✍آیا جشنواره فجر توانست دِین خود را ادا کند؟
🔰اکثر ما ایرانی ها با قصه عجین هستیم. در فرهنگ ملی ما قصه برای درسآموزی یک ابزار کلیدیست. در فرهنگ دینی ما نیز داستان های وحیانی قرآن، برای عبرت اولیالباب و صاحبان خرد به زیبایی بیان شده است. اصلا گویا حرفهای اساسی، رموز و پندها در قالب هنر بهتر عنوان میشوند.
🔰سالها از تاریخ عاشورا میگذرد و وقایع لحظه به لحظه این روز بزرگ امروز نقل مجالس ماست. آن هم شاید به این دلیل که به هنر توجه شده است. در شعر، نمایش، صنایع دستی، معماری و .... این رسالت با ذکاوت ائمه پر و بال گرفته و تا امروز رسیده است. آن روز که امام صادق شاعری را برای سرودن شعری در رثای اباعبدالله تشویق میکند و میفرماید: «ای اباهارون، هر که شعری در مصیبت حسین علیهالسلام بسراید، پس بگریاند ده نفر را، بر او بهشت واجب است». بی تردید هنر ابزار ماندگاری تاریخ عاشوراست.
🔰اساسا هنر ما بهویژه هنر بعد از انقلاب، به تاریخ و حفظ رویدادهای عظیم آن بدهکار است. در باب اهمیت مفاهیم تاریخی همین بس که امام خمینی رحمهاللهعلیه در مورد سستی و تحریف در باب تاریخ انقلاب میفرمایند: «ما که هنوز در قید حیات هستیم و مسائل جاری ایران را - که در پیش چشم همهی ما به روشنی اتفاق افتاده است - دنبال میکنیم، فرصتطلبان و منفعتپیشگانی را میبینیم که با قلم و بیان، بدون هراس از هر گونه رسوایی، مسائل دینی و نهضت اسلامی را بر خلاف واقع جلوه میدهند ... شکی نیست که این نوشتهجات بیاساس به اسم تاریخ در نسلهای آینده آثار بسیار ناگواری دارد. از این جهت، روشن شدن مبارزات اصیل اسلامی در ایران، از ابتدای انعقاد نطفهاش تاکنون و رویدادهایی که در آینده اتفاق میافتد، از مسائل مهمی است که باید نویسندگان و علمای متفکر و متعهد بدان بپردازند.» (صحیفهی امام (۱۳۸۶)، جلد ۳، ص ۴۳۴).
و یا رهبری سالها قبل در اینباره فرمودند: «یکی از چیزهایی که بنده نگران آن هستم این است که این نسل جوانِ بالندهی ما که بحمدالله، هم آگاه و با بصیرت است، هم دارای انگیزه است، آماده بهکار است، وسط میدان است، انقلابی است، بهتدریج این حوادث مهم را، این عبرتهای بزرگ دوران معاصر را از یاد ببرد.»
🔰چهل و سومین سال جشنواره فجر هم گذشت و باز این سوال برای ما ماند که چه زمانی قرار است سینما و هنر هفتم دین خود را به تاریخ حقیقی این سرزمین ادا کند؟ در کشوری که دین، فرهنگ، آداب و رسوم و اصلا همه چیزش با قصه عجین است به راستی چرا در تحقیق و نگارش و آگاهی بخشی از تاریخ خود تا این حد کُمیتش لنگ میزند؟
جوان گیلانی ما کی باید بفهمد انگلیسی ها سال ۱۲۹۶ در این شهر نه تنها به کسب و کار و دین مردم تجاوز کرده اند بلکه سینما را با وجودی که مظهر تمدن غربی بوده را آتش زدهاند؟
جوان مشهدی ما کی باید تصویر دقیقی از گوهرشاد و کشف حجاب رضاخانی در سینمای خود ببیند؟
🔰تا کی باید شاهد توصیف بدون قصه از ماجرای روشنفکران مشروطه و پهلوی، جنایات انگلیسیها در ایران، ماجراهای غارت نفت این مردم، توصیف علمای هر عصر، چپاول سرمایه ملی توسط خاندان پهلوی و هزاران جریان تاریخی معاصر دیگر باشیم؟
🔰امروز انقلاب ما وارد بهاری دیگر شده است؛ اما جوان ما نه از تاریخ قبل از انقلاب بلکه از تاریخ اوایل انقلاب، دفاع مقدس و حتی حوادث بعد از امام نیز بیاطلاع است. عصر اطلاعات ساندویچی و فضای مجازی برایش حوصله مطالعه، تحقیق و حتی شنیدن از بزرگترها را نگذاشته است. اینجاست که دلسوزان ما فریاد میزنند آهای سینمای تاریخی کجایی؟ سینمایی که اگر برای جوان سرزمین ما جلوهگری نکند شیاطین هالیوودی و یا برخی خائنین در لباس هنرمند، آنگونه که می خواهند برایش تاریخ را توصیف خواهند کرد.
📝 عالیه بهرامزاد
📡 روبش/وایپ را در پیامرسانها دنبال کنید
@irwipe
✏️اهمیت بازیهای رایانهای به حدی است که کشورهای مختلف جهان در قالب آن به معرفی کشور خود پرداخته و حتی سیاستهای بین المللی خود را مطرح و از آن دفاع می کنند، علاوه بر این صنعت بازیهای رایانهای چندین سال است از صنعت سینما جلو زده و بازیهای مشهور جهانی فروشی بیشتر از فیلمهای سینمایی هالیوود، بالیوود و ... داشتهاند.
✏️صدا و سیما برنامههای تخصصی مربوط به بازیهای رایانهای را با برنامه «کافه بازی» از شبکه دو آغاز کرد که چندسالی محدود به ویژه برنامههای نوروزی و بازی کردن چهره های مشهور و ... شده بود.
✏️دو سه سالی میشود که برنامهی زندهی تخصصی «شبکهی بازی» که نگاهی نقادانه همراه با طنز، سرگرمی و جایزه برای مخاطبان نوجوان دارد روی آنتن شبکه امید آمده و بهصورت بهروز به مخاطب نوجوان اخبار بازیها در سکوهای مختلف را ارائه میدهد.
✏️برنامهی تخصصی «بازی ویزیون» هم بیش از ۶ فصل است که به صورت ضبطی در حال پخش از آنتن شبکهی امید بوده و قصد دارد همراه با جوایز نفیس درست بازی کردنِ بازیهای مناسب را به مخاطب نوجوان آموزش دهد.
✏️تلویزیون باید خیلی بیشتر این دست برنامهها را تشویق کند.
مسئولان امر خصوصا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید بدانند که بازیها از جایگاه بالایی برخوردارند و نهتنها برای سرگرمی بلکه برای پیشبرد اهداف انسانی، هویتی و تمدنیِ ایران اسلامی اهمیت ویژهای دارند؛ شاید بتوانیم بگوییم سرگرمی کوچکترین هدف از ساخت بازیهای رایانهایست. مسئولان مربوطه باید از سازندگان بازیهای باکیفیت رایانهای چون مجموعه «سفیر عشق» و «فرمانده مقاومت؛ عملیات آمرلی» دربستر رایانه و همینطور بازیهای اندروید حمایتهای بیشتری انجام دهند تا سازندگان به ساخت آثار باکیفیت ترغیب شوند؛ و بدانند این حرکتِ جوانان به مذاق رسانههای بیگانه خوش نیامده تا جایی که یکی از آنان با وقاحت نوشته بود: "عملیات آمرلی بازیای است که تبلیغ رسانهای جمهوری اسلامی ایران می باشد!"
درحالی که آمریکاییها با ساخت بازیهایی مانند مجموعه «کالاف دیوتی(ندای وظیفه)» ، «بتلفیلد۳ (میدان جنگ۳)» ، «آی جی آی ۲» و ... سیاستهای خصمانه و نظامی خود را توجیه میکنند؛ ما باید بیش از پیش به موضوع بازیهای بومی هویتی اهتمام داشته باشیم.
📝 حمید عارفی
📡 روبش/وایپ را در پیامرسانها دنبال کنید
@irwipe
وایپ
🗓 به مناسبت هشت مارس، روزِ جهانی زن ⚡️دوران نوجوانیام، با فیلمهای دههی هفتاد گره خورد. ⚡️دخترِ
🌪فیلمِ «من ترانه پانزده سال دارم» چنان روحیهی گستاخ نوجوانیام را تحریک کرد که دلم میخواست به جنگ مردانِ روزگارم بروم.
🌪فیلمِ «دختری با کفشهای کتانی» غمی از سادگی و لطافت دخترانه را در وجودم نشاند که دوست داشتم این وجه از وجودم را محو کنم و زنی مقتدر مانند «هدیه تهرانی» باشم.
🌪فیلمِ «عروس آتش» آتشی بر دلم زد که سنتهای حاکم بر جامعه را مردسالارانه بپندارم و دلم بخواهد علیه تمام سنتها به پاخیزم. همانگونه که در مجموعهی تلویزیونی «پدرسالار» چنان بغضی از آن محیط در دل احساس میکردم که دلم میخواست، تمام مردان را با روش خانم امیرسلیمانی نقرهداغ کنم!
⚡️این طرز فکر را در اکثر فیلمهای آن سالها که دنبال میکردم، حاکم میدیدم، بعدها که درسش را خواندم متوجه شدم رگههای نگرشی فمنیستهای لیبرال و حتی رادیکال در آن فیلمها پررنگ بوده و نوجوانیم را چگونه متأثر کرده بود با اینکه وقتی به مردانِ اطرافم نگاه میکردم نه آن زمختی را میدیدم و نه آن شدت عمل را‼️
بلکه قدرتِ لطافت زنانه بر محیط اطرافم، چنان پررنگ بود که در تعارضی قرار میگرفتم که واقعیت، این جامعهی اطراف من است یا آن سیاهی فیلمها⁉️
وقتی قدرت انتخاب خود و خواهرانم را در زندگی واقعی میدیدم و حتی وسعت مانور بیشتر دختران اطرافم نسبت به پسران را در تحصیل، آموزش مهارتها و... مشاهده میکردم، این غلیان هیجاناتم برای مقابله با سنتهای اجتماعیای که فیلمها به نمایش درمیآوردند را نمیدانستم چگونه آرام کنم‼️
⚡️فیلمهایی نیز بود که نقشِ فعال زنان را نادیده میگرفت و او را در حد همسری که کت همسر را میتکاند و بر دوشش میگذارد یا در سر بزنگاه شیری را حرام میکرد، کوچک به تصویر میکشید!
منِ نوجوانِ آرمانخواه برایم «کتایون ریاحی» در فیلم «این زن حرف نمیزند» بسیار جذابتر از «حمیده خیرآیادی» حاشیهنشین فیلم «پدرسالار» میبود.
شاید نادیدهانگاری نقش فعالِ زنان را در مجموعهی «زیر پای مادر» میتوان یافت که اوج عظمت یک زن را با زن خوب برای خلیل کبابی برابر میکرد!
عظمت زنانِ شهدا هم غالبا در فیلمها و مجموعهها با درآمیختن نقش فعال زنانه و تربیت و سازندگی در محیط خانه همراه نشد! درحالیکه این زنان از ظرفیت وسیعی برخوردارند.
🌪 از سوی دیگران فیلمهای همچون «آتش بس ۱و۲»، «خروس جنگی» و... دعواهای دوجنس را چنان کاریکاتوری نشان میداد که گویی زندگی خانوادگی، میدان جنگِ طنزی است که در آن باید هر که برای منافع خودش بجنگد و در یک پایانبندی باهم بودن اولویت مییافت!
این نوع نگاه حقیر به مبحث عظیم «زوجیت» خیانت رسانهای است که عمدهی آن ناشی از ندانستن است! هستی بر مبنای «زوجیت» بنا نهاده شده و خانواده زندگی بر مبنای زوجیت است که منطبق با نظام هستی است و باید ارزش و قرب این نظام به تصویر کشیده شود.
وایپ
🌪فیلمِ «من ترانه پانزده سال دارم» چنان روحیهی گستاخ نوجوانیام را تحریک کرد که دلم میخواست به جنگ
اما بعد
✨ از آن هویتِ مختلط از خانواده و واقعیت اجتماعی با یاوههای مرکب از حقیقت و کذب فیلمها وارد اجتماعی بزرگتر از قبل شدم زنانی را مشاهده و مطالعه کردم که نگاهِ محدود فیلمهای آن دهه را بیش از پیش برایم نمایان نمود.
زنانِ کتب حوزهی مقاومت، آن روحِ تشنهام را سیراب نمود!
📖در کتاب «همقسم» زنی را مییابی که مصداق بارز زنانی است که امام خمینی (ره) نقش آنها را مهمتر از مردان معرفی نموده است.
📖کتاب «تاوان عاشقی» و عملکرد «ام غسان» در یک سالواندی حوادث بعد از «طوفانالاقصی» عشق، زوجیت، مادری و... رو باهم داشت.
📖«فروغ منهی» قهرمانِ کتاب «درگاه این خانه بوسیدنی است» همان زنی است که عاطفه و محبتش را حول محور انقلاب و توحید به جریان گذاشت و شهادت سه پسرش او را طلبکار نظام شیعی نکرد!
📺 مجموعهی تلویزیونی «آخرین دیدار» نمایانگر مادر شهید معماریانی است که به شدت قابلیت الگوسازی برای زنانِ تشنه و بیداردلِ جهان دارد.
💫 بانوی فلسطینی که پنجاه نفر از اعضای خانوادهاش را از دست میدهد اما برای پیروزی مقاومت درود میفرستد.
💫 دختربچهی فلسطینی که در سرزمین مادریاش برای مستکبرین جهان رجز میخواند.
💫 همسر شهدایی چون شهید عزیز سید حسن نصرالله که چنان خانه را مدیریت میکند که یک مرد با آن لطافت و محبت، خیالش از خانه تخت میشود و به مبارزه با استکبار جهانی میرود.
💫زنانِ سرزمینم که در پویش «ایران همدل» با جریان عاطفههایشان از طلای محبوبِ زنان برای هدف توحیدی میگذرند!
براستی کجایند فیلمسازان ایران و جهان که این زنانِ واقعی را به تصویر بکشند!
✨در پایان باید اشاره شود که نقش فعالِ تاریخی زنان، که باید رسانهای شود، شغلشان نیست! چه بسا زنی دکتر یا معلم یا وزیر باشد اما نقش فعال تاریخی نداشته باشد! اما زنی در خانه چنان خوب به نقشش بپردازد که تاریخ و جهان، وامدار او باشد، مانند مادران شهدا همچون مادرِ شهید قاسم سلیمانی، مادرِ شهید سید حسن نصرالله، مادر شهید...
✨نقش اساسی زنان این است که از قدرتِ وسیعشان در بُعد عاطفه استفاده کنند تا زنان و مردان جامعه با جریان عاطفهی آنان به تغییر موازنهی جهانیِ قدرت به نفعِ توحید، روی آورند.
یعنی اگر زنِ خوبی برای خلیل کبابی هستی، باید او را برای ایجاد تغییر قدرت توحید کمک کرده باشی، چیزی که مغفول است در برخی از فیلمها چیزی که ملموس است در زندگی زنان شهدای مقاومت لبنان و...
✨کاش هنر به خدمتِ تصویرسازی از این زنان قهرمان بربیاید، که اگر این شود، هویتِ جهانی زنان متاثر از آن خواهد شد مانند اقدامات مردمانِ آزادهی جهان بعد از مشاهدهی ارادههای پولادین مردم غزه.
✨کاش تمامِ زنان میدانستند که میتوانند ظهوری از بروزات حضرت زهرا سلاماللهعلیها در جهان و تاریخ باشند تا به انتخاب تاریخ روز جهانی زن، معترض شوند که برای زنان باید روز ولادتِ زنی ملاک باشد که تمام هستی به ایشان بدهکار است.
✨کاش تمامِ قالبهای هنری از مستند، برنامههای ترکیبی، فیلم سینمایی، پویانمایی و... به خدمت تصویرسازی از زندگی حضرت خدیجه سلاماللهعلیها درمیآمد، زنی که در اوجِ زنانگی است و نقش مؤثر جهان و تاریخ را ایفا نمود، زنی که تمام نمادهای یک زن برتر از بشر را دارد.
✨ کاش همتِ برنامهسازی برای تغییر در حوزهی زنان به سمت ساختِ الگوهای جهان اسلام معطوف میشد، مجموعهی «اختالرضا علیهاالسلام» و پویانمایی «شاهزادهی روم» از این دست است که در مقابل حضور مقتدرانه و چندبعدی بانوانی چون حکیمه خاتون علیهاالسلام، امفروه، حضرت امالبنین علیهاالسلام و... بسیار اندک میباشد.
هرچند از تلاش «ابوالقاسم طالبی» نمیتوان گذشت که همواره در آغاز فیلمهایش آن را تقدیم حضرت زهرا سلاماللهعلیها میکند و نشان میدهد که یک مرد برای موفقیت هم نیاز به یک بانوی متصل به الله دارد.
📝 زهرا خندان
📡 روبش/وایپ را در پیامرسانها دنبال کنید
@irwipe
🔆 «ذهن زیبا»ی حسین بهاروند پدر سلولهای بنیادی ایران.
🔅در تیتراژ آغازین سریال این جملات آمده: «این داستان برداشتی آزاد از کتاب سلولهای بهاری و فعالیتهای علمیپژوهشی دکتر حسین بهاروند، مؤسس و رئیس پژوهشکدهی زیستشناسی و فناوری سلولهای بنیادی رویان میباشد»
🔅«ذهن زیبا» نامیست که محمدرضا خردمندان برای فیلمش برگزیده؛ «از سرنوشت» سابقهی تقریباً موفقی در سریالسازی برای او بود، آخرین اثر سینمایی او هم که امسال در جشنوارهی فجر مطلوب و مقبول مخاطبین بود «ناتور دشت» نام داشت؛ و از آنجا که «ذهن زیبا» نام یک سینمایی معروف آمریکایی درباره زندگی یک دانشمند برندهی نوبل ریاضی است؛ نشان میدهد ظاهراً خردمندان علاقهی خاصی به همنامی آثارش با دیگر آثار هنری دارد.
🔅بههرحال خردمندان جسورانه موضوع مهجور ماندهای را برای روایت انتخاب کرده است؛ فراز و فرود زندگی نخبگان و دانشمندان ایرانی که تعدادشان اصلاً کم نیست؛ حسین بهاروندهای بیشمار ایرانی که هرکدام به تنهایی میتوانند قهرمان یک سریال یا سینمایی جذاب و باورپذیر باشند؛ در عصری که نسل جوانش در به در فضای مجازی را بالا و پایین میکند برای یافتن الگو و قهرمان!
وایپ
🔆 «ذهن زیبا»ی حسین بهاروند پدر سلولهای بنیادی ایران. 🔅در تیتراژ آغازین سریال این جملات آمده: «این
🔅سریال از انتظار پدر پشت در اتاق زایمان بیمارستان و از تولد حسین بهاروند آغاز میشود، کودکی، نوجوانی و دورهی آغاز جوانی و ابتدای ورودش به دانشگاه در همان پنج شش قسمت اول روایت میشود. چالشهای پیش روی حسین از کودکی و واکنشهای او نسبت به جهان پیرامونش نشان میدهد حسین یک نظارهگرِ صرف و یک انسان بیتفاوت و بیاثر نسبت به جهان اطرافش نبوده و به موازات طیطریق در مسیر برنامه و هدفی که در زندگی شخصیاش داشته، حواسش جمع اطرافش هم بوده!
🔅زندگی حسین بهاروند قطعاً و یقیناً آنقدر نقاط درخشان در دل خود دارد که نتیجهاش بشود یک دانشمند افتخار آفرین که نام و پرچم ایران را بارها و بارها در جهان بلند و سرفرازمان کند و «ذهن زیبا» بهخوبی توانسته است برشهایی از زندگی او را به نمایش بگذارد؛ آنقدر حال خوب نصیبمان شد که بارها و بارها اشک گوشهی چشممان حلقه زد و بارها سرازیر شد روی گونههامان از غرور، از همدلی، از افتخار، از لذت و...
🔅«ذهن زیبا» فراز و فرودهای زندگی دانشمندی را نمایش میدهد که دویدنهای فراوان، سختی، بیپولی، غربت، نه دیدن و نه شنیدنهای بسیار دارد؛ و در عصری که جوان امروز توقعش از دنیا، سهل و سریع به مقصد رسیدن است، چشمانداز واقعگرایانهای را به نمایش میگذارد.
🔅برای جوانی که تا از سطح پایینترین دانشگاه کشور و با حداقلیترین نمرات مدرکی را اخذ میکند، توقع دارد پشت عریضترین میز ممکن، سبکترین و پر درآمدترین دستمزد ممکن را دریافت کند و اگر چنین نشود ایران بد است و اَخ است و کسی قدر او را نمیداند و استعدادش هدر رفته و با یک چمدان و یک پاسپورت سودای جلای وطن کردن در سر میپروراند؛ «ذهن زیبا» مسیری حقیقی از رسیدن به قله را نمایش گذاشته است.
🔅و چقدر در هر قسمت از سریال لحظات زیبا تصویر شدهاند، اغراق نیست اگر بگوییم هر قسمت این قابلیت را داشت که در تمجید لحظه به لحظهی آن نگاشت. اگرچه شخصیتپردازی خانواده، همکاران و کسانِ حسین بهاروند در سریال ضعیف بوده و افسوس که میتوانست عمق بیشتری داشته باشد و روابط ایشان را با این دانشمند فرهیخته بیشتر و دقیقتر ترسیم کند اما باز هم آنچه به نمایش گذاشته شد قابل قبول است. رابطهی مادر و پسری هرآنجا که دنیا حسین را خسته کرده، رابطهی خواهر و برادری هرآنجا که مهر عمیق و محبتِ نسَبی دادرس است، رابطهی سر و همسری هرآنجا که امید قرارِ جریان در شریان زندگی دارد و رابطه پدر و دختری که بهشدت تحسین آمیز و رشک برانگیز است.
🔅پرداختن به زندگی نخبگانی که دیروز و امروزِ ایران را ساختند یک وظیفهی ملّی و اخلاقیست که بر شانهی نویسندگان و فیلمسازان سنگینی میکند و تا به بهترین و کاملترین شکل ممکن خلق نشود، از شانههای این هنرمندان سبک نخواهد شد.
🔅سالهاست مقام معظم رهبری در سخنرانیهای خود به دفعات اشاره داشتند به لزوم شناساندن دانشمندان ایرانی همچون شهید سعید کاظمی آشتیانی به نوجوان و جوان ایرانی؛ این تذکر صریح امام جامعه هرچند به راه انداختن پویش سعید ایران انجامید و مسابقات و فراخوانها و کتب و مستندهایی که درباره ایشان نگارش و ساخته شد؛ امّا همچنان یک چیزی مثل «روزگار قریب» میطلبد تا ایرانی جماعت با هر سن و سال و ذائقهای بنشیند پای تلویزیون و میخکوب سکانس به سکانس آن شود و تا ابد نام و مرام آن دانشمند فقید در ضمیرش ثبت باقی بماند.
🔅حسین بهاروند همکار شهید کاظمی آشتیانی در پژوهشگاه رویان هستند، به حمدالله در قید حیات و شادمانیم از درک هوا و فضایی که در آن نفس میکشد و زندگی میکند و زندگی میسازد. حسین بهاروند حتماً همکاران گمنامی دارد، حتماً در دیگر زمینههای علمی دانشمندانی چون او در این سرزمین بسیارند، بسیار و صد حیف اگر نشناسیمشان!
🔅«ذهن زیبا» تا جایی که جان داشت برای شناساندن دکتر حسین بهاروند دوید، باید قدردان گروه سازنده این سریال موفق بود امّا آنچه ضرورت دارد این مسیریست که پس از سالها در صداوسیما چراغش را روشن کرده است؛ روایت زندگینامهی نخبگان و قهرمانان ایران.
🔅مسیرش سبز و چراغش همواره روشن؛ امید که بسماللههای بعدی را یکی پس از دیگری در قاب تلویزیون و روی پردهی سینماهای این مملکت ببینیم و از چشیدن طعم باشکوه غرور ملّی حظ ببریم.
🔅«ذهن زیبا» را خردمندان با دکلمهی چند بیتی از شعر ملکالشعرای بهار از زبان دکتر حسین بهاروند به پایان رساند و چه پایانبندی زیبایی...
هرکه را مهر وطن در دل نباشد کافر است
معنی حبالوطن، فرمودهٔ پیغمبر است
تکیه گاهی نغزتر از علم و استغنا مجوی
هرکه دارد علم و استغنا شه بیافسر است
در ره فرهنگ و آئین وطن غفلت مورز
ملک بیفرهنگ و بی آئین درختی بیبر است
خاطر پاکت مبادا خالی از نور امید
زانکه ما را گر امیدی مانده باشد زین در است
📝 نرجس احمدی
📡 روبش/وایپ را در پیامرسانها دنبال کنید
@irwipe
🎥 «مرهم»، مرهمی بر فرهنگ ایرانی_اسلامی
📺 «مرهم» به کارگردانی «محمدرضا آهنج» و نویسندگی «محسن جسور و حسین سلیمانی» در ماه مبارک رمضان از شبکهی دوم سیما پخش شد.
💫 «زن» را میتوان محور این مجموعه دانست. از «منیژه» پزشکِ ساکن اروپا که برای یافتن پسرش به ایران میآید تا «جهان» زنی که سرپرست خانوادهی کوچک خود است.
محور کلیدی مجموعه «همسران طلاب» هستند که هر کدام به سهم خود سعی در نمایش وجوهات زندگی خانوادههای طلاب دارند.
🔸زنی که پای همسرش میماند و با بیآبرویی حاصل از پاپوشهای دارودستهی اتابک کهن میسازد.
🔸زنی برای حضور بیشتر در خانه و جایگزینهای مناسب در رشتهاش قید مسابقات جهانی تیراندازی را میزند و محور آرامش فرزندانش میشود با اینکه همسر طلبهاش حامی حضور او در ورزش قهرمانی است.
🔸زنی که برای حفظ آرامش همسرش که در سفر تبلیغی است و کاری از دستش برنمیآید، خبر عمل پسرش را هم نمیدهد و پناهنده به همسایهی کریم تمام قمیها یعنی «حضرت معصومه سلاماللهعلیها» میشود.
🔸زنی که با خبر احتمال سندرم داون جنینش، دچار تلاطم میشود و با حمایت همسرش و انتخاب خودش و توسلاتش جنین را حفظ میکند.
🔸زنی که از بیآبروییِ تقطیع سخنانش با حمایت همسایه و همسرش، روان سالم بدر میبرد.
🔸زنی که حامی مادرشوهرش میشود، دستگیر همسایههایشان است و دلبر همسرش، او آنچه خوبان همه دارند را یکجا ارائه میدهد.
🔸و زنی که ثقل ساختمان است، هم جلسات قرآن به پا میدارد و هم حمایت روانی و آبرویی از همسایهها میکند و هم جانانش را یعنی پسر و فرزند پسرش را برای مملکت فدا میکند، این بیبی مصداقِ بارز خیلی از زنان تاریخ معاصر «جمهوری اسلامی ایران» است.
محوریت زنان در یک مجوعهی مناسبتی چون رمضان و نمایش انواع کنشگری در این قشر، انتخاب مناسبی بود که نشان از زمانشناس بودن نویسندگان و کارگردان است.
🎞 خرده داستانهای این مجموعه زیاد و گاها گلدرشت مینمود، گویی مجموعه رسالت داشت تمام دلخوریها را از جامعهی طلاب بشورد و ببرد؛ به عنوان مثال محل نگهداری حیوانات هرچند جالب بود اما خرده داستانی بیربط محسوب میشد، یا نمایش دو زن که گویی نمایندهی زنان سطحی متدین بودند و هربار حضوری در صحنه داشتند، زیاد چنگی به دل نمیزد و یا گفتوگویی که حول سرودخوانی دختران در مجتمع شکل گرفت و...
🗓گاها ارجاعات زمانی نادرست بود به عنوان مثال شهرآورد استقلال و پرسپولیس در اواسط ماه رمضان نبود اما متاسفانه در داستان، در آن بازه بچههای مجتمع توسط عموصادق به دیدن شهرآورد رفتند و یا در نمایی برای دستگیری اتابک کهن، درختان، میوههای خرمالو داشتند! که با زمان ادعایی مجموعه که ماه مبارک بود همخوانی نداشت، از این دست اشکالات در مجموعه کموبیش وجود داشت.
👼نوع پرداخت به قضیه آزمایشات غربالگریِ جنین و سندروم داون، تدافعی محسوب میشد درصورتیکه طبق آمار درصد خطای این سونو و آزمایشِ احتمالی، بسیار زیاد است و متاسفانه منجر به از دست دادن بخش عظیمی از جنینهای سالم میشود.
نکته مهمتر اینکه از نگاه طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی، اساسا این نوع آزمایشات با این شیوه اجرا هیچ مبنای علمی ندارند.
👦👧مسئلهی فرزندآوری و فرزندپروری در این مجموعه مورد غفلت واقع شده بود! اکثر زنان دارای یک یا دوفرزند بودند، تنها دوخانوادهی سه فرزندی حضور داشتند که در حلقه زنانِ کنشگر مجموعه، به چشم نیامدند و از سوی دیگر اکثرا در محیط خانه، بچهها در حال دیدن فیلم یا بازی با گوشی بودند و چالشهای تربیتی در این مجموعه دیده نشد.
💫 شاید گلِ داستان، پرداخت به مسئلهی موقوفهخواری و نقش داشتن برخی از مسئولین در این امرِ کلانِ حقالناس باشد; وجود اتابک کهن به عنوان یک روحانی سخنور و مسئول در امور موقوفه که در نهایت مشخص میشود سرکردهی موقوفهخواران و کلاهبرداران است و در کنارش تاجالدینی؛ یک طلبهی خلع لباس شده به واسطهی امور غیراخلاقی وجود دارد و در سوی دیگر داستان، میثم طلبهی جهادی و سادهای را مشاهدهگر هستیم که میخواهد بر علیه این مفسدین بهپا خیزد و درکنارش مدیرحوزهی علمیه، استاد اخلاق حوزه و در نهایت یک مرجع تقلید قرار میگیرند و حمایتش میکنند. در نهایت با دستگیری اتابک کهن توسط قوهقضاییه عدم سیستماتیک بودن فساد به نمایش درآمد و میثم هم با کمکهای مردمی توانست بدهکاریهایش را صاف کند، این نوع پرداخت، انتقاد درست به وجود افراد فاسد در ساختار است که با سیاهنمایی همراه نشد و جای تشکر دارد.
💫 حقیقت فرهنگ ایرانی_اسلامی را در این مجموعه میتوان دید مانند کمکهای مردمی برای پرداخت بدهی یک زندانی، نوع روابط عروس و مادرشوهر، نوع روابط همسایگان، نوع برخورد زوجین با هم، مسئولیتپذیری یک کارخانهدار نسبت به جامعه، وجدان کاری و کار جهادی توسط بازپرس پرونده و... نمودهایی است که اصالت یک جامعهی دارای فرهنگ غنی را به نمایش درآورده است.
🔶 در کل مجموعهی «مرهم» به شناخت بهتر جامعهی طلاب در بین مردم منجر شده است و نوع پردازشها و طراحی به گونهای است که فصلهای بعدی را میتوان با رفع ضعفها به مخاطب ارائه داد.
📝 زهرا خندان
📡 روبش/وایپ را در پیامرسانها دنبال کنید
@irwipe