📊#پرسش شماره 1️⃣4️⃣
🔖#پرسش_ادبی درباره
#دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_صرف_عربی #تاء_تانیث #لغت_عربی_عجز
📦«تاء تانیث» در کلمه «عجوزة» برای تاکید تانیث است! تاکید تانیث به چه معناست؟ و این تاکید چه فایده ای دارد؟
🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم»
🔑همانگونه که می دانیم، در زبان عربی کلماتی وجود دارد که لفظ مذکر آنها با لفظ مونثشان تفاوت دارد! به عبارت دیگر برای هر یک از مذکر و مونث لفظ جداگانه ای وضع شده است!
🔷به عنوان نمونه برای مذکر، لفظ «کبش» و «جمل» و ... و برای مونث آنها لفظ «نعجة» و «ناقة» و ... وضع شده است!
🔷در اینگونه از کلمات چون لفظ مونث دارای وضع مستقل است، اصولا نیازی به ذکر «تاء تانیث» برای افاده معنای تانیث نیست! اما از باب تاکید اینکه این لفظ (که بدون تاء هم بر معنای مونث می تواند دلالت کند!) دارای معنای مونث است، «تاء تانیث» را به آن ملحق می کنند تا تانیث ذاتی موجود در کلمه را مورد تاکید قرار دهند!
🔷با توجه به آنچه گفته شد، «عجوز» دارای تانیث ذاتی است! چون در برابر آن در مذکر لفظ «شیخ» وضع شده است و این تقابل دو لفظ در تانیث و تذکیر در روایت ذیل قابل دستیابی است که آمده است:
🔷عنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْحَكَمِ عَنْ عَبْدِ اَلْمَلِكِ بْنِ عُتْبَةَ اَلْهَاشِمِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا اَلْحَسَنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنِ اَلشَّيْخِ اَلْكَبِيرِ وَ اَلْعَجُوزِ اَلْكَبِيرَةِ اَلَّتِي تَضْعُفُ عَنِ اَلصَّوْمِ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ ، قَالَ تَصَدَّقَ فِي كُلِّ يَوْمٍ بِمُدِّ حِنْطَةٍ .
🔷همانگونه که روشن است، «عجوز» بدون تاء هم دارای معنای تانیث است! اما برخی از باب تاکید دوباره بر مونث بودن آن و جلوگیری از توهم اینکه این لفظ بر مذکر هم قابل صدق است، بر آن «تاء تانیث» را وارد نموده اند!
🔷جهت دریافت توضیحات بیشتر درباره کلمه «عجوز» و «عجوزة» به ص 223 تا 228 از کتاب المصطلح الصرفی ممیزات التذکیر و التانیث نوشته عصام نور الدین، مراجعه فرمایید!
🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است!
🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان»
🆔@HozehkhLiteraryquestions110