💢آیا می‌توان دولت اسلامی را در تصمیمات و اقدامات زیان‌بار اقتصادی ضامن دانست؟ ✔️در یک گفتگوی علمی به میزبانی هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان که با حضور حجت‌الاسلام دکتر حسین هوشمند فیروزآبادی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد؛ ابعاد و زوایای مختلف فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی دولت در تصمیمات و اقدامات اقتصادی زیان‌بار مورد نقد و بررسی قرار گرفت. حجت‌الاسلام هوشمند، ضمن بیان اینکه در بازه‌ای از تاریخ حقوق، اساسا دولت‌ها اقتدار کامل داشتند و بحثی تحت عنوان ضمان دولت و مسئولیت او در برابر اقداماتش اساسا وجود نداشته است، افزود: به‌تدریج در بسیاری از کشورها ضمان دولت را پذیرفتند و در ماده ١١ قانون مدنی کشور ایران نیز در اعمال تصدی، مسئولیت مدنی برای دولت قائل شدند ولی در اعمال حاکمیت نه که خود این مسئله موجب ایجاد چالش‌های فراوان فقهی و حقوقی شده است. 👈 این گزارش را در «شبکه اجتهاد» بخوانید: https://b2n.ir/e95183 🆔 @ijtihad

💢طالبان افغانستان؛ حفظ مبانی و تغییرات روشی ✔️استاد مهدی فرمانیان: اولین نتیجه‌ای که طالبان گرفتند این بود که ما در دوره گذشته به جامعه بین‌المللی و سازمان ملل بی‌توجهی می‌کردیم. آنها در پنج سالی که قدرت را در دست داشتند، اعتقادی به تعامل با سازمان ملل نداشتند، اما در دوره جدید معتقدند برای حفظ حکومت، به جای بی‌توجهی به جامعه بین‌المللی باید با آنها و حتی آمریکا تعامل کرد. طالبان در دوره گذشته با القاعده رابطه بسیار نزدیکی داشتند و آمریکا به خاطر اینکه طالبان حاضر نشد بن لادن را به آنها بدهد به افغانستان حمله کرد. لذا طالبان فهمیدند که باید ارتباط خود را با القاعده کم کنند. تغییر روشی سوم در طالبان، نگاه به زن است. نگاه آنها به زن، نگاه پشتونوالی است که زن را به عنوان کالا می‌بیند. در دوره قبل آنها معتقد بودند که زنان حتی نیازی به آموزش ندارند و اگر از منزل بیرون می‌آیند باید همراه با محرم باشند و برقع داشته باشند. الان می‌گویند ما مشکلی نداریم که زن در جامعه باشد اما باید مسائل اسلامی را رعایت کند. تغییر روشی چهارم در زمینه تکفیر شیعه است. بسیاری از دیوبندی‌ها و به تبع آنها طالبان، شیعیان را تکفیر کرده‌اند، یعنی گفته‌اند کافر هستند، اما برخی گفته‌اند نمی‌توان آنها را کشت، چراکه موانع تکفیر وجود دارد. نگاه آنها به شیعه بسیار بغض‌آلود است. لذا هرجا فرصت کنند شیعیان را بکشند چنین کاری را انجام می‌دهد، اما الان روش خود را تغییر داده‌اند و گفته‌اند با شیعیان تعامل می‌کنیم ولی هیچ کدام نگفته‌اند که قائل به تکفیر شیعه نیستیم. 👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/s67794 🆔 @ijtihad

💢نسبت تقیه خوفی با وحدت اسلامی ✍️حجت‌الاسلام مهدی مسائلی 🔻در تعریف گفته‌اند: تقیه مخفی نمودن حق از دیگران یا اظهار خلاف آن است به جهت مصلحتی که مهم‌تر از مصلحت اظهار آن است. تقیه را معمولاً به‌لحاظ انگیزه و علتش به دو نوع «خوفی یا حفظی» و «مُداراتی یا تحبیبی» تقسیم می‌کنند. تقیه‌ای که در بحث وحدت اسلامی نقش مهمی را ایفا می‌کند تقیه‌‌ی مداراتی است درحالی‌که آنچه معمولا از تعبیر تقیه به ذهن مردم خطور می‌کند تقیه‌ی خوفی است. تقیه‌ی خوفی به‌این‌معنا است که اگر فردی احتمال دهد به‌سبب انجام عمل یا اظهار عقیده‌اش، مخالفان مذهبی به یکی از موارد دین، جان، ناموس و مال و آبرو خودش یا دیگران دست‌درازی می‌کنند، باید برای حفظ آن‌ها از آشکارساختن نظر یا عمل دینی خودداری کند یا حتی خلاف آن را اظهار کند. اما تقیه‌ی مُداراتی براثر ترس و به‌منظور حفظ جان و عقیده انجام نمی‌شود؛ و در آن خوش‌برخوردی و معاشرت دوستانه با اهل‌سنت مورد توصیه قرار گرفته است. نقش نداشتن خوف و ضرر در مشروعیت تقیه‌ی مُداراتی موجب می‌شود این تقیه در مناطقی همچون ایران که دین رسمی آن اسلام و مذهب شیعه است، موضوعیت و فعلیت داشته باشد. 👈 ادامه یادداشت: https://b2n.ir/w71165 🆔 @ijtihad

💢مهندسی قرارداد اجاره موقوفات؛ سنجه اصل رعایت غبطه وقف 📚کتاب «مهندسی قرارداد اجاره موقوفات؛ سنجه اصل رعایت غبطه وقف» به همت مرکز پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی منتشر شد. 📙این اثر به مباحثی چون: غبطۀ وقف و تبیین فقهی و حقوقی آن، مبانی و ابعاد رعایت غبطۀ مال وقفی، بررسی جامع مقررات غبطۀ وقف، اجارۀ مال موقوفه و الگوسازی قرارداد آن، مزایده، پذیره، اهدایی و حق تقدیمی در اجارۀ مال وقفی و مزایا و معایب قرارداد اجارۀ موقوفات می‌پردازد. 📗بررسی مصادیق مشترک و اختصاصی غبطۀ موقوفات با انواع کاربری؛ پیشنهاد قراردادهای جایگزین عقد اجاره در مدیریت موقوفات ارائۀ بستۀ مدیریتی در مهندسی قراردادهای مرتبط با موقوفات از دیگر مباحث مطرح شده در این کتاب است. 👈 اطلاعات بیشتر از کتاب: https://b2n.ir/y76370 🆔 @ijtihad

💢چشم‌انداز «فقه نظام‌ساز» در مؤسسه آموزش‌عالی امام رضا (ع) ✍️حجت‌الاسلام ذبیح‌الله نعیمیان 🔻تأسیس نظامی دین‌بنیاد در ایران اسلامی را می‌توان نقطه‌ی عطفی در تأملات و تلاش‌های فقهی دانست. چه‌آن‌که، تأسیس چنین نظامی به معنای اقبال مؤمنان به همه‌ی ابعاد فقه و تمامی ارزش‌های اسلامی است. اقبال به فقه مقتضی رویکرد جامع و نظام‌مند در مواجهه با آن است. چه‌آن‌که، نمی‌توان بخش‌های فقه را مباحث بی‌ارتباط با یکدیگر و غیر نظام‌مند دانست. در این میان، متولیان دانش فقه می‌بایست به تبع نظام‌مندی شریعت در عالم جعل و تشریع الهی، همه‌ی ابعاد فقه را در جامعیتی نظام‌مند در اختیار جامعه اسلامی قرار دهند. این امر مقتضی تلاشی همه‌جانبه و مجاهدتی ضابطه‌مند از سوی فقه‌پژوهان و فقه‌اندیشان است. 👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/u99262 🆔 @ijtihad

💢گسترش بی‌رویه مناسک کمکی به دینداری مردم نمی‌کند ✔️استاد محمدرضا یوسفی: 🔹در زمان آل بویه، در مراسم عزاداری امام حسین (ع) در عاشورا مغازه‌ها تعطیل و مردم به خیابان آمدند و عزاداری کردند و کسی هم مخالفتی نکرد و مشکلی هم ایجاد نشد ولی عده‌ای از شیعیان به تبع از این مسئله، روز عید غدیر را هم جشن گرفتند و آن را علنی کردند و به محض این اتفاق، گروهی از اهل تسنن هم برای عایشه چنین راهپیمایی راه انداختند که نوعی تقابل بود؛ علمای شیعه وقتی دیدند که این مسئله سبب تشدید اختلاف مذهبی شده است آن را کنار گذاشتند و برگزار نکردند ولی می‌بینیم که عاشورا همچنان ماندگار است. 🔸حال در چنین وضعی اگر ما دهه‌هایی درست کنیم که منشا روایی و تاریخی ندارد و برخی مراجع هم موضع جدی علیه آن دارند و تشدید اختلاف بین شیعه و سنی شده و باعث دامن زدن به اختلافات است، طبیعی است که واکنش‌های منفی به همراه دارد که ممکن است در ایران که ما از امنیت خوبی برخورداریم خود را نشان ندهد ولی در پاکستان و افغانستان و کشورهای اسلامی دیگر خودش را نشان خواهد داد. ما نباید فقط شیعیان کشور خود را ببینیم و بدانیم شیعیان پاکستان و افغانستان هم شیعه هستند و باید مراقب آنان هم باشیم. این آسیب‌های جدی در این مسئله وجود دارد که اتفاقا برخی مراجع هم آن را ذکر کرده‌اند. 🔹دهه‌سازی‌ها نه تنها ترویج دینداری نیست بلکه با توجه به شرایط ما و کشورهای اسلامی، آسیب‌زاست ولی متاسفانه برخی مداحان در تهران و قم این مجالس را برگزار می‌کنند و تاوانش را باید شیعیان افغانستان و کشورهای دیگر بدهند. ادامه مطلب: https://b2n.ir/f37736 🆔 @ijtihad

⚡️استفتاء از آیات عظام خامنه‌ای، نوری همدانی و مکارم شیرازی درباره «عیدالزهرا»   ✔️در قرن‌های اخیر چنین مرسوم بوده است که عامه شیعیان در روز نهم ربیع - با توجه به نسبتی که به این روز می‌دهند - توجهی خاص به این روز داشته و مجالسی را در آن تشکیل می‌داده‌اند. از صحت و سقم این انتساب که بگذریم آن چه موجب نگرانی است انجام اعمال و گفتار خلاف شرعی است که در بعضی از این مجالس صورت می‌گیرد و از ساحت فرد مسلمان و شیعه اهل‌بیت(ع) به دور است و آن چه بر این نگرانی می‌افزاید وجهه شرعی دادن بعضی افراد به این اعمال خلاف شرع است که با بهانه «رفع القلم» و... انجام می‌گیرد. متأسفانه در سالهای اخیر و با امکانات جدیدی هم که به وجود آمده، امکان ضبط تصاویر یا صوت این مجالس برای شرکت کنندگان در آن به سهولت وجود دارد که در بعضی موارد این فیلم‌ها و صوت‌ها به کشورهای مجاورمان که شیعیان و اهل تسنن در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند زندگی می کنند نفوذ یافته و باعث ایجاد فتنه و ریختن خون پاک شیعیان آن منطقه گردیده است. با توجه به نکاتی که گفته شد خواهشمند است نظر شریف معظم له را نسبت به این سؤالات بیان فرمائید. 1. حکم برپایی این گونه مجالس با صورتی که گفته شد چیست؟ 2. شرکت در این مجالس چه حکمی دارد؟ 3. نظر حضرت عالی درباره «رفع القلم» که مجوز انجام بعضی گناهان و مناهی در این ایام می‌شود چیست؟ 4. توصیه‌ای به این افراد را بیان کنید. 🔹آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ به این استفتا می‌نویسند: هرگونه گفتار یا کردار و رفتارى که در زمان حاضر سوژه و بهانه به دست دشمن بدهد و یا موجب اختلاف و تفرقه بین مسلمین شود شرعاً حرام اکید است. 🔸آیت‌الله نوری همدانی نیز می‌نویسد: چیزی به عنوان رفع قلم در روز به خصوصی نداریم و مسلمانان باید از تفرقه بپرهیزند و از هر چیزی که موجب وهن مذهب می باشد جداً اجتناب نمایند. 🔹آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخ خود به این استفتا مرقوم کرده است: اولاً: روایتی با عنوان رفع قلم در آن ایام مخصوص در منابع معتبر نداریم. و ثانیاً بر فرض چنین چیزی باشد که نیست مخالف کتاب و سنت است و چنین روایتی قابل پذیرفتن نیست و حرام و گناه در هیچ زمانی مجاز نیست. همچنین سخنان رکیک و کارهای زشت دیگر و ثالثاً: تولّی و تبرّی راه‌های صحیحی دارد نه این راه‌های خلاف. 🆔 @ijtihad

⚡️حاضرم این اعتقادم را روی کفن‌ام بنویسند! ⚡️تا می‌تونید از این افشاها بکنید! ✍ رضا امیرخانی نویسنده کتاب «جانستان کابلستان»: 🔻️سال ۸۸ سفری به افغانستان داشتم که بعضی قسمت‌هاش رو در کتاب «جانستان کابلستان» نوشتم؛ در اون سفر دیداری با یکی از مشاوران حامد کرزی و یکی از مشاوران وزیر خارجه وقت افغانستان داشتم. ️از هر دری سخنی شد تا بحث به مراسم ۹ ربیع و لعن بزرگان اهل‌سنت رسید. من هی سعی می‌کردم با دیدگاه وحدت اسلامی حرف بزنم، اما هر چی می‌گفتم مشاور کرزی یه فیلم بلوتوث‌شده توی گوشی‌ش نشون می‌داد از مجالس لعنی که فلان سخنران معروف در اون صحبت می‌کرد. دیدم قبول نمی‌کنند. ️گفتم براتون خاطره‌ای تعریف می‌کنم: «مدتی پیش که در یک مراسمی نزد رهبر انقلاب بودم، بعد از مراسم سوالی از ایشون داشتم و ایستاده بودم تا نوبت‌م بشه. یک حاجی بازاری متدین به آقا گفت: از موقعی که شما برگزاری مجالس ۹ ربیع رو ممنوع کردید، خودم دم در خونه می‌ایستم و هر گوشی و ضبط صوتی که مدعوین دارن می‌گیرم ازشون و نمی‌ذارم هیچ فیلم و صوتی از این مجالس بیرون بره. حاجی، توقع داشت مورد تحسین رهبری قرار بگیره؛ آقا گفت: «این که من لعن بزرگان اهل‌سنت رو ممنوع کردم، به خاطر عواقب این‌طوری‌ش نیست! این اعتقاد قلبی منه و حاضرم این اعتقاد رو روی کفن‌ام بنویسن!» ️وقتی این خاطره رو برای اون دو مشاور نقل کردم، مشاور کرزی گفت: وقتی رفتی ایران به خامنه‌ای بگو «یک مرید به مریدان تو افزوده شد!» من چندی بعد در دیداری با رهبری این رو تعریف کردم و گفتم من افشای سرّ کردم. آقا فرمودند: «تا می‌تونید از این افشاها بکنید!» 🆔 @ijtihad

💢مقایسه نگرش و روش امامان(ع) در مواجهه با حاکمان ✔️روش و نگرش ائمه(ع) با جریان‌های علوی در مواجهه با حاکمان متفاوت بود و این تفاوت پیامدهایی فکری و نسلی داشت؛ امامان حکومت را رهبری دین و دنیای مردم می‌دانستند و «نص»، «علم» و «عصمت» را لازمه آن‌ می‌‌‌‌دیدند؛ اما علویان «قرابت»، «قیام» و «افضلیت» را برای حکومت کافی می‌دانستند. روش‌های آنان نیز در مواجه با حاکمان متفاوت بود. امامان حفظ مصالح کلی اسلام، مسلمانان و صیانت از شریعت را در نظر می‌گرفتند و از این رو با دقت و درایت بیشتری با حاکمان روبه‌رو می‌شدند و راهبردهای بلندمدت و موثرتری را به کار‌ می‌‌‌‌بستند اما دیگر علویان در مبارزه با حاکمان به اهداف کوتاه مدت بسنده می‌کردند. کتاب «مقایسه نگرش و روش امامان (ع) و جریان‌های علوی در مواجهه با حاکمان» می‌کوشد نگرش و روش امامان معصوم(ع) و جریان‌های علوی را درباره حکومت و چگونگی رویارویی با حاکمان تبیین و مقایسه کند. 👈 معرفی اثر: https://b2n.ir/s11898 🆔 @ijtihad

💢فقه به مثابه اندیشه‌ورزی و چاره‌اندیشی برای تمامی ساحات بشری ✔️استاد سیداحمد حسینی خراسانی: 🔹فقه، علم الاحتیال است؛ علم اندیشه‌ورزی برای چاره‌اندیشی برای مسائل و نیازهای نوپیدای جامعه اسلامی و نه علم حیله که معنای منفی از آن برداشت می‌شود. 🔸هیچ منطقه‌الفراغی در فقه وجود ندارد بدین معنا که هیچ نقطه خالی، کور و بن‌بست و سؤال بی‌جوابی در فقه نه وجود داشته است و نه فرض وجود چنین نقطه‌ای در فقه متصور است و بلکه فقه می‌بایست جامعه را به بهترین شکل اداره کند و در واقع فقه، دانش مدیریت جهانی است. 🔹مدیریت و چاره‌اندیشی برای مسائل کشور و نظام را منوط به هیئت‌های اندیشه‌ورزی است؛ هیچ توجیهی ندارد و قابل دفاع نیست که بعد از گذشت ۴٠ سال از انقلاب اسلامی، همچنان ما برای نظام بانکداری پاسخ صحیحی نداشته باشیم. 🔸شهید مطهری می‌فرمود «چه بسیار مجتهدانی که شعار ضد اخباری سر می‌دهند ولی نگاه و مناطشان اخباری است». حال چه بسیار کسانی که مخالف سرسخت جدایی دیانت از سیاست هستند و خود را جزء سیاست‌مداران می‌دانند، اما مناطاً جدایی دین از سیاست را دنبال می‌کنند! 👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/k64843 🆔 @ijtihad

💢آخرین مصوبات و موضوعات دروس خارج فقه معاصر ✔️دفتر فقه معاصر اعلام کرد: طبق ابلاغیه مدیر حوزه‌های علمیه از سال تحصیلی ۱۴۰۱ – ۱۴۰۰ کلیه اساتیدی که مجوز برگزاری دروس خارج فقه متعارف را دارا‌ می‌‌‌‌باشند،‌ می‌‌‌‌توانند در موضوعات اعلام شده توسط مدیریت حوزه‌های علمیه، به برگزاری دروس خارج فقه معاصر اقدام نمایند و در این صورت دروس این اساتید به عنوان دروس رسمی حوزه‌های علمیه لحاظ و شامل امتیازات مربوطه خواهد شد. دروس خاصی که سال‌های گذشته در همکاری علمی با دفتر فقه معاصر برگزار‌ می‌‌‌‌شد، در کنار سایر دروس از این هفته کما فی السابق ادامه خواهد شد که زمان بندی نهایی آن به زودی اعلام‌ می‌‌‌‌گردد. 👈 متن ابلاغیه مدیر حوزه‌های علمیه بدین شرح است: https://b2n.ir/x43076 🆔 @ijtihad

💢جای خالی «فقه فرهنگ» در دروس خارج فقه معاصر ✍️دکتر احمد اولیایی 🔻بیستم مهرماه آخرین مصوبات و موضوعات دروس خارج فقه معاصر برای سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ از سوی آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه ابلاغ گردید. فارغ از بسته حمایتی دروس خارج فقه معاصر که در این ابلاغیه تبیین شده است، بسته نهایی موضوعات ابلاغ شده برای دروس خارج فقه معاصر جای تأمل دارد. این تأمل می‌تواند منجر به کشف نقاط قوت و البته کاستی‌هایی در این فهرست شود اما این یادداشت فقط در صدد است تعجب خود را از عدم ذکر «فقه فرهنگ» در میان عناوین دروس خارج فقه معاصر نشان دهد. فقه بورس، پولشویی، ورزش، العربون، اوراق الیانصیب، قراردادهای کاهش ریسک و … از جمله موضوعات مطروحه برای خارج فقه معاصر هستند اما ظاهرا حوزه فرهنگ قرار است همچنان مظلوم واقع شود. 👈 متن یادداشت را در «شبکه اجتهاد» بخوانید: https://b2n.ir/p17298 🆔 @ijtihad