🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 33
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی،رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتار اجتماعی طلبه
طلبه، باید در رفتار اجتماعیاش مراعات همه آن قواعد كلی و مقررات اخلاقی را بكند. هر رفتاری كه سبك تلقی شود، یا نفرتانگیز و چندشآور باشد، یا طلبه را به نااهلان شبیه گرداند و او را در موضع تهمت قرار دهد، یا مانع انجام دادن بهینه رسالت طلبگی باشد باید ترك شود. اكنون به تفصیل انواع این رفتارها را برمیرسیم:
1️⃣ رفتارهای حرام یا مكروه
از طلبه ـ كه منادی معارف اسلامی و مبلغ حلال و حرام الهی است ـ انتظار نمیرود كه در پایبندی به احكام و عمل به آنها كوتاهی كند:
«یأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لاَ تَفْعَلُونَ * كَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا لاَ تَفْعَلُونَ (صف 61: آیه 2و3. )»؛
ای كسانی كه ایمان آوردهاید! چرا چیزی میگویید كه انجام نمیدهید؟ نزد خدا سخت ناپسند است كه چیزی بگویید و انجام ندهید.
«أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَ أَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ (بقره 2: آیه 44)»؛
آیا مردم را به نیكی فرمان میدهید و خود را فراموش میكنید، با اینكه شما كتاب [خدا] را میخوانید؟ آیا [هیچ] نمیاندیشید؟
انجام دادن هر كار حرام یا مكروهی در منظر دیگران علاوه بر تنزل روحی و دوری از خدا، باعث سلب اعتماد به روحانیت و كاهش ضریب تأثیر سخن او خواهد بود؛ یعنی باور دینی مردم را تضعیف كرده، نفوذ كلام این صنف را كاهش میدهد و موجب تزلزل اعتقادی آنان خواهد شد.
«اگر ما از زی روحانیت و زی طلبگی خارج بشویم، اگر روحانیون از آن زی كه مشایخ ما در طول تاریخ داشتهاند و ائمه هدی علیهمالسلامداشتهاند، خارج شوند، خوف این است كه یك شكستی به روحانیت بخورد، و شكست به روحانیت شكست به اسلام است. اسلام با استثنای روحانیت محال است كه به حركت خودش ادامه بدهد. اینهایند كه اسلام را معرفی میكنند و به پیش میبرند و از اول هم همینطور بوده ... . (صحیفه امام، ج 18، ص 13.)»
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
#ندای_تهذیب
🌼 @nedaye_tahzib
🍀 tahzib-howzeh.ir
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 34
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتار اجتماعی طلبه (قسمت دوم)
«اگر ما از زی روحانیت و زی طلبگی خارج بشویم، اگر روحانیون از آن زی كه مشایخ ما در طول تاریخ داشتهاند و ائمه هدی علیهمالسلامداشتهاند، خارج شوند، خوف این است كه یك شكستی به روحانیت بخورد، و شكست به روحانیت شكست به اسلام است. اسلام با استثنای روحانیت محال است كه به حركت خودش ادامه بدهد. اینهایند كه اسلام را معرفی میكنند و به پیش میبرند و از اول هم همینطور بوده ... . (صحیفه امام، ج 18، ص 13.)»
رفتارهایی مانند غیبت، دروغ، نگاه به نامحرم، قسم نابجا، سیگار كشیدن، زیاد سوگند خوردن، تحقیر دیگران، تجاوز به حقوق مردم، عدم رعایت حق الناس، بینظمی و وقت ناشناسی، خلف وعده، بیاعتنایی به امانت، تخلف در رانندگی، و ... از این قبیل است. همچنین بیاعتنایی به وقت نماز و حضور در بازار یا اقدام به خرید و فروش، مقارن زمان اذان و نیز صحبت كردن در میان مراسم سخنرانی یا روضه به گونهای كه آشكار و زننده باشد، نمونههای این موضوع بهشمار میرود. علاوه بر این، با توجه به نقش الگویی روحانیت، عدم پایبندی به ضوابط شرعی موجب شكسته شدن قبح آن در نظر مردم میشود و راه بیتوجهی و بیمبالاتی را بازمیگرداند و توجیه موجهی برای طفره از تقید به قوانین شرعی پدید میآورد.
در همین موضع لازم است به رفتارهای ناشی از وسواس نیز اشاره كرد. تكرار عبارات نماز، غلظت مخارج حروف، دقت بیجا در طهارت و نجاست، طول دادن نابجای وضو و تطهیر، نجس پنداشتن همه جا و پرهیز از آن و ... رفتارهای غیرمشروعی است كه موجب الگوسازی نابجا برای مردم یا وهن منزلت صنفی روحانیت میشود و لازم است حتماً از آن پرهیز گردد.
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
#ندای_تهذیب
🌼 @nedaye_tahzib
🍀 tahzib-howzeh.ir
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 35
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتارهای خلاف ادب برای طلبه و غیر طلبه
ادب ـ آنگونه كه بزرگان تعریف كردهاند ـ به كیفیت و هیئت نیكوی رفتار گفته میشود ؛ یعنی اگر بتوان یك رفتار را به صورتهای مختلفی انجام داد، آن صورتی كه از همه نیكوتر است مقرون به ادب است. برای مثال، غذا را به شیوههای متنوعی میتوان خورد؛ اما آرام خوردن، خوب جویدن، نشسته بودن، به اندازه خوردن، و ... كیفیت غذا خوردن را زیباتر مینماید و به همین جهت، این امور از آداب غذا خوردن شمرده شدهاند. وقتی كه میتوان عملی را زیباتر و با صورتی شایستهتر انجام داد، اگر به صورت پست و غیر زیبا اكتفا شود، عرف نمیپسندد و انسان را متهم به خلاف ادب یا رفتار سبك میسازد. این داوری به جهت آن است كه شخص در انتخاب صورت غیر نیكو بدسلیقه عمل كرده و راحتی خود را مقدم دانسته است.
با این توضیح، در اینجا مراد از رفتارهای سبك و خلاف ادب، رفتارهایی است كه عرف نمیپسندد و به صورت عمومی برای همه انسانها ـ طلبه باشند یا نباشند ـ زیبنده نیست. این رفتارها، رفتارهایی است كه با زی ایمانی منافات دارد و هر مسلمان مقیدی باید از آنها بپرهیزد، طلبه نیز، هم به عنوان یك فرد مؤمن و هم به عنوان یكی از اعضای نهاد روحانیت باید از آنها اجتناب كند، تا هم اعتبار فردی و هم اعتبار صنفی و هم اعتبار صنف خود را مخدوش نسازد.
چنان چه پیش از این هم گفته شد، برخی از این رفتارها از آن جهت كه نشان تنبلی و بیارادگی و لَختی و لشمزاجی است، بد شمرده میشود؛ مانند خمیازه كشیدن، چرت زدن، كشیدن پا هنگام راه رفتن، دراز كردن پا، پا روی پا نهادن و به رو خوابیدن.
برخی نیز دلالت بر كودكمنشی و رشدنایافتگی دارد؛ مانند سوت زدن، سرگرمیهای بیهوده و وقتگیر مانند جدول روزنامه و بازیهای رایانهای، بازی كردن با ریش ، گرداندن تسبیح و زنجیر، بازی كردن با دسته كلید و تلفن همراه، استعمال كلمات ركیك و ناسزا یا سبك مانند برخی تكیه كلامهای رسانهای، غذاخوردن در خیابان و ... .
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
#ندای_تهذیب
🌻 @nedaye_tahzib
🌿 tahzib-howzeh.ir
🏴 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 44
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتارهای لازم
دسته دیگر از رفتارها، رفتارهایی است كه طلبه باید انجام دهد و ملاحظه شأن و رتبه خود را در آن نكند.
گرچه طلبه برای ادای رسالت خود نیاز به جایگاه اجتماعی دارد و باید از رفتارهایی كه موجب وهن منزلت او میگردد، خودداری كند؛ اما در مواردی كه یك مصلحت اهم وجود دارد، طلبه هرگز نباید از اقدام به این امور طفره رود.
در این جا، به برخی از این موارد اشاره میكنیم:
ورزش ، هل دادن ماشین در راه مانده، كمك به سالخوردگان و رساندن بار آنان به منزل، تواضع برای مردم و قیام به احترام آنها، جمع كردن سفره، گرفتن دست ناتوان، احترام به والدین و بوسیدن دست پدر و مادر، بوسیدن فرزند، كفشداری و خدمت و جارو كردن حرم ائمه اطهار علیهمالسلام، روضه خواندن، سینه زدن در مجلس عزای اهل بیت، ارتباط با مستمندان، ملاطفت با كودكان، ابتدا به سلام، سلام به كودكان، سوار كردن دیگران در وسیله نقلیه شخصی و رساندن آنان، گذشت از حق و پرهیز از جر و بحث و جدال، پوشیدن لباس نظامی در جنگ، اعتراف به اشتباه و عذرخواهی، دفاع از مظلوم، دفاع از حق و مقابله با باطل، رسیدگی به ارحام و همسایگان و معاشرت با آنها، پذیرفتن دعوت مردم، تحویل گرفتن مردم و لبخند به چهره آنان، جواب سلام گرم و بامحبت، گرفتن هدیه، عذرخواهی از اشتباه، انجام دادن امور شخصی، پرهیز از دستور دادن به دیگران ، علمآموزی ، مشورت خواستن ، اعتراف به جهل و گفتنِ كلمه نمیدانم و ... .
از این بالاتر، اینكه طلبه با آیندهنگری، برای كمك به دیگران و راه انداختن كار مردم آمادگی لازم را از قبل فراهم آورد. برای مثال، كمی بنزین، كپسول كوچك آتش نشانی، سیم رابط باطری، تسمه پروانه یدكی، گالن آب، طناب بكسل، و ... در ماشین خود داشته باشد، به این نیت كه كار دیگران را راه بیندازد. یا كارت تلفن، پول خرد، دستمال كاغذی، بلیت اتوبوس، قلم و كاغذ و ... به همراه داشته باشد، تا در موقع نیاز مشكل دیگران را برطرف سازد. یا با روی خوش گوشی همراه خود را در اختیار دیگران قرار دهد ... و همواره برای حل مشكل دیگران پیش قدم و آماده باشد. در روایتی آمده است:
زاذان قال رَأَیتُ عَلیا علیهالسلام یمسِك الشّسوعَ بِیدِه ثُمَّ یمُرُّ فی الأَسواقِ فَیناوِلُ الرجلَ الشسعَ وَ یرشِدُ الضّالَّ وَ یعینُ الحَمّالَ عَلی الحَمولَةِ وَ هُوَ یقرأ هذه الآیة: «تِلْكَ الدَّارُ الْأَخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِینَ لاَ یرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَلاَ فَسَادًا وَ الْعَـقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ» ثُمّ یقولُ هذه الآیةُ أُنزِلَت فی الوُلاةِ وَ ذَوی القُدرةِ منَ النّاسِ؛
زاذان میگوید: امام علی علیهالسلام را دیدم كه تعدادی بند كفش در دست دارد و در بازار قدم میزند. هر كس كه نیازمند باشد، به او بند كفش میدهد. گمشده را راهنمایی میكند. باربران را در بردن بار كمك مینماید. و این آیه را میخواند: «آن سرای آخرت را برای كسانی قرار دادیم كه در زمین برتری و فساد نمیجویند» آنگاه میفرماید: این آیه درباره زمامداران و توانگران نازل شده است. ( العمدة، ص 308. )
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 49
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
💠رفتار ویژه طبقات ثروتمند و مترف (قسمت سوم)
بافت طبیعی حوزه، آمیخته با قناعت و سادگی است؛ اجتناب از مظاهر تنعم و تجمل است. اگر حوزه از این طبیعت به دور ماند و در دام زرق و برق فرو افتد، از مكانت و منزلت طبیعی خود هبوط خواهد كرد و باور ملی را در مورد حوزه و و روحانیت، دگرگون خواهد ساخت:
طبیعت حوزه، طبیعت قناعت و بی اهتمامی به ظواهر و خرج تراشی بیهوده و بی فایده است (سخنرانی در آغاز درس خارج فقه 21/6/1372. این قسمت از كتاب حوزه و روحانیت در آئینه رهنمودهای مقام معظم رهبری ج 2 نقل شده است).
برخی میگویند كه دارایی فراوان، لباس گرانقیمت و ظاهری آراسته و شیك، تأثیر كلام و نفوذ روحانی را بیشتر میكند، در مقابل زهد و بیرغبتی اش به مظاهر دنیوی، یا عدم استفاده از كالاهای تجملی، او را در نظر مردم تحقیر میكند.
بیشك، ارزش انسان با لباس و خانه و دارایی او تعریف نمیشود؛ گرچه از نظر اهل دنیا و پولداران، آدمهای بی تكلف گاهی حقیر پنداشته میشوند:
«هرچه بروید سراغ اینكه یك قدم بردارید برای اینكه خانه تان بهتر باشد، از معنویتتان به همین مقدار، از ارزشتان به همین مقدار كاسته میشود. ارزش انسان به خانه نیست، به باغ نیست، به اتومبیل نیست. اگر ارزش انسان به اینها بود، انبیا باید همین كار را بكنند. انبیا سیره شان را دیدید چه جور بوده. ارزش انسان به این نیست كه انسان یك هیاهو داشته باشد، یك اتومبیل كذا داشته باشد، یك رفت و آمد زیاد داشته باشد. ارزش روحانیت به این نیست كه یك بساطی داشته باشد و یك دفتر و دستكی داشته باشد. فكر كنید ارزش انسان را به دست بیاورید، ارزش روحانیت را از دست ندهید (صحیفه امام، ج 19، ص 251ـ252. )».
آن چیزی كه مردم از ما توقع داشته و دارند و به واسطه آن دنبال ما و شما آمده اند و اسلام را ترویج نموده و جمهوری اسلامی را به پا كردند و طاغوت را از میان بردند، كیفیت زندگی اهل علم است. اگر خدای نخواسته، مردم ببینند كه آقایان وضع خودشان را تغییر داده اند، عمارت درست كرده اند و رفت و آمدهایشان مناسب شأن روحانیت نیست، و آن چیزی را كه نسبت به روحانیت در دلشان بوده است از دست بدهند، از دست دادن آن همان و از بین رفتن اسلام و جمهوری اسلامی همان ... .
#راه_و_رسم_طلبگی
#زیِّ_طلبگی
#رفتار_اجتماعی
🌹 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 54
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
💠خانواده طلبه💠
بیشك، یكی از جلوههای ظاهری طلبه، خانواده اوست. همسر، فرزند، برادر، خواهر، خویشاوندان و حتی دوستان طلبه هر یك تا حدودی منتسب به اویند و به اندازه همین انتساب در معرض نگاه جامعه و مورد انتظارات خاصی قرار دارند؛ مثلاً پذیرفته نیست كه همسر طلبه حداقل حجاب واجب شرعی را رعایت كند. یا فرزندان طلبه از لباسها و ظواهر خاصی برخوردار باشند. خدای متعال در قرآن كریم این مسئولیت بیشتر را برای خویشاوندان پیامبر اكرم صلیاللهعلیهوآله اینگونه گوشزد میكند:
«ینِسَآءَ النَّبِی مَن یأْتِ مِنكُنَّ بِفَـحِشَةٍ مُّبَینَةٍ یضَـعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَینِ وَكَانَ ذَ لِكَ عَلَی اللَّهِ یسِیرًا * وَ مَن یقْنُتْ مِنكُنَّ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِی وَ تَعْمَلْ صَــلِحًا نُّؤْتِهَآ أَجْرَهَا مَرَّتَینِ وَ أَعْتَدْنَا لَهَا رِزْقًا كَرِیمًا * یـنِسَآءَ النَّبِی لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَآءِ»؛
ای زنان پیامبر! هر یك از شما كه گناه آشكاری انجام دهد، عذاب او دو برابر خواهد بود و این بر خدا آسان است. و هر یك از شما كه خدا و رسولش را پیوسته فرمان برد و عمل شایسته انجام دهد، پاداشش را دو برابر خواهیم داد و برای او روزی ارزشمندی آماده ساختهایم. ای زنان پیامبر! شما مانند سایر زنان نیستید (احزاب 33: آیه 30-32. )
تفاوت خانواده با سایر جلوههای ظاهری طلبه، در این است كه خانواده طلبه انسانهای صاحب اختیار آزادی هستند و نوع زندگی آنان صد در صد در اختیار طلبه نیست؛ یعنی برخلاف رفتارها و سایر وجوه زندگی كه نوعا به دست خود طلبه تنظیم و مدیریت میشود، همسر و فرزند او صد در صد تابع او نیستند و ممكن است خلاف انتظار یا توصیه وی رفتار كنند و او نتواند بر آنان تأثیر مورد نظر خود را بگذارد. از این جهت، وظیفه او نیز درباره خانواده كمتر از وظیفهای است كه در مورد خود دارد.
بیشك، طلبه مانند هر انسان مؤمنی وظیفه دارد كه خانواده خود را به تقوا توصیه كند و شرایط زندگی را برای رشد معنوی آنان مهیا سازد:
«یأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ قُواْ أَنفُسَكُمْ وَ أَهْلِیكُمْ نَارًا»؛
ای كسانی كه ایمان آوردهاید! خود و خانواده خود را از آتش دوزخ حفظ كنید.
«وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَوةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیهَا»؛
خانواده خود را به نماز امر كن و بر آن پایدار باش.
اما چه بسا همه تلاشهای طلبه با سوء اختیار آنان ناكام ماند و او نتواند به تمام خواسته خود، در باورها، اخلاقیات، رفتارها، ظواهر و نوع زندگی آنان برسد. در اینجا اگر طلبه به اندازه توان خود همت كرده باشد، وظیفه دیگری ندارد و در پیشگاه خدا معذور است.
فرزند حضرت نوح علیهالسلام، همسر حضرت لوط علیهالسلام، ابولهب عموی پیامبر صلیاللهعلیهوآله، و جعفر كذاب برادر امام حسن عسكری علیهالسلام نمونههایی از این تلاشهای ناكام هستند.
بنابراین، طلبه باید وظیفه خود را درباره خانوادهاش انجام دهد، در حد امكان آنان را متوجه مسئولیتشان بگرداند و الگوی زندگی دینی را برای آنان ترسیم و به آنان توصیه كند؛ اما اجبار و الزام آنان به پایبندی در این موارد، امكانپذیر و شایسته نیست.
قابل توجه اینكه توصیه به زهد و تقوا و رعایت سادگی، بیش از آنكه از خانواده طلبه انتظار رود، از خود او مطلوب است. طلبه بیش و پیش از سفارش این امور به خانواده، باید تلاش كند تا خود بدان عامل باشد.
#راه_و_رسم_طلبگی
#زیِّ_طلبگی
#رفتار_اجتماعی
#خانواده_طلبه
🌹 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir