﷽طلبه و روانشناسی اسلامی ✍مجیدابطحی ➖➖➖➖➖ "پس اسلامی کجاست؟" این سوال را بارها شنیده‌ایم؛ سوالی که بسیاری از طلاب پس از وارد شدن به برخی از رشته‌ها می‌پرسند. رشته‌هایی مانند «روانشناسی و قرآن»، «مشاوره‌ی اسلامی» و... در سال‌های اخیر این رشته‌ها با استقبال خوب طلاب مواجه شده، رشته‌هایی با عناوین اسلامی اما با داده‌های غربی، خالی از مباحث دینی و یا حتی متضاد با آن‌ها! 🔹در پاسخ به این سوال باید گفت: برای اسلامی کردن روانشناسی و مشاوره دو مولفه، ضروری است: ۱. آگاهی #کامل با منظومه‌ی معارف دین ۲. ایمان به این منظومه! سوگمندانه باید اعتراف کنیم بسیاری از طلابی که مشغول رشته‌های روانشناسی و مشاوره می‌شوند اولی را ندارند و دومی را هم از دست می‌دهند! می‌پرسید چرا ؟ 🔹لازمه‌ی آگاهی از #منظومه‌ی معارف دینی، اُنس دائم با آیات و روایات و غور و تامل درآنهاست که غالب ما طلبه‌ها به دلیل اشتغالات فراوان (و دلایل دیگر!) این توفیق را از خود سلب کرده‌ایم. غور در منابع دینی هم وقتی مفید خواهد بود که به همراه تخصص در فقه و اصول و کلام و... باشد. حال آنکه برخی از طلاب مشغول در روانشناسی و مشاوره، اساساً حوزه را بوسیده و کنار گذاشته‌اند و با این وجود انتظار #اسلامی شدن این علم را هم دارند! 🔹اما مولفه‌ی ایمان؛ یقینا همه‌ی طلاب، ایمان به آموزه‌های دینی دارند اما ایمانی که با آن بتوان به جنگ روانشناسی غربی رفت، ایمانی متفاوت است! فرض کنیم روایتی می‌فرماید: "ایستاده شلوار پوشیدن باعث غم و حزن می‌شود" یا "کفش زرد سبب شادی است " و در مقابل، درمان شناختی_رفتاری(CBT) در روانشناسی غربی می‌خواهد با تکنیک Rumination و Distraction و... افسردگی را درمان کند؛ در این میان مشاور چه می‌کند؟ مشاوری که به آموزه‌های دینی #ایمان دارد بدون ذره‌ای #تردید، روش اهل بیت علیهم السلام را ترجیح داده و تجویز می‌کند! و مشاوری که فقط ایمان حداقلی را دارد می‌گوید: "قرآن و اهل بیت بسیار مقدس و خوب‌اند، اما در روانشناسی نمی‌شود از آنها استفاده کرد! " مطرح کردن مثال شلوار و کفش زرد از این حیث است که #مومن، به همه‌ی توصیه‌های دینی ایمان دارد، حتی اگر آن توصیه به ظاهر ساده‌ و سطحی‌ باشد! وگرنه در آموزه‌های دینی، دستورات بسیار عمیق و دقیق‌تری برای درمان بیماریهای روانی داریم که مشکل را از ریشه حل می‌کنند. 🔹ناگفته پیداست استفاده از روایات (از جمله دو روایت فوق) و تجویز آن در درمان و مشاوره، وقتی صحیح است که تمامی مراحل تخصصی حدیث‌شناسی انجام شده و روایت از حیث سند و دلالت و جهت صدور بررسی حدیثی_فقهی شده باشد. سخن در این است که مشاور (روانشناس) تا وقتی ایمانی قوی به معارف دین نداشته باشد، دستورات دینی را به تجربیات غربی ترجیح نخواهد داد؛ بمانَد که برخی از نظریات غربی حتی #تجربی هم نیست!!! و صرفا ادعاست! پ.ن: بحمدلله در بین حوزویانِ روانشناس، هستند کسانی که بدون وادادگی به غرب توان وجرأت استنباط مسائل روانشناختی از معارف دین را دارند. #روانشناسی_اسلامی #ایمان #منظومه‌ی_معارف #نویسندگان_حوزوی_آذربایجان_شرقی @howzavian_eastazarbaijan