🍃معلم پژوهنده میکوشد بر اساس کنجکاوی و ذهنیت خود، درباره آموزش و یادگیری در کلاس درس، پرسشهای پژوهشی مطرح کند. این پرسشها برخاسته از نیازهای کلاس درس و نیازهای دانشآموزان و نشات گرفته از هدف بهسازی و حل مساله مبتلا به آموزش و یادگیری در کلاس های درس است.
❌منظور از معلمان پژوهشگر، افرادی نیستند که خارج از کلاس درس و به منزله پژوهشگران حرفهای به پژوهش میپردازند، بلکه معلمانی هستند که شخصا درگیر کلاسهای درس و آموزش اند و با تفکر انتقادی و چون و چرا کردن در مسائل آموزشی، هدفشان اصلاح جریان آموزش و یادگیری توسط خود و دیگر همکارانشان در محیطهای آموزشی است.
🔰هدف عمده و اصلی معلمان پژوهشگر، نه صرفا تولید دانش نظری؛ بلکه بهبود وضعیتهای نامطلوب موجود و سپس دانش عملی است که بلادرنگ بتوانند در امور آموزشی، اصلاح و تغییر و تحول مناسب با نیازهای دانشآموزان و محیطهای آموزشی ایجاد کنند. از این رو دانشهای نظری بدون توجه به کاربرد و تاثیر عملی آنها در امور روزمره آموزشوپرورش، هدف معلمان پژوهنده نیست. معلمان پژوهنده، افرادی فکور و اندیشمندی هستند که میخواهند با انتقاد و تحلیل وضعیت موجود، برای بهبود آن، راهکارهای عملی و کارساز پیدا کنند. بحثهای نظری و خارج از نیازهای کلاس درس یا مباحث کلی و غیرعملی، هدف معلمان پژوهنده نیست! تاکید بر عمل و بهسازی و اثربخشی و تغییر و تحول بیش از تفسیر برای معلمان پژوهنده اهمیت دارد. اگر معلم پژوهنده رخدادی را تفسیر میکند، هدفش رسیدن به عمل کارساز و بهبودبخش است؛ نه صرفا بحث و تحلیل و ارتقای دانش نظری و ذهنی. در این دیدگاه، پژوهندگی، عنصر جداییناپذیر از شغل معلمی تلقی میشود؛ همچنان که معلمان باید از روشهای تدریس و اصول آموزش و یادگیری و دیگر دانشها و مهارتهای لازم برای شغل معلمی آگاه گردند؛ ضرورت دارد از روشهای تحقیق مناسب برای پژوهندگی در کلاس درس و جریان آموزش و یادگیری نیز آگاه شده و خود را به مهارتهای لازم در این مورد مجهز سازند. مناسب و نامناسب بودن عمل تربیتی در ربط با کلاس و پیشرفت دانشآموزان وی؛ مفهوم پیدا می کند. چیزی از پیش درست یا نادرست تلقی نمیشود. عمل، ملاک قضاوت وی در کلاسهای درس است، عملی که دانشآموزان کلاس او را به کار آید، مفید و در غیر این صورت اگر نگوییم غلط؛ بلکه ناکارآمد ارزیابی خواهد شد.
💡معلم پژوهشگر، نقاد وضع موجود؛ به ویژه وضع #نامطلوب است. نقد درست، مستلزم داشتن آگاهیهای وسیع در عرصههای گوناگون و مرتبط با آموزش و یادگیری و به طور کلی تربیت است. معلم پژوهشگر باید بتواندخوب #تحلیل کند؛ از تعصب دور باشد و بتواند برای نقد و تحلیل، از اطلاعات روز و منطقی بهره گیرد. پژوهندگی، مستلزم اندیشهورزی و مجهز شدن به مهارتهای ویژه است. گفتیم که عمده #هدف معلم پژوهشگر، اصلاح و اثربخشی آموزش و یادگیری در کلاسهای درس و مدرسه است. یادآور می شویم برای بهتر شدن، لازم نیست حتما مریض شده باشیم. اصلاح و بهبود وضع موجود، یک ضرورت همیشگی است؛ پس همه معلمان و نه گروهی از آنان یا معلمان نخبه و خلاق و نوآور، لازم است به دلیل ویژگیهای شغلی شان بکوشند وضعیت آموزشی خود را همواره بهتراز پیش کنند؛ چرا که دانشآموزان بالقوه دارای استعدادها و تواناییهای فراوان هستند و امکان بهتر شدنشان تمام ناشدنی است، پس پژوهش نیز که ناظر به بهسازی وضعیت این دانشآموزان است تمام نشدنی و همیشگی خواهد بود؛ تا زمانی که آموزش هست، پژوهش نیز باید باشد. شعار پژوهش همراه با آموزش، میتواند #شعار همه معلمان باشد. در این رویکرد، علم برای علم جای خود را به علم برای #عمل می دهد.
از این رو. هدف معلم پژوهنده، تولید دانشی است که بلافاصله در آموزش و یادگیری، وی را به کار آید؛ بیگمان، چنین دانشی به دلیل وسیع بودن اهداف معلم، گسترده خواهد بود؛ گرچه ماهیت آنها ریز و محدود به کلاس درس و مدرسه خودمان خواهد بود؛ اما از نظر اهمیت، دست کمی از نظریهها و یافتههای کلی و جهانی نخواهد داشت؛ چرا که در محیط کلاس و مدرسه آزموده شده و به کار آمده، پس روا و معتبر است.
#آموزشی #اقدام_پژوهی
🆔 shad.ir/edutechisf