📊#پرسش شماره 1️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_نحو_عربی #الف_و_لام 📦سلام! برای تشخیص نوع الف و لام در کلمات چه راه کاربردی و عملی پیشنهاد می کنید؟؟ با توجه به اینکه الف و لام خیلی زیاد استعمال می شود و... 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑با عرض سلام و تقدیم احترام! ال حرفی در زبان عربی بر سه قسم جنس، عهد و زائده است. 🔵اما ال موصوله اسم و به معنای الذی و فروعات الذی است و هر جا اسم فاعل و اسم مفعول و صیغه مبالغه معنای وصفی داشته باشند قطعا ال در انها ال موصول است. و این نوع ال بر سر دیگر کلمات عربی داخل نمی شود. ( در مورد داخل شدن آن بر سر صفت مشبهه و اسم تفصیل اختلافی است که قول راجح غیر موصول بودن ال آنهاست). ♦️ از میان مصادیق الف و لام حرفی ، دو مورد عهد و جنس کاربرد بیشتری دارد و شباهت کاربردیشان به هم نیز بیشتر است. 🔻 اگر بخواهیم شمول مدخول ال را تقلیل دهیم و آن را به شخصی خاص یا جریانی خاص نسبت دهیم ال را عهد می گیریم ( این ال بر سه قسم عهد ذکری که به اسمی که قبل از این ال در کلام به نحو تصریحی یا تلویحی ذکر شده است اشاره دارد. 2. عهد ذهنی: مخاطب در ذهن به مدخول آن علم داشته و معهود است 3. عهد حضوری: مدخول آن در نزد مخاطب حاضر است) 🔻 و اگر بخواهیم مدخول ال را به جریان یا فردی خاص اختصاص نداده و حکم در کلام را بر مصادیق متعدد مدخول ال تعمیم دهیم آن را جنس می گیریم. لذا غرض متکلم باید در هر کلام به دقت کشف شود تا معنای اصلی ال در آن لحاظ گردد. ♦️ال جنس نیز که خود به سه قسم استغراق افراد، استغراق صفات و ماهیت تقسیم می شود، هر یک ضابطه ای دارد. ✅علامات ال استغراق افراد: الف.لفظ "کل" بتواند به جای ال بنشیند ب.استثناء از آن صحیح باشد ج.صفت جمع بتواند برای آن بیاید. ✅علامت ال استغراق افراد: بتوان لفظ کل را به صورت مجازی به جای ال به کار بست. ✅علامت ال ماهیت: به جای آن نمی توان لفظ "کل" را به صورت حقیقی و نه مجازی قرار داد اما بر ماهیت و طبیعت مدخول خود دلالت دارد و از آن اراده جنس می گردد. که غالبا این نوع ال در مقام بیان تعریف یک جنس و ماهیت و یا ذکر قواعد و قوانین کلی به کار می رود. ♦️ال زائده در تعریف و تنکیر مدخولش اثری ندارد که خود بر دو قسم زائده لازمه و غیر لازمه است که به خاطر تفصیل آن اگر لازم بود در وقت دیگر مختصات آن را عرض خواهم کرد.موفق باشید. 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 2️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_قرآنی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_قرآن_کریم #علم_لغت_قرآن_کریم #لغت_عربی_خضع #لغت_عربی_خشع #فروق #فروق_قرآن_کریم #ترجمه_قرآن_کریم 📦آیا در لغت عربی و قرآنی، بین خضوع و خشوع تفاوتی وجود دارد؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑 برای دریافت پاسخ خود، تصویری که به پیوست ارسال می شود را مطالعه فرمایید! موفق باشید. 🗂کد منبع: 15400 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 3️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_قرآنی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_قرآن_کریم #علم_لغت_قرآن_کریم #لغت_عربی_مرء #لغت_عربی_زوج #فروق #فروق_قرآن_کریم #ترجمه_قرآن_کریم 📦در قرآن کریم برای بیان معنای «زن» یا «همسر»، از دو واژه «زوج» و «امرأة» و مشتقات آن دو استفاده شده است! با توجه به اینکه ترجمه های قرآن کریم، تفاوتی میان این دو واژه قائل نیستند و هر دو را به یک معنا ترجمه می کنند، پس هر دو واژه هم معنا خواهد بود؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑 برای دریافت پاسخ خود، تصویری که به پیوست ارسال می شود را مطالعه فرمایید! موفق باشید. 🗂کد منبع: 43637 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 4️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_نحو_عربی #فعل_مضارع #فعل_مضارع_منصوب 📦سلام علیکم. خدا قوت. فعل مضارع ، منصوب به »أن « مقدر نمی شود مگر بعد از شش چیز : 1-استفهام 2 -تمنی 3 -غرض و تحضیض 4 -امر 5-نهی 6 -نفی. (دسوقی ج2 ص314). چرا باید بعد از این 6 مورد فعل مضارع منصوب به اَن بشود؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑با عرض سلام و تقدیم احترام! 🔵 من المسائل التي كانت موضعَ خلاف بين النحويين مسألةُ عاملِ النّصبِ في الفعلِ المضارعِ بعد فاء السببية، وفيما يلي عرض لمذاهب النحاة فيها: 1️⃣ذهب الكوفيون إلى أنَّ الفعلَ المضارعَ الواقعَ بعد الفاء في جواب الستة الأشياء – التي هي الأمر، والنهي، والنفي، والاستفهام، والتمني، والعرض – ينتصب بالخلاف ، أي مخالفة الثاني للأول من حيث لم يكن شريكا له في المعنى ولا معطوفا عليه( ). 2️⃣ وذهب البصريون إلى أنّه ينتصب بإضمار ( أنْ ) ( ). 3️⃣ وذهب أبو عمر الجرمي من البصريين والكسائي من الكوفيين إلى أنّه ينتصب بالفاء نفسِها( ). 🔵 أما الكوفيون، فاحتجوا لقولهم إنّه منصوب بالخلاف – بأنَّ الجوابَ مخالفٌ لما قبله، فيما قبله أمر أو نهي أو استفهام أو نفي أو تمن أو عرض، فإذا قلنا: ايتنا فنكرِمَك، لم يكن الجواب أمرا، وإذا قلنا: لا تنقطع عنا فنجفوَك، لم يكن الجواب نهيا؛ وإذا قلنا: ما تأتينا فتحدثَنا لم يكن الجواب نفيا، وكذلك الحال في بقية الأجوبة، فلما لم يكن الجواب شيئا من هذه الأشياء كان مخالفا لما قبله، وخلافه هذا أوجب أنْ يكونَ منصوبا على الخلاف( ). 🔵 وأما البصريون، فاحتجوا لقولهم: إنّه منصوب ( بأنْ ) مقدرة – بأنَّ الأصلَ في الفاء أنْ تكونَ حرفَ عطف، والأصل في حروف العطف ألاّ تعمل؛ لأنَّها غيرُ مُختصة، فلما قصدوا أنْ يكونَ الثاني في غير حكم الأول وحول المعنى حول إلى الاسم؛ فاستحال أنْ يضمَ الفعل إلى الاسم( )، فوجب تقدير ( أنْ )؛ لأنَّها مع الفعل بمنزلة الاسم، وهي في الأصل في عوامل النصب في الفعل، وجاز أنْ تعملَ ( أنِ ) الخفيفة مع الحذف دون ( أنَّ) الشديدة من عوامل الأسماء، والخفيفة من عوامل الأفعال، وعوامل الأسماء أقوى من عوامل الأفعال؛ لأنَّ الفاءَ صارت هاهنا دالةٌ عليها، فصارت في حكم ما لم يُحذف( ). 🔵 أما أبو عمر الجرمي، فيرى أنَّ الفاءَ ناصبهٌ بنفسها ؛لأنّها خرجت عن باب العطف( ). 📝 وأجاب ابنُ الأنباري عمَّا ذهب إليه أبو عمر الجرمي وبعضُ الكوفيين، بأنّه لو كانت الفاءُ هي العاملة في مثل هذه العبارات، لجاز دخولُ الفاءِ والواو العاطفتين عليها نحو( ايتني وفأكرمك وفأعطيك) وفي امتناع دخولِ حرفِ العطفِ عليها دليلٌ على أنَّ الناصبَ غيرُها( ). 📝 ويرى الزمخشري و ابنُ يعيش رأيَ البصريين( )، ويعللُ ابنُ يعيشَ إضمارَ ( أنْ ) بعد فاء السببيةِ بأنَّ( أنْ ) أضمرت هاهنا، ونصبَ بها من قبل أنّهم تخيلوا في أول الكلام معنى المصدر، فإذا قال: ( زرني فأزورَكَ )، فكأنّه قال: ( لتكن منك زيارة)، فلما كان الفعلُ الأولُ في تقدير المصدر، والمصدر اسم، لم يسغْ عطف الذي بعده عليه؛ لأنَّ الفعلَ لا يعطف على الاسم، فإذا أضمروا ( أنْ ) قبل الفعل، صار مصدرا، فجاز لذلك عطفُه على ما قبله، وكان من قبيل عطف الاسم على الاسم ( ). 📝و علّق ابنُ يعيشَ على رأي الكوفيين القائلين: إنّه منصوب على الصرف، بأنَّ هذا الكلام إنْ كان المرادُ به أنّه لم يردْ فيه عطفَ الثاني على لفظ الفعل الأول، صرف عن الفعلية إلى معنى الاسمية بأنْ أضمروا ( أنْ )، ونصبوا بها، فهو كلام صحيح. وإنْ كان المرادُ أنَّ نفس الذي هو المعنى عامل، فهو باطل، لأنَّ المعاني لا تعملُ في الأفعال النصب، وإنّما المعنى يعمل فيها الرفع، وهو وقوعه موقعَ الاسم كما كان الابتداءُ الذي هو معنى عاملا في الاسم( ). 📝 وأما ابن هشام الأنصاري، فيرى رأي البصريين، ويرفضُ عزوَ النصبِ للفاء، ويرى أنَّ النصب بأنْ مضمرة بعدها( ). 📊 وهكذا يتضح أنَّ نحاةَ عينة هذا البحث يرون رأي البصريين، وهو ما يرجح عندهم؛ لأنَّ البصريين ينطلقون من قاعدة مضمونها أنَّ الحرفَ العاملَ يجب أنْ يكونَ مختصا، والفاء ليس حرفا مختصا، بدليل أنَّه يعطفُ الفعلَ على الفعل كما يعطفُ الاسم على الاسم. 🔵 ولم يذهب مذهبَ أبي عمرو الجرمي إلا عددٌ محدودٌ من النحاة المتأخرين منهم ابن مضاء القرطبي( ). 🔗 ادامه دارد .... 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 5️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_نحو_عربی #غیر #فروق #استثنا #وصف 📦سلام و خدا قوت! راه تشخیص «غیر» که صفت هست با «غیر» در معنای استثتا چیست؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑 برای دریافت پاسخ خود، تصویری که به پیوست ارسال می شود را مطالعه فرمایید! موفق باشید. 🗂کد منبع: 72942 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 6️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_نحو_عربی #فعل_جامد #مفعول_مطلق #عامل 📦با عرض سلام و خدا قوت. ببخشید دلیل اینکه عامل مفعول مطلق باید فعل متصرف تام باشه و فعل جامد نمیتونه عامل مفعول مطلق باشه چیه؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑 برای دریافت پاسخ خود، تصویری که به پیوست ارسال می شود را مطالعه فرمایید! موفق باشید. 🗂کد منبع: 79646 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 7️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_نحو_عربی #لغت_عربی_سمع #لغت_عربی_رحم #لام_جاره #باب_تضمین 📦ايا رحم الله لمن يقرا صحيح است يا رحم الله من يقرا؟ يعني بدون الف و لام؟ اگر مورد دوم صحيح است «سمع الله لمن حمده» چيست؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑با مراجعه به كتب لغت و استعمالات ماده «رحم يرحم» بدست مي آيد كه اين كلمه براي گرفتن مفعول نيازي به استعمال حرف لام ندارد و متعدي بنفسه مي باشد. بنابراين «رحم الله من يقرأ» صحيح خواهد بود. 🔵امّا درباره عبارت «سمع الله لمن حمده» بايد گفت: گرچه اين ماده در اصل خود مشابه ماده قبل و متعدي بنفسه بوده و نياز به استعمال حرف جرّ ندارد، امّا از آنجا كه اين عبارت از باب تضمين بوده و مادّه «سمع»، متضمّن معناي «استجاب» مي باشد؛ به همراه حرف لام به كار رفته است. جهت استناد اين مطلب به باب هشتم كتاب مغني اللبيب، ذيل قاعده سوم مراجعه فرماييد. موفق باشيد. 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 8️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_بلاغت_عربی #علم_اصول_فقه #علوم_ادبی_و_دیگر_علوم 📦آیا منبعی درباره تاثیرگذاری بلاغت در اجتهاد و استنباط احکام شرعی داریم؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑در این باره مراجعه کنید به منابعی با عناوین زیر: 🔷نقش علم بلاغت در استنباط احکام فقهی نزد علمای اصول فقه (پایان نامه فارسی) 🔷علم اصول الفقه و صلته بعلوم البلاغة الحقیقة و المجاز انموذجا (مقاله عربی) 🔷البحث البلاغی عند الاصولیین (پایان نامه عربی) 🔷پیوستگی اجتهاد فقهی و اصولی با دانش بلاغت (مقاله فارسی) 🔷یادداشتی از استاد محمد عشایری منفرد با عنوان اثر داده های علم ادبی در دانش فقه 🔷و ... موفق باشيد. 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 9️⃣3️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_لغت_عربی #لغت_عربی_بعد 📦سلام. در دعای کمیل و در جمله «أَوْ تُبْعِّدَ مَنْ أَدْنَيْتَهُ»، «تبعد» با تشدید درست است یا بدون تشدید؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑در لغت عربی هم «ابعاد» و هم «تبعید» به معنای دور کردن کسی آمده است! بنابراین می توان ادعا نمود که هر دو قرائت صحیح است! 🔷اما در مقام رجحان بین آن دو باید گفت: به قرینه: تُضَيِّعَ/ تُشَرِّدَ/ تُسَلِّمَ/ در قبل و بعد عبارت مورد نظر و به جهت رعایت مناسبت لفظی بهتر است این کلمه نیز به صورت مشدد خوانده شود! 🔷علاوه بر آن ضرب المثل رایجی در زبان عربی وجود دارد که در مقام نفرین، افراد به یکدیگر «ابعده الله» می گویند که به معنای دوری از خیر و نابودی می باشد! اما در متن دعای کمیل این معنا مقصود نبوده، بلکه صرفا ( و همانند ما قبل و مابعد آن ) به دنبال ایجاد اسلوب طباق و تضاد معنایی بین واژگان است! 🔷بنابراین (و با توجه به مناسبت لفظی و معنایی که ذکر شد) گزینش و خوانش «تبعّد» به صورت مشدد، راجح خواهد بود! موفق باشيد. 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 0️⃣4️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #قرآن_اعراف_013 #دانش_زبان_و_ادبیات_قرآن_کریم #علم_نحو_قرآن_کریم #لغت_عربی_کون #لام_جحود 📦سلام علیکم و وقت بخیر! در آیه 13 سوره مبارکه اعراف داریم : « فَمَا يَكُونُ لَكَ أَنْ تَتَكَبَّرَ فِيهَا». در اکثر اعراب قرآن ها «یکون» را تامه گرفته اند. در اعراب درویش دلیل آن را تضمن معنی «ینبغی و یصح » ذکر کرده است، حال آن که در جاهای دیگر قرآن «کان» با این معنا به کار رفته است اما ناقصه گرفته اند. دلیل این امر را اگر بفرمایید ممنون میشم! 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑با سلام و احترام! استدلال استاد محی الدین الدرویش، که چون فعل «یکون» متضمن معنای «ینبغی» یا «یصح» است، پس باید تامه باشد، محل تامل است! 🔷توضیح بیشتر اینکه گرچه برخی از ادباء همچون ابن هشام یکی از معانی لام را، «لام جحود» دانسته و مدخول آن را فعلی دانسته اند که پس از «کان» یا «یکون» منفی واقع شود، اما بنا به فرمایش نجم الائمه مرحوم رضی الدین استرآبادی این لام بر خبر کان (ناقصه) منفی (فعل باشد یا نباشد) در می آید و در اصل دارای معنای مناسبت و هم شانی است که در نتیجه همین معنا، مفید معنای تاکید نفی خواهد بود! 🔷(عبارت مرحوم رضی: کأن هذه اللام فی الاصل هی التی فی نحو قولهم: «انت لهذه الخطة» أی مناسب لها و هی تلیق بک.... ) 🔷با توجه به آنچه گفته شد، معنای «ینبغی و یصح» که در برخی از تفاسیر و کتب اعراب القرآن ذیل فعل مورد بحث آورده شده، برگرفته از همان لام در «لک» است و ارتباطی با اینکه فعل «یکون» تامه و یا متضمن معنای «ینبغی و یصح» باشد، ندارد! موفق باشید. 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@hozehkhLiteraryquestions110

📊#پرسش شماره 1️⃣4️⃣ 🔖#پرسش_ادبی درباره #دانش_زبان_و_ادبیات_عربی #علم_صرف_عربی #تاء_تانیث #لغت_عربی_عجز 📦«تاء تانیث» در کلمه «عجوزة» برای تاکید تانیث است! تاکید تانیث به چه معناست؟ و این تاکید چه فایده ای دارد؟ 🔆 «بسم الله الرحمن الرحیم» 🔑همانگونه که می دانیم، در زبان عربی کلماتی وجود دارد که لفظ مذکر آنها با لفظ مونثشان تفاوت دارد! به عبارت دیگر برای هر یک از مذکر و مونث لفظ جداگانه ای وضع شده است! 🔷به عنوان نمونه برای مذکر، لفظ «کبش» و «جمل» و ... و برای مونث آنها لفظ «نعجة» و «ناقة» و ... وضع شده است! 🔷در اینگونه از کلمات چون لفظ مونث دارای وضع مستقل است، اصولا نیازی به ذکر «تاء تانیث» برای افاده معنای تانیث نیست! اما از باب تاکید اینکه این لفظ (که بدون تاء هم بر معنای مونث می تواند دلالت کند!) دارای معنای مونث است، «تاء تانیث» را به آن ملحق می کنند تا تانیث ذاتی موجود در کلمه را مورد تاکید قرار دهند! 🔷با توجه به آنچه گفته شد، «عجوز» دارای تانیث ذاتی است! چون در برابر آن در مذکر لفظ «شیخ» وضع شده است و این تقابل دو لفظ در تانیث و تذکیر در روایت ذیل قابل دستیابی است که آمده است: 🔷عنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْحَكَمِ عَنْ عَبْدِ اَلْمَلِكِ بْنِ عُتْبَةَ اَلْهَاشِمِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا اَلْحَسَنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنِ اَلشَّيْخِ اَلْكَبِيرِ وَ اَلْعَجُوزِ اَلْكَبِيرَةِ اَلَّتِي تَضْعُفُ عَنِ اَلصَّوْمِ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ ، قَالَ تَصَدَّقَ فِي كُلِّ يَوْمٍ بِمُدِّ حِنْطَةٍ . 🔷همانگونه که روشن است، «عجوز» بدون تاء هم دارای معنای تانیث است! اما برخی از باب تاکید دوباره بر مونث بودن آن و جلوگیری از توهم اینکه این لفظ بر مذکر هم قابل صدق است، بر آن «تاء تانیث» را وارد نموده اند! 🔷جهت دریافت توضیحات بیشتر درباره کلمه «عجوز» و «عجوزة» به ص 223 تا 228 از کتاب المصطلح الصرفی ممیزات التذکیر و التانیث نوشته عصام نور الدین، مراجعه فرمایید! 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🔏«سامانه پاسخگويي و نشر پرسش های ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔@HozehkhLiteraryquestions110