🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 10
🌺1️⃣ شاخصها و ملاكهای كلی 🌺
1.. پیروی از عرف یا ملاحظه آن (قسمت چهارم)
#حیا
یكی از صفات اخلاقی مورد تأكید دین «حیا» است. حیا، نوعی انفعال و انقباض نفسانی است كه موجب خودداری از انجام دادن امور ناپسند در منظر دیگران میگردد و منشأ آن، ترس از سرزنش دیگران است. منشأ پیدایش این حالت، درك حضور ناظری آگاه و محترم است و توجه به حضور ناظر خارجی در جوهر مفهوم حیا اخذ شده است. به همین مناسبت، مفهوم حیا با آنچه در ملاحظه نظر عرف گفتیم، بسیار نزدیك و آمیخته است.
بنابراین، نابهنجاری ممكن است به دو طریق شناخته شود: یكی، شرع و دیگری، فرهنگ جامعه.
البته، تعدد راههای تشخیص نابهنجاری موجب تضاد و اختلاف نمیشود؛ زیرا قلمرو هر یك با دیگری متفاوت است و این تفاوت، مانع تضاد میگردد. شرع، واجب و حرام را مشخص میسازد و بر اساس آن، ترك واجب و انجام دادن حرام نابهنجار شمرده میشود؛ اما فرهنگ به آداب و رسوم میپردازد و در این قلمرو، هنجار و ناهنجار را تعیین میكند. البته، ممكن است در یك فرهنگ خاص آموزههای غیر شرعی هم وجود داشته باشد؛ اما هنجار و ناهنجار فرهنگی در جایی مورد قبول است كه مخالف هنجار و ناهنجار شرع نباشد. ملاك شرع حاكم و مقدم است و نمیتوان به بهانه عرف، خلاف شرع عمل كرد. در چنین مواردی، باید به تصحیح فرهنگ پرداخت و آن را با شرع همآهنگ ساخت.
انسان مؤمن برای آبرو و حیثیت خود نزد دیگران ارزش قایل است، به وجهه اجتماعی خود اهمیت میدهد و كوشش دارد تصویر ناخوشآیندی از او در اذهان مردم نقش نبندد؛ اما انسانهای پست برای آبروی خود ارزش قایل نیستند. به همین جهت، نه از آنچه انجام میدهند باكی دارند و نه به آنچه دربارهاش میگویند، اهمیت میدهند. در روایات، از این دسته افراد با تعبیر:
(لایبالی ما قال و لا ما قیل فیه؛
بیاعتنا به آنچه میگوید و به آنچه دربارهاش میگویند) یاد شده و تصریح شده است:
اللّئیمُ لایستَحیی؛
فرومایه، حیا نمیكند.
همچنین آمده است:
لاتُذهِبِ الحِشمَةَ بَینكَ وَ بَین أخیكَ. ابقِ منها فَانَّ ذِهابَها ذِهابُ الحَیاءِ؛
حرمت میان خود و برادرت را از بین مبر. چیزی از آن باقی دار؛ چرا كه از میان رفتن حرمت، از میان رفتن حیا است.
در جایی دیگر ذكر شده است:
ایاكَ وَ فعلَ القبیحِ، فَانّه یقَبِّحُ ذِكرَكَ؛
از كار زشت بپرهیز كه تو را بدنام میكند.
این روایت و تعلیل موجود در آن بسیار مهم است؛ زیرا از یك سو، تشخیص كار زشت را به عرف واگذار كرده و شناسایی آن را از ناحیه عرف به رسمیت شناخته است و از سوی دیگر، توجه به خوشنامی در میان مردم را ستوده و سفارش كرده است.
درباره صفت حیای پیامبر اكرم صلیاللهعلیهوآله ـ كه صاحب خلق عظیم و اسوه اخلاقی مؤمنان است ـ در قرآن كریم اینگونه آمده است:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَىٰ طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَٰكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ ۚ إِنَّ ذَٰلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنْكُمْ ۖ وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ ۚ (احزاب / 53»؛
ای كسانی كه ایمان آوردهاید! داخل اتاقهای پیامبر نشوید، مگر آنكه برای خوردنِ غذایی به شما اجازه داده شود؛ آن هم بیآنكه در انتظار پختهشدن آن باشید. ولی هنگامی كه دعوت شدید، داخل گردید، و وقتی غذا خوردید، پراكنده شوید؛ بیآنكه سرگرم سخنی گردید. این رفتارِ شما پیامبر را میرنجاند، ولی از شما شرم میدارد؛ اما خدا از حقگویی شرم نمیكند
#ویژه_طلاب
#ندای_تهذیب
🌺 @nedaye_tahzib
🍃 tahzib-howzeh.com
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 11
🌺1️⃣ شاخصها و ملاكهای كلی 🌺
2.. رعایت وقار و پرهیز از رفتار سبك
یكی دیگر از قواعد عمل، رعایت وقار و پرهیز از رفتار سبك است. رفتار سبك، رفتاری است كه متناسب با حال فاعل آن نیست، از امثال او انتظار نمیرود و شأن وی را در نظر دیگران پایین میآورد؛ یعنی ارزش اجتماعیاش را میكاهد و در نظر مردم كوچك و حقیر جلوه میكند. حرمت و ابهت او فرو میریزد؛ به گونهای كه كلامش مورد توجه قرار نمیگیرد.
از هر كس انتظار میرود به اندازه فاصلهای كه از دوره كودكی گرفته، از رفتارهای كودكانه نیز فاصله گرفته باشد. كودك در رفتارهای خود نوعا غرض عقلایی ندارد و كارش بازی و سرگرمی (لهو و لعب) است. بازی (لعب) عملی است كه به غایت حقیقی صادر نشده و هدف صحیح یا فایده عقلایی ندارد و از آن، تنها یك لذت خیالی انتظار میرود. سرگرمی (لهو) نیز، عملی است كه انسان را از امور مهم حیات بازمیدارد . بازی و سرگرمی از هوس و غریزه نشأت گرفته است. انسان هرچه از دوره كودكی خود فاصله گرفته باشد، انتظار میرود كه حكیمانهتر و عاقلانهتر رفتار كند، به دنبال فواید و آثار حقیقی باشد و برای تصمیمات خود توجیه قابل قبول و غرض عقلایی داشته باشد.
بدون شك، همانطور كه ما نباید دیگران را مورد تمسخر، تحقیر و توهین قرار دهیم ، نباید كاری كنیم كه دیگران ما را مورد تمسخر، تحقیر و توهین قرار دهند. هر كاری كه آبرو و شخصیت ما را مخدوش و ما را دستمایه خنده مردم سازد و به هتك احترام و وهن شخصیت ما بینجامد، بد است. گاهی اینگونه رفتارها، نشان از عقده حقارت و ناكامی در جلب نگاه مردم دارد؛ یعنی برداشت عرفی از یك عمل این است كه فاعل آن، در صدد خودنمایی، خودشیرینی، اثبات شخصیت، دعوت به خود یا نوعی برتریجویی است. این ویژگی نیز، یك كاستی روحی است كه به داوری عمومی غالبا نشانه رشدنایافتگی و كودكمزاجی است و از بزرگان انتظار نمیرود.
آشكار است كه این توقع عرفی پشتوانه عقلانی و خردپذیر دارد و نمیتوان آن را به مسامحه متهم كرد، یا برخاسته از نیروی منفعتجویی، لذتطلبی، شهوتخواهی و هوسمداری دانست. این استدلالها، عرف را در چنین اظهار نظری محق میسازد.
این قاعده، از یك نگاه، امتداد طبیعی قاعده پیروی عرف و یكی از مصادیق آن است؛ زیرا عرف عقلا از مشاهده چنین رفتاری شگفتزده میشود و فاعل آن را به كودكمنشی و دونصفتی متهم میسازد.
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#ندای_تهذیب
🌷 @nedaye_tahzib
✅ tahzib-howzeh.com
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 13
🌺1️⃣ شاخصها و ملاكهای كلی 🌺
2.. رعایت وقار و پرهیز از رفتار سبك (قسمت سوم)
نقطه مقابل صفت وقار در فرهنگ روایی شیعه، مفهوم خفّت و خُرق یا سبكسری است. در این روایات «خرق» به عنوان یك صفت زشت و نشان نادانی عنوان شده است .
امام علی علیهالسلام در بیان علت آن فرمودهاند:
لِیكنْ شِیمَتُك الْوَقَارَ فَمَنْ كثُرَ خُرْقُهُ اسْتُرْذِلَ؛
سنگینی و آرامش، باید سیره تو باشد؛ زیرا هر كس سبكسریاش زیاد باشد، پست شمرده میشود.
و نیز فرمود:
عَظِّمُوا أَقدَارَكم بِالتَّغَافُلِ عَنِ الدَّنِی مِنَ الْأُمُورِ؛
با در گذشتن از امور پست، ارزش خود را بزرگ دارید.
از این دو روایت، به دست میآید كه انجام كارهای سبك، انسان را در نظر دیگران خوار میگرداند و مؤمن نباید كاری كند كه در نظر دیگران جایگاه و بزرگی خود را از دست بدهد.
بنابراین، انجام كارهای سبك ـ مانند گیر دادن به امور كوچك، شوخی زیاد یا بازی كردن با ریش ـ برای مؤمن زیبنده نیست:
ایاكَ وَ ما یستهجَن مِنَ الكَلامِ فَانَّه یحبِسُ عَلَیكَ اللِئامَ وَ ینَفِّرُ عَنكَ الكِرامَ؛
از كلمات مستهجن بپرهیز كه انسانهای پست را دور تو جمع میكند و انسانهای كریم را از تو میرماند.
مطابق این بیان نورانی، مؤمن باید به گونهای زندگی كند كه انسانهای پست به او رغبتی نداشته باشند؛ اما در مقابل، انسانهای كریم از انس و مصاحبت و پیوند با او خرسند باشند. بنابراین، هر كاری كه باعث شود پستفطرتان و فرومایگان به ما روی آورند و كریمان و بلندهمتان از ما ببرند، ناروا است.
امام علی علیهالسلام میفرماید:
النّفسُ الدّنیةُ لاتَنفكُّ عَنِ الدِّنائاتِ؛
كسی كه فرومایه و دنی النفس است، همواره به كارهای پست میپردازد.
همچنین میفرماید:
اَعجَزُ النّاسِ مَن قَدَرَ عَلی أن یزیلَ النَّقصَ عَن نَفسِهِ و لَمیفعَل؛
عاجزترین مردم، كسی است كه میتواند نقایص خود را برطرف سازد و این كار را نكند.
در پایان، لازم است تذكر داده شود كه در تشخیص مصداق رفتار سبك نباید جمود ورزید؛ گاهی یك رفتار به ظاهر كودكانه، به واقع رفتاری حكیمانه است و مصداق لغو و لهو و لعب قرار نمیگیرد. برای مثال بازی كردن با كودكان اگر به هدف رفع نیاز عاطفی آنان و یا تعلیم و تربیت باشد، لغو نیست.
بازی پیامبر اكرم صلیاللهعلیهوآله و امام علی علیهالسلام با كودكان، هرگز دلالت بر بچگی و كمخِرَدی آنان ندارد و از سر هوس كودكانه نیست.
پیامبران الهی همواره مراعات سطح فكری مخاطبان خود را میكردند و خود را تا آستانه رشد آنان تنزل میدادند. این ویژگی به جهت مدارا و از باب تعلیم و تربیت امت بوده است. همراهی حضرت ابراهیم با اهل شرك در پرستش ماه، ستاره و خورشید از همین قبیل است.
این قبیل كارها، معمولاً در شرایط عادی بدون هدف و كودكانهاند؛ اما در شرایط خاصی ممكن است غرض حكیمانهای بر آن مترتب باشد و به جهت همان غرض، توصیه یا ضرورت یابد.
بنابراین، نمیتوان به صورت كلیشهای ادعا كرد:
«بالا رفتن از درخت همواره بد است» بلكه باید گفت: «رفتار بدون هدفِ كودكانه زیبنده بزرگسالان نیست و بالا رفتن از درخت اگر چنین باشد ـ كه غالبا چنین است ـ بد است» اما اگر غرض عقلایی بر آن مترتب باشد ـ مثلاً هنگام كمك به دیگران، رفع خطر، دیدبانی دشمن یا چیدن میوه ـ اشكالی ندارد؛ بلكه توصیه یا ضرورت مییابد .
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#ندای_تهذیب
🌷 @nedaye_tahzib
✅ tahzib-howzeh.com
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 14
🌺1️⃣ شاخصها و ملاكهای كلی 🌺
3.. احترام حریم عمومی
در شریعت اسلام محضر دیگران و فضای اجتماعی، نوعی ارزش و احترام دارد و انسان حتی اگر گناهكار باشد، حق ندارد حریم جامعه را با گناه علنی آلوده سازد. آلودهسازی حریم اجتماع، خود جرم دیگری است كه مجازات مستقل برای آن در نظر گرفته شده است. تجاهر به فسق، یعنی آشكارا، علنی و در منظر دیگران گناه كردن، مذموم شمرده شده و جرم گناه را افزایش میدهد.
امام باقر علیهالسلام میفرماید:
ثَلاثَةٌ لَیستَ لَهُم حُرمَةٌ؛ صاحِبُ هَوی مُبتَدِعٌ، والإمامُ الجائِر، وَالفاسِقُ المُعلِنُ الفسقِ؛
سه كس آبرویشان محترم نیست: هواپرست بدعتگذار، پیشوای ستمگر و فاسقی كه آشكارا مرتكب فسق شود.
امام صادق علیهالسلام فرمود:
إذا جاهَرَ الفاسقُ بِفِسقِه فَلا حُرمَةَ له وَلا غیبةَ؛
هرگاه گنهكاری علنی گناه كند، حرمت ندارد و غیبتش جایز است.
امام رضا علیهالسلام میفرماید:
مَن أَلقی جَلبابَ الحَیاءِ فَلا غیبةَ له؛
كسی كه لباس حیا را بیفكند، غیبتش جایز است.
پیامبر اكرم صلیاللهعلیهوآله فرمود:
أَترعوونَ عَن ذِكرِ الفاجِرِ حَتّی یعرِفُه النّاسُ؟ فَاذكُروا الفاجرَ بِما فیه یحذَره النّاسُ؛
آیا مراعات حال فاجران را میكنید كه مردم آنان را نشناسند؟ آنان را به آنچه مرتكب میشوند یاد كنید، تا مردم از آنان پرهیز كنند (و در امان مانند).
حضرت علی علیهالسلام فرمود:
أَیهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی لاَ یعَذِّبُ الْعَامَّةَ بِذَنْبِ الْخَاصَّةِ إِذَا عَمِلَتِ الْخَاصَّةُ بِالْمُنْكرِ سِرّاً مِنْ غَیرِ أَنْ تَعْلَمَ الْعَامَّةُ فَإِذَا عَمِلَتِ الْخَاصَّةُ بِالْمُنْكرِ جِهَاراً فَلَمْ یعَیرْ ذَلِك الْعَامَّةُ اسْتَوْجَبَ الْفَرِیقَانِ الْعُقُوبَةَ مِنَ اللَّهِ تَعَالَی؛
ای مردم! خدای متعال توده مردم را به گناه خواص عذاب نكند، اگر در پنهانی و بدون اینكه مردم آگاه شوند مرتكب گناه شوند؛ اما اگر آن جماعت عمل زشت را آشكارا انجام دهند، و توده مردم بر ایشان عیب نگیرند و آنان را سرزنش نكنند، هر دو دسته از جانب خدای متعال مستحقّ عقوبت شوند.
امر به معروف و نهی از منكر، دو هدف را به صورت طولی دنبال میكند. در مرحله اول، هدفِ امر به معروف و نهی از منكر تربیت انسانها و تحول درونی آنان است. اگر انسان بتواند با انجام این فریضه بر دیگران تأثیر مثبت بگذارد و آنان را به كار خوب انگیزهمند سازد، به هدف اعلا و غایت اصلی امر به معروف رسیده است؛ اما حتی اگر این هدف محقق نگردد، همچنان لازم است با هدف جلوگیری از بروز علنی فسق در جامعه، امر به معروف و نهی از منكر شود. گویا مكتب اسلام خواسته كه كار پلید در میان جامعه، عادی تلقی نشود و عرف نگردد؛ یعنی داوری عرفی دستناخورده و سالم باقی بماند و از سلامت اظهار نظر فطری مردم پاسداری شود.
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#ندای_تهذیب
🌷 @nedaye_tahzib
✅ tahzib-howzeh.com
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 21
🌺1️⃣ شاخصها و ملاكهای كلی 🌺
7ـ رعایت انصاف و پرهیز از برآوردن آه حسرت دیگران (قسمت دوم)
در شرایطی كه اجتماع به دو نیمه برخوردار و محروم تقسیم میشود، مرد خدا احساس مسئولیت میكند؛
در درجه اول سعی میكند وضع موجود را دگرگون سازد كه این پیمان خدا با دانایان امت است ( نهج البلاغة، خطبه2) ،
و در درجه دوم با ایثار و تقسیم آنچه در اختیار دارد، به ترمیم وضع نابسامان مستمندان میكوشد؛
اما همین كه میبیند عملاً راه برخوردار كردن و رفع نیاز مستمندان مسدود است، با همدردی، همسطحی و شركت عملی در غم مستمندان بر زخمهای دل آنان مرهم میگذارد. همدردی و شركت در غم دیگران ـ بهویژه برای پیشوایان امت كه چشمها به آنان دوخته است ـ اهمیت به سزایی دارد؛ علی علیهالسلام در دوره خلافت بیش از هر وقت دیگر زاهدانه زندگی میكرد و میفرمود:
اِنّ اللهَ فَرَضَ عَلی أَئمّةِ العَدلِ أَن یقدِروا انفُسَهُم بِضَعَفَةِ النّاسِ كَیلا یتَبَیغَ بِالفقیرِ فَقرُه (همان، خطبه 207)؛
خدا بر پیشوایان دادگر فرض كرده كه زندگی خود را با طبقه ضعیف تطبیق دهند كه رنج فقر مستمندان را ناراحت نكند.
همچنین میفرماید:
أَ أَقنعُ مِن نَفسی بِأَن یقالَ هذا أَمیرُالمؤمنینَ وَ لاأُشارِكُهُم فی مَكارِهِ الدّهرِ او اكونَ أسوَةً لَهُم فی جُشُوبَةِ العَیش (همان، نامه 45. )؛
آیا با عنوان و لقب امیر مؤمنان كه روی من نهاده و مرا با آن خطاب میكنند، خودم را قانع سازم و در سختیهای روزگار با مؤمنین شركت نداشته باشم و یا در فقیرانه زندگی كردن امام و پیشوای آنان نباشم؟
هنگامی كه امام خمینی رحمهالله در حومه پاریس به سر میبرد، در ایران نفت كمیاب شد و مردم از نظر گرم كردن خانههای خود در فشار بودند؛ امام فرمود: من برای همدردی با ملت ایران اتاق خود را سرد نگاه میدارم ( تفسیر آفتاب، ص 406)
صاحب معالم فرزند شهید ثانی رحمهالله فقط به دلیل همگون بودن با تنگدستان و مستمندان و تسلی آنان و عدم تشبه به ثروتمندان هرگز قوت بیش ازیك هفته یا یك ماه را نمیاندوخت (ریحانة الادب، ج 3، ص 391)
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#ندای_تهذیب
🌹 @nedaye_tahzib
☘️tahzib-howzeh.ir
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 26
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی 🌺
🔅سر و وضع ظاهری طلبه (قسمت چهارم)
موضوع شهرت در شریعت اسلام، اختصاصی به لباس ندارد؛ یعنی هر آن چه موجب انگشتنما شدن انسان شود، حتی در امور دینی یا عبادی، ممنوع است.
پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله فرمود:
كَفی بِالرّجلِ بَلاءً أَن یشارَ إلیه بِالأصابعِ فی دینٍ أو دنیا؛
برای انسان همین بلا بس كه در امر دین یا دنیا انگشتنما گردد. (مشكاة الانوار، ص 320)
و نیز امام صادق علیهالسلام میفرماید:
إنّ اللّهَ یبغِضُ الشُّهرتَینِ؛ شُهرةَ اللباسِ وَ شُهرةَ الصّلاةِ؛
خداوند هر دو شهرت را ناپسند میشمارد: شهرت لباس و شهرت نماز. (همان)
گاهی دیده میشود كسانی، با حالتهای عجیب و ظاهری غیر متعارف نماز میخوانند یا قنوت میگیرند، یا اذكار نماز را ادا میكنند؛ به گونهای كه توجه همگان را برمیانگیزند و به شدت غریب جلوه میكنند. حركتهایی بدین شكل و عبادتهایی به این سبك در شریعت اسلام ممنوع و ناروا است و باید از آن پرهیز شود.
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
🌷 @nedaye_tahzib
✅ tahzib-howzeh.ir
🏴 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 27
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی 🌺
🔅لباس روحانیت
درباره لباس روحانیت ـ كه عمدهترین نماد روحانیت و جلوه ظاهری اوست ـ سخن، فراوان است . برخی از طلاب، از تلبس به این لباس ابا دارند و ترجیح میدهند بدون استفاده از لباس رسمی، در زی روحانیت باشند. شاید این ویژگی مرهون پارهای از عوامل زیر باشد:
1ـ ترس از تهمت خودنمایی و ریاكاری؛
2ـ نداشتن ایمان كامل به حقانیت اندیشهای كه این لباس نماد آن است؛
3ـ توهم نگاه اعتراضآمیز دیگران و نوعی احساس حقارت و خجالت؛
4ـ ترس از امتیاز منفی در ارتباط اول با مردم؛
5ـ عوامل مشابه.
اگر چنین باشد باید گفت:
طلبه یا راه پرشكوه طلبگی را با بصیرت انتخاب كرده و به آن عشق میورزد
و یا آنكه بدون اعتقاد و به تحمیل در این مسیر گام نهاده است.
اگر این راه را با بصیرت برگزیده باشد، بدان میبالد، آن را حق میداند، از آن بهره میبرد و خرسند است، برای تأثیری كه در جامعه میگذارد ارزش قایل است و انتخاب خود را مورد رضای خدا و امام عصر (عج) میداند؛ در این صورت چه بیم از اعلام این همه افتخار؟ چرا آنچه را با ایمان انتخاب كرده و از صمیم جان دوست دارد مخفی كند؟ چرا اعتقاد بحقّ خود را به دیگران نگوید و دائماً از اینكه دیگران متوجه هویت طلبگی او باشند، احساس نگرانی كند؟ ...
و اگر از تصمیم خود مطمئن نیست، یا پشیمان شده است و امیدی به آینده ندارد، یا مسئولیت طلبگی را درك نكرده، وجود خود را ارزشمند نمیداند و از اینكه دیگران بدانند او طلبه است، احساس شرم یا سرشكستگی میكند؛ در این صورت یا باید بدون درنگ به اصلاح خود بپردازد، یا طلبگی را ترك كند و از سنگینی این همه، برای همیشه رها شود وگرنه هر روز كه به این شیوه بگذرد، جراحت عمیقتری به شخصیت او وارد میآید.
اگر طلبه از گروه اول باشد، نه تنها به طلبگی افتخار میكند كه از اعماق وجود برای كسانی كه مفهوم طلبه را درك نمیكنند و رسالت او را نمیشناسند یا اهمیت مأموریتی را كه بر عهده گرفته نمیفهمند، دل میسوزاند و به حال و روز آنها تأسف میخورد ... اگر بتواند، در راه آگاهی آنها میكوشد و اگر نتواند برایشان دعا میكند:
اللهم اهد قومی فانهم لایعلمون؛ بارالها! قوم مرا هدایت كن، كه آنان نمیدانند.
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
@لباس_روحانیت
🍀 tahzib-howzeh.ir
🏴 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 31
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
2️⃣ دارایی، مخارج و سطح زندگی طلبه🌺
🔅دارایی، مخارج و سطح زندگی طلبه (قسمت دوم)
طلبه باید در میزان هزینهها و دارایی مشهود خود مراعات متوسط مردم را بكند و فاصله فاحشی از توده جامعه نداشته باشد. سطح زندگی طلبه نه از سطح متوسط مردم به اندازهای بالاتر رود كه در چشم آنان از ثروتمندان و اشراف تلقی شود و نه در صورت امكان چنان پایینتر باشد كه نگاه ترحمآمیز دیگران را برانگیزد.
قاعدهای كه ذكر شد (قرار گرفتن در سطح متوسط مردم و پرهیز از بالا رفتن یا پایین آمدن فاحش از این سطح) حداكثر و حداقل مناسبات رفتاری طلبه را مشخص میكند. فضای میان این حداقل و آن حداكثر، طیف گستردهای است كه طلبه اجازه دارد در هر نقطه آن قرار گیرد. به بیان دیگر، این قاعده، مصادیق فراوان دارد و با الگوهای رفتاری متنوّعی میتوان این قاعده را رعایت كرد. گرچه پیشنهاد میشود به جهت ملاحظه بیشتر، طلبه كمی پایینتر از متوسط مردم قرار گیرد.
◀️اسباب زندگی مردم سه گونه است:
1️⃣ گونه اول، اسبابی كه نوع مردم به صورت متعارف از آنها استفاده میكنند، مثل یخچال، فرش، كمد و ظروف معمولی. استفاده از این وسایل قطعاً برای طلبه مجاز است.
2️⃣نوع دوم، اسبابی كه یقیناً به طبقه ثروتمند و مرفّه جامعه اختصاص دارد، مثل ماشین سواری اشرافی یا گوشی موبایل بسیار گرانقیمت، لوازم لوكس و تجملی مانند مبل استیل و چلچراغ بلورین، آكواریوم، تزئینات مخصوص مانند پردههای ویژه، كالاهای ویترینی، تابلوهای تجملی و مصالح گرانقیمت ساختمانی. استفاده از اینها نیز قطعاً برای طلبه ناروا است.
3️⃣دسته سوم، مصادیق مشكوكی است كه به روشنی معلوم نیست جزو گروه اول یا دوم هستند. تعیین تكلیف نهایی این مصادیق نیاز به روابط اجتماعی گسترده و كشف نوع نگاه مردم دارد و خالی از دشواری نیست؛ ولی استفاده از آنها جز در شرایط خاص و نیاز ضروری توصیه نمیشود. در هر حال تركیب نهایی حاصل از داراییهای متنوع طلبه و نوع زندگی او نباید از محدوده آن دو حدّ تجاوز كند.
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#دارایی_طلبه
#راه_و_رسم_طلبگی
#ندای_تهذیب
🌻 @nedaye_tahzib
🌿 tahzib-howzeh.ir
🏴 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 33
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی،رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتار اجتماعی طلبه
طلبه، باید در رفتار اجتماعیاش مراعات همه آن قواعد كلی و مقررات اخلاقی را بكند. هر رفتاری كه سبك تلقی شود، یا نفرتانگیز و چندشآور باشد، یا طلبه را به نااهلان شبیه گرداند و او را در موضع تهمت قرار دهد، یا مانع انجام دادن بهینه رسالت طلبگی باشد باید ترك شود. اكنون به تفصیل انواع این رفتارها را برمیرسیم:
1️⃣ رفتارهای حرام یا مكروه
از طلبه ـ كه منادی معارف اسلامی و مبلغ حلال و حرام الهی است ـ انتظار نمیرود كه در پایبندی به احكام و عمل به آنها كوتاهی كند:
«یأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لاَ تَفْعَلُونَ * كَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا لاَ تَفْعَلُونَ (صف 61: آیه 2و3. )»؛
ای كسانی كه ایمان آوردهاید! چرا چیزی میگویید كه انجام نمیدهید؟ نزد خدا سخت ناپسند است كه چیزی بگویید و انجام ندهید.
«أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَ أَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ (بقره 2: آیه 44)»؛
آیا مردم را به نیكی فرمان میدهید و خود را فراموش میكنید، با اینكه شما كتاب [خدا] را میخوانید؟ آیا [هیچ] نمیاندیشید؟
انجام دادن هر كار حرام یا مكروهی در منظر دیگران علاوه بر تنزل روحی و دوری از خدا، باعث سلب اعتماد به روحانیت و كاهش ضریب تأثیر سخن او خواهد بود؛ یعنی باور دینی مردم را تضعیف كرده، نفوذ كلام این صنف را كاهش میدهد و موجب تزلزل اعتقادی آنان خواهد شد.
«اگر ما از زی روحانیت و زی طلبگی خارج بشویم، اگر روحانیون از آن زی كه مشایخ ما در طول تاریخ داشتهاند و ائمه هدی علیهمالسلامداشتهاند، خارج شوند، خوف این است كه یك شكستی به روحانیت بخورد، و شكست به روحانیت شكست به اسلام است. اسلام با استثنای روحانیت محال است كه به حركت خودش ادامه بدهد. اینهایند كه اسلام را معرفی میكنند و به پیش میبرند و از اول هم همینطور بوده ... . (صحیفه امام، ج 18، ص 13.)»
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
#ندای_تهذیب
🌼 @nedaye_tahzib
🍀 tahzib-howzeh.ir
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 34
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتار اجتماعی طلبه (قسمت دوم)
«اگر ما از زی روحانیت و زی طلبگی خارج بشویم، اگر روحانیون از آن زی كه مشایخ ما در طول تاریخ داشتهاند و ائمه هدی علیهمالسلامداشتهاند، خارج شوند، خوف این است كه یك شكستی به روحانیت بخورد، و شكست به روحانیت شكست به اسلام است. اسلام با استثنای روحانیت محال است كه به حركت خودش ادامه بدهد. اینهایند كه اسلام را معرفی میكنند و به پیش میبرند و از اول هم همینطور بوده ... . (صحیفه امام، ج 18، ص 13.)»
رفتارهایی مانند غیبت، دروغ، نگاه به نامحرم، قسم نابجا، سیگار كشیدن، زیاد سوگند خوردن، تحقیر دیگران، تجاوز به حقوق مردم، عدم رعایت حق الناس، بینظمی و وقت ناشناسی، خلف وعده، بیاعتنایی به امانت، تخلف در رانندگی، و ... از این قبیل است. همچنین بیاعتنایی به وقت نماز و حضور در بازار یا اقدام به خرید و فروش، مقارن زمان اذان و نیز صحبت كردن در میان مراسم سخنرانی یا روضه به گونهای كه آشكار و زننده باشد، نمونههای این موضوع بهشمار میرود. علاوه بر این، با توجه به نقش الگویی روحانیت، عدم پایبندی به ضوابط شرعی موجب شكسته شدن قبح آن در نظر مردم میشود و راه بیتوجهی و بیمبالاتی را بازمیگرداند و توجیه موجهی برای طفره از تقید به قوانین شرعی پدید میآورد.
در همین موضع لازم است به رفتارهای ناشی از وسواس نیز اشاره كرد. تكرار عبارات نماز، غلظت مخارج حروف، دقت بیجا در طهارت و نجاست، طول دادن نابجای وضو و تطهیر، نجس پنداشتن همه جا و پرهیز از آن و ... رفتارهای غیرمشروعی است كه موجب الگوسازی نابجا برای مردم یا وهن منزلت صنفی روحانیت میشود و لازم است حتماً از آن پرهیز گردد.
ادامه دارد...
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
#ندای_تهذیب
🌼 @nedaye_tahzib
🍀 tahzib-howzeh.ir
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 35
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتارهای خلاف ادب برای طلبه و غیر طلبه
ادب ـ آنگونه كه بزرگان تعریف كردهاند ـ به كیفیت و هیئت نیكوی رفتار گفته میشود ؛ یعنی اگر بتوان یك رفتار را به صورتهای مختلفی انجام داد، آن صورتی كه از همه نیكوتر است مقرون به ادب است. برای مثال، غذا را به شیوههای متنوعی میتوان خورد؛ اما آرام خوردن، خوب جویدن، نشسته بودن، به اندازه خوردن، و ... كیفیت غذا خوردن را زیباتر مینماید و به همین جهت، این امور از آداب غذا خوردن شمرده شدهاند. وقتی كه میتوان عملی را زیباتر و با صورتی شایستهتر انجام داد، اگر به صورت پست و غیر زیبا اكتفا شود، عرف نمیپسندد و انسان را متهم به خلاف ادب یا رفتار سبك میسازد. این داوری به جهت آن است كه شخص در انتخاب صورت غیر نیكو بدسلیقه عمل كرده و راحتی خود را مقدم دانسته است.
با این توضیح، در اینجا مراد از رفتارهای سبك و خلاف ادب، رفتارهایی است كه عرف نمیپسندد و به صورت عمومی برای همه انسانها ـ طلبه باشند یا نباشند ـ زیبنده نیست. این رفتارها، رفتارهایی است كه با زی ایمانی منافات دارد و هر مسلمان مقیدی باید از آنها بپرهیزد، طلبه نیز، هم به عنوان یك فرد مؤمن و هم به عنوان یكی از اعضای نهاد روحانیت باید از آنها اجتناب كند، تا هم اعتبار فردی و هم اعتبار صنفی و هم اعتبار صنف خود را مخدوش نسازد.
چنان چه پیش از این هم گفته شد، برخی از این رفتارها از آن جهت كه نشان تنبلی و بیارادگی و لَختی و لشمزاجی است، بد شمرده میشود؛ مانند خمیازه كشیدن، چرت زدن، كشیدن پا هنگام راه رفتن، دراز كردن پا، پا روی پا نهادن و به رو خوابیدن.
برخی نیز دلالت بر كودكمنشی و رشدنایافتگی دارد؛ مانند سوت زدن، سرگرمیهای بیهوده و وقتگیر مانند جدول روزنامه و بازیهای رایانهای، بازی كردن با ریش ، گرداندن تسبیح و زنجیر، بازی كردن با دسته كلید و تلفن همراه، استعمال كلمات ركیك و ناسزا یا سبك مانند برخی تكیه كلامهای رسانهای، غذاخوردن در خیابان و ... .
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
#ندای_تهذیب
🌻 @nedaye_tahzib
🌿 tahzib-howzeh.ir
🏴 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir
🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی
شماره 44
🌺 شاخصها و ملاكهای كلی |
رفتار اجتماعی طلبه🌺
🔅رفتارهای لازم
دسته دیگر از رفتارها، رفتارهایی است كه طلبه باید انجام دهد و ملاحظه شأن و رتبه خود را در آن نكند.
گرچه طلبه برای ادای رسالت خود نیاز به جایگاه اجتماعی دارد و باید از رفتارهایی كه موجب وهن منزلت او میگردد، خودداری كند؛ اما در مواردی كه یك مصلحت اهم وجود دارد، طلبه هرگز نباید از اقدام به این امور طفره رود.
در این جا، به برخی از این موارد اشاره میكنیم:
ورزش ، هل دادن ماشین در راه مانده، كمك به سالخوردگان و رساندن بار آنان به منزل، تواضع برای مردم و قیام به احترام آنها، جمع كردن سفره، گرفتن دست ناتوان، احترام به والدین و بوسیدن دست پدر و مادر، بوسیدن فرزند، كفشداری و خدمت و جارو كردن حرم ائمه اطهار علیهمالسلام، روضه خواندن، سینه زدن در مجلس عزای اهل بیت، ارتباط با مستمندان، ملاطفت با كودكان، ابتدا به سلام، سلام به كودكان، سوار كردن دیگران در وسیله نقلیه شخصی و رساندن آنان، گذشت از حق و پرهیز از جر و بحث و جدال، پوشیدن لباس نظامی در جنگ، اعتراف به اشتباه و عذرخواهی، دفاع از مظلوم، دفاع از حق و مقابله با باطل، رسیدگی به ارحام و همسایگان و معاشرت با آنها، پذیرفتن دعوت مردم، تحویل گرفتن مردم و لبخند به چهره آنان، جواب سلام گرم و بامحبت، گرفتن هدیه، عذرخواهی از اشتباه، انجام دادن امور شخصی، پرهیز از دستور دادن به دیگران ، علمآموزی ، مشورت خواستن ، اعتراف به جهل و گفتنِ كلمه نمیدانم و ... .
از این بالاتر، اینكه طلبه با آیندهنگری، برای كمك به دیگران و راه انداختن كار مردم آمادگی لازم را از قبل فراهم آورد. برای مثال، كمی بنزین، كپسول كوچك آتش نشانی، سیم رابط باطری، تسمه پروانه یدكی، گالن آب، طناب بكسل، و ... در ماشین خود داشته باشد، به این نیت كه كار دیگران را راه بیندازد. یا كارت تلفن، پول خرد، دستمال كاغذی، بلیت اتوبوس، قلم و كاغذ و ... به همراه داشته باشد، تا در موقع نیاز مشكل دیگران را برطرف سازد. یا با روی خوش گوشی همراه خود را در اختیار دیگران قرار دهد ... و همواره برای حل مشكل دیگران پیش قدم و آماده باشد. در روایتی آمده است:
زاذان قال رَأَیتُ عَلیا علیهالسلام یمسِك الشّسوعَ بِیدِه ثُمَّ یمُرُّ فی الأَسواقِ فَیناوِلُ الرجلَ الشسعَ وَ یرشِدُ الضّالَّ وَ یعینُ الحَمّالَ عَلی الحَمولَةِ وَ هُوَ یقرأ هذه الآیة: «تِلْكَ الدَّارُ الْأَخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِینَ لاَ یرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَلاَ فَسَادًا وَ الْعَـقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ» ثُمّ یقولُ هذه الآیةُ أُنزِلَت فی الوُلاةِ وَ ذَوی القُدرةِ منَ النّاسِ؛
زاذان میگوید: امام علی علیهالسلام را دیدم كه تعدادی بند كفش در دست دارد و در بازار قدم میزند. هر كس كه نیازمند باشد، به او بند كفش میدهد. گمشده را راهنمایی میكند. باربران را در بردن بار كمك مینماید. و این آیه را میخواند: «آن سرای آخرت را برای كسانی قرار دادیم كه در زمین برتری و فساد نمیجویند» آنگاه میفرماید: این آیه درباره زمامداران و توانگران نازل شده است. ( العمدة، ص 308. )
#ویژه_طلاب
#رفتار_اجتماعی
#راه_و_رسم_طلبگی
💐 معاونت تهذیب مدرسه
🇮🇷 حوزهعلمیه انقلابی امیرالمؤمنینع تبریز
➡️🆔 @howzeh_amir