دین وزری عاقلانه در نگاه رضوی علیه السلام/حجت الاسلام و المسلمین علی شفیعی مدیر گروه گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی
✳️یادداشتی از حجت الاسلام و المسلمین علی شفیعی مدیر گروه و عضو هیأت علمی گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی در روزنامه شرق:
♈️دین وزری عاقلانه در نگاه رضوی علیه السلام
دین ورزی اصنافی دارد که هر یک بر مبانی؛ روش ها و …متفاوتی استوار ند و پیامدهای ویژه ای دارند. دین ورزی می تواند عارفانه باشد کما این که می تواند فقیهانه باشد. دین ورزی می تواند اخلاقی باشد همان گونه که می تواند عاقلانه باشد.
هر یک از این اصناف دین ورزی مبانی دارند و پیامدهایی که پرداختن به آن می تواند جامعه دین ورز پیرامونی ما را پویا نگه دارد.
⬇️دین ورزی عاقلانه هم نیازمند مباحثی از سنخ عقل نظری است و هم نیازمند طرح مباحثی با رویکرد عقل عملی است که از سنخ پیامدها و آسیب های آن است.
دین ورزی عاقلانه که می توان آن را مفهومی نزدیک به آن چیزی دانست که پاره ای اندیشمندان از آن به «دین ورزی معرفت اندیش» یاد کرده اند در پاره ای آموزه های امامان شیعه مورد توجه بوده است و تلاش کرده اند این گونه دین ورزی را در جوامع پیرامونی خویش به گفت و گو بگذارند.
🌐ادامه این یاداشت را از لینک زیر مطالعه کنید
http://yon.ir/8h7Zh
#پژوهشکده_اسلام_تمدنی
#علی_شفیعی
#یادداشت
✳️به همت اداره نشریات شعبه خراسان رضوی
🔼شماره 90 فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهشهای قرآنی منتشر شد.
⬇️نودمین شماره فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی پژوهشهای قرآنی، به همت اداره نشریات شعبه خراسان رضوی چاپ و منتشر شد.
🖊به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی نودمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «پژوهشهای قرآنی» مربوط به بهار 1398 به همت اداره نشریات شعبه خراسان رضوی چاپ و منتشر شد و مقالات این شماره بر روی سامانه نشریه به آدرس http:jqr.isca.ac.ir نمایه گردید.
💠مقالات چاپ شده در این شماره همراه نام نویسندگان بدین قرار است:
⬅️«كشف دلالتهاي اجتماعيـ سياسي سوره نمل با روش تحليل محتواي كيفي» نوشته غلامرضا بهروزی لک و حسین میرچراغخانی؛
⬅️«هنجارگریزی نحوی در گفتمان قرآنی» به قلم فرشته فرضیشوب و مهدی محمدینژاد؛
⬅️«تبیین و تحلیل حکمت الهی در مهندسی تنزیلی توصیف قرآن در قرآن» اثر زینب بهجتپور و سید حمید جزایری؛
⬅️«موانع پایبندی به هنجارها از نگاه قرآن کریم» نوشته سید محسن میرسندسی؛
⬅️«اعتبارسنجی دلایل و معیارهای تعیین ترتیب نزول قرآن» به قلم ایوب اکرمی؛
⬅️«بازشناسی و تحلیل کمّی منابع کتاب «التفسیر الاثری الجامع»» اثر سعیده مطیعیان نجار و فاطمه علایی رحمانی؛
⬅️«الگوهای تفسیری قرآن به قرآن علامه طباطبایی» نوشته علیرضا فخّاری، طیبه یزدان مدد.
#پژوهشکده_اسلام_تمدنی
#اداره_نشریات_شعبه_خراسان_رضوی
https://eitaa.com/isca24/4782
🔵مدیر پیش اجلاسیه کرسی تخصصی روش شناسی وجوه ونظایر در قرآن:
♈️نوآوری های کتاب روش شناسی جامع در تحلیل وجوه ونظایر در قرآن تبیین کرد
💠مدیر جلسه جناب حجت الاسلام و المسلمین عیسی زاده در گزارش مختصری اظهار داشتند: جناب استاد عباس کوثری به عنوان ارائه کننده طرح ، در ابتدا به تبیین طرح با عنوان روش شناسی جامع در تحلیل وجوه و نظایر در قرآن پرداختند ودر بیان مساله اصلی در این طرح فرمودند: برای کشف معانی دقیق تر وجوه و نظایر قرآن از روش های نو همانند، تحلیل وریشه یابی لغات،استفاده ازآیات مشابه ،استفاده از روایات مرتبط،استفاده از قاعده سیاق ،توجه به تفسیر مقارن از شیعه واهل سنّت وتوجه به مبانی کلامی شیعه استفاده شده است.
🔰 ایشان در باره پیشینه وجوه ونظایر گفتند: پیشینیان کتابهای بسیاری با شیوه ای خاصّ نگاشتهاند که برخی از آنها چاپ شده و برخی دیگر به صورت خطی و تعدادی دیگر از آنها درکتابهای تراجم از آنها یاد شده است بانگاهی به کتابهای پیشین نقایص از جهت روش در معناشناسی مشهود است .
🌐آقای کوثری در بیان دلایل نوآوری اثر خود بیان کردند:
وجوه و نظائر یکی از زیرمجموعههای علوم قرآن است که درباره آن کتابهای زیادی نگاشته شده است؛ کتابهایی که در نوع خود ارزشمند و مفید می باشد ولی با نگاهی به مجموعه آن نقائص زیر مشهود میباشد:
⭕️الف:.در ذیل هر یک از کلمات قرآن فقط به ذکر معانی پرداختهاند بدون آن که دلیل و مستندی را ذکر نمایند بویژه آن که در همان مورد احتمالات مختلفی از سوی مفسران وجود دارد.
⬅️ب: .در بسیاری از موارد، مبانی شیعه لحاظ نشده است، مثل آن چه که در معنای «اب» در رابطه با پدر ابراهیم آمده و در آن آزر به عنوان پدر ابراهیم معرفی شده است.
⬅️ج: از روایات اهل بیت معصومین علیهمالسلام که بیان معنا و تعیین مصداق کلمات مرتبط با وجوه و نظائر آمده است، سخنی به میان نیامده است.
✳️ اما از ویژگی های جدید در این طرح که جبران کار گذشتگان را می کند می شود به موارد ذیل اشاره کرد:
1️⃣ استفاده از آیات همسان
بر اساس قاعده «الآیات تفسّر بعضها بعضاً» می توان برای تفسیر واژگان یک آیه از آیه ای دیگر کمک گرفت چه بسا در واژه ای از یک آیه احتمالات مختلفی نقل شده اما هنگامی که فرد آیات همسان و همانند آن آیه را مورد نظر قرار می دهد که در آثار قبلی کمتر بدان اسشراه شده است.ودر این راستا به بیان مصادیق پرداختند.
2️⃣ تفسیر به روایات
روایات تفسیری چند گروه و دسته اند: برخی بیان کننده مصادیقند که این ها چند قسم هستند بعضی از آنها بیانگر مصادیق انحصاری هستند مثل آن چه از روایات ذیل « اطیعوا لله واطیعوا الرّسول و اولی الامر منکم»آمده است که مقصود فقط ائمه معصومین (ع) می باشد. در حدیث جابر از پیامبر (ص) نامهای ائمه معصومین (ع) در بیان مقصود از اولی الامر ذکر شده است.
دسته دوم روایاتی است که مفهوم لفظ را بیان نموده است که ازجمله شاخصه های نوآوری در این طرح استفاده قرار گرفته است.
3️⃣ قاعده سیاق
در تبیین معانی وجوه و نظایر از قاعده سیاق استفاده شده است که این امر در آثار گذشتکان کمترمورد توجه قرار نگرفته است. ایشان در این قسمت با ذکر موارد متعدد از مفهوم سیاق در آیات از تفاسیر فریقین به مصادیق پرداخته وآنها را تبیین کردند.
🔰پس از استاد کوثری ناقدان طرح ملاحظاتی را ارائه نمودند.
ناقدان طرح، آقایان دکتر مصلایی پور ،دکتر مسترحمی ودکتر خداوردی نکاتی را به شرح ذیل در باره طرح اظهار داشتند:
کتاب دو جلدی فرهنگ نامه تحلیل وجوه و نظایر قرآن که مولف محترم طرح خویش را بر اساس آن ارائه نمودند از آثار ارزشمندی است که توانسته است زمینه دست رسی پژوهشگران قرآنی را به مفاهیم دقیق وجوه و نظایر قرآن فراهم نماید و جای چنین اثری در کتابخانه های تخصصی قرآن پژوهی خالی بود ودر جایگاه خودش کار نویی می باشد.
💠ادامه این گزارش را از پایگاه اطلاع رسانی ایسکا مطالعه کنید.
http://yon.ir/7lydW
🔼حجت الاسلام والمسلمین یوسفی مقدم خبر داد:
✳️برگزاری همایش ملی «مقاومت اسلامی از نگاه قرآن» به همت پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
🔰حجت الاسلام والمسلمین یوسفی مقدم رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از برگزاری همایش ملی «مقاومت اسلامی از نگاه قرآن» در بهمن ماه 98 خبر داد.
🌐به گزارش پرتال جامع علوم و معارف قرآن، حجت الاسلام والمسلمین یوسفی مقدم ضمن اعلام خبر برگزاری همایش ملی «مقاومت از نگاه قرآن» گفت:
در پاسخ به ندای رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، مبنی بر تبیین نظریه مقامت و ضرورت گفتمان سازی برای آن، و با هدف تبیین مبانی اعتقادی، سیاسی، اخلاقی و اجتماعی مقاومت اسلامی، معرفی الگوهای قرآنی مقاومت، ارائه دستاوردها و بررسی چالشهای مقاومت از منظر قرآن و تشریح روشهای گفتمان سازی برای مقاومت، پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن همایش ملی «مقاومت اسلامی از نگاه قرآن» را برگزار خواهد کرد.
📝یوسفی مقدم در مورد اقدامات صورت گرفته جهت برگزاری این همایش گفت: تا کنون دو پیش همایش با عناوین «روشهای مقاومت در برابر راهبرد آمریکا در منطقه غرب آسیا» و «قرآن و مبانی سیاسی مقاومت اسلامی» برگزار شده و تا زمان برگزاری همایش لااقل ده پیش همایش دیگر برگزار خواهد شد.
💠رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در خصوص محورهای اصلی همایش افزود: محورهای اصلی این همایش در پنج موضوع: مفاهیم، مبانی و اصول مقاومت اسلامی از منظر قرآن؛ الگوهای مقاومت در قرآن کریم؛ دستاوردهای مقاومت از منظر قرآن کریم؛ چالشهای مقاومت از منظر قرآن کریم؛ گفتمانسازی مقاومت، از منظر قرآن کریم خواهد بود.
♈️وی همچنین در خصوص میزان استقبال مراکز و موسسات علمی و پژوهشی در خصوص مشارکت در برگزاری این همایش گفت: تاکنون بیش از 20 مرکز و موسسه آموزشی و پژوهشی جهت همکاری در خصوص برگزاری این همایش اعلام آمادگی کرده اند و این تعداد رو به افزایش است.
⬅️وی در پایان خاطر نشان کرد: در حال حاضر با مشارکت مرکز همکاریهای علمی و بین الملل پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حال ثبت همایش در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) می باشیم، که پس از انجام این فرایند، نسبت اطلاعرسانی فراخوان ارسال مقالات به همایش اقدام خواهد شد.
https://eitaa.com/isca24/4785
#پژوهشکده_فرهنگ_ومعارف_قرآن
#همایش_ملی_مقاومت_اسلامی
▶️در شبکه چهار صورت گرفت:
❇️گونههای غربشناسی از زبان حجتالاسلام حبیبالله بابایی
برنامه تلویزیونی «درسگفتار» شبکه چهار در هفته جاری به بررسی گونههای غربشناسی با حضور حجتالاسلام حبیبالله بابایی، عضو هیئتعلمی و مدیر گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پرداخت.
✅به گزارش ایکنا؛ برنامه تلویزیونی «درسگفتار» شبکه چهار در هفته جاری به بررسی گونههای غربشناسی با حضور حجتالاسلام دکتر حبیبالله بابایی عضو هیئتعلمی و مدیر گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پرداخت. از آثار ایشان میتوان به دو کتاب «کاوشهای نظری در الهیات و تمدن» و «تمدن و تجدد در اندیشه معاصر غرب»، اشاره کرد. همچنین از ایشان مقالات متعددی به چاپ رسیده است که در این میان میتوان از دو مقاله عیار و اساس در اسلامی بودن تمدن، و تمدن در طبقهبندی علوم اسلامی نام برد.
✳️ایشان در این «درسگفتار»، طی پنج جلسه به موضوع گونههای غربشناسی می پردازد. در اولین جلسه مقدمات بحث غربشناسی،. در جلسه دوم مروری بر غربشناسی تاریخی ، در جلسه سوم به غربشناسی موضوعی، چهارمین جلسه به غربشناسی انتقادی و جلسه پایانی به غربشناسی تطبیقی اختصاص خواهد یافت. در گزارش پیشرو خلاصهای از دو جلسه اول این «درسگفتار» ارائه شده است.
💠برای مطالعه گزارش به پایگاه اطلاع رسانی ایسکا مراجعه کنید.
http://yon.ir/TqqNz
#درسگفتارها
#حبیب_الله_بابایی
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_ونمدنی
#مصاحبه_علمی
#مصاحبه_تلویزیونی
کرسی ترویجی مناسبات اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه
http://www.aparat.com/v/5QJDG
درسگفتار غرب شناسی دکتر حبیب الله بابایی -جلسه اول
http://www.aparat.com/v/xisYy
درس گفتار غرب شناسی دکتر حبیب الله بابایی -جلسه دوم
http://www.aparat.com/v/6KzIG
درس گفتار غرب شناسی دکتر حبیب الله بابایی -جلسه سوم
http://www.aparat.com/v/AyOW6
درس گفتار غرب شناسی دکتر حبیب الله بابایی -جلسه چهارم
http://www.aparat.com/v/owuAO
درس گفتار غرب شناسی دکتر حبیب الله بابایی -جلسه پنجم و پایانی
http://www.aparat.com/v/8p2IA
✳️عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی:
⏺روششناسی فهم تمدنی سیره اهل بیت روزآمد شود
❇️عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه باید روششناسی فهم تمدنی سیره اهل بیت(ع) روزآمد شود، گفت:
♈️ معتقدم مهمتر از قانون، استفاده از مکتب اخلاقی اهل بیت(ع) در پیشبرد اهداف سیاسی و اجتماعی کشور است و باید این مسئله از دوره آموزش و پرورش شکل گیرد.
💠به گزارش ایسکاحجتالاسلام حبیبالله بابایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفتوگویی در مورد نگاه تمدنی به سیره امام رضا(ع) با بیان اینکه اصل مراجعه به تاریخ و گذشته تاریخ اسلام و ایران و غرب از نگاه عام برای کسی که به فکر طراحی تمدن اسلامی است ضرورت دارد، گفت: تاریخ را نمیتوان مرده تصور کرد و اهمیت آن را نادیده گرفت.
وی افزود: در تاریخ اسلام با عنایت به اینکه آبشخور مشروعیت یک تمدن که بخواهد به نام اسلام ایجاد شود در سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع) است و ایجاد این ارتباط اهمیت زیادتری دارد. بنابراین کسانی که دنبال نگاه تمدنی به اهل بیت(ع) هستند، باید بدانند که تاریخ زندگانی ایشان افت و خیز و فراز و نشیبهای زیادی داشته است و دادهها به تنهایی برای تحلیل تمدنی کافی نیست.
🔽روششناسی فهم تمدنی سیره اهل بیت روزآمد شود
بابایی با بیان اینکه باید متدلوژی خود را برای فهم تمدنی اهل بیت(ع) بهروز و مشکلات روشی را برطرف کنیم، تصریح کرد: یکسری نکتههای کلی که عموماً در مطالعات تاریخ به صورت عام هم بیان شده است میتواند محور قرار گیرد و در سیره تمدنی اهل بیت(ع) مورد توجه باشد، ولی باید نکات و پرسشهای جدیدی در مورد این سیره انجام شود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه پرسشهای جدید متناسب با نیازهای زمانه و دوره کنونی میتواند، برداشتهای متفاوت و در عین حال مفید برای امروز را از سیره اهل بیت(ع) به دست دهد، گفت: در سیره امام رضا(ع) به صورت کلی موضوعاتی مانند روش گفتوگو با صاحبان اندیشههای دیگر، مواجهه سخت با غلو و غالیان، پذیرش ولیعهدی و … قابل تأمل است.
✳️وی تأکید کرد: در حیطه همین نکات کلی یکی از موضوعات بسیار مهم ادبیات امت در بیانات و فرمایشات امام رضا(ع) است، یعنی جایی که اختلافات مذهبی به اوج میرسد، امام چه مواجههای دارند؟ فرقهبندیهای سیاسی در جامعه به علت اعوجاجی است که از ناحیه برخی افراد رخ میدهد و حضرت در این میانه به امت اسلامی فکر و راه را برای جلوگیری از تشتت امت هموار میکنند؛ این آموزه در مناظرات و سخنرانیهای حضرت نمود واضحی دارد و حضرت به امتگرایی اهمیت زیادی میدهند.
⏺تمدنی بودن مرجعیت قرآن و سنت نبوی
بابایی تصریح کرد: وحدت آموزهای کلیدی در اسلام است که قرآن در آیات فراوان بر آن تصریح و تأکید داشته و سیره و روایات ائمه(ع) هم مشحون از این توصیه و رفتار عملی است. بنابراین کسانی که مشی متفاوتی در پیش گرفته و راه را برای سوء استفاده دشمنان دین فراهم میکنند پشتوانه دینی و منطقی ندارند.
❇️بابایی با بیان اینکه مرجعیت قرآن و سنت نبوی به عنوان ثقلین موضوعی صرفاً اعتقادی نیست، بلکه تمدنی هم هست، اظهار کرد: اگر بخواهیم در مورد هر امامی فهم تمدنی مطرح کنیم، باید ببینیم که آورده انسانی آن امام برای انسان دوره خود چه بوده است؛ مثلاً آورده مکتب امام رضا(ع) در سخن و در عمل به جهت اخلاقی، ارزشی و … چه چیزی بوده که توانستهاند معضلات را حل یا در بحث عدالت چشمانداز جدیدی خلق کنند که قطعاً پاسخ به این پرسشها شکلدهنده مقولات تمدنی است.
⏺استفاده از مکتب اخلاقی امام رضا
♈️عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پاسخ به این سؤال که آیا میتوان سیره امام رضا(ع) را با توجه به تفاوتها و اقتضائات زمانه کنونی در قالب برخی قوانین تبدیل به برنامه و نظامسازی کنیم بیان کرد: معتقدم مهمتر از قانون، استفاده از مکتب اخلاقی اهل بیت(ع) در پیشبرد سیاسی و اجتماعی کشور است و باید این مسئله از دوره آموزش و پرورش شکل بگیرد، زیرا تا زمانی که نسل ما در حوزه و دانشگاه و آموزش و پرورش براساس مرام اخلاقی تربیت نشوند و شاکله آنها بر این اساس شکل نگیرد، رفتن سراغ قانون، بی نتیجه است.
⏺وی افزود: البته این مشکلات به نظام تربیتی یعنی خانواده و مدرسه و … برمیگردد و ضمن اینکه جای این مطالب صرفاً هم در منابر و حسینیه و مساجد نیست و باید در متن زندگی جاری و ساری باشد؛ اینکه از همنوع و همکار و همسر خود با خودمحوری و خودگرایی و غرور و تکبر دوری کنیم و حرمت دیگران را داشته باشیم، متأسفانه قاعدهای است متروک و مهجور، اما ساده. مشکلات ترافیکی، کاری و اداری مانند بروکراسی و … هم با همین قاعده قابل حل است.