🔸میوه‌فروش روزنامه‌خوان ✍ علی کردانی وضعش از خیلی‌ها معمولی‌تر است؛ میز مطالعه ندارد؛ در فضایِ دنج کتابخانه نیست؛ نور مطالعه‌اش تأمین نشده؛ اما می‌خواند تا بداند؛ فروشنده انار؛ اما #خریدار_فرهنگ است. او از خیلی‌ها جلوتر است. #فرهنگی_اجتماعی #فرهنگ_مطالعه #نویسندگان_حوزوی @HOWZAVIAN

🔴 خط قرمز «اقدامات اجتماعی» ✍️ابراهیم عبدی، پژوهشگر و نویسنده حوزوی 🖌عهدنامه امیرالمؤمنین علیه السلام برای اداره جامعه صادر شده است و ازین جهت با رعایت ادله دیگر در استناد مسائل اداره کشور معتبر است. گاهی در اداره جامعه اسلامی با حاکمیت قانون خدا و به ویژه در عصر نبودِ معصوم، نیاز به تدوین قانون و یا آیین نامه اجرایی ضروری‌ست به ویژه امور اجتماعی که با مسائل ریز و درشت زیادی روبروست. حال پرسش این است قاعده تقنین، اجرا، نظارت و اعتراض اجتماعی چیست؟ به عبارتی به چه قاعده‌ای می‌توان رجوع کرد که هنگام قانونگذاری یا دیگر اقدامات اجتماعی، برای اجرای قوانین اسلام در جامعه، به مشکل برنخوریم؟ پاسخ به این پرسش تا حدی روشن است. یعنی آن بخش در اسلام که قانون صریح بر اقدامات بازدانده داریم، حرفی نیست مانند حد، قصاص، حکم محارب و ...؛ ولی مساله آنجاست که در مورد اجرای مساله‌ای مانند حجاب، تا کجا مجاز به اجرای قانون هستیم؟ به نظر می‌رسد می‌توان با نگاه به عهدنامه امیرالمؤمنین علیه السلام به این پرسش پاسخ داد. امیرمؤمنان در نامه 53 نهج البلاغه به مالک فرموده است: إِيَّاكَ وَ الدِّمَاءَ وَ سَفْكَهَا ... از ريختن خون به ناحق بر حذر باش، زيرا چيزى در نزديك ساختن انتقام حق، و عظمت مجازات، و از بين رفتن نعمت و پايان گرفتن زمان حكومت به مانند خون به ناحق ريختن نيست. خداوند در قيامت اول چيزى كه بين مردم حكم مى‏كند در رابطه با خونهايى است كه به ناحق ريخته‏اند. و اگر دچار اشتباه شدى، و تازيانه يا شمشير يا دستت در كيفر دادن از حد بيرون رفت- چه اينكه در مشت زدن و بالاتر از آن بيم قتل است- مبادا نخوت حكومت تو را از پرداخت خون بها به خاندان مقتول مانع گردد عبارت مولا و تقسیم بندی قتل عمدی به قرینه فاء نتیجه در فَلَا تُقَوِّيَنَّ سُلْطَانَكَ و به قرینه وَ إِنِ ابْتُلِيتَ بِخَطَإٍ ... و شرطی سازی و تصریح به خطا، کاملا روشن است. اما هشدار امام به صورت مطلق قاعده (ایاک و الدماء و سفکها) به ویژه سود بردن امام از واژه «ایاک»، این است که امام یک نوع هشدار اکید نسبت به مساله قتل داده‌اند. این هشدا همنوا با این آیه از قرآن است: هر کس نفسی را بدون حق و یا بی‌آنکه فساد و فتنه‌ای در زمین کرده، بکشد مثل آن باشد که همه مردم را کشته، و هر کس نفسی را حیات بخشد (از مرگ نجات دهد) مثل آن است که همه مردم را حیات بخشیده. (مائده:32) بر پایه هشدار امام علیه السلام باید مراقب بود تا اداره جامعه به این مرحله نرسد و این خط قرمز مدیریت جامعه است. ازین روی به نظر می رسد خط قرمز اداره جامعه، مواظبت و مراقبت بر «نریختن خون» است و باید آن را در همه شئون پیاده‌سازی قوانین اسلام در جامعه، نصب العین قرار داد. افزون بر این مطلب، امام علیه السلام علتِ خطرناکی ریخته‌شدن خون مردم را اینگونه بیان فرموده است: حكومت را به ريختن خون حرام تقويت مكن، كه ريختن خون حرام قدرت را به سستى كشاند، بلكه حكومت را ساقط نموده و به ديگرى انتقال دهد. براى تو در قتل عمد نزد خدا و نزد من عذرى نيست، چرا كه كيفر قتل عمد كشتن قاتل است. بنابراین مساله مواظبت و مراقبت بر ریخته نشدن بسیار مورد تاکید است که باید رعایت شود. این مهم را حتی در نبردهای امیرالمؤمنین علیه السلام هم می بینیم. برای نمونه پیش از نبرد جمل به تعقیب طلحه و زبیر می‌پردازد تا آنها را برگرداند و یا برای بازگرداندن زبیر در میانه نبرد جمل با او به سخن و استدلال می‌پردازد و دستِ بر قضا موفق هم می‌شود. (اگرچه هزینه زیادی بر دست حاکمیت گذاشت). و یا امام علیه السلام نبرد صفین را در بعدازظهرها آغاز می‌کند و در پاسخ به تاخیر نبرد صفین می‌فرماید: من فقط به دنبال هدایتم (نهج البلاغه، خطبه 54) و به صراحت اعلام می‌کند که هدایتگری از ریختن خون مردم برایم دوست‌داشتنی‌تر است. نیز در همین نبرد به سربازانش توصیه و تاکید میکند که به جایِ فحاشی به لشگر معاویه، دعا کنند که بین خداوند بین ما و آنها را اصلاح کند و جنگ خاتمه یابد. پس وقتی پرهیز در خون را در نبرد می بینیم، در غیر نبرد بیشتر باید پرهیز نمود. روی سخن با عزیزان قانونگذار، مجریان، مخالفان و موافقان یک مساله اجتماعی‌ست که برای مسائل مختلف اجتماعی دست به اقداماتی از قبیل تقنین، نظارت، اقدام عملی و یا اعتراض مدنی می‌زنند. همه این گروه‌ها باید بدانند برای هر کار اجتماعی، به همه جوانب دین نگاه کند و بر پایه کتاب و سنت، اقدام نمایند و مراقبت کنند که دشمن یا فریب خوردگان دشمن در جامعه اسلامی، خون مردم را نریزد چه اینکه در همه این حالات، مسوولیت رسیدگی با حکومت است و چه بهتر که هرچه زودتر جلو خونریزی گرفته شود. چه اینکه سیره در اینگونه موارد بسیار راهگشاست و گاهی مخصصات منفصله عقلیه نیز به عنوان منطقه الفراغ مردم محترم است. #فرهنگی_اجتماعی #نویسندگان_حوزوی @HOWZAVIAN