشهای میان آمریکا و چین در چارچوب یک جنگ سرد جدید تعریف شده است. این تنشها میتواند خطر جنگ گرم را افزایش دهد. همچنین، رابطه میان واشنگتن و پکن به دلیل سیاستهای محدودکننده فناوری و اقتصادی آمریکا در برابر چین به شدت متشنج شده است.
🔹در این میان، وضعیت اقتصادی آمریکا نیز تحت فشار شدید قرار دارد. کسری بودجه بالا و افزایش هزینههای استقراض دولت نشاندهنده مشکلات عمیق اقتصادی است. سیاستهای مالی و پولی پیشین باعث ایجاد تورم شده و اگرچه این تورم تا حدودی کنترل شده، اما همچنان با چالشهایی روبروست. اگر رکود اقتصادی رخ دهد، احتمال پیروزی نامزد جمهوریخواه در انتخابات ۲۰۲۴ افزایش مییابد، که ممکن است دونالد ترامپ باشد.
🔹دولت ترامپ در صورت انتخاب دوباره، رویکردی متفاوت خواهد داشت، با تمرکز بر حمایتگرایی اقتصادی، اصلاحات در وزارت دادگستری و بازنگری سیاستهای خارجی، به ویژه در قبال اوکراین. از سوی دیگر، اروپا از احتمال کاهش حمایت آمریکا از اوکراین نگران است، زیرا این قاره به تنهایی توانایی مدیریت جنگ را ندارد.
🔹در زمینه جهانی شدن، هرچند برخی محدودیتها در تجارت بینالمللی به ویژه بین آمریکا و چین اعمال شده، اما روند کلی جهانی شدن همچنان ادامه دارد. تولید و تجارت به کشورهایی مانند ویتنام و مکزیک منتقل شده است که به دلیل هزینههای پایینتر نیروی کار جذابیت بیشتری پیدا کردهاند.
🔹این تحولات نشان میدهند که جامعه غربی باید با یک رویکرد استراتژیک و چندجانبه به چالشهای پیش رو پاسخ دهد، در حالی که تعادل میان سیاستهای داخلی و خارجی را حفظ میکند.
📺 youtu.be/CN-ngKRDKgw
#در_رسانه
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
حسین راغفر، استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا:
بخش قابل توجه مشکلات اقتصادی کشور به خاطر عملکرد اقتصاددانان و مدیران نئولیبرال است؛ مدام این مسائل را گردن روحانیون و آخوندها نیندازید
سال ۷۲ قیمت ارز به یکباره سه برابر شد، همان موقع رئیس بانک مرکزی وقت به من گفت ما دلار را گران کردیم که صادرات، تولید و درآمدهای ارزی بیشتر شود؛ به نظر شما صادرات و تولید افزايش یافت؟!
خانه اقتصاد
#نئولیبرالیسم
#در_رسانه
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
حکمران
🔸آیا مجلس واقعا در حال کمک به دولت است؟ دکتر حسین صمصامی، نماینده تهران در همایش سفره ملت از لینک
آیا مجلس واقعا در حال کمک به دولت است؟
این سخنرانی دکتر حسین صمصامی در همایش سفره ملت ارائه شده است.
خلاصه ای از این گفتار:
موضوع جلسه به اقتصاد و معیشت مرتبط است، که به عواملی چون تحریمها و وضعیت منطقهای نیز پیوند داده شده است. گرچه تحریمها تأثیرگذارند، اما سخنران معتقد است علت اصلی مشکلات اقتصادی به سوءمدیریت داخلی و عدم تدبیر مناسب بازمیگردد. او بیان میکند که اگر دولت و مسئولان اقتصادی درست عمل میکردند، میتوانستند اثرات منفی تحریمها را کاهش دهند.
جنگ اقتصادی و هدف دشمن
دشمن در جنگ اقتصادی قصد دارد سفره مردم را کوچک کند تا باعث اعتراضات و فاصله گرفتن دولت از مردم شود. این هدف به فروپاشی اقتصادی و سیاسی منجر میشود، شبیه به اتفاقاتی که در سوریه رخ داد.
سوءمدیریت داخلی
یکی از مشکلات کلیدی، سوءتدبیر در سیاستهای اقتصادی است. مجلس و دولت بهطور مشترک مسئول وضعیت کنونی شناخته میشوند. حمایتهای نادرست مجلس از دولت، بدون بررسی دقیق سیاستها، به افزایش مشکلات منجر شده است.
ارز نیما و تأثیر آن
از ابتدای سال، نرخ ارز نیما به تدریج افزایش یافته است. این نرخ مبنای قیمتگذاری بسیاری از مواد اولیه تولید است. افزایش نرخ نیما منجر به افزایش گسترده قیمتها در بازار شده و سفره مردم را تحت فشار قرار داده است. دولت با هدف کاهش رانت، نرخ ارز را به نرخ بازار آزاد نزدیک کرد، اما این سیاست به افزایش هزینه تولید و تورم منجر شد.
بودجه و پیامدهای آن
بودجه سالانه نیز با نرخهای غیرواقعی تدوین شد که پیامهای منفی به بازار فرستاد. سخنران معتقد است که دولت و مجلس باید سیگنالهای روشنی به بازار ارسال کنند مبنی بر اینکه هدف کاهش نرخ ارز و حمایت از معیشت مردم است. اما این اتفاق نیفتاد و باعث افزایش انتظارات تورمی شد.
قاچاق و فرار سرمایه
یکی دیگر از مشکلات اساسی، حجم بالای قاچاق و فرار سرمایه است. سخنران تأکید میکند که باید با جدیت بیشتری با این مسائل برخورد شود، اما تاکنون عزمی جدی برای کنترل آنها وجود نداشته است.
واردات غیرضروری
سیاستهای واردات نیز در شرایط جنگ اقتصادی مورد انتقاد قرار گرفته است. واردات برخی کالاهای غیرضروری در حالی انجام میشود که کالاهای اساسی با محدودیت روبهرو هستند. این اقدامات باعث بیعدالتی و هدررفت منابع ارزی کشور شده است.
پیامدهای تورم و سیاستهای غلط
افزایش نرخ ارز رسمی بهطور مستقیم به افزایش هزینهها در بورس کالا و تولید منجر شده است. این سیاستها منجر به تورم بیشتر شده و اثرات آن بهزودی در زندگی روزمره مردم نمایانتر خواهد شد.
انتقاد از رویکرد دولت و مجلس
سخنران از عدم هماهنگی میان دولت و مجلس در تدوین سیاستهای اقتصادی انتقاد میکند. او تأکید دارد که دولت در سیاستهای ارزی خود سردرگم است و بهجای کاهش رانت، به افزایش مشکلات دامن زده است.
راهحلهای پیشنهادی
برای بهبود شرایط، سخنران پیشنهاد میدهد که دولت و مجلس با تدابیر جدیتر و حمایت هدفمندتر از معیشت مردم عمل کنند. او معتقد است که سیاستهای ارزی باید با دقت بیشتری مدیریت شوند و منابع ارزی بهدرستی تخصیص یابد. همچنین، جلوگیری از قاچاق و فرار سرمایه میتواند تأثیر مثبتی در کنترل بحران داشته باشد.
#یادداشت
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
🔸جریانهای پشت پرده برای زمین زدن دولتها در ایران به روایت سیدیاسر جبرائیلی
🔹ناگفتههایی از دولت شهید رئیسی در همایش سفره ملت
از لینک زیر ببینید:
📺 youtu.be/BLbB6XjFqRk
#برنامههای_حکمران
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
حکمران
🔸جریانهای پشت پرده برای زمین زدن دولتها در ایران به روایت سیدیاسر جبرائیلی 🔹ناگفتههایی از دولت ش
این ویدئو با چند روز تاخیر در آپارات منتشر خواهد شد
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
الناز باقرپور:
چیزی به نام بازار ارز در اقتصاد ایران نداریم
نرخ ارز در ایران در بازار تعیین نمیشود
باقرپور در چهارمین پیشنشست از سلسله نشستهای همایش ملی «تحلیل تورم و روابط بینالملل در ایران» که به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد گفت: در سالهایی که جهشهای بالای ارزی داریم افزایش تورم منجر به افزایش نقدینگی شده است.
#در_رسانه
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
حکمران
🔸جریانهای پشت پرده برای زمین زدن دولتها در ایران به روایت سیدیاسر جبرائیلی 🔹ناگفتههایی از دولت ش
🔷خلاصه ای از سخنرانی دکتر سیدیاسر جبرائیلی
🔹دکتر جبرائیلی به دو نوع درآمد ارزی اشاره میکند: نفتی و غیرنفتی (عمدتاً فولاد و پتروشیمی). او بر این باور است که تمام درآمدهای ارزی باید تحت کنترل بانک مرکزی و به اولویتهای کشور تخصیص داده شود.
🔹از دید ایشان، سیاستگذاریهای موجود، از جمله رها کردن نرخ ارز و فروش مواد اولیه داخلی به قیمت جهانی، باعث افزایش هزینه تولید، کاهش قدرت خرید مردم، و تضعیف بازار داخلی شده است. بهعلاوه، نویسنده تأکید میکند که این سیاستها منجر به خامفروشی منابع و کاهش تولید داخلی میشوند، وضعیتی که شبیه دوران استعمار است.
🔹ایشان همچنین از عدم شفافیت در تخصیص ارز و واردات کالا انتقاد میکند و میگوید: درآمد ارزی باید با نرخ ثابت و شفاف توزیع شود. او تأکید میکند که سیاستهای اقتصادی فعلی نتیجه اجرای نسخههای پیشنهادی صندوق بینالمللی پول است که به نفع طبقهای خاص تمام شده و اقتصاد کشور را دچار مشکلات عدیده کرده است.
🔹ایشان از تلاشهای ناکام برای تغییر سیاستهای ارزی و اجرای سیاست تثبیت نرخ ارز یاد میکند و از موانع موجود در این مسیر انتقاد میکند. او این سیاستها را منجر به تورم، کاهش قدرت خرید مردم، و نابودی تولید داخلی میداند و خواستار اصلاحات جدی در این زمینه است.
🔹در ادامه نقش عواملی مانند نرخ ارز، قاچاق، و قوانین مرتبط با سیاستهای اقتصادی بررسی میشود.
ایشان به عدم ثبات نرخ ارز و تأثیرات منفی آن بر تورم و معیشت مردم اشاره دارد. او با انتقاد از مدیریت شناور نرخ ارز، خواستار تثبیت آن با مبنای مشخصی مانند طلا است.
🔹پیشنهادهای اصلی مطرحشده شامل: تثبیت نرخ ارز، دلارزدایی از فروش مواد اولیه داخلی، و اصلاح قانون احکام دائمی توسعه کشور است. ایشان همچنین تأکید میکند که قانون مبارزه با قاچاق و قانون پولشویی باید بهدرستی اجرا شود تا حکمرانی ریال تقویت و تقاضای ارز مدیریت شود.
🔹همچنین به ناکارآمدی دولت و مجلس در پیگیری پیشنهادها اشاره دارد. ایشان مطرح کردند که یک بسته پیشنهادی ۴۹ صفحهای به رئیسجمهور ارائه شده است که تاکنون اجرایی نشده است. همچنین انتقادهایی از عملکرد وزرا و مشاوران اقتصادی مطرح شده و تأکید شده که مجلس در پی استیضاح وزیر اقتصاد است.
🔹در پایان، ایشان به فضای عمومی جامعه، تأثیر رسانهها، و مخالفتهای برخی گروهها با اصلاحات پیشنهادی پرداخته و از ضرورت همراهی مردم در مطالبه این اصلاحات سخن گفته است.
#یادداشت
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
🔷اگر سقف بدهی [آمریکا] برداشته نشود، چقدر باید نگران باشیم؟
به نقل از بروکینگز
🌐 brookings.edu/articles/how-worried-should-we-be-if-the-debt-ceiling-isnt-lifted
این مقاله به مسئلهی سقف بدهی ایالات متحده پرداخته و تاثیرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از عدم افزایش یا تعلیق این سقف را بررسی میکند. خلاصهای از این مقاله به شرح زیر است:
سقف بدهی و پیامدهای آن
سقف بدهی ایالات متحده حداکثر میزان بدهیهای معوق دولت فدرال را تعیین میکند. در ۱۹ ژانویه ۲۰۲۳ ایالات متحده به سقف ۳۱/۴ تریلیون دلار رسید و وزارت خزانهداری اقدامات اضطراری را برای جلوگیری از بحران به کار گرفت. این اقدامات موقت تا اوایل ژوئن کارساز خواهند بود، اما اگر کنگره سقف بدهی را افزایش ندهد یا تعلیق نکند، دولت دیگر قادر به پرداخت تعهدات خود نخواهد بود.
سقف بدهی مربوط به هزینههای قبلاً تصویبشده است، نه هزینههای جدید. عدم افزایش آن میتواند اثرات منفی شدیدی بر اقتصاد داشته باشد، از جمله ایجاد رکود عمیق.
پیامدهای اقتصادی و حقوقی
اگر خزانهداری نتواند تعهدات خود را پرداخت کند، اثرات اقتصادی و حقوقی متعددی به وجود خواهد آمد:
- کاهش شدید در هزینههای فدرال: برای حفظ پرداخت بهره اوراق خزانهداری، سایر هزینهها باید کاهش یابد.
- تأخیر در پرداختها: به تأخیر افتادن حقوق کارکنان فدرال، پرداختهای تأمین اجتماعی، و سایر تعهدات، پیامدهای اقتصادی گستردهای خواهد داشت.
- چالشهای قانونی: اولویتبندی پرداخت بهره ممکن است با چالشهای قضایی مواجه شود، زیرا قوانین کنونی اختیارات کافی به خزانهداری برای این کار نمیدهند.
اثرات کوتاهمدت و بلندمدت
در کوتاهمدت، اختلالات بازار مالی و کاهش اعتماد کسبوکارها و خانوارها میتواند رکود اقتصادی ایجاد کند. اگر بنبست طولانی شود، تأثیرات منفی بیشتر خواهد شد، از جمله:
- افزایش نرخ بهره اوراق خزانهداری و هزینههای استقراض دولت.
- کاهش قیمت سهام و ارزش دلار.
- کاهش مصرف و سرمایهگذاری به دلیل کاهش اعتماد.
سناریوهای پیشبینیشده
تجربیات گذشته نشان میدهد که حتی نزدیک شدن به سقف بدهی میتواند هزینههای اقتصادی داشته باشد. به عنوان مثال:
- در سال ۲۰۱۳، تأخیر در افزایش سقف بدهی باعث افزایش نرخ بهره اوراق خزانهداری و کاهش نقدینگی بازار شد.
- در سال ۲۰۲۱، پیشبینی شد که یک بنبست چندماهه میتواند منجر به از دست رفتن ۵ میلیون شغل و کاهش 4 درصدی تولید ناخالص داخلی شود.
راهحلها و چالشها
پیشنهاداتی مانند ضرب و انتشار یک سکه پلاتین تریلیون دلاری یا استناد به متمم چهاردهم قانون اساسی برای دور زدن سقف بدهی مطرح شدهاند. اما این راهحلها معمولاً غیرقانونی یا موقتی تلقی میشوند و نمیتوانند از اثرات منفی اقتصادی جلوگیری کنند.
نتیجهگیری
تنها راهحل مؤثر برای جلوگیری از بحران، افزایش سریع سقف بدهی یا لغو کامل آن توسط کنگره است. هرگونه تأخیر یا راهحل موقتی میتواند آسیبهای اقتصادی و اجتماعی بلندمدتی به همراه داشته باشد.
این مقاله پیامدهای بحران سقف بدهی را بررسی کرده و بر اهمیت اقدامات سریع و قاطع کنگره تأکید میکند.
#مقاله
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
حکمران
🔸آیا مجلس واقعا در حال کمک به دولت است؟ دکتر حسین صمصامی، نماینده تهران در همایش سفره ملت از لینک
آیا مجلس واقعا در حال کمک به دولت است.mp3
6.91M
🔸آیا مجلس واقعا در حال کمک به دولت است؟
دکتر حسین صمصامی، نماینده تهران
در همایش سفره ملت
#صوت_برنامهها
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
حکمران
🔸جریانهای پشت پرده برای زمین زدن دولتها در ایران به روایت سیدیاسر جبرائیلی 🔹ناگفتههایی از دولت ش
جریان_های_پشت_پرده_برای_زمین_زدن_دولت_ها_در_ایران_به_روایت_سید_یاسر.mp3
15.66M
🔸جریانهای پشت پرده برای زمین زدن دولتها در ایران
به روایت سیدیاسر جبرائیلی
🔹ناگفتههایی از دولت شهید رئیسی در همایش سفره ملت
#صوت_برنامهها
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
🔷 آخرین فرصت برای ایران
🌐 foreignaffairs.com/iran/last-chance-iran
🔸ریچارد نفیو معمار تحریم ها علیه ایران مقالهای در فارن افرز منتشر کرده با عنوان آخرین فرصت برای ایران. او میگوید هر دو جناح آمریکا موافق حمله به ایران هستند. او معتقد است چنین حمله ای نمیتواند فایده داشته باشد و ترامپ باید یک شانس دیگر برای ایران قرار دهد و بهتر است جنگ نشود. او میگوید اگر تلاش ها برای یک برجام دیگر شکست بخورد آمریکا باید مهیا باشد که از قدرت نظامی خود علیه ایران استفاده کند. اگر آمریکا بخواهد دنبال فشار حداکثری برود ممکن است ایران به سمت ساخت بمب برود. باید یک دست آمریکا شاخه زیتون باشد و در دست دیگرش اسلحه! دنیایی که ایران قدرت بمب هسته ای داشته باشد بسیار برای آمریکا خطرناک تر خواهد بود.
خلاصه ای از این مقاله:
🔹برای دو دهه، واشنگتن با درخواستها برای حمله به برنامه هستهای ایران روبرو بوده است، اما همواره این گزینه رد شده است. در گذشته، دلایلی نظیر نابالغ بودن تواناییهای هستهای ایران و اجماع جهانی علیه این کشور، مانع از اقدام نظامی شده بود. تحریمهای اقتصادی سنگین نیز ایران را به مذاکره کشاند. امروز، با وجود دلایل متعدد برای عدم حمله، شرایط تغییر کرده است. برنامه هستهای ایران اکنون به بلوغ رسیده و کشور تقریباً همه ابزارهای لازم برای ساخت سلاح را در اختیار دارد. از سوی دیگر، جامعه بینالمللی دیگر اتحاد گذشته را ندارد و تحریمها بهطور مداوم توسط کشورهایی مانند چین و روسیه نقض میشود.
🔹دیپلماسی یا اقدام نظامی؟
ایالات متحده باید تلاش نهایی خود را برای یک راهحل دیپلماتیک به کار گیرد. اما اگر این مسیر شکست بخورد، ممکن است گزینهای جز حمله نداشته باشد. دلایل متعددی برای تأکید بر دیپلماسی وجود دارد: حمله نظامی ممکن است موفقیتآمیز نباشد، زیرا ایران میتواند مواد هستهای خود را پنهان کند و حتی با انگیزه بیشتری به سمت توسعه بازدارندگی هستهای پیش برود. تجربههای تاریخی نشان داده که حملات نظامی، از جمله حمله اسرائیل به رآکتور اوسیراک عراق یا رآکتور سوریه، نتوانستهاند بهطور دائمی مانع از برنامههای هستهای شوند.
هزینههای سیاسی، اقتصادی و انسانی حمله نیز بالاست. علاوه بر خطرات مستقیم، این حملات منابع آمریکا را در زمانی که باید بر چالشهایی نظیر جنگ اوکراین و تنش با چین متمرکز باشد، مصرف خواهد کرد. همچنین، هرگونه حمله میتواند ایران را در مسیر بیثباتی داخلی و منطقهای سوق دهد.
🔹چالشهای دیپلماسی
دیپلماسی با ایران در گذشته موفقیتهایی داشته است؛ توافق برجام توانست بخش بزرگی از برنامه هستهای ایران را مسدود کند. اما این توافق با خروج آمریکا در دوران ترامپ سقوط کرد. بازگشت به دیپلماسی مستلزم اعتمادسازی بین دو طرف است، کاری که دشوار اما امکانپذیر است. اگر ترامپ با یک توافق جدید موافقت کند، ایران ممکن است باور کند که این توافق پایدار خواهد بود، بهویژه اگر جمهوریخواهان نیز از آن حمایت کنند.
🔹ضرورت اقدام نظامی در صورت شکست دیپلماسی
اگر دیپلماسی شکست بخورد، آمریکا باید آماده استفاده از نیروی نظامی باشد. جهان نمیتواند با ایران هستهای کنار بیاید، زیرا این امر مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه را تشدید میکند و خطر انتقال سلاح به گروههای نیابتی ایران را افزایش میدهد. حملات نظامی به برنامه هستهای ایران میتواند علاوه بر تأخیر در هستهای شدن این کشور، منابع آن را تحت فشار قرار دهد و ایران را وادار به تجدیدنظر در مسیر استراتژیک خود کند.
🔹چالشهای حمله نظامی
با وجود مزایای استراتژیک، حمله نظامی به ایران با چالشهای جدی همراه است. واشنگتن باید آمادگی لازم را برای مواجهه با پیامدهای این اقدام داشته باشد. تخریب تاسیسات هستهای ایران ممکن است به تنهایی کافی نباشد و ایالات متحده نیازمند حضور نظامی طولانیمدت و گسترش دامنه حملات خود به سایر داراییهای استراتژیک ایران خواهد بود. این امر میتواند به بیثباتی داخلی و منطقهای دامن بزند.
🔹بحران در حال گسترش
برنامه هستهای ایران در حال پیشرفت است و بحران کنونی به تعویق افتادن یک واقعیت اجتنابناپذیر است. از زمان آغاز تولید اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد، ایران به آستانه تولید سلاح نزدیکتر شده است. آرامش کنونی بهدلیل اولویت داشتن دیگر بحرانهای جهانی است، نه نتیجه دیپلماسی مؤثر یا خویشتنداری تهران.
🔹جمعبندی
واشنگتن باید تلاش نهایی خود را برای مذاکره انجام دهد. اما اگر این مسیر شکست بخورد، باید آماده استفاده از گزینه نظامی باشد. در عین حال، هرگونه اقدام باید بهدقت طراحی شود تا از پیامدهای منفی داخلی و منطقهای جلوگیری کند. قدرتهای جهانی باید درک کنند که جلوگیری از هستهای شدن ایران نه تنها یک هدف دیپلماتیک بلکه ضرورتی استراتژیک است.
#مقاله
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
دکتر یاسر جبرائیلی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی:
مالیات شرکتهای فولادی، پتروشیمی، معدنی و پالایشی به طور میانگین ۶ درصد است.
مالیات بقال سر کوچه از آنها بیشتر است.
تمام چینش کشور را طوری انجام دادید تا ما خام فروش شویم.
#در_رسانه
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline